Ακρόαση άρθρου......

Που τριγυρίζει το μυαλό σου;
Τώρα θα έπρεπε να γράφεις εκείνη την εργασία που πρέπει να παραδώσεις σε μια εβδομάδα!
Τώρα θα έπρεπε να να τελειώσεις εκείνο το βιβλίο που παλεύεις απο το καλοκαίρι!
Τώρα θα έπρεπε να ξεκινήσεις γυμναστήριο που έχεις πληρώσει εδώ και 5 μήνες και δεν έχεις πάει ούτε μια φορά!

Ο ορισμός της αναβλητικότητας

Σταμάτα να τα αναβάλλεις!

Όχι γιατί πλήρωσες τη συνδρομή του γυμναστηρίου, ούτε γιατί πρέπει να διαβάσεις ενα βιβλίο που δεν σε ενδιαφέρει,αλλά πρέπει να το κάνεις για εσένα! Ναι, για εσένα, που όλο "θέλεις" αλλά δεν "μπορείς", που όλο λες αλλά δεν "κάνεις"...
Αναβάλλω = χάνομαι...

Ορίζοντας την αναβλητικότητα ο Μπαμπινιώτης, το 1998 στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας, αναφέρει ότι είναι η τάση μετάθεσης του χρόνου εκτέλεσης κάποιων ενεργειών και η διστακτικότητα στη λήψη αποφάσεων, ενώ ο ψυχολόγος Πιρς Στιλ, σε έρευνα του, σημειώνει οτι είναι η εκούσια καθυστέρηση μιας σειράς δράσεων τις οποίες ένα άτομο θέλει να πραγματοποιήσει, παρά την επίγνωση των δυσμενών αποτελεσμάτων που μπορεί να φέρει αυτή η καθυστέρηση.

Αλλά ας μην γελιόμαστε η αναβλητικότητα είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους μας, σε αρκετές περιστάσεις της ζωής μας, το ζήτημα όμως δεν είναι ότι θα τύχει να αναβάλουμε το οτιδήποτε αλλά το πόσες φορές θα το κάνουμε! Εκεί είναι, άλλωστε, η διαφορά μεταξύ ενος ανθρώπου που απλώς αναβάλλει μια ενέργεια που δε θέλει να πραγματοποιήσει με έναν άνθρωπο που το έχει κάνει τρόπο ζωής...

Γιατί όπως σημειώνει ο Joseph Ferrari το 2010, "όλοι αναβάλλουν αλλά δεν είναι όλοι αναβλητικοί".

Mόνο όταν η αναβλητικότητα γίνεται μια μόνιμη συμπεριφορά, μετατρέπεται σε έναν δυσπροσαρμοστικό τρόπο συμεριφοράς.

Τα προβλήματα της αναβλητικότητας

Τι είδους προβλήματα μπορούμε να αποκομίσουμε αν αφήσουμε την αναβλητικότητα να μας κυριαρχήσει;

Πρώτον: Γνωστικά προβλήματα...

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΔΙΑΛΕΞΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ
3 Μήπως μεγάλωσες και εσύ με γονείς που ήταν απόμακροι; Δύστροποι; Εγωκεντρικοί; Απορριπτικοί; Ελεγκτικοί; Επικριτικοί; Μη-διαθέσιμοι;
Ανακάλυψε τους τέσσερις τύπους τοξικών-ανώριμων γονέων

Η αυτοεκτίμηση μας βάλλεται ανηλεώς, αν αναβάλουμε συνέχεια τις υποχρεώσεις μας, οδηγώντας μας σε μια κακή εικόνα για τον εαυτό μας, οδηγώντας μας, συνεχώς, σε μια αρνητική αυτοαξιολόγηση που εν καιρώ, θα μας αποθαρρύνει να πράξουμε ακόμα και τις πιο εύκολες πράξεις.

Η πάροδος του χρόνου, άλλωστε, ενισχύει αυτή την κακή εικόνα για τον εαυτό μας και η δυσπροσαρμοστικότητα θα γίνει κομμάτι του εαυτού μας. Έτσι λοιπόν προχωράμε στα επόμενα βήματα που είναι η μεγαλοποίηση των αρνητικών και η σημασία τους π.χ "Χώρισα με τον φίλο μου, δεν πρόκειται να ξανακάνω σχέση", "Δεν τα καταφέρνω στις δημόσιες σχέσεις, δεν θα πάω μπροστά".

Εν συνεχεία, φτάνουμε στο σημείο της Υπεργενίκευσης, χρησιμοποιώντας ένα αρνητικό γεγονός ως λανθασμένη απόδειξη οτι όλα τα γεγονότα που βρίσκονται στο ίδιο πλαίσιο είναι τα ίδια, πχ "Σήμερα τσακώθηκα με έναν πωλητή στο μαγαζί... Όλοι οι πωλητές είναι κακοί".

Έπειτα, έχουμε τα Συναισθηματικά προβλήματα....

Τα συναισθηματικά εμπόδια που βάζουν οι αναβλητικοί άνθρωποι, στους ίδιους τους εαυτούς τους, ξεκινούν απο τον "χρυσό" κανόνα, ΜΗΝ εκφράζοντας τα αρνητικά συναισθήματα με το φιλικό τους περιβάλλον, θεωρώντας οτι πρέπει να τα κρατήσουν για τον εαυτό τους και να μη "βαραίνουν" τους γύρω τους...

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΔΙΑΛΕΞΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ
3 Μήπως μεγάλωσες και εσύ με γονείς που ήταν απόμακροι; Δύστροποι; Εγωκεντρικοί; Απορριπτικοί; Ελεγκτικοί; Επικριτικοί; Μη-διαθέσιμοι;
Ανακάλυψε τους τέσσερις τύπους τοξικών-ανώριμων γονέων

Φυσικά, αυτό είναι και το μεγαλύτερο λάθος, διότι με την επικοινωνία του προβλήματος, ξεκινά άμεσα και το πρώιμο στάδιο της λύσης του.

Ο άνθρωπος που είναι αναβλητικός λοιπόν, πρέπει να θεσπίσει μέσα του τη θεώρηση ότι το συναίσθημα είναι αυτό που είναι, είτε είναι καλό είτε κακό, και μόνο με τη βοήθεια από ένα φίλο ή σαφώς καλύτερα, από έναν ειδικό θα μπορέσει να βγει από το αδιέξοδο.

Πρώτη λοιπόν αποστολή είναι να δεχθεί τα συναισθήματα του και να κατανοήσει ότι αυτά τον συνοδεύουν και είναι στην ευχέρεια του να τα αποβάλλει ή να τα κρατήσει.

Τρίτη κατηγορία εμποδίων είναι τα πρακτικά προβλήματα.

Όταν το άτομο αναβάλλει κάτι που είναι ψηλά στην λίστα των προτεραιοτήτων και αντί αυτού, καταναλώνει ενέργεια σε κάτι που είναι χαμηλά στην ιεραρχία, οι συνέπειες της μη εκτέλεσης της ιεραρχικά σημαντικότερης ενέργειας μπορεί να του προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην καθημερινότητα του.

Επίσης, οι αναβλητικοί είναι πολλές φορές υπερβολικά αισιόδοξοι σχετικά με την ικανότητα τους να κρατήσουν μια προθεσμία, διαβεβαιώνοντας έτσι τον εαυτό τους και τους γύρω τους ότι θα είναι τυπικοί στις υποχρεώσεις τους.

Καθησυχασμένοι από την ψευδή αίσθηση χρονικής ασφάλειας που έχουν θέσει, ο χρόνος περνάει μέχρι που κάποια στιγμή δεν έχουν πια τον έλεγχο.

Δείτε στο εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο Ψυχολογίας της Πύλης μας το σχετικό βιβλίο Ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων

Τα βήματα προς την αντιμετώπιση της αναβλητικότητας

Υπάρχουν βήματα που μπορούν να γίνουν ώστε οι άνθρωποι που αναβάλλουν τις υποχρεώσεις τους να γίνουν πιο τυπικοί προς αυτές.

Ο προγραμματισμός και η τμηματοποίηση είναι πολύ σημαντικά μέτρα που μπορεί να πάρει ένας αναβλητικός, κάνοντας μικρά βήματα, τη φορά, προς την ολοκλήρωση της εργασίας που έχει αναλάβει.

Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και η επιβράβευση που "δίνει" ο αναβλητικός στον εαυτό του, δίνοντας έτσι το κουράγιο στον ίδιο να συνεχίσει και να αποδώσει καλύτερα χωρίς εκούσιες διακοπές.

Επιπρόσθετα το διάλλειμα βοηθάει και αυτό στην επιτυχή ολοκλήρωση μιας ενέργειας, βοηθώντας τον άνθρωπο να ηρεμήσει και να δει σε ποιό σημείο βρίσκεται και που θέλει να φτάσει παρακάτω.

Η αναβλητικότητα λοιπόν δεν είναι ένας λανθασμένος τρόπος ζωής αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλοί τρόποι, αρχικά να μειωθεί και εν τέλει να μην αποτελεί μέρος της ζωής των ανθρώπων διότι η συνεχόμενη αναβολή των πραγμάτων που πρέπει να γίνουν είτε στον εργασιακό τομέα είτε στην προσωπική μας ζωή, εν τέλει θα δημιουργήσουν πολλά ψυχολογικά και πρακτικά προβλήματα στην ζωή μας.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Κωνσταντίνος Πεφάνης
Κλινικός Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπευτής
BSc University of Teesside | MSc Clinical Psychology and Counselling, University of Derby.