Πνευματικότητα και Ψυχοθεραπεία (μέρος ΙΙ)

Κατά τη διαδικασία της εκπαίδευσης, τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, η αποτελεσματικότητα και οι αντενδείξεις των διαφόρων παρεμβάσεων, θεραπευτικών στρατηγικών και τρόπων σχέσεων διερευνώνται σε βάθος σε σχέση με τα θέματα που παρουσιάζει ο πελάτης. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην επίγνωση της βάσης εξουσίας που υποκρύπτεται στη θεραπευτική σχέση, στην επίδραση της προσωπικότητας του ψυχοθεραπευτή και στο γεγονός ότι η ψυχοθεραπευτική προσπάθεια είναι ενσωματωμένη σε ένα κοινωνικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό και πολιτικό πλαίσιο. Μεγάλη προσοχή δίνεται στην επίτευξη μιας αποτελεσματικής έκβασης της ψυχοθεραπείας, αντλώντας από το πλούσιο υλικό των ερευνών περί αποτελεσμάτων στον τομέα αυτό. Οι σπουδαστές προτρέπονται να «ερευνήσουν» τη δική τους άσκηση σε σχέση με τρέχοντα ζητήματα στην ερευνητική βιβλιογραφία.

Φιλοσοφική βάση του Προγράμματος

Ξεκινάμε από τη θέση ότι ψυχοθεραπεία είναι η σταθερή και σκόπιμη χρήση μιας σχέσης, βασισμένης στη θεραπευτική συμμαχία, στην υπηρεσία των στόχων του πελάτη. Θεωρούμε την ψυχοθεραπευτική σχέση ως μία συνδομούμενη προσπάθεια στην οποία τόσο ο πελάτης όσο και ο θεραπευτής είναι ενεργοί εταίροι. 

Δεδομένης της κεντρικής σημασίας της σκόπιμης χρήσης της σχέσης και του εαυτού του ψυχοθεραπευτή στη συμβολή των επιτυχημένων αποτελεσμάτων, δίνουμε έμφαση στην αυτοστοχαστική πρακτική, την αυτοκατανόηση, τη διαπροσωπική συνάντηση και στην ευαισθησία στο συντονισμό, στον κακό συντονισμό και στην επιδιόρθωση για τη διατήρηση μιας αποτελεσματικής θεραπευτικής σχέσης. Συνδημιουργώντας και διατηρώντας μια καλά διατυπωμένη και ασφαλή θεραπευτική συμμαχία, ο επαγγελματίας και ο πελάτης μπορούν εξίσου να επικεντρώνονται σε πολύπλοκα διαπροσωπικά και ενδοπροσωπικά ζητήματα. Από αυτήν την διυποκειμενική προοπτική, εστιαζόμαστε τόσο στα φανερά λεκτικά επίπεδα της επικοινωνίας όσο και στα αφανή, μη λεκτικά επίπεδα της σχέσης· στις συνειδητές και μη συνειδητές διαστάσεις της επικοινωνίας. Βλέπουμε τη διαδικασία αλλαγής σαν κάτι που συμβαίνει στο πολύπλοκο σημείο επαφής αυτών των αλληλεπικαλυπτόμενων διαστάσεων της εμπειρίας. Όπως λέει ο Alan Schore (2012) βλέπουμε την ψυχοθεραπεία όχι σαν αποκλειστικά την «ίαση μέσω συζήτησης», αλλά σε μεγάλο βαθμό ως την «ίαση μέσω επικοινωνίας» σε πολλαπλά επίπεδα εμπειρίας και διάδρασης. Μια τέτοια διυποκειμενική προσέγγιση στη σύνθεση της ψυχοθεραπείας απαιτεί από τους ψυχοθεραπευτές να αναπτύξουν μια κατανόηση του εαυτού στις πολλαπλές του όψεις προκειμένου να ασκούν ευελιξία, κρίση, δεξιότητες, διαίσθηση και φαντασία στην κατάλληλη χρήση των διαφόρων διαστάσεων μιας θεραπευτικής σχέσης σε απόκριση των τρεχόντων σχεσιακών αναγκών του πελάτη.

Δε διδάσκουμε ένα συγκεκριμένο μοντέλο σύνθεσης· μάλλον, στηρίζουμε τους μετέχοντες στο δύσκολο έργο τού να μάθουν να συνθέτουν θεωρίες και ικανότητες από διάφορες παραδόσεις στον τομέα της ψυχοθεραπείας σε ένα δικό τους εξελισσόμενο μοντέλο. Η εκπαίδευση ενστερνίζεται μια κλινική αναπτυξιακή θεώρηση του εξελισσόμενου εαυτού, ενώ ταυτόχρονα τονίζει τη σημασία του αντίκτυπου του κοινωνικού, πολιτισμικού, οικονομικού, οικολογικού και πολιτικού πλαισίου στην ταυτότητα του εαυτού του ατόμου. Αυτή η εκπαίδευση θα απαιτήσει επίσης από τους ψυχοθεραπευτές τη δέσμευση να υποστηρίζουν και να ανέχονται διάφορες απόψεις, ακόμη κι όταν αυτές φαίνονται να είναι αντιφατικές, σε μια προσπάθεια να μην αποκλείουν πρόωρα μια συγκεκριμένη άποψη. Αυτές οι διαφορετικές απόψεις χρησιμεύουν σαν ένα σύστημα συνεχούς αυτό-εποπτείας, έτσι ώστε κάθε θέση που υιοθετείται να είναι ευέλικτη και να ανταποκρίνεται στις συγκεκριμένες περιστάσεις ενός συγκεκριμένου πελάτη σε μια συγκεκριμένη στιγμή σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Μια τέτοια προσέγγιση στη σύνθεση της ψυχοθεραπείας μπορεί να χρησιμεύσει σαν στήριγμα τόσο για βραχεία όσο και για μακρύτερης διάρκειας ψυχοθεραπεία.

Σχεδιασμός της εκπαίδευσης για Συνθετικό Πρόγραμμα:

Κάθε έτος της εκπαίδευσης περιλαμβάνει:

• Θεωρητική σύνθεση των σχετικών θεωριών
• Σχετικές έρευνες, σχετικές στρατηγικές
• Εξάσκηση στις κατάλληλες δεξιότητες παρεμβάσεων
• Εκπαίδευση σε μοντέλα και μεθόδους αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της ψυχοθεραπείας που έχει διενεργηθεί σε έναν συγκεκριμένο τομέα.

Η διαδικασία της ψυχοθεραπείας μέσα στο χρόνο είναι ενσωματωμένη μέσα στο γενικό σχεδιασμό του μαθήματος.

Ο σχεδιασμός κάθε αυτοτελούς ενότητας ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα σπουδαστή και εκπαιδευτή και γίνεται αντικείμενο διαπραγμάτευσης βάσει αυτών των αναγκών και ενδιαφερόντων.

Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος, τα πλεονεκτήματα, μειονεκτήματα, οι χρήσεις, οι αντενδείξεις και η προσωρινή διακοπή των αυτοτελών ενοτήτων διερευνώνται σε βάθος

Σε σχέση με το πότε, το γιατί και με ποιον (από την άποψη ατομικών διαφορών), θα δίνεται προτεραιότητα έναντι άλλων σε ορισμένες θεραπευτικές στρατηγικές και στάσεις απέναντι στη σχέση, σε συγκεκριμένες περιόδους στην ψυχοθεραπεία ενός ατόμου. Οι ιδιαίτερες απαιτήσεις της βραχείας και της μακρύτερης διάρκειας θεραπείας αντιμετωπίζονται σε όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης.

Δίνεται, επίσης, μια εισαγωγή στις αρχές της έρευνας καθώς και μια περιγραφή των αρχών της αξιολόγησης, της αξιολόγησης κινδύνου, καθώς και προσεγγίσεις σε παρουσιαζόμενες δυσκολίες με διαφορετικούς τύπους πελατών. Οι σπουδαστές αρχίζουν να διαμορφώνουν τη δική τους συνθετική φιλοσοφία, η οποία θα καθοδηγεί την κλινική τους εργασία, και θα απαιτηθεί απ’ αυτούς να κάνουν μια παρουσίαση πάνω σ’ αυτό το θέμα στο τέλος αυτού του έτους.

Κλινική διαδικασία

Ο Εαυτός Μέσα σε Σχέση θα περιλαμβάνει μια διερεύνηση των παρόντων αναπτυξιακών και νευροβιολογικών θεωριών και ερευνών, οι οποίες προσφέρουν σημαντική ενόραση αναφορικά με την ανάπτυξη του εαυτού μέσα σε σχέση· τη διερεύνηση σχετικών θεωριών και πρακτικών εννοιών και μεθοδολογιών που διαμορφώνουν την κλινική πρακτική, και των πλαισίων στις οποίες είναι τοποθετημένη θεωρητικά και πρακτικά, καθώς και των διεργασιών εξουσίας.

Θα περιλαμβάνει επίσης μια διερεύνηση της προσωπικότητας του ίδιου του ψυχοθεραπευτή σε σχέση με τον πελάτη, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων που έχουν να κάνουν με τη σεξουαλικότητα και το φύλο, από τις θεμελιώδεις προοπτικές της ψυχολογίας του εαυτού, τη σχεσιακή ψυχανάλυση και ψυχοθεραπεία, τη θεωρία της διυποκειμενικότητας, του υπαρξισμού και την εργασία σωματικής διεργασίας. Οι επιπτώσεις του τραύματος και των πρώιμων αναπτυξιακών διεργασιών πάνω στην ακεραιότητα του εαυτού θα αποτελέσουν μέρος της διδακτέας ύλης. Θα επικεντρωθεί επίσης στη διαδικασία της σύνθεσης, τονίζοντας τη συνδημιουργία της θεραπευτικής σχέσης σε συνειδητό, φανερό, ασυνείδητο και αφανές επίπεδο λειτουργίας. Θα καλυφθεί επίσης ο σχεδιασμός διαφορετικής θεραπευτικής αντιμετώπισης για παρουσιαζόμενα προβλήματα διαφορετικών πελατών από ένα συνθετικό πλαίσιο, χρησιμοποιώντας τα τρέχοντα συστήματα ταξινόμησης των ψυχικών διαταραχών.

Υπάρχει ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση του προσωπικού στυλ, στα προσωπικά πλαίσια για συνθετική άσκηση και στοχαστική έρευνα, καθώς και στη διερεύνηση της άσκησης του σπουδαστή ως συνθετικού ψυχοθεραπευτή.

Η ενότητα της διατριβής περιλαμβάνει προετοιμασία και ολοκλήρωση μιας γραπτής μελέτης/διατριβής πάνω σε μια περίπτωση, που θα αντανακλά τηn προσωπική προσέγγιση του σπουδαστή στη σύνθεση.

Απαιτήσεις του Προγράμματος:

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι σπουδαστές θα πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

• Επίσημη διδασκαλία: συνήθως, 144 ώρες το χρόνο μέσα στα 4 πρώτα χρόνια.
• Εποπτεία: η τακτική εποπτεία είναι αναπόσπαστο μέρος της εκπαίδευσης στη Συνθετική Ψυχοθεραπεία. Για αρχάριους, συνιστούμε κάποια μορφή εβδομαδιαίας εποπτείας, και για όλους τους σπουδαστές απαιτούμε κάποια μορφή εποπτείας ανά δεκαπενθήμερο. Στο στάδιο της αποφοίτησης, οι σπουδαστές χρειάζεται να έχουν συγκεντρώσει 200 ώρες εποπτείας. Ωστόσο, καθώς οι σπουδαστές αυξάνουν την εμπειρία τους με πελάτες, ένα μίνιμουμ μίας ώρας εποπτείας για κάθε έξι ώρες επαφής με πελάτες είναι ουσιαστικής σημασίας.

Προυπόθεση είναι η προσωπική ψυχοθεραπεία με έναν εγκεκριμένο ψυχοθεραπευτή σε όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης. Αυτή η ψυχοθεραπεία θα είναι του τύπου, διάρκειας, έντασης και συχνότητας της ψυχοθεραπείας που προσφέρεται σε πελάτες και συμβατή με το συνθετικό πρόγραμμα εκπαίδευσης. Χρειάζεται να συμπληρωθούν τουλάχιστον 40 συνεδρίες το χρόνο, μέσα σε 4 τουλάχιστον χρόνια του προγράμματος. Η συνεχής ψυχοθεραπεία θεωρείται δεοντολογική και υπεύθυνη, αλλά, επίσης, παρέχει και μια κύρια οδό μάθησης, τον «εσωτερικό χάρτη», τον οποίο πιστεύουμε ότι χρειάζονται οι ψυχοθεραπευτές προκειμένου να προχωρήσουν σε βαθιά ψυχοθεραπεία με πελάτες.

• Πρακτική Άσκηση για Εξοικείωση με την Ψυχική Υγεία
• Εποπτευόμενη επαφή με πελάτες: οι σπουδαστές μπορούν να εισέλθουν στο τρίτο έτος της εκπαίδευσης μόνο όταν θεωρηθούν έτοιμοι από τον Βασικό εκπαιδευτή τους να βλέπουν πελάτες. Το επίπεδο εμπειρίας του κάθε σπουδαστή θα κανονίζει τον αριθμό των πελατών που θα βλέπει σε κάθε στάδιο της εξέλιξής του ως κλινικού θεραπευτή. Ωστόσο, μπαίνοντας στο 3ο έτος του Certificate, οι σπουδαστές πρέπει να βλέπουν τουλάχιστον δύο πελάτες την εβδομάδα. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης, ο σπουδαστής θα έχει αναλάβει τουλάχιστον 500 ώρες εργασίας με πελάτες, εποπτευόμενος.
• Γραπτές εργασίες: γραπτές εργασίες πρέπει να υποβάλλονται τα τέσσερα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης σύμφωνα με τις απαιτήσεις του οδηγού σπουδών. Αυτές θα προσμετρώνται σε κάθε περίπτωση για την αξιολόγηση στο τέλος του χρόνου. Για το Certificate, πρέπει να υποβληθεί μια διατριβή/περιπτωσιολογική μελέτη.
• Οι σπουδαστές πρέπει, επίσης, να κάνουν παρουσιάσεις σεμιναρίων κατά την πορεία του εκπαιδευτικού προγράμματος. Κάθε σπουδαστής πρέπει επίσης να τηρεί ένα αρχείο όλων των αποτελεσμάτων, των μαθημάτων κ.λπ. Υπάρχει ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτών, εποπτών και συντονιστών πρακτικής άσκησης, οι οποίοι συνεργάζονται ως ομάδα για να δώσουν τη δυνατότητα στους σπουδαστές να αποκομίσουν το μέγιστο όφελος από την εκπαίδευση και τις δομές επαγγελματικής εξέλιξης.
• Οι αιτούντες πρέπει να καταδείξουν αποδεικτικά στοιχεία επάρκειας γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Πρέπει επίσης να κατέχουν:
• Πτυχίο ψυχολογίας ή σχετικής επιστήμης (όπως κοινωνιολογίας, εκπαίδευσης, θεολογίας, φιλοσοφίας κ.λπ.)
• Ένα μη σχετικό πτυχίο (όπως λογιστική, τέχνη κ.λπ.) αλλά, επίσης, και κάποια κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία εργασίας/ζωής
• Πιστοποίηση σε ένα από τα επαγγέλματα αρωγής (όπως ψυχιατρική νοσηλευτική, νοσηλευτική, κοινωνική εργασία, διδασκαλία, δικαστική επιτήρηση κ.λπ.)
• Δίπλωμα συμβουλευτικής ή αντίστοιχο τίτλο σπουδών
• Σημαντική σχετική εμπειρία εργασίας και/ή ζωής.

Επιπλέον των παραπάνω, όλοι οι αιτούντες πρέπει να έχουν κάποιες δεξιότητες, γνώσεις και εμπειρία συμβουλευτικής.