Ακρόαση άρθρου......

Ένα από τα πιο συχνά θέματα που αντιμετωπίζονται με το Life Coaching είναι το στρες και η διαχείρισή του. Ως στρες-άγχος μπορεί να οριστεί μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε μια ανάγκη για αντιμετώπιση απαιτητικών καταστάσεων.

Το στρες στη ζωή μας

Όταν κάποιος άνθρωπος νιώθει στρες το σώμα του είναι σε ένταση και ο εγκέφαλός του κατακλύζεται από πολλαπλές σκέψεις. Κάθε άνθρωπος εκτίθεται καθημερινά σε στρεσογόνες καταστάσεις. Το στρες μάλιστα μπορεί να είναι και θετικό - το λεγόμενο ευ στρες - όταν ο άνθρωπος καλείται να το αντιμετωπίσει σπάνια (ή μόνο μερικές φορές) και σε περιορισμένο βαθμό. Σ’ αυτήν την περίπτωση λειτουργεί σαν καταλύτης και τον ενεργοποιεί για να ανταπεξέλθει στις όποιες καταστάσεις.

Όσο πιο συχνό και έντονο είναι το στρες, τόσο πιο δύσκολο είναι να αντιμετωπιστούν οι καθημερινές υποχρεώσεις. Όλοι οι άνθρωποι, ενήλικες και παιδιά, βιώνουν το στρες. Το στρες είναι ο,τιδήποτε απειλεί τη φυσική ή ψυχική μας κατάσταση. 

Το Σύνδρομο Fight or flight

Οι στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να είναι αληθινοί ή δημιουργήματα της φαντασίας μας, όπως για παράδειγμα μία επίθεση ή η ανησυχία για τα οικονομικά. Το σώμα μας αντιδρά με τον ίδιο τρόπο. Όταν αντιλαμβάνεται κίνδυνο, αληθινό ή φανταστικό, ετοιμάζεται ή να παλέψει ή να ξεφύγει, γνωστό ως σύνδρομο fight or flight.  

Κατά τη διάρκεια της κατάστασης fight or flight πολλά συστήματα του ανθρώπινου σώματος μειώνουν τη λειτουργία τους και το σώμα λειτουργεί έτσι ώστε να μην σπαταλάει ενέργεια, αλλά να τη διατηρεί για να μπορεί να κινηθεί και να ξεφύγει. Η αδρεναλίνη διατρέχει το σώμα για να ειδοποιήσει για επικείμενο κίνδυνο και οι παλμοί της καρδιάς αυξάνονται, τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται αυξάνοντας την πίεση του αίματος, οι πεπτικές λειτουργίες μειώνονται και οι μυς συστέλλονται.

Όταν ο επικείμενος κίνδυνος εκλείψει ή αποφευχθεί, η αντίδραση στο στρες υποχωρεί και το σώμα επανέρχεται σε κανονική λειτουργία. Παρόλο που το σώμα αντιδρά παρόμοια και σε καταστάσεις ενθουσιασμού και ευχαρίστησης μόνο στην περίπτωση της ανεπιθύμητης κατάστασης επιθυμούμε να μειώσουμε το στρες.

H ανησυχία και η ένταση ενεργοποιούν την έκλυση των ορμονών του στρες, κάτι που είναι βοηθητικό κατά κάποιον τρόπο, όταν διαχειριζόμαστε τους βραχυπρόθεσμους στρεσογόνους παράγοντες.

Αποκτήστε το βιβλίο Νίκησε το στρες, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

Η επίδραση του στρες στο σώμα μας

Αλλά όταν διατηρούμε το επίπεδο του στρες υψηλό για αρκετό χρονικό διάστημα αυτές οι ορμόνες αρχίζουν να επιδρούν στις φυσικές σωματικές θεραπευτικές ικανότητες. 

Σταδιακά το μεγάλο επιπεδο στρες μπορεί να αποδυναμώσει τους τένοντες και τους συνδέσμους, τα λεπτά κόκκαλα. Μπορεί να προκαλέσει μυϊκούς σπασμούς, να ανεβάσει την πίεση, να αυξήσει την παραγωγή χοληστερόλης και να έχει επίπτωση στην πεπτική λειτουργία, εκτός άλλων αρνητικών αποτελεσμάτων.

Τα στάδια της αντίδρασης fight or flight

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΔΙΑΛΕΞΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ
3 Μήπως μεγάλωσες και εσύ με γονείς που ήταν απόμακροι; Δύστροποι; Εγωκεντρικοί; Απορριπτικοί; Ελεγκτικοί; Επικριτικοί; Μη-διαθέσιμοι;
Ανακάλυψε τους τέσσερις τύπους τοξικών-ανώριμων γονέων

Ο κύκλος τους στρες ή της αντίδρασης fight-flight διέρχεται από τέσσερα στάδια:  

Στάδιο 1- Σκέψεις:

Το στρες ξεκινάει με τις σκέψεις. Δεν είναι τα γεγονότα που συμβαίνουν που δημιουργούν στρες, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα αντιλαμβανόμαστε. Κάτι αντίστοιχο είχε πει και ο Επίκτητος (50-120 μ.Χ.):«Ταράσσει τους ανθρώπους ου τα πράγματα αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα». Το προβληματικό στρες εμφανίζεται μόνο όταν σκεφτόμαστε αρνητικά σχετικά με ό,τι μας επηρεάζει.  

Στάδιο 2- Συναισθήματα:

Οι αρνητικές σκέψεις προκαλούν αρνητικά συναισθήματα. Η σκέψη που δημιουργείται στον εγκεφαλικό φλοιό πυροδοτεί στον μέσο εγκέφαλο ένα συναίσθημα που συνάδει με τη σκέψη, είτε είναι φόβος, θυμός, ενοχή, μίσος, ανησυχία, λύπη, πίκρα, ζήλια, αμηχανία ή άλλο αρνητικό συναίσθημα.  

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΔΙΑΛΕΞΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ
3 Μήπως μεγάλωσες και εσύ με γονείς που ήταν απόμακροι; Δύστροποι; Εγωκεντρικοί; Απορριπτικοί; Ελεγκτικοί; Επικριτικοί; Μη-διαθέσιμοι;
Ανακάλυψε τους τέσσερις τύπους τοξικών-ανώριμων γονέων

Στάδιο 3- Χημικές Αντιδράσεις:

To 3ο στάδιο περιλαμβάνει το νευρικό σύστημα και το ενδοκρινολογικό ή ορμονικό σύστημα.

Οι αρνητικές σκέψεις στέλνουν νευρικά ερεθίσματα στα επινεφρίδια που διαχέουν στην κυκλοφορία του αίματος μία σειρά χημικών ουσιών. Αυτές μεταφέρονται μέσω του κυκλοφοριακού σε όλο το σώμα, επηρεάζοντας τον αδένα της υπόφυσης, που προκαλεί την έκκριση ακόμα περισσότερων χημικών ουσιών.

Στις ουσίες αυτές περιλαμβάνονται τα  κορτικοστεροειδή, όπως η αδρεναλίνη και η  νοραδρεναλίνη, άλλες ορμόνες και οι νευροδιαβιβαστές.  

Στάδιο 4 – Φυσικά συμπτώματα του στρες:

Οι χημικές ουσίες του στρες ενεργοποιούν κάθε όργανο του σώματος. Τα αποτελέσματά τους είναι πιο ορατά όταν το συναίσθημα είναι έντονο.

Τα συμπτώματα του στρες

Τα συμπτώματα του στρες είναι ενδεικτικά:  

Βραχυπρόθεσμα: Ανακατεμένο στομάχι, πονοκέφαλοι, ημικρανίες, ταχυκαρδία ή αρρυθμία, διάρροια, ναυτία, αϋπνία, απώλεια όρεξης, κρίσεις πανικού, εφίδρωση.  

Μεσοπρόθεσμα: Πόνοι στο στήθος, διαταραχές στον ύπνο, υψηλή πίεση, ημικρανίες, κατάθλιψη, άσθμα, δερματοπάθειες. 

Μακροπρόθεσμα: Καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά, καρκίνο, στηθάγχη.

Το στρες επηρεάζει την καρδιά, το στομάχι, τους μύες, τους πνεύμονες,τους δακρυϊκούς πόρους, τους σιελογόνους αδένες, το δέρμα, τον εγκέφαλο και γενικά όλα τα όργανα.

Τα αίτια του στρες

Υπάρχουν κάποιες αιτίες που κάνουν ορισμένα άτομα πιο ευάλωτα στο στρες, όπως προηγούμενες τραυματικές εμπειρίες, ειδικά κατά την περίοδο ανάπτυξης του εγκεφάλου (2 εβδομάδες από τη σύλληψη μέχρι τα 16 χρόνια), ανωμαλία στις σεξουαλικές ορμόνες, δηλαδή οιστρογόνα, προγεστερόνη και τεστοστερόνη, προβλήματα στο θυρεοειδή κ.ά.

Εξαιτίας των σύγχρονων στρεσογόνων παραγόντων όπως η ανησυχία για τα οικονομικά, τα εργασιακά προβλήματα και οι δυσκολίες στις σχέσεις, τα συμπτώματα του στρες είναι πολύ σπάνιο να εξαφανιστούν εντελώς. Το σώμα παραμένει σε ένταση και δεν μπορεί να χαλαρώσει.

Πώς το life coaching βοηθά στο στρες

Ενας Life Coach μπορεί να βοηθήσει με το στρες.

Πρώτα απ’ όλα πρέπει να ζητήσει από τον πελάτη του να προσδιορίσει τις πηγές του στρες. Αυτό μπορεί να γίνει εάν τηρηθεί ημερολόγιο στρες για κάποιο διάστημα, όπου θα σημειώνεται όποια αγχωτική σκέψη ή κατάσταση παρουσιαστεί.

Αφού εντοπιστούν οι πηγές του άγχους θα δοκιμαστούν διάφορες τεχνικές με σκοπό το άγχος να ελλαττωθεί. 

Πολύ χρήσιμο θα είναι να εντοπιστεί σε ποιο στάδιο του κύκλου του στρες βρίσκεται ο πελάτης. Οι πιο μακροπρόθεσμα αποτελεσματικές τεχνικές είναι αυτές που σταματούν το στρες στο 1ο στάδιο. Θα πρέπει να βρεθούν τρόποι ο πελάτης να σταματήσει να κάνει αρνητικές σκέψεις.

Μόλις εντοπιστούν οι πηγές του στρες θα πρέπει να αποφασιστεί τι μπορεί να γίνει γι’ αυτό καθώς και πώς μπορεί ο πελάτης να δράσει για να λύσει αυτό που τον αγχώνει. Θα συζητηθεί ο τρόπος και θα καθοριστεί ο τρόπος χειρισμού και θα πρέπει να αρχίσει να υλοποιείται, να υπάρχει συνειδητοποίηση των βημάτων που γίνονται, να εντοπιστεί εάν χρειάζεται επιπλέον βοήθεια, να εκφράζει ο πελάτης τα συναισθήματά του, να δρουν με λογική και όχι παρορμητικά, να παραμείνει αισιόδοξος. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα γίνεται αξιολόγηση της πορείας και της προόδου που σημειώνεται και αναδιαμόρφωση όπου κριθεί απαραίτητο με συνεργασία πελάτη και Life Coach.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Βίκυ Κάουλα - Ψυχοθεραπευτής

Βίκυ Κάουλα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Η Βίκυ Κάουλα έχει λάβει εκπαίδευση στη Συμβουλευτική, στο Συστημικό Σκέπτεσθαι, στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Προσέγγιση και στο Life & Business Coaching. Eίναι επίσης απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών. Ειδικεύεται στον τομέα των σχέσεων, της επικοινωνίας, της αυτογνωσίας, καθώς και στη χάραξη στόχων σε όλους τους τομείς της ζωής...