Ποια αγάπη φοβάστε να χάσετε;

Ακρόαση άρθρου......

«Αναμφίβολα, η πιο βαθιά πληγή -να μη μας έχουν αγαπήσει γι' αυτό που ήμαστε- δεν μπορεί να θεραπευτεί χωρίς να πενθήσουμε» Alice Miller

Αφιερώστε λίγο χρόνο για να συλλογιστείτε γύρω από μια άλλη, απλή πραγματικότητα. Το σώμα σας ζει μέσα στο παρόν ενώ το μυαλό σας βυθίζεται ασταμάτητα στο παρλθόν προκειμένου να ερμηνεύσει το παρόν και να επινοήσει το μέλλον. Το συναίσθημα έχει αποτυπωθεί στην ιστορία του καθενός.

Ο φόβος κατασκευάζει αναμνήσεις και μας καθιστά περισσότερο ή λιγότερο ευαίσθητους απέναντι σε ορισμένα γεγονότα.

Μερικοί φόβοι προστατεύουν πραγματικά από τον κίνδυνο και εγγυώνται τη σωματική ακεραιότητα. Κοιτάζω αριστερά και δεξιά πριν διασχίσω τον δρόμο. Φροντίζω να προσέχω το μαχαίρι όταν κόβω λαχανικά. Όλες αυτές οι μικρές καθημερινές κινήσεις στηρίζονται στον υγιή και θεμιτό φόβο και στις εμπειρίες του παρελθόντος. Ο φόβος παρέχει πολλές υπηρεσίες.

Φόβος που επιφέρει παλινδρόμηση

Σε αντίθεση με τον υγιή φόβο, η παλινδρόμηση είναι μια εξουθενωτική υπνωτιστική έκσταση. Εκτρέπει τη λειτουργία του φυσικού φόβου.

Πιστεύω ότι ξαναζώ σήμερα καταστάσεις του παρελθόντος που με πλήγωσαν.

Η παλινδρόμηση γίνεται όταν ο ενήλικος, υπνωτισμένος από μια κατάσταση ή ένα πρόσωπο, ξαναγίνεται σαν μικρό παιδί, συχνά φοβισμένο.

Πολλοί άνθρωποι παλινδρομούν τακτικά, χωρίς να το συνειδητοποιούν. Πρόκειται για μια παγκόσμια υπνωτιστική έκσταση!

Ο ενήλικος που βρίσκεται σε κατάσταση παλινδρομικής έκστασης δημιουργεί ένα δεσμό παιδιού-ενήλικου, όπως στην παιδική ηλικία, και όχι έναν δεσμό ενηλίκου προς ενήλικο. Ένας άντρας θεωρεί ότι τον έπιασαν να κάνει κάτι κακό όταν η σύντροφός του τον κοιτά με υποτιμητικό τρόπο. Μια γυναίκα δικαιολογείται συνεχώς σε μια συνάδελφό της, γιατί μπροστά στη συνάδελφο υποτιμά τον εαυτό της. Κάποιος άλλος αποφεύγει να λέει αυτό που αισθάνεται μπροστά στους φίλους του, για να μη φανεί διαφορετικός από αυτούς. Κάποια άλλη αισθάνεται πολύ λυπημένη όταν βρίσκεται σε επαφή με παιδιά.

Ζητήματα Ηθικής και Δεοντολογίας στην Άσκηση της Ψυχοθεραπείας
Κύκλος Σεμιναρίων για Επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας | Γενική είσοδος: 35 ευρώ
Θεματικές Ενότητες: Διπλές σχέσεις θεραπευτή – θεραπευόμενου | Ψυχική ανθεκτικότητα του θεραπευτή | Υπέρβαση – παραβίαση ορίων στην ψυχοθεραπευτική σχέση | Ειδικές προκλήσεις στην ψυχοθεραπεία | Ζητήματα ηθικής και δεοντολογίας | Διαχείριση εξω-θεραπευτικών πληροφοριών | Διατήρηση και άρση του απορρήτου

Όλες αυτές οι υπνωτιστικές εκστάσεις έχουν τις ρίζες τους στο σχεσιακό μοντέλο που είχε καθιερωθεί με τους γονείς.

Αυτό το πρωταρχικό μοντέλο επηρεάζει τις σχέσεις. Αλλά κυρίως ενεργοποιείται στην παρούσα σχέση με τον γονιό.

Είναι σημαντικό οι άνθρωποι να συνειδητοποιήσουν ότι, τις περισσότερες φορές, παραμένουν αιωνίως παιδιά απέναντι στους γονείς τους. Αυτή η συνειδητοποίηση, μερικές φορές δυσάρεστη, είναι εντούτοις ευεργετική επειδή μετατρέπεται σε ευκαιρία να μεγαλώσουν, να είναι περισσότερο ενήλικοι και τελικά να ζήσουν ελεύθεροι.

Παράδειγμα διαχείρισης φόβου

Η Γλυκερία, μια γυναίκα σαράντα πέντε ετών, εργάζεται σε πολύ γνωστό δικηγορικό γραφείο όπου την εκτιμούν ιδιαίτερα για την παρρησία της και την ακρίβεια των αναλύσεών της. Ο κύκλος των φίλων της αναγνωρίζει ότι διαθέτει αυτά τα χαρίσματα. Κάθε χρόνο πηγαίνει στο σπίτι της μητέρας της, για να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά μαζί όλη η οικογένεια. Κάθε φορά την πιάνει μια ανησυχία γι' αυτή την «υποχρεωτική οικογενειακή συνάντηση».

Κατά τη διάρκεια μιας ατομικής συνεδρίας, η Γλυκερία αποφάσισε να εξερευνήσει αυτή την ανησυχία που εμφανώς κρύβει κάποιο φόβο, τον οποίο δεν μπορεί να προσδιορίσει:

«Τι θυμάστε από τα τελευταία σας Χριστούγεννα;»

«Είμαι στην κουζίνα με τον αδελφό μου. Μου λέει ότι έχουμε να πάρουμε σημαντικές αποφάσεις. Θέλει να αποφασίσουμε ποιος θα πάρει το σπίτι, όταν πεθάνει η μητέρα μας. Η μητέρα μου μπαίνει στην κουζίνα. Με κοιτάζει και λέει ότι είναι ευχαριστημένη που τα παιδιά της συνεννοούνται μεταξύ τους. Ξαναβγαίνει από την κουζίνα. Έρχεται η αδελφή μου και συζητά με τον αδελφό μου. Λένε και οι δύο ότι η συντήρηση του σπιτιού θα είναι ένα πολύ μεγάλο βάρος γι' αυτούς».

«Τι αισθάνεστε;»

«Καταπιεσμένη. Δεν μπορώ να μιλήσω, και μια φωνή μέσα μου με διατάζει να σιωπήσω».

«Ρωτήστε αυτή την πλευρά του εαυτού σας, γιατί να μη μιλήσετε;»

«Δεν ξέρω...Ακούω ότι είμαι η μικρότερη και ότι ο αδελφός μου και η αδελφή μου ξέρουν καλύτερα από εμένα».

«Χωρίς σκέψη, απαντήστε στην ακόλουθη ερώτηση: μέσα σε αυτή την κουζίνα, πόσω χρόνων είστε;»

«Πέντε χρόνων! Φοβάμαι μη δυσαρεστήσω τη μαμά. Θέλει να είμαι υπάκουο, καλό κοριτσάκι».

«Στην παρούσα κατάσταση, πώς θα συνεχίζατε να είστε υπάκουη;»

«Ανακοινώνοντας ότι θα κρατήσω εγώ το σπίτι, μετά τον θάνατο της μητέρας μου. Και ότι ο αδελφός μου και η αδελφή μου θα ήταν ευπρόσδεκτοι».

Κατά την άποψη της Γλυκερίας, η συζήτηση σχετικά με την κληρονομιά της μητέρας της ήταν πρόωρη. Εκείνη, η οποία δεν είχε καμία πρόθεση να κρατήσει αυτό το σπίτι, αισθάνθηκε αναγκασμένη να υπακούσει και να εκπληρώσει την επιθυμία του αδελφού και της αδελφής της, που, λίγο-πολύ, εξέφρασε και η μητέρα της. Αποκαλύπτοντας την υπνωτιστική έκστασή της, η Γλυκερία κατάφερε να γίνει μια ενήλικη πιο ελεύθερη να κάνει τις επιλογές της μέσα στην οικογένεια.

Η παλινδρόμηση εμποδίζει να δημιουργηθεί μια σχέση με τους παρόντες, αυτή τη στιγμή. Συναντιόμαστε μέσα στο παρελθόν, τριάντα, σαράντα, πενήντα... χρόνια πριν. Είναι το σημάδι της προσκόλλησης σε ένα παλαιό και αρτηριοσκληρωτικό οικογενειακό σύστημα. Ο ενήλικος, όταν βρίσκεται σε υπνωτιστική έκσταση, υιοθετεί ξανά τους άκαμπτους ρόλους της παιδικής του ηλικίας.

Το εσωτερικό μας προσαρμοσμένο παιδί προσπαθεί να διατηρήσει την ισορροπία του οικογενειακού συστήματος, ακόμη και αν αυτό πληγώνει. Γιατί;

Η Γλυκερία θέλει, τις επόμενες ημέρες, να ανακοινώσει την απόφασή της στη μητέρα της και στα αδέλφια της. Αλλά ένας φόβος εντείνεται και τελικά την παραλύει. Δεν αισθάνεται ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τη μητέρα της: φοβάται μη χάσει την αγάπη της.

Ο φόβος απώλειας της αγάπης

Ο υπνωτισμένος, από το παρελθόν του, ενήλικος ξαναγίνεται ένα προσαρμοσμένο παιδί. Εξαρτάται από τον άλλον και από το εξωτερικό περιβάλλον. Θέλει να πάρει αυτό που του λείπει για να είναι ευτυχισμένος. Χρησιμοποιεί πάμπολλες στρατηγικές για να τον υπολογίζουν, να τον σέβονται, να του προσφέρουν ασφάλεια... Ο κατάλογος είναι μακρύς.

Ωστόσο, όλα συνοψίζονται σε μία λέξη: την αγάπη. Τα πάντα είναι θέμα αγάπης!

Για να ξεφύγετε από την παλινδρόμηση, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε το κύριο τραύμα του εσωτερικού παιδιού, το τραύμα από την έλλειψη αγάπης. Αυτό το τραύμα είναι πανανθρώπινο. Όταν μια από τις ανάγκες του δεν εισακούεται και δεν καλύπτεται, το παιδί το βιώνει ως άρνηση και έλλειψη αγάπης. Φοβάται ότι δεν αξίζει την αγάπη και τις φροντίδες των άλλων. Το απωθημένο τραύμα από την έλλειψη αγάπης γίνεται «[...] η βάση μιας βαθιάς και συνεχούς διεκδίκησης κάθε ενηλίκου που αναζητά την αγάπη των γονιών του και ο οποίος κρυφά ελπίζει ότι αυτοί θα του δώσουν τελικά αυτό που τόσο πολύ του είχε λείψει».

Αυτή η αναζήτηση μπορεί, επίσης, να ανακατευθυνθεί προς τα γονικά υποκατάστατα όπως έναν δάσκαλο, έναν φίλο, ένα αφεντικό, κ.λπ.

Ένα άτομο είναι συχνά πρόθυμο να συμμορφωθεί με αυτό που φαντάζεται ότι ο άλλος περιμένει, προκειμένου να πάρει αυτό που τόσο του λείπει.

Το παρόν άρθρο αποτελεί αδειοδοτημένο απόσπασμα από το βιβλίο Νίκησε τον φόβο, 21 μέρες για να αλλάξεις τη ζωή σου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο.