Βιγκότσκι Λεβ (Vygotsky Lev 1896 – 1934)

Ακρόαση άρθρου......

Ρώσος ψυχολόγος, ασχολήθηκε με την αναπτυξιακή ψυχολογία, την εκπαίδευση και την ανάπτυξη του παιδιού. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός μέσα από την κοινωνικοπολιτισμική θεωρία που διατύπωσε για την ανάπτυξη του παιδιού, η οποία λαμβάνει υπόψη την επίδραση του πολιτισμού στην ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού.

Προσωπική ζωή
Ο Λεβ Σεμιόνοβιτς Βιγκότσκι γεννήθηκε στις 17 Νοεμβρίου του 1896 στην πόλη Όρσα (σημερινή περιοχή της Λευκορωσίας) και μεγάλωσε στην πόλη Γκόλεμ. Το 1913 ξεκίνησε σπουδές ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Μόσχας, ωστόσο, στο δεύτερο εξάμηνο άλλαξε κατεύθυνση και σπούδασε νομική, λαμβάνοντας το πτυχίο του το 1917. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, ασχολήθηκε με τη μελέτη πολλών επιστημονικών πεδίων, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνιολογίας, της γλωσσολογίας, της ψυχολογίας και της φιλοσοφίας.

Το ενδιαφέρον του για την ψυχολογία εκδηλώθηκε επίσημα όταν έγινε δεκτός στο Ινστιτούτο Ψυχολογίας της Μόσχας, το 1924. Την επόμενη χρονιά ολοκλήρωσε τη διατριβή του που αφορούσε την ψυχολογία της τέχνης. Ωστόσο, δεν στάθηκε δυνατό να παραλάβει ο ίδιος το πτυχίο του καθώς έπασχε από φυματίωση η οποία τον άφησε ανάπηρο για ένα χρόνο.

Το 1924 παντρεύτηκε τη RozaSmekhova και απέκτησαν δύο κόρες. Πέθανε στις 11 Ιουνίου του 1934 από φυματίωση στα 37 του χρόνια.

Επαγγελματική διαδρομή

Μετά την εκδήλωση της ασθένειάς του, άρχισε να ερευνά ζητήματα σχετικά με τη γλώσσα, την προσοχή και τη μνήμη και πέρασε εννέα χρόνια της ζωής του ως καθηγητής και ερευνητής στο Ινστιτούτο Ψυχολογίας της Μόσχας.

Κατά τη διάρκεια της σύντομης ζωής του, έγραψε και δημοσίευσε έξι βιβλία σχετικά με θέματα ψυχολογίας. Ενδιαφέρθηκε κυρίως για τα πεδία της ανάπτυξης του παιδιού, της εκπαίδευσης, της ψυχολογίας της τέχνης και της ανάπτυξης της γλώσσας.

Παρά το γεγονός ότι ήταν σύγχρονος με ψυχολόγους όπως ο Πιαζέ και ο Φρόυντ, το έργο του ποτέ δεν απέκτησε ανάλογη φήμη κατά τη διάρκεια της ζωής του. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι το ρωσικό κομμουνιστικό κόμμα συχνά επέκρινε το έργο του και κατά συνέπεια οι επιστημονικές του εργασίες και δημοσιεύσεις έμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα μακριά από τον δυτικό κόσμο. Οι θεωρίες του Βιγκότσκι έγιναν παγκοσμίως γνωστές κατά τη δεκαετία του 1970 και από τότε μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και άσκησαν μεγάλη επιρροή, κυρίως στον κλάδο της εκπαίδευσης.

Προσφορά στην ψυχολογία
Ο Βιγκότσκι θεωρούσε ότι η ανάπτυξη του ανθρώπου προκύπτει μέσα από τη δυναμική αλληλεπίδραση που πραγματοποιείται ανάμεσα στο άτομο και την κοινωνία· δεν επηρεάζει μόνο η κοινωνία το άτομο, αλλά και το άτομο την κοινωνία. Το παιδί σταδιακά αναπτύσσει τις συνήθειές του και καθορίζει συνεχώς τη συμπεριφορά του μέσα από τις διαπροσωπικές εμπειρίες που βιώνει με γονείς και δασκάλους. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία μάθησης και εξέλιξης μπορεί να διαφέρει από κοινωνία σε κοινωνία και από πολιτισμό σε πολιτισμό.

Διατύπωσε τη θεωρία της Ζώνης Επικείμενης Ανάπτυξης η οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στον τομέα της εξελικτικής ψυχολογίας καθώς απεικονίζει τη διαδικασία μάθησης του παιδιού. Σύμφωνα με τον Βιγκότσκι, η ζώνη επικείμενης ανάπτυξης είναι η απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στο πραγματικό αναπτυξιακό επίπεδο, όπως αυτό προσδιορίζεται από την ανεξάρτητη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, και στο εν δυνάμει αναπτυξιακό επίπεδο υπό την καθοδήγηση κάποιου άλλου ατόμου. Ουσιαστικά, η ζώνη επικείμενης ανάπτυξης είναι η διαφορά ανάμεσα σε αυτό που μπορεί να επιτύχει το παιδί μόνο του και αυτό που μπορεί να επιτύχει με τη βοήθεια κάποιου άλλου.

Πίστευε ότι γλώσσα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαδικασία ανάπτυξης της σκέψης καθώς είναι το κύριο μέσο με το οποίο ο ενήλικας μεταδίδει πληροφορίες στο παιδί και καθώς η ίδια η γλώσσα είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο πνευματικής προσαρμογής. Θεωρούσε, επίσης, ότι η εσωτερική ομιλία αναπτύχθηκε ως αποτέλεσμα της έκθεσης στην εξωτερική γλώσσα. Τόνισε, ωστόσο, ότι η εσωτερική ομιλία λειτουργεί ως ένας τρόπος για το παιδί να ελέγχει και να κατευθύνει τις δικές του ενέργειες, ενώ η εξωτερική ομιλία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη.

Ο Βιγκότσκι ερεύνησε εκτενώς το φαινόμενο του παιδικού παιχνιδιού και ανακάλυψε ότι εξυπηρετεί σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της μάθησης καθώς το παιδί μέσα από τη διαδικασία του παιχνιδιού συχνά ανακαλύπτει και κατανοεί διάφορες έννοιες αλλά και τον κόσμο γύρω του. Υποστήριζε ότι μέσω του παιχνιδιού διδάσκονται πολιτισμικές νόρμες, κανόνες συμπεριφοράς και κοινωνικές δεξιότητες. Κατά συνέπεια, το παιχνίδι αποτελεί σημαντική δραστηριότητα διότι επιτρέπει στο παιδί να μάθει να ορίζει και να ελέγχει τη δική του συμπεριφορά.

Είπε: «Γινόμαστε ο εαυτός μας μέσω του άλλου.»

Βιβλία

• Educational Psychology (1926)
• Historical Meaning of the Crisis in Psychology (1927)
• Thinking and Speech (1934)
• Tool and Symbol in Child Development (1934)
• Mind in Society (1978)
• Thought and Language (1986)