Ακρόαση άρθρου......

Τον τελευταίο διάστημα έρχονται στο φως της δημοσιότητας όλο και περισσότερες ιστορίες σεξουαλικής παρενόχλησης, κάνοντας τον γενικό πληθυσμό να σκέφτεται ίσως λίγο περισσότερο πάνω στο θέμα αυτό.

Το φαινόμενο βεβαίως δεν είναι φρέσκο και όσοι επαγγελματίες βρισκόμαστε χρόνια στο χώρο της ψυχικής υγείας ξέρουμε ότι τα ποσοστά σεξουαλικής παρενόχλησης, ιδιαίτερα στο ενδο-οικογενειακό περιβάλλον ήταν πάντα προκλητικά υψηλά.

Βεβαίως η σεξουαλική παρενόχληση είναι η πιο δύσκολη μορφή που επιφέρει μια σειρά από δυσεπίλυτα και χρόνια ψυχολογικά προβλήματα, όμως δεν είναι η μόνη μορφή παρενόχλησης.

Ο βίαιος, κυριαρχικός και ιεραρχικός τρόπος με τον οποίο συγκροτούνται πλήθος σχέσεων, έχει οδηγήσει στην εμφάνιση της ηθικής και ψυχολογικής παρενόχλησης.

Το φαινόμενο αυτό γίνεται όλο και πιο έντονο, εφόσον οι κοινωνικές συνθήκες υποδαυλίζουν την υγιή ανάπτυξη του προσώπου και δίνουν πρόσφορο έδαφος για την απομόνωση και την αποξένωση.

Τι είναι όμως η ηθική και ψυχολογική παρενόχληση;

Παρενόχληση είναι κάθε δράση λεκτική ή σωματική ενός ανθρώπου απέναντι σε έναν άλλον άνθρωπο, η οποία γίνεται χωρίς την συγκατάθεση του αποδέκτη ή ακόμα και παρά την ένσταση του ή την διαφωνία του.

Η ηθική και ψυχολογική παρενόχληση γίνεται πάντα με λεκτικό και μη λεκτικό τρόπο.

Το είδος αυτής της παρενόχλησης παρουσιάζεται κυρίως στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και στις επαγγελματικές σχέσεις, στις οποίες δημιουργούνται διαπροσωπικές δυναμικές.

Η παρενόχληση αυτού του είδους, διατηρείται μέσα στο χρόνο, και έχει συνέπειες μακροχρόνιες και δυσδιάκριτες, αλλά σοβαρές και οδυνηρές.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Ας αναφέρουμε κάποια παραδείγματα για να γίνουμε πιο κατανοητοί.

Σε μια σχέση ανάμεσα σε ένα ζευγάρι μια τέτοια παρενόχληση είναι πολύ συχνή. Ο ένας από δύο συντρόφους πιστεύει ότι μπορεί να ζητάει από τον άλλο να μιλάει για παράδειγμα όποτε και όσο θέλει αυτός, να κινείται και να υπάρχει με τον τρόπο που ο αυτός θεωρεί δόκιμο. Αυτό ποτέ δεν ζητιέται άμεσα.

Όμως είναι πολύ συχνές οι εκ των υστέρων «διορθώσεις». Μετά από μια έξοδο με φίλους ή μια συζήτηση με τα παιδιά(όταν υπάρχουν) είναι συχνό το φαινόμενο ο ένας εκ των δύο συντρόφων να επιδίδεται σε ένα αναλυτικότατο «σκανάρισμα» της συμπεριφοράς του άλλου, υποδεικνύοντας «τα λάθη» και προτείνοντας «τα σωστά».

Άλλες φορές μπορεί να υποδεικνύει με ποια πράγματα θα άξιζε τον κόπο να ασχοληθεί ο άλλος, αγνοώντας ή ακόμα χειρότερα, απορρίπτοντας τις επιλογές και τις επιθυμίες του άλλου ανθρώπου.

Το άτομο που ασκεί την παρενόχληση δεν σκέφτεται ποτέ να μπει στην θέση του άλλου διότι είναι σίγουρο ότι ξέρει πως ακριβώς θα πρέπει να είναι ο άλλος και έτσι προσπαθεί να βρει τρόπους να το επιβάλει.

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Η επιβολή ενδέχεται να μην είναι εμφανής και βίαιη, αλλά παραμένει επιβολή. Ατελείωτες επεμβάσεις στο πως να είναι, τι να σκέφτεται, τι να κάνει, με ποιους να συναναστρέφεται, τι να πιστεύει, πως να κινείται, ακόμα και το τι να επιθυμεί ο άλλος άνθρωπος είναι το φάσμα μέσα στο οποίο κινείται η ηθική και ψυχολογική παρενόχληση.

Να ξεκαθαρίσουμε εδώ ότι μιλάμε για ηθική παρενόχληση, εννοώντας με την λέξη ηθική τον προσωπικό κώδικά τον οποίο κάθε άνθρωπος συστήνει και με αυτόν κινείται και αναπτύσσεται και ο οποίος περιλαμβάνει αξίες, σκέψεις, πεποιθήσεις για τον εαυτό και την υπόλοιπη πραγματικότητα.

Η ψυχολογική παρενόχληση αφορά από την μια μεριά την αμφισβήτηση των συναισθημάτων του ανθρώπου και από την άλλη την χειραγώγηση της ανάπτυξης της ψυχικής υπόστασης του ανθρώπου.
Στερεότυπα , όπως για παρά παράδειγμα το ότι ένα ζευγάρι έχει μια καλή σχέση όταν και οι δυο κάνουν τα ίδια πράγματα και με τον ίδιο τρόπο, φτιάχνουν άλλοθι για να αναπτυχθούν και να διατηρηθούν ηθικές και ψυχολογικές παρενοχλήσεις.

Τοξικές σχέσεις, Τοξικοί άνθρωποι - Online, ασύγχρονο σεμινάριο, χαμηλού κόστους. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε από τον υπολογιστή, το κινητό τηλέφωνο ή το tablet σας, στον χρόνο που εσείς επιλέγετε.

Παρενόχληση στον επαγγελματικό τομέα

Αλλά και στον επαγγελματικό τομέα πολύ συχνά το ιεραρχικό μοντέλο οργάνωσης του εργασιακού χώρου, δίνει το πράσινο φως στο να αναπτυχθούν ηθικές και ψυχολογικές παρενοχλήσεις. Οι ανώτεροι ιεραρχικά μπορούν πραγματικά να «πνίξουν» έναν εργαζόμενο με συνεχόμενες παρατηρήσεις, υποδείξεις για τον τρόπο δουλειάς, αλλά και την συμπεριφορά του, μόνο και μόνο διότι έχουν μια στρεβλή εικόνα για το τι σημαίνει να έχεις υφιστάμενους στην εποπτεία σου.

Οι άνθρωποι που δέχονται τέτοιου είδους μακροχρόνιες παρενοχλήσεις, αναπτύσσουν πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση, μεγάλη αναποφασιστικότητα, δεν μπορούν να εκφράσουν ολοκληρωμένα τις απόψεις τους. Είναι πολύ φοβισμένοι και κατά βάθος θυμωμένοι, εφόσον είναι μακροχρόνια καταπιεσμένοι.

Οι αληθινές και υγιείς σχέσεις επιτρέπουν σε όλους εξίσου να αναπτύσσονται, να εκφράζουν τις επιθυμίες τους , να έχουν το χώρο να λειτουργούν και να υπάρχουν με τον μοναδικό τρόπο που ο κάθε άνθρωπος έχει.

Έχω σχέση με έναν άνθρωπο σημαίνει ότι δέχομαι να μπω στην διαδικασία να τον γνωρίσω, να εκφράζομαι ολόκληρα και αληθινά απέναντι του, να συμμετέχω στην ζωή μαζί του στο επίπεδο που είναι εφικτό, αλλά δεν έχω το δικαίωμα να εκβιάζω συμπεριφορές, να απαιτώ ο άλλος να είναι όπως θέλω εγω.

Η πραγματική ομορφιά και η πρόκληση στις σχέσεις είναι η ισοτιμία. Ό,τι θέλω, χρειάζομαι και ονειρεύομαι έχω το αναφαίρετο δικαίωμα να το διεκδικήσω με τον τρόπο που μου ταιριάζει, αλλά έχω και την υποχρέωση να αναγνωρίσω αυτό το δικαίωμα και στον άλλον.

Αυτό είναι ισοτιμία.

Το να χαίρομαι που μοιράζομαι την προσωπική μου ανάπτυξη με κάποιον/ κάποιους και το αντίστροφο, είναι αγάπη.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Σεβαστιάνα Κουτρουμπάνου

sevastiana koutroumpanouΨυχολόγος-Σωματική ψυχοθεραπεύτρια - Κρανιοθεραπεύτρια
Υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο Κέντρο Θεραπείας και Εκπαίδευσης Χρυσαλλίδα.