Η ομάδα του εξειδικευμένου βιβλιοπωλείου ψυχολογίας του PSYCHOLOGY.GR παρουσιάζει 10 βιβλία για την συναισθηματική πείνα, την υπερφαγία και τις διαταραχές πρόσληψης τροφής.

Η κατάθλιψη αποτελεί μια από τις σοβαρότερες ψυχικές ασθένειες της εποχής μας. Σε έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής το 2019 αναφορικά με τον επιπολασμό και την σοβαρότητα των ψυχικών νοσημάτων, κατάθλιψη δήλωσε το 3,8% του πληθυσμού.

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε αρκετά για τον αλκοολισμό και τώρα αρχίζουμε να μαθαίνουμε περισσότερα για τις διατροφικές διαταραχές. Τι γίνεται όμως όταν αυτά τα δυο θέλουν να εμφανιστούν μαζί; Παρόλο που βιβλιογραφικά το θέμα ήταν σχετικά γνωστό άρχισε να παίρνει άλλη διάσταση από το καλοκαίρι ιδίως στον ξένο ηλεκτρονικό τύπο.

Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε μια ματιά στον ρόλο που διαδραματίζουν τα συναισθήματα στις διαταραχές πρόσληψης. Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι σύνθετα πολυπαραγοντικά φαινόμενα.

Η κατάθλιψη είναι τόσο πια διαδεδομένη, που θα λέγαμε ότι συνιστά το κοινό κρυολόγημα των ψυχικών διαταραχών. Κατανοώντας τη διάθεσή σας, σκεφτείτε ότι νιώθετε έτσι όπως σκέφτεστε. Και ο τρόπος με τον οποίο σκέφτεστε αντιπροσωπεύει επί της ουσίας ένα διαστρεβλωμένο, αρνητικό, απαισιόδοξο υπόστρωμα πεποιθήσεων για τον εαυτό.

Αυτό το άρθρο αφηγείται την αληθινή ιστορία μιας ειδικού ψυχικής υγείας!

Πέρυσι μετά από την έντονη παρότρυνση του διαιτολόγου κύριου Ευάγγελου Ζουμπανέα παρακολούθησα την εκπαίδευση Master Ptactitioner on Eating Disorders του Κέντρου Εκπαίδευσης & Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών, με θέμα τις Διατροφικές Διαταραχές (ΔΔ) και την θεραπεία αυτών (ο κύριος Ζουμπανέας επέμενε, και φυσικά είχε δίκιο, ότι χρειαζόμουν να γνωρίζω εις βάθος το τι ακριβώς είναι οι ΔΔ, και ότι θα με βοηθούσε και εμένα προσωπικά καθώς έπασχα από υπερφαγία).

Η ερώτηση είναι πολύ ενδιαφέρουσα, αρκετά προκλητική, και συνήθως ο πόνος που κουβαλά είναι αβάσταχτος: "Είναι η ασθένεια τιμωρία ή πορεία για αυτοπραγμάτωση;" Το σωματικό σύμπτωμα είναι το τελευταίο καταφύγιο του οργανισμού, όταν ο άνθρωπος αρνείται να επενδύσει ενέργεια στην κατανόηση του ψυχικού του κόσμου και να διοχετεύσει ενέργεια στη συνειδητοποίηση των καθηλώσεων και των συγκρούσεων που σοβούν αμείλικτα στο εσωτερικό.

Το φαγητό αποτελεί μία ισχυρή φυσική ανταμοιβή για τον οργανισμό και η λήψη τροφής αποδεικνύεται συχνά πως είναι μία πολύπλοκη διαδικασία. Η ανταμοιβή και η ευχαρίστηση που σχετίζονται με την κατανάλωση τροφίμων οδηγούν στην παραγωγή της ντοπαμίνης, μία οργανική ουσία η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί τα κέντρα ανταμοιβής και απόλαυσης στον εγκέφαλο.

«Κάθε φορά που έμενα μόνη, ξεσπούσα στο φαγητό τρώγοντας ανεξέλεγκτα μεγάλες ποσότητες. Ένιωθα πως η μόνη μου παρηγοριά βρισκόταν στο ψυγείο, έτσι κάθε φορά μετά από ένα έντονο καβγά ξεκινούσα το φαγητό χάνοντας τον έλεγχο. Έτρωγα πολύ μεγάλες ποσότητες γρήγορα και κρυφά για να μη με δουν και καταλάβουν αυτή την αδυναμία μου.

H διαταραχή υπερφαγίας, αν και εντάχθηκε σχετικά πρόσφατα στις επίσημες κατηγορίες των διαταραχών πρόσληψης τροφής, όπως είναι η ψυχογενής ανορεξία και η βουλιμία, είναι εκείνη που συναντάται πιο συχνά. Το άτομο που πάσχει από διαταραχή υπερφαγίας μπορεί να τρώει ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες φαγητού, νιώθοντας αδύναμο να σταματήσει (υπερφαγικό επεισόδιο).Αυτό συμβαίνει ακόμα και όταν δεν πεινάει, ενώ το φαγητό συνήθως καταναλώνεται τόσο γρήγορα που το άτομο δεν αναλογίζεται την ποσότητα ή τη γεύση της τροφής. 

Τα τελευταία χρόνια ολοένα και συχνότερα είναι πιθανό να έρθουμε αντιμέτωποι με την εικόνα ενός ανθρώπου που παρουσιάζει κάποιας μορφής διατροφική διαταραχή κι ακόμα πιθανότερο να ακούσουμε για κάποιο συνάνθρωπό μας που έχει κάποια διατροφική διαταραχή. 

Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει ψυχικά τον άνθρωπο...  Τον οδηγεί στο να κάνει πολλά γνωστικά σφάλματα σύμφωνα με τη CBT. Ωστόσο, η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει και το σώμα του ανθρώπου, γεγονός που δεν αναφέρεται συχνά.

Ήταν μία φορά ένα μικρό παιδί… ένα παιδί με μεγάλα μάτια γεμάτα αθωότητα και σιγουριά. Ένα παιδί που του άρεσε να παίζει και να γελάει, που μπορούσε να κλαίει και να παρηγοριέται. Ένα παιδί που μπορούσε να κάνει αστείες γκριμάτσες και να χαίρεται με το παραμικρό. 

Η κατάθλιψη έιναι μία ψυχική νόσος που χαρακτηρίζεται από  συναισθήματα έντονης θλίψης και μελαγχολίας. Συνήθως εμφανίζεται στη ζωή ενός ατόμου μετά από κάποιο τραυματικό γεγονός. Ίσως κάποιος ξαφνικός θάνατος, η απώλεια ενός έρωτα, η λήξη μιας φιλίας, οι δύσκολες επαγγελματικές συνθήκες.

Η παχυσαρκία δεν είναι επιλογή ούτε αδυναμία χαρακτήρα. Είναι μια χρόνια πολυπαραγοντική διατροφική διαταραχή με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία, στην κοινωνικοποίηση και την ψυχολογία του ατόμου. Ο Π.Ο.Υ. το 1998 την χαρακτήρισε παγκόσμια επιδημία. Και οι επιστήμονες την αναγνωρίζουν ως νόσο, αφαιρώντας το στίγμα που κρυβόταν πίσω από αυτή, αφού συνδέεται με γενετικές επιρροές και κοινωνικούς παράγοντες.

Η παχυσαρκία είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, είναι μια χρόνια νόσος με διαστάσεις επιδημίας και απαιτείται ολιστική αντιμετώπιση και ανάπτυξη ολοκληρωμένων σχεδίων δράσης.

Τα τελευταία σαράντα χρόνια το πρόβλημα της παχυσαρκίας στον πλανήτη έχει τριπλασιαστεί σε μέγεθος. Το 2016 1,6 δισεκατομμύρια ενήλικες παγκοσμίως ήταν υπέρβαροι και 650 εκατομμύρια ήταν παχύσαρκοι. Στην Ελλάδα το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο, καθώς είναι πρώτη στην ΕΕ στην παιδική παχυσαρκία, και στις πρώτες θέσεις στην παχυσαρκία των ενηλίκων.

Συνήθως τα άτομα με ψυχογενή βουλιμία, εν αντιθέσει με της νευρικής ανορεξίας, είναι κανονικού βάρους ή λίγο υπέρβαρα. Εμφανίζεται πιο συχνά από την ανορεξία και έχει καλύτερη πρόγνωση.

Μήπως είσαι και εσύ υπέρφαγος; Μήπως δεν έχεις κανένα έλεγχο των τροφών που καταναλώνεις; Μήπως καταναλώνεις σε μικρά χρονικά διαστήματα πολύ μεγάλες ποσότητες τροφών χωρίς απαραίτητα να πεινάς;

Η νευρογενής βουλιμία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας. Κατά τη διάρκεια των επεισοδίων αυτών, το άτομο καταναλώνει πολύ μεγάλες ποσότητες φαγητού, συγκριτικά με αυτές που θα μπορούσαν να καταναλώσουν οι περισσότεροι άνθρωποι, μέσα σε σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. σε 2 ώρες). Βασικό στοιχείο των υπερφαγικών επεισοδίων είναι το αίσθημα απώλειας ελέγχου που βιώνει το άτομο όταν τρώει.