H ενσυναίσθηση μπορεί να μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε σε όλες τις δύσκολες καταστάσεις, όπως είναι και αυτή που διανύουμε τώρα με τον εγκλεισμό στην πανδημία. Η ενσυναίσθηση προέρχεται από το εν και συναίσθηση που δημιουργήθηκε από τους Herman Lotze και Robert Vischer και μεταφράστηκε στα αγγλικά ως empathy.

Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τι ακριβώς σημαίνει.

Η ζωή μας τις τελευταίες μέρες, υπό την σκιά μιας πρωτοφανούς και παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, δε χωρά αμφιβολία πως άλλαξε δραματικά. Η επιβολή μέτρων εγκλεισμού στο σπίτι, απαγόρευσης της ελεύθερης μετακίνησης και περιορισμού των κοινωνικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων έφεραν αλλαγές σε κάθε πλευρά της καθημερινότητας μας.

Η διαμόρφωση της ποιότητας των συντροφικών σχέσεων που δημιουργούμε, συνδέεται με το είδος της σχέσης που είχαμε με τους γονείς μας, αλλά και με το είδος της σχέσης των γονιών μας μεταξύ τους. 

Οι αγκαλιές, τα φιλιά και οι συζητήσεις που δείχνουν νοιάξιμο, αποτελούν τα βασικά συστατικά των στενών μας σχέσεων. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει μέσα από την έρευνα, ότι οι σύνδεσμοι μας με τους άλλους, μπορούν να έχουν ισχυρές επιπτώσεις στην υγεία μας. 

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου) θα ήθελα να εστιάσω στο δικό μου γνώριμο πεδίο, αυτό της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ψυχιατρικών ασθενών. Πριν από 40 χρόνια ξεκίνησε η προσπάθεια της αποασυλοποίησης, με το «νόμο Basaglia”, στην Ιταλία, στόχος της οποίας ήταν να γκρεμιστούν τα ψυχιατρεία, χώροι διαχωρισμού των ανθρώπων σε υγιείς και άρρωστους, μέσω του αποκλεισμού τους από την κοινότητα. 

Ο ρόλος ενός γονέα είναι συχνά απαιτητικός και μοιάζει με ένα δύσβατο μονοπάτι, άλλοτε ενός, άλλοτε δύο ατόμων. Ο ορισμός του "τέλειου γονιού" είναι μακρινός και σίγουρα όχι στα πλαίσια του πραγματικού. Παρόλα αυτά, η επιρροή που ασκείται στο παιδί από μια μητρική ή/και μια πατρική φιγούρα, είναι σε μεγάλο ποσοστό σημαντική για την μετέπειτα ανάπτυξη του παιδιού.

Μηνιαίος κύκλος ψυχοεκπαιδευτικών ομάδων που σκοπεύουν τόσο στην εκπαίδευση και την εξάσκηση όσο και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται με της έννοιες της ενεργητικής επικοινωνίας, της διεκδικητικής συμπεριφοράς, της διαχείρισης του άγχους στις κοινωνικές περιστάσεις καθώς και την εύρεση του προσωπικού νοήματος μέσα από τις συντροφικές σχέσεις.

Πολλές φορές στην καθημερινότητα αλλά και στην ψυχοθεραπευτική πράξη αναρωτήθηκα αν είναι άραγε εφικτή και ρεαλιστική η συνύπαρξη δύο ανθρώπων στα πλαίσια μίας σχέσης χωρίς να οδηγούνται περιοδικά σε καβγάδες.

Την πραγματικότητα τη φτιάχνουμε, δεν την ανακαλύπτουμε. Κάνοντας την αυτοαναφορά μας, συνειδητοποιούμε το πως βλέπουμε τον κόσμο, ποια είναι τα «φίλτρα» μας, από τα οποία περνάμε συμπεριφορές, καταστάσεις ακόμα και τις σχέσεις μας.

Εργασιακή ικανοποίηση είναι τα θετικά συναισθήματα που βιώνουν οι εργαζόμενοι για την εργασία τους και η οποία αποτελεί απόρροια μιας θετικής αξιολόγησης των συστατικών της.  Με πιο απλά λόγια, αναφέρεται στο κατά πόσο αρέσει στο άτομο η δουλειά του καθώς και οι διαφορετικές πτυχές της. 

Η σημασία των λέξεων γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο με τη βοήθεια των εξής παραγόντων:

O Adam Smith δεν ήταν μόνον ο θεμελιωτής των αρχών της κλασικής Πολιτικής Οικονομίας, αλλά μελέτησε διεξοδικά τις συγκινήσεις, τα συναισθήματα και την έκφρασή τους.

Μια φορά και έναν καιρό ήταν μία κοπέλα που τη λέγανε Ζωή. Ήταν γλυκιά σαν μέλι. Τα μάγουλα της κόκκινα σαν ροδοπέταλα. Και το χαμόγελό της φωτεινό σαν τον ήλιο.

Αν ο χρόνος ήταν έφηβος, θα ήταν διαρκώς θυμωμένος, ερωτευμένος, επαναστάτης και όμορφος. Αλλά δεν είναι. Το μόνο που προσφέρει στον έφηβο είναι αυτή η απατηλή αίσθηση του ατέρμονου και του ατελείωτου, για αυτό και έχει ιδιαίτερη σχέση μαζί του.

Τα όρια είναι ένα μέσο ή ένα εργαλείο ίσως καλύτερα, που όλοι οι γονείς πρέπει να χρησιμοποιούμε έτσι ώστε τα παιδιά μας να αισθάνονται ασφαλή, να μπορέσουν να ωριμάσουν, να γίνουν υπεύθυνα και το πιο σημαντικό, να μάθουν τελικά να πατάνε στα πόδια τους, να ανακαλύψουν και να πιστέψουν στις δικές τους δυνάμεις και να μπορέσουν να απεξαρτητοποιηθούν από εμάς τους γονείς όταν έρθει η ώρα.

Οι μεσήλικες άνθρωποι που αφιερώνουν μέτριο έως πολύ χρόνο για να βλέπουν τηλεόραση, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μεγαλύτερη έκπτωση γνωστικών λειτουργιών και μικρότερο όγκο φαιάς ουσίας του εγκεφάλου αργότερα στη ζωή τους, δείχνουν τρεις νέες αμερικανικές επιστημονικές μελέτες, οι οποίες παρουσιάστηκαν σε -διαδικτυακό λόγω κορωνοϊού- ιατρικό συνέδριο της αμερικανικής American Heart Αssociation.

Η αγάπη είναι ένα από τα πρωταρχικά συναισθήματα, ένα φαινόμενο με απόλυτη αξία. Είναι μια έννοια με πολλές διαστάσεις και ερμηνείες. Η αγάπη όμως, από επιστημονική πλευρά, δεν έχει μελετηθεί. Αυτό συνήθως έχει αφεθεί στους λογοτέχνες, ποιητές, ζωγράφους, κλπ., για διάφορες αιτίες. Στον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό δεν υπήρχε η έννοια της αγάπης.

Το Believe in You πάντα ευαίσθητο σε θέματα κοινωνικής προσφοράς και με όραμα να μεταδώσει τη γνώση για δεξιότητες ζωής σε όλο τον κόσμο, λανσάρει μια νέα καινοτομία. Από τον Νοέμβριο και κάθε μήνα, θα προσφέρει ένα σεμινάριο για μία από τις βασικές δεξιότητες ζωής, σε μία συμβολική τιμή.

Η επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους είναι πολύ πιο σύνθετη από την αποστολή και την λήψη ενός μηνύματος. Όσοι έχουν αντιμετωπίσει δυσκολίες στις διαπροσωπικές τους σχέσεις – όλοι θα έλεγα – έχουν σίγουρα βρεθεί μέσα σε ένα γρίφο προβληματικής επικοινωνίας, είτε το έχουν αντιληφθεί, είτε όχι.

Η έμπνευση για τον τίτλο αυτού του άρθρου αντλείται από το έργο του Γερμανού Φιλοσόφου Schopenhauer  «Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο». Στόχος δεν είναι μια κριτική ματιά του περιεχομένου του, αλλά να αναδειχθεί ο αρνητικός ρόλος που παίζει στις σημερινές κοινωνίες η ανάγκη του να έχουμε πάντα δίκιο.