Ακρόαση άρθρου......

Εδώ και πολλά χρόνια οι συμβολισμοί των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς σέρνονται πίσω από το άρμα της κατανάλωσης και της πρόσκαιρης ευδαιμονίας και τα νοήματά τους έχουν συρρικνωθεί στη χαρά της αγοραίας ευχαρίστησης.

Η αντίληψη των εορτών στη σύγχρονη εποχή

Παράλληλα με την αγοραία αντίληψη των εορτών η αύξηση του τζόγου, της χρήσης αλκοόλ, των ποικίλων ψυχοσωματικών δυσλειτουργιών, η ξέφρενη διασκέδαση, οι εκτός ορίων συμπεριφορές, κλπ., εκφράζουν την ανωριμότητα της δυτικής κουλτούρας και την αναβίωση μιας παιδικότητας που δυστυχώς δεν κρύβει την αθωότητα της ανθρώπινης ψυχής, αλλά την καθυστερημένη ενηλικίωση της.

Οι εορτασμοί έπαψαν να αποτελούν το συμβολικό σώμα μιας κουλτούρας προερχόμενης από την ελληνορθόδοξη παράδοση και αντικαταστάθηκαν από το πνεύμα της κατανάλωσης και της στείρας ευδαιμονίας.

Παραγκωνίστηκαν, επίσης, η κουλτούρα του μόχθου, όπου οι άνθρωποι φτιάχνανε όχι μόνο τα γιορτινά εδέσματα, αλλά και το ίδιο το εορταστικό κλίμα, καθώς και η κουλτούρα του ΜΑΖΙ δεδομένου πως προάχθηκε σε σημαντικότερη αξία η ατομικότητα, ο τόπος όπου ο καθένας περιμένει το δικό του δώρο και προσδοκά να ικανοποιηθούν οι δικές του επιθυμίες.

Το παράδοξο είναι πως ενώ όλοι προσδοκούν να ζήσουν συναισθήματα αγάπης και εγγύτητας μεταφέρουν αυτό το εσωτερικό αίτημα για αγάπη και ευτυχία σε διάφορες εξωτερικές μεταβλητές.

Όλη δηλαδή η κατασκευή του νοήματος περνά μέσα από την ευτυχία της κατανάλωσης και επομένως καθίσταται στιγμιαία. Και φυσικά απομακρύνεται από τα ουσιαστικά μηνύματα των εορτών, το ταπεινό διακύβευμα των οποίων είναι η αλληλεγγύη και η προσφορά στους άλλους, αλλά και στον εαυτό μας. Όχι όμως μέσω μόνο των υλικών αγαθών, τα οποία βεβαίως είναι αναγκαία, υπό του πρίσματος της επιβίωσης και της ευημερίας, αλλά και μέσω της πνευματικής και συναισθηματικής κατάθεσης και ανταλλαγής.

Εν μέσω πανδημίας του covid-19 ζούμε την αποκορύφωση κι ενός άλλου παράδοξου, αυτό της επένδυσης σε έναν νηπενθή εορτασμό των Χριστουγέννων (εξ’ ου και τα μελαγχολικά Χριστούγεννα) και σε μια «χαρούμενη» Μεγάλη εβδομάδα. Σαν να μην αντέχουμε οι άνθρωποι ούτε τη χαρά, ούτε τη λύπη, σαν να προσπαθούμε συνεχώς να αποφεύγουμε να σταθούμε απέναντι στα συναισθήματά μας, να τα βιώσουμε και να τα επικοινωνήσουμε.

Ούτε η πανδημική κρίση δυστυχώς δεν μας έκανε σοφότερους κι ακόμη οι άνθρωποι επιμένουν να αντιλαμβάνονται την αγιοσύνη των ημερών ως ένα μέσο απόδρασης από το βάρος της καθημερινότητας, σχεδιάζοντας σαν φυλακισμένοι να αποδράσουν από αυτή, με μέσο την στιγμιαία απόλαυση.

Ο συμβολισμός των εορτών

Χριστούγεννα όμως δεν είναι τίποτα άλλο από την προσμονή και την προσπάθεια να γεννηθεί κάτι καινούργιο μέσα μας. Τι νόημα κρύβουν επομένως οι γιορτές των Χριστουγέννων αν δεν επιτρέψουμε και συνάμα κοπιάσουμε να γεννηθεί κάτι καινούργιο και ελπιδοφόρο. Και αντιστοίχως της Πρωτοχρονιάς αν δεν αναλογιστούμε κριτικά τις μέρες που περάσανε, ώστε να θέσουμε ένα διαφορετικό πλάνο για τις επόμενες.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι συνθήκες μας σπρώχνουν να ζήσουμε κατανυκτικά και να βιώσουμε ενσυνείδητα κι ολόχαρα τους συμβολισμούς των εορτών, δηλαδή να εστιάσουμε στην ψυχική αναγέννηση ως το μέσο για θα διανύσουμε τον δρόμο προς την αυτοπραγμάτωση.

Και η ψυχική αναγέννηση για να επιτευχθεί χρειάζεται μια φάτνη, ένα σκηνικό ασφάλειας για εμάς και τις οικογένειές μας, όχι μόνο από τους κινδύνους της πανδημίας, αλλά κι από αυτούς της εξωστρέφειας και της «κατανάλωσης».

Και τελικά, μέσα σε αυτό το ασφαλές «κουκούλι», να φανταστούμε το νέο που θέλουμε να γεννηθεί μέσα στις καρδιές μας και στις σχέσεις με τους δικούς μας ανθρώπους. Ειδικά όσοι είμαστε γονείς ας μη λησμονούμε πως αυτό το έχουν περισσότερο ανάγκη τα παιδιά μας.

Και οι ενήλικες με τη σειρά μας, ας θυμόμαστε πως πλέον αυτή την ασφαλή συνθήκη οφείλουμε να τη δημιουργήσουμε εμείς για τον εαυτό μας και τους οικείους μας, χρειάζεται δηλαδή να γίνουμε γονείς του εαυτού μας και αυτών που αγαπάμε.

Η περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, όπως στη συνέχεια και των Φώτων αποτελούν μια υπενθύμιση της υπαρξιακής μας ανάγκης να νιώθουμε ασφαλείς, ώστε να επιτρέψουμε να γεννηθεί μέσα μας αυτό το νέο, το οποίο στη συνέχεια θα αναβαπτισθεί, δηλαδή θα μετάσχει στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Αποτελούν με άλλα λόγια αυτές οι γιορτές το συμβολικό χτίσιμο της οικογενειακής μας φάτνης, της αίσθησης του ανήκειν σε ένα πλαίσιο που μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς και ελεύθεροι.

Τις χρονιάρες μέρες γιορτινές τις κάνει η βαθιά ενδοσκόπηση κι όχι το κρυφτό με τον εαυτό μας. Αντί λοιπόν να τον αποφεύγουμε ας αναμετρηθούμε μαζί του και ας του δώσουμε μια ευκαιρία να απαντήσει σε ερωτήματα που στοιχειοθετούν την ύπαρξή μας, όπως αν είμαστε ικανοποιημένοι από τη ζωή που κάνουμε, αν έχουμε γνήσια αγάπη για τον εαυτό μας και τους οικείους μας, αν είμασταν χρήσιμοι, αν ακολουθούμε τις επιθυμίες με την ίδια ένταση που ακολουθούμε τις ευθύνες, αν εξακολουθούμε να ονειρευόμαστε, αν, αν, αν…

Κι αν όχι, πόσο σημαντικό είναι να νιώσουμε αγάπη για τον εαυτό μας, να τον φροντίσουμε και να του δώσουμε μια ευκαιρία για συγχώρεση και επανεκκίνηση.

Η ευχή μου, η ελπίδα μου και η προσπάθειά μου είναι το νέο έτος να κάνουμε τα πράγματα μέσα μας και γύρω μας καλύτερα απ’ ότι τα αφήσαμε… και από «καταναλωτές» να γίνουμε «δημιουργοί».

Να δημιουργήσουμε το γιορτινό κλίμα κι όχι να το καταναλώσουμε και με έναν συμβολικό τρόπο να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για ένα καλύτερο εαυτό κι έναν καλύτερο χρόνο.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Γιώργος Γιαννούσης - Ψυχοθεραπευτής

Ψυχοθεραπευτής, Οικογενειακός θεραπευτής, Επιστημονικός Υπεύθυνος στο Ινστιτούτο εφαρμοσμένης συμβουλευτικής & ψυχοθεραπείας - ΝΗΜΑ.