Ακρόαση άρθρου......

Είχαμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενήσουμε στο Psychology.gr την ψυχολόγο Ασημίνα Αγγελίδου και να συζητήσουμε μαζί της για τη βέλτιστη γονεϊκότητα! Η Ασημίνα Αγγελίδου απαντά σε κρίσιμες ερωτήσεις που κάθε γονιός έχει αναρωτηθεί έστω και μια φορά στη ζωή του!

ΕΡ: Πώς ορίζετε τους καλούς γονείς; Ποια χαρακτηριστικά είναι απαραίτητο να έχουν;

ΑΠ: Το σημαντικότερο σε έναν γονέα είναι να συνειδητοποιήσει ότι είναι πρότυπο για το παιδί του οπότε και να πράττει ανάλογα. Ακολούθως, είναι απαραίτητο να αφιερώνει χρόνο στο παιδί του, παίζοντας μαζί του, ακούγοντάς το και δίνοντάς του προσοχή. Επίσης, τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια για να νιώσουν την ασφάλεια, άρα και οι γονείς πρέπει να θέτουν όρια. Ακόμη, βασικά χαρακτηριστικά είναι να μη φοβούνται να κάνουν λάθη, να τα παραδέχονται, να ζητούν συγνώμη και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.

ΕΡ: Ένα από τα ορόσημα της παιδικής ηλικίας είναι το άγχος του αποχωρισμού. Με ποιους τρόπους μπορούν οι γονείς να ενισχύσουν την ασφάλεια στα παιδιά όταν εμφανίζουν άγχος αποχωρισμού; Τι αποτελέσματα μπορεί να έχει μια επιπόλαιη διαχείριση του φαινομένου;

ΑΠ: Ο σπουδαίος Erik Erikson τονίζει: «Το πρώτο κοινωνικό επίτευγμα του παιδιού είναι η επιθυμία του να αφήσει τη μητέρα του έξω από το οπτικό του πεδίο, χωρίς να νιώσει ανησυχία ή οργή, διότι η μητέρα του έχει πλέον γίνει για το παιδί μια εσωτερική βεβαιότητα όσο και μια εξωτερική προβλεψιμότητα». Οι γονείς πρέπει να δώσουν έμφαση στην καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης του παιδιού τους καθώς επίσης και στην προώθηση της ανεξαρτητοποίησης του από τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Τα αποτελέσματα μιας επιπόλαιης διαχείρισης του φαινομένου μπορούν να επιφέρουν αρνητικές ψυχολογικές διαταραχές στο παιδί για την υπόλοιπη ζωή του όπως κρίσεις πανικού, γενικευμένο άγχος, αϋπνία, φοβίες και δυσκολίες στη διαχείριση διαπροσωπικών τους σχέσεων.

Αποκτήστε το βιβλίο Δεν θέλουν τιμωρία αγάπη θέλουν, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

ΕΡ: Με ποιους τρόπους μπορούν οι γονείς να ενισχύσουν/καλλιεργήσουν την αίσθηση αυτονομίας στα παιδιά τους και πότε;

ΑΠ: Κατά τη διάρκεια της βρεφικής ηλικίας χτίζονται τα πρώτα θεμέλια της αυτονομίας των παιδιών, όταν το παιδί ξεκινά να περπατάει και να λέει μία συνηθισμένη φράση «μόνο μου». Οι γονείς πρέπει να φροντίσουν να νιώθει το παιδί σωματική και συναισθηματική ασφάλεια με όρια τα οποία πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται από κοινού με το παιδί και όχι να τα επιβάλλουν. Το παιδί πρέπει να νιώθει αγάπη και υποστήριξη από τα πρώτα του βήματα προς την αυτονομία. Επίσης, το παιδί πρέπει να αισθάνεται ότι το εμπιστεύονται με λόγια και με πράξεις.

Ακόμη οι γονείς πρέπει να αφήνουν τα παιδιά τους να εκτεθούν στον πόνο είτε σωματικός είτε ψυχολογικός φυσικά πάντα με προστασία κι όχι αδιαφορία ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν τις άμυνες τους, να νιώθουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν και τελικά να διαμορφώσουν τη δική τους προσωπικότητα.

ΕΡ: Μιλήστε μας για τις ενδείξεις κακοποίησης σ' ένα παιδί. Πώς καταλαβαίνουμε ότι κάτι τρέχει, αλλά το παιδί φοβάται να το αποκαλύψει;

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

ΑΠ: Η κυριότερη ένδειξη κακοποίησης είναι η αλλαγή της συμπεριφοράς του. Συγκεκριμένα, αν ένα κοινωνικό παιδί αρχίζει να απομονώνεται ή να κλείνεται στο δωμάτιό του ή να μην αποδίδει στο σχολείο τότε οι γονείς πρέπει να ανησυχήσουν. Ακόμη, να προσέχουν αν δείξει φοβισμένο, αν έρθει στο σπίτι με μελανιές, εκδορές ή τραυματισμούς γενικότερα, αν δεν κοιμάται, αν σταματήσει να έχει φίλους, αν είναι μυστικοπαθής, αν ξεκινήσει να εκφράζεται αρνητικά για κάποιο άτομο και αν έχει πονοκεφάλους ή άλλες σωματικές ενοχλήσεις.

ΕΡ: Πότε θα συμβουλεύατε το ξεκίνημα ψυχοθεραπείας για ένα παιδί; Και πώς είναι ωφέλιμο να παρουσιαστεί στο παιδί χωρίς να νιώσει ότι κάτι πάει λάθος με εκείνο;

ΑΠ: Οι δυσκολίες που βιώνει ένα παιδί θα φανερωθούν με την έκφραση κάποιου συμπτώματος που θα παρατηρηθεί στο σπίτι ή στο σχολείο ακόμη και από την βρεφική ή νηπιακή ηλικία. Οι γονείς πρέπει να αξιολογήσουν τις προβληματικές συμπεριφορές ή τα σωματικά συμπτώματα και να αναζητήσουν θεραπευτική βοήθεια. Οι έφηβοι μπορούν και μόνοι τους να αναζητήσουν συμβουλευτική ή ψυχοθεραπευτική παρέμβαση με την σύμφωνη γνώμη των γονιών τους. Ανεξάρτητα της ηλικίας του παιδιού οι γονείς πρέπει να προετοιμάσουν το παιδί από πριν για την επερχόμενη επίσκεψη σε παιδοψυχολόγο και μπορούν μάλιστα να τους παροτρύνουν ότι ο ψυχολόγος μιλάει και παίζει με παιδιά ώστε να νιώσουν καλύτερα. 

ΕΡ::Από την εμπειρία σας πώς κατανοούν τα παιδιά την ψυχοθεραπεία;

ΑΠ: Η Ψυχοθεραπεία για παιδιά και εφήβους δεν είναι μόνο βοηθητική αλλά λυτρωτική. Ενώ στην αρχή έρχονται συνήθως με μία αίσθηση άγνοιας, εν τέλει γίνεται απαραίτητη. Η ψυχοθεραπεία στα παιδιά χρησιμοποιεί μια ποικιλία από τεχνικές και μεθόδους όπως η παιγνιοθεραπεία, η ζωγραφιά, το παιχνίδι ρόλων, οι κοινωνικές ιστορίες και αναπαραστάσεις κ.α. που χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους που βιώνουν δυσκολίες με τα συναισθήματα ή τη συμπεριφορά τους.

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

ΕΡ: Τι είναι αυτό που θαυμάζετε στους μικρούς θεραπευόμενους;

ΑΠ: Πολλά μπορεί κάποιος να θαυμάσει στους μικρούς μου… Θαυμάζω την αγνότητα των ματιών τους αλλά ταυτόχρονα και την περιέργεια να ανακαλύψουν νέες εμπειρίες, θαυμάζω τον πολυλογά με τις αυθόρμητες σκέψεις του, τον παρορμητικό και υπερκινητικό που κινείται άφοβα, τον αρχηγό με γεμάτη αυτοπεποίθηση προσωπικότητα αλλά και τον ευαίσθητο γεμάτο καλοσύνη και ενσυναίσθηση για τους άλλους.

ΕΡ: Πώς επιτυγχάνουν οι γονείς να αναπτύξουν στα παιδιά την αυτορύθμιση; Μας εξηγείτε γιατί είναι τόσο απαραίτητο;

ΑΠ: Η ικανότητα της αυτορύθμισης αποτελεί βασική διαφορά μεταξύ του τρόπου που ενεργούν και σκέφτονται οι ενήλικες και τα παιδιά. Τα παιδιά υπολείπονται σε μηχανισμούς ελέγχου και αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα τη στιγμή που συμβαίνει. Έτσι γίνονται παρορμητικά σε συμπεριφορές και συναισθήματα, χωρίς να μπορούν να ελέγχουν τις αντιδράσεις τους. Μία λοιπόν από τις σημαντικότερες ευθύνες των γονέων είναι να μάθουν στα παιδιά τους τον αυτοέλεγχο. Από τη βρεφική ακόμα ηλικία μπορούμε να αρχίσουμε να βάζουμε τα θεμέλια της ικανότητας αυτής.

Για παράδειγμα ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα αλλά διαφοροποιείται με τον τρόπο έκφρασής του. Οι γονείς μπορούν να μάθουν να αναγνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια και να εκφράζουν το θυμό ή και κάποιο άλλο αρνητικό συναίσθημα με τρόπους που να μην πληγώνουν τον εαυτό τους ή τους γύρω τους.

ΕΡ: Ποιοι είναι οι υγιείς τρόποι εκμάθησης πειθαρχίας στα παιδιά;

ΑΠ:  Κατ’ αρχάς η πειθαρχία δεν σημαίνει τιμωρία αλλά εκμάθηση μίας νέας λειτουργικότερης συμπεριφοράς. Η θετική ενίσχυση σε κάθε καλή/θετική συμπεριφορά είναι το κλειδί παράλληλα με την αδιαφορία κάποιων αρνητικών συμπεριφορών ήσσονος σημασίας. Επίσης, η λιγότερη χρήση των «όχι» και «μη» αλλά ταυτόχρονα περισσότερη συζήτηση και δημιουργία από κοινού όρια και κανόνες, ονομάζεται πειθαρχία. Η χρήση των «ταϊμ άουτ», δηλαδή ορισμένος χρόνος όπου θα μείνει μόνος του σε ένα ήσυχο δωμάτιο, μέχρι να ηρεμήσει και θα συμφωνήσει να συμπεριφέρεται καλύτερα την επόμενη φορά είναι βοηθητικό.

ΕΡ: Αρκούν τα «μπράβο!» για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης ενός παιδιού;

ΑΠ: Τα «μπράβο» είναι απαραίτητα αλλά μόνο αυτά δεν αρκούν για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης ενός παιδιού. Χρειάζεται διάλογος με ειλικρίνεια και ενδιαφέρον και αγάπη. Χρειάζεται να μην του επιβάλλετε τις απόψεις σας και να αποφεύγετε τις όποιες συγκρίσεις. Να τα προστατεύετε αλλά όχι να τα υπερπροστατεύετε. Επίσης, χρησιμοποιείστε το χιούμορ για δυσάρεστες καταστάσεις και να του καλλιεργήσετε την ασφάλεια, την εμπιστοσύνη, την έκφραση των συναισθημάτων και την ενσυναίσθηση.

Μάθετέ του πως αξίζει πολλά ανεξάρτητα με το πόσο αποδίδει.

ΕΡ: Πώς συμβάλλουμε στην ανάπτυξη υγιούς αυτο-εικόνας ως γονείς στα παιδιά μας;

ΑΠ: Πολλά μπορούμε να κάνουμε ως γονείς για την ανάπτυξη μιας πιο θετικής αίσθησης αυτοεικόνας του παιδιού, όπως να επιβραβεύουμε το παιδί μας εστιάζοντας στην προσπάθειά του, να αποδεχόμαστε την αποτυχία σαν τρόπο νέας μάθησης, να αναθέτουμε υποχρεώσεις ανάλογα με την ηλικία του, να το ενθαρρύνουμε να βάζει μικρούς ρεαλιστικούς στόχους, να συζητάμε πάντα για όλα τα θέματα που προκύπτουν σεβόμενοι τους δικούς του ρυθμούς, να ζητάμε την γνώμη του, να παροτρύνουμε να παίρνει πρωτοβουλίες και να αναλαμβάνει την ευθύνη των επιλογών του, να καλλιεργούμε δεξιότητες ζωής, να επιμένουμε στην εποικοδομητική κριτική και να ζητάμε συγνώμη.

ΕΡ: Πρέπει οι γονείς να παίρνουν την πρωτοβουλία να μιλάνε στα παιδιά τους για το σεξ ή είναι καλύτερο να τα αφήνουν να πάρουν εκείνα την πρωτοβουλία; Πού ξεκινά η παραβίαση; Ποιο είναι το λεπτό όριο;

ΑΠ: Η σεξουαλικότητα είναι ένα κομμάτι του εαυτού μας πολύ σημαντικό. Από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά εκτίθενται μέσα από την τηλεόραση, τα περιοδικά, το διαδίκτυο, τη μουσική που ακούνε, τις παρέες που συναναστρέφονται όπου ουσιαστικά όλα αυτά συμβάλλουν στη “σεξουαλική διαπαιδαγώγηση” των παιδιών μας, είτε το θέλουμε είτε όχι. Άρα, λοιπόν, οι γονείς οι οποίοι είναι οι πρώτοι που νοιάζονται πραγματικά για τα παιδιά τους δεν θα έπρεπε να μιλάνε; Φυσικά ναι.

Αρχικά μαθαίνοντας και εξερευνώντας το σώμα τους, συζητώντας σχετικά με την ανάγκη για προστασία του εαυτού τους από ανεπιθύμητα αγγίγματα, σχετικά με τη σύλληψη ενός μωρού, σχετικά με αποδεκτά παιχνίδια με το σώμα, σχετικά με τις διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα κ.α. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τα ηλικιακά ορόσημα αναφορικά με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, να μην επιμένουμε για συζητήσεις σεξουαλικού περιεχομένου αλλά να παροτρύνουμε τέτοιες συζητήσεις παίρνοντας αφορμή από δικές μας εμπειρίες ή από κάποιο βιβλίο, τηλεοπτική σειρά, σεβόμενοι πάντα την επιθυμία του παιδιού μας για συζήτηση.

Δείτε όλα τα άρθρα της επιστημονικής συνεργάτιδας του Psychology.gr Ασημίνας Αγγελίδου

ΕΡ: Βοηθά οι γονείς να παραδέχονται τα λάθη τους; Ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος να δείξουν ότι κι εκείνοι δεν είναι τέλειοι, αλλά αναλαμβάνουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί;

ΑΠ: Τα παιδιά έχουν ανάγκη να καταλάβουν πως τα λάθη δεν είναι αδυναμία. Το να ζητάς συγνώμη δεν είναι μόνο μετάνοια στο λάθος αλλά και σημάδι δύναμης και θάρρους. Η έμπρακτη λοιπόν συγνώμη που μπορεί να συνοδεύεται και με έκφραση συναισθημάτων και διαλόγων είναι πολύ σημαντική. Τα παιδιά μαθαίνουν πώς και το λάθος είναι μέρος της ζωής επομένως μπορούν ευκολότερα να μιμηθούν το παράδειγμα των γονιών τους.

ΕΡ: Αν υπήρχε κάτι σημαντικό που θα θέλατε να πείτε στους γονείς τι θα ήταν αυτό;

ΑΠ: Να αφιερώνουν ποιοτικό χρόνο στα παιδιά τους, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να γνωρίζουν ότι είναι ο καθρέφτης των παιδιών τους.

ΕΡ: Ποιος είναι ο μεγαλύτερος μύθος που επικρατεί κατά τη γνώμη σας σχετικά με τα παιδιά ή και την παιδική ηλικία;

ΑΠ: Θα απαντήσω την ερώτηση που δέχομαι σχεδόν από όλους τους μπαμπάδες που έρχονται στο γραφείο μου (για προβλήματα συμπεριφοράς, διάσπασης προσοχής, αυτοεκτίμησης, διαζυγίου, πένθους, άγχους κ.α. των γιων τους) αλλά παρόλο τις δυσκολίες η συνηθέστερη ερώτηση είναι «μήπως το παιδί μου είναι ομοφυλόφιλο γιατί χθες φόρεσε τα τακούνια της μαμάς του, η έβαλε κραγιόν στο πρόσωπό του ή φόρεσε την φούστα της…».

Η προτίμηση του παιδιού κάποια στιγμή της ζωής του να παίζει με «κοριτσίστικα παιχνίδια» δεν αποτελεί ένδειξη της μελλοντικής σεξουαλικής του προτίμησης.

ΕΡ: Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς και τις υπηρεσίες που παρέχετε καθώς και που μπορούν να σας βρουν οι αναγνώστες μας...

ΑΠ: Είμαι η Αγγελίδου Α. Ασημίνα, σπούδασα ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και συνέχισα τις σπουδές μου στη Συμβουλευτική στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Έχω ολοκληρώσει δύο μεταπτυχιακά, στην Ψυχολογία Υγείας και στην Παιδοψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Leiden της Ολλανδίας. Παράλληλα, εξειδικεύθηκα στην Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT). Συμμετέχω σε πληθώρα συνεδρίων ενώ έχω παρουσιάσει και προσωπική ερευνητική δουλειά σε διεθνή συνέδρια. Επίσης, δημοσιεύω άρθρα σε επιστημονικά και επαγγελματικά περιοδικά. Το 2019 έγραψα το πρώτο μου διδακτικό παραμύθι «Ο Μαζίμπο μιλάει για τη δυσλεξία» από τις εκδόσεις οσελότος.

Από το 2007 έχω εργασθεί σε δημόσιες και ιδιωτικές δομές και από το 2014 έχω δημιουργήσει το Ψυχολογικό Κέντρο «Μαζί Μπορούμε» στην Καβάλα, όπου ασκώ ιδιωτικά το επάγγελμα της παιδοψυχολόγου και ψυχοθεραπεύτριας.

Το κέντρο «Μαζί Μπορούμε» απαρτίζεται από ομάδα παιδοψυχολόγου, ψυχολόγου, εργοθεραπευτή, λογοθεραπευτή και ειδικού παιδαγωγού. Το κέντρο «Μαζί Μπορούμε» ασχολείται κυρίως με θέματα που άπτονται στις μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία, αναπτυξιακές δυσκολίες, αυτισμό, προβλήματα συμπεριφοράς, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα, ενούρηση, συναισθηματικές δυσκολίες, άγχος, πένθος, διαζύγιο, κρίσεις πανικού, φοβίες, αρθρωτικές και φωνολογικές δυσκολίες, γλωσσικές και επικοινωνιακές δυσκολίες, τραυλισμός καθώς επίσης με τον επαγγελματικό προσανατολισμό των εφήβων. Σκοπός του κέντρου «Μαζί Μπορούμε» είναι η διασφάλιση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες.

Στοιχεία επικοινωνίας: Μητροπόλεως 10, Καβάλα, 2510211540, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Αγγελίδου Ασημίνα - Ψυχολόγος

Αγγελίδου Ασημίνα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος, Εξειδικευμένη σε πρόγραμμα ψυχοθεραπείας - Γνωστική-Συμπεριφορική Θεραπεία, μεταπτυχιακά στη Ψυχολογία Υγείας και Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων.