Ψυχολογική Σκιαγράφηση των Εγκλημάτων Πάθους

Ακρόαση άρθρου......

H αγάπη ποτέ δε σκοτώνει. Η αληθινή αγάπη μονάχα δίνει ζωή. Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τα εγκλήματα πάθους υπό ένα καινούργιο πρίσμα, υπό την οπτική γωνία τόσο της εγκληματολογίας όσο και της ψυχολογίας.

Κατηγορίες των εγκλημάτων πάθους

Τα εγκλήματα πάθους χωρίζονται σε δύο κατηγορίες στα εγκλήματα συναισθηματικής φόρτισης και σε αυτά του νοσηρού πάθους.

Τα πρώτα τα εγκλήματα συναισθηματικής φόρτισης σχετίζονται με το στιγμιαίο πάθος, το οποίο ωθεί το δράστη να παρασυρθεί και ως επί το πλείστον ο δράστης δεν έχει αίσθηση, δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί προβαίνει στη διάπραξη του συγκεκριμένου εγκλήματος και στη συνέχεια το μετανιώνει.

Από την άλλη μεριά, στη δεύτερη κατηγορία των εγκλημάτων πάθους στα εγκλήματα του νοσηρού πάθους το κίνητρο θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο εγωισμός ή η διάθεσή του δράστη να πάρει εκδίκηση για αυτό και πάρα πολλές φορές στις ομολογίες των δραστών βλέπουμε τη φράση ότι έτσι «Έπρεπε να γίνει».

Σε κάθε περίπτωση τα εγκλήματα πάθους είναι εγκλήματα αυξημένης και έντονης βιαιότητας και σκληρότητας καθώς ένας άνθρωπος αφαιρεί μία ανθρώπινη ζωή και αυτό έχει ένα αποτέλεσμα, το οποίο δεν γίνεται να διορθωθεί με κανένα τρόπο.

Στα εγκλήματα πάθους πολλές φορές συναντούμε μία βιαιότητα, σωματικά σημάδια κακοποίησης που δείχνουν ότι ως επί το πλείστον σε αυτά τα εγκλήματα τις περισσότερες φορές ο άντρας είναι αυτός, ο οποίος προσπαθεί να κυριαρχήσει επάνω στη γυναίκα.

Οι γυναίκες στα εγκλήματα πάθους μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως επί το πλείστον και άλλους τρόπους όπως είναι το δηλητήριο, γενικά όμως μεταχειρίζονται πιο ήπιους τρόπους τέλεσης του εγκλήματος.

Η ασυμφωνία αγάπης και εγκλήματος

Άξιον απορίας είναι όμως πώς είναι δυνατόν να μετατραπεί το συναίσθημα της αγάπης, του έρωτα για ένα πρόσωπο σε συναίσθημα μίσους και μάλιστα σε συναίσθημα να επιθυμεί το πρόσωπο να εξολοθρεύσει το άλλο άτομο, να το αφανίσει από τη ζωή;

Σε πάρα πολλές ομολογίες εγκλημάτων πάθους βλέπουμε ότι οι δράστες, οι οποίοι τα διέπραξαν αρκετές φορές είναι άνδρες και ομολογούν ότι αγαπούσαν αυτές τις γυναίκες με το δικό τους βέβαια νοσηρό τρόπο. Στην πραγματικότητα όμως δεν άντεχαν στην ιδέα οι γυναίκες αυτές να προχωρήσουν τη ζωή τους με κάποιον άλλον άνθρωπο.

Σε αυτό το σημείο θα αναφερθούμε σε έγκριτες μελέτες ψυχολόγων που αναφέρουν ότι η υγιής αγάπη δεν μπορεί να περικλείει μέσα της τοξικά στοιχεία, δεν είναι δυνατόν δηλαδή να διακηρύσσουν οι θύτες ότι αγαπούν και από την άλλη μεριά να υπάρχει ασυμφωνία των λεγόμενων και των πράξεών τους και να προβαίνουν σε βιαιότητες.

Τις περισσότερες φορές είναι δύσκολο για τα πρόσωπα, τα οποία έχουν αυτές τις ψυχοπαθολογικές καταστάσεις να το παραδεχτούν και να οδηγηθούν σε μία θεραπευτική και συμβουλευτική διαδικασία με αποτέλεσμα τα εγκλήματα να λαμβάνουν χώρα με ανεπίτρεπτα και αναπόδραστα αποτελέσματα.

Ενδοοικοιγενειακή βία

Πιο συγκεκριμένα βλέπουμε ότι πάρα πολλές φορές στα εγκλήματα πάθους έχει προηγηθεί έντονη λογομαχία, χειροδικία σωματική και πολλές φορές το θύμα έχει πει κάτι το οποίο ακριβώς έρχεται και χτυπά θα λέγαμε πολύ παραστατικά τον πυρήνα του τραύματος που ο δράστης δεν μπορεί να διαχειριστεί.

Ας δώσουμε ένα ευκρινές παράδειγμα. Εάν για παράδειγμα κάποιο πρόσωπο έχει μέσα του ψυχολογικά κατάλοιπα και τραύματα από την περίοδο της παιδικής του ηλικίας, τα οποία είναι τραυματικά περιστατικά που δεν τα έχει διαχειριστεί, δεν θα έχει εξωτερικεύσει δεν τα έχει συνειδητοποιήσει μπαίνοντας σε μία σχέση το πιθανότερο είναι ότι αυτά σιγά-σιγά θα εμφανιστούν.

Όταν λοιπόν προκύπτει το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας και αρχίζει η λεκτική, η σωματική, η ψυχολογική βία τα πρόσωπα τα οποία παρουσιάζουν αυτά τα τραύματα και αυτές τις ψυχολογικές και ψυχοπαθολογικές καταστάσεις πολλές φορές στο άκουσμα μιας φράσης όπως «δεν είσαι άντρας», «Εγώ θα σε αφήσω», «Θα σε χωρίσω» αισθάνονται ότι καταρρέει ο κόσμος γύρω τους, χάνουν τον καταλογισμό και προβαίνουν σε ειδεχθή εγκλήματα.

Ουσιαστικά είναι δεσμοί του ίδιου τους του εαυτού και έχουν την τάση να θυματοποιούνται, να θεωρούν δηλαδή ότι δεν μπορούν να βγουν από αυτήν την κατάσταση, ότι δε γίνεται να βγουν από αυτή την κατάσταση, ότι είναι εγκλωβισμένοι και ο μόνος τρόπος να την διαχειριστούν είναι ο χειρότερος δυνατός που είναι το έγκλημα.

Διαβάθμιση εγκληματικής πράξης

Γι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό να υπάρξουν έρευνες μετρήσιμες, οι οποίες θα έρχονται ουσιαστικά να δείξουν πως είναι δυνατόν από τα πρώιμα κιόλας σημάδια της βίας να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα, τα οποία θα είναι δυνατόν να εφαρμοστούν και να αποτρέψουν μετέπειτα εγκληματικές πράξεις. Ένας άνθρωπος, όπως αναφέρουμε και στην εγκληματολογία αλλά και στην ψυχολογία δεν εγκληματεί από τη μία στιγμή στην άλλη ουσιαστικά υπάρχει μία διαβάθμιση, δηλαδή σταδιακά οδηγείται σε αυτό το αποτέλεσμα.

Υπάρχουν άλλες πράξεις του προγενέστερες, στις οποίες δεν έχει δοθεί η απαραίτητη σημασία οι οποίες χρήζουν θεραπείας αλλά και προσοχής. 

Πιο συγκεκριμένα ένας άνθρωπος, ο οποίος με τη σύντροφό του εκδηλώνει ενδοοικογενειακή βία δηλαδή την έχει χτυπήσει και έχει ασκήσει σωματική βία, λεκτική βία, ψυχολογική βία σε βάρος της είναι ένα κομμάτι το οποίο δεν μπορεί να παραθεωρηθεί και οφείλει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό διότι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πάρα πολλά εγκλήματα που έγιναν ακριβώς μεταξύ συντρόφων που στο παρελθόν είχαν μεταξύ τους επί χρόνια διάφορες και υπήρχε ενδοοικογενειακή βία.

Ψυχική διεργασία του εγκλήματος

Η βία έχει διαβαθμίσεις σταδιακά προχωρεί σε μία κλιμάκωση. Στα εγκλήματα πάθους επίσης θα θέλαμε να σημειώσουμε, να τονίσουμε ότι το κακό δεν διορθώνεται με τίποτα καθώς το θύμα έχει φύγει από τη ζωή.

Το πρώτο στάδιο όσον αφορά την ψυχική διεργασία του εγκλήματος είναι αυτό της αδιαμόρφωτης συναίνεσης στη βάση της οποίας ο δράστης θεωρεί ότι το θύμα δεν αξίζει την αγάπη του, την προσοχή του και ότι ουσιαστικά το θύμα είναι υπεύθυνο για το κακό που του συμβαίνει. Οπότε ο δράστης αρχίζει να συζητά να εξολοθρεύσει το θύμα, να το εξαφανίσει.

Προχωρώντας, το δεύτερο στάδιο είναι το στάδιο της διαμορφωμένης συναίνεσης, δηλαδή η ιδέα της εξαφάνισης αρχίζει σιγά-σιγά δουλεύεται μέσα στην ψυχολογία του δράστη και σταδιακά προχωρά στο τρίτο στάδιο που είναι η κρίση μια και βρίσκεται σε μία διαρκή υπερένταση ο δράστης. Το τέταρτο και τελευταίο στάδιο είναι η εκτέλεση. Θα σημειώσουμε επίσης ότι ο δράστης των εγκλημάτων πάθους χαρακτηρίζεται αρκετές φορές και από αυτοκτονικό ιδεασμό.

Θα παρομοίαζα την ψυχολογία αυτών των δραστών εγκλημάτων πάθους με μία κατσαρόλα η οποία βράζει σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και είναι αναπόδραστο το γεγονός ότι κάποια στιγμή θα εκραγεί. Οπότε χρειάζεται πριν εκραγεί και υπάρξουν αυτά τα οδυνηρότατα αποτελέσματα της έκρηξης, δηλαδή να αφαιρεθεί μία ανθρώπινη ζωή που δεν υπάρχει τίποτα να αξίζει περισσότερο από μία ανθρώπινη ζωή, να μπορέσουμε να εργαστούμε στην κατεύθυνση της πρόληψης των εγκλημάτων πάθους.

Πρόληψη εγκλημάτων πάθους

Ο μόνος τρόπος για να προληφθούν τα εγκλήματα πάθους είναι να προαχθούν προγράμματα θεραπευτικά της ενδοοικογενειακής βίας, όπου ο κάθε άνθρωπος που αντιμετωπίζει θέματα θα έρχεται και θα συζητάει το θέμα του και θα προσπαθεί να το επιλύσει με τη βοήθεια του κατάλληλου ειδικού ψυχικής υγείας.

Συμπερασματικά, τα εγκλήματα πάθους είναι εγκλήματα τα οποία πλήττουν όλους μας τόσο ανθρωπιστικά όσο και ως κοινωνία και μας οδηγούν σε καταστάσεις όχι απλά πρωτόγονες αλλά καταστάσεις εξόντωσης του ανθρώπινου γένους. Χρειάζεται η πολιτεία, η κοινωνία να λάβει ιδιαίτερα μέτρα για την αντιμετώπισή τους και επίσης και για τον σωφρονισμό αυτών των δραστών εντός του χώρου των φυλακών.

Εκεί είναι απαραίτητο να έχουν παρακολούθηση από ψυχολόγους διότι δεν μπορεί να αφεθεί κάποιος στην μοίρα του και ούτε γίνεται τα προβλήματα τα ψυχολογικά, τα οποία αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι να λυθούν χωρίς να ακολουθηθεί η κατάλληλη θεραπευτική μέθοδος και αγωγή.

Βιβλιογραφικές αναφορές

Μιχαλοπούλου Ελένη, Ο μεταιχμιακός χώρος του εγκλήματος, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2020
Δανιάς Δημήτρης, Όσο πιο λίγο μ’ αγαπάς τόσο πιο πολύ σε θέλω, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2018 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Ολυμπία Μαρία Ποντίκη - Σύμβουλος Ψ.Υγείας

Ολυμπία Μαρία Ποντίκη: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχοθεραπεύτρια. - Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Σύμβουλος γάμου οικογένειας και τέκνων.

6970463866

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού