Ακρόαση άρθρου......Η κλινική κατάθλιψη είναι μια διαταραχή της διάθεσης, που συναντάμε πολύ συχνά στην καθημερινότητα των διαπροσωπικών μας σχέσεων. Χαρακτηρίζεται από έντονη κόπωση, απώλεια της ικανοποίησης και ευχαρίστησης, ανηδονία, ευερεθιστότητα, απόσυρση, διαταραχές στον ύπνο και αλλαγές στη διατροφή, για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. Κάποιοι την παρομοιάζουν με αλυσίδες στα πόδια, άλλοι με μαύρο σκύλο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ακολουθεί και χαρακτηρίζει το σύνολο της καθημερινότητας του εκάστοτε ατόμου.
Οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο στην εμφάνιση της διαταραχής και να επηρεάσουν τη βαρύτητα της είναι πολλοί ή κανένας. Για παράδειγμα μπορεί να είναι αποτέλεσμα πολλών ψυχοπιεστικών γεγονότων που λαμβάνουν χώρα στη ζωή του ατόμου ή μπορεί αν μιλάμε για μεγάλες ηλικίες να αποτελεί ένα πρόδρομο στάδιο μιας επερχόμενης νευροεκφυλιστικής νόσου. Παράλληλα, μπορεί να είναι το αποτέλεσμα χαρακτηρολογικών στοιχείων που έτυχε να παρουσιαστεί τη χ δεδομένη χρονική στιγμή ή το αποτέλεσμα βιοχημικών παραγόντων.
Όλα τα παραπάνω λιγότερο ή περισσότερο είναι γνωστά και αντιστοιχούν στην διάγνωση της διαταραχής, στην απόδοση ενός ονόματος, μιας ετικέτας.
Τι σημαίνει κατάθλιψη πέρα από την ετικέτα της διαταραχής διάθεσης;
Ας ξεκινήσουμε από τις ρίζες μας και τη σημασία του ρήματος καταθλίβω, δηλαδή καταπιέζω ή ζουλώ. Η εικονοποιία του ρήματος "ζουλώ" είναι τεράστια και περιγράφει με ακρίβεια το βίωμα ενός ατόμου με κατάθλιψη. Όποιος και αν είναι ο λόγος, η εσωτερική «πίεση» που βιώνει το άτομο είναι τέτοια ώστε να αλλάζει σταδιακά το συναίσθημα, η σκέψη του, η συμπεριφορά του και όλες οι προεκτάσεις αυτών. Σταδιακά, το άτομο δεν μπορεί να λάβει ευχαρίστηση με αποτέλεσμα την κλιμακωτή αύξηση των αρνητικών συναισθημάτων, όπως του θυμού αλλά και των ενοχών για αυτό που συμβαίνει.
Αντίστοιχη (πρόδρομη και επακόλουθη) των αρνητικών συναισθημάτων είναι η σκέψη, καθώς το άτομο προσπαθεί να αξιολογήσει το τι του συμβαίνει και να το εξηγήσει. Και κάπως έτσι, τις περισσότερες τουλάχιστον φορές, ξεκινά ο φαύλος κύκλος της κατάθλιψης που ανακυκλώνεται στην αρνητική θεώρηση του εαυτού, του κόσμου και του μέλλοντος. Ενισχυτές του φαύλου κύκλου αυτού, αποτελούν η προκατάληψη της προσοχής στα αρνητικά συμβάντα, η απόσυρση, η αποφυγή και άλλες μη βοηθητικές συμπεριφορές.
Κατάθλιψη και στερεότυπα
Δυστυχώς, η κοινωνία, οι στερεότυποι ρόλοι και ιδέες μας δεν μας επιτρέπουν να αντιληφθούμε την κατάθλιψη σαν μια ασθένεια και να την αντιμετωπίσουμε ως τέτοια.
Για την ακρίβεια, σχεδόν ποτέ δεν υπάρχει ένας αρκετά καλός λόγος του γιατί να αισθανόμαστε έτσι και κατά συνέπεια δεν υπάρχει αρκετά καλός λόγος για να ζητήσουμε βοήθεια. Κρυβόμαστε από αυτήν, μαστιγώνουμε τον εαυτό μας, θυμώνουμε με τους άλλους γύρω μας αλλά ταυτόχρονα θάβουμε το κεφάλι βαθιά στην άμμο περιμένοντας την μπόρα να περάσει. Αλλά σαν μαύρος σκύλος ή αλυσίδες, η κατάθλιψη πάει όπου και εμείς και πέραν των συνεπειών έχει κάτι εκκωφαντικά σημαντικό να μας πει, μένει μόνο να ακούσουμε.
Η κατάθλιψη έχει κάτι να μας πει
Μένει να ακούσουμε αυτό που με σφοδρότητα αρνιόμαστε, ότι κάτι δεν πάει καλά. Μας υποδεικνύει τι μπορεί να μη λειτουργεί και μας επαναφέρει στην σκληρή πραγματικότητα, ωθώντας μας να παραιτηθούμε από προσδοκίες που είναι απίθανο να ευοδωθούν και να αναζητήσουμε πραγματικές λύσεις. Μας εμποδίζει να συνεχίζουμε να εμπλεκόμαστε σε αδιέξοδες προσπάθειες, μας ωθεί να συνάψουμε νέες σχέσεις και τελικά, να ζητήσουμε βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.
Δεν μένει τίποτα άλλο λοιπόν από το να ακούσουμε.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Πλεύρη Μαρία - Ψυχολόγος
Πλεύρη Μαρία: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Ψυχολόγος, MSc Κλινικής Νευροψυχολογίας της Ιατρικής Σχολής ΑΘηνών σε συνεργασία με το Montreal Neurological Institute (MNI), Mc Gill University & Τετραετης Εξειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία.
