Ακρόαση άρθρου......

Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα τραύμα που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα θύματα. Είναι διαπροσωπικής και σεξουαλικής φύσης και πιο συχνά διαπράττεται από άτομα γνωστά στο παιδί και συχνά, τα οποία εμπιστεύονται.

Καθώς η παιδική σεξουαλική κακοποίηση εμφανίζεται σε μια κρίσιμη στιγμή στην ανάπτυξη ενός παιδιού, η σεξουαλική διέγερση που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια αυτών των καταχρηστικών εμπειριών μπορεί να διαταράξει τη φυσιολογική ακολουθία της σεξουαλικής ανάπτυξης.

Αυτές οι εμπειρίες κατακλύζουν τις ικανότητες των παιδιών, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχουν τα εργαλεία και το υπόβαθρο για να κατανοήσουν πλήρως και να αντιμετωπίσουν αυτό που τους συμβαίνει εκείνη τη στιγμή.

Σεξουαλική κακοποίηση παιδιών και διαταραχές ταυτότητας

Ώς αποτέλεσμα, τα παιδιά και οι έφηβοι που υπέστησαν παιδική σεξουαλική κακοποίηση, υπάρχει περίπτωση να εμφανίσουν διαταραχές ταυτότητας που μπορούν να παγιωθούν στην ενήλικη ζωή, ειδικά εάν οι εμπειρίες αυτές και τα υπολείμματα αυτών των εμπειριών δεν έχουν αντιμετωπιστεί ποτέ.

Τα άτομα αυτά μπορεί να έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να καθορίσουν την ταυτότητά τους και να έχουν αρνητικές αντιλήψεις για τον εαυτό τους ή το σώμα τους, όπως επίσης και ανάμεικτα βαθιά ριζωμένα συναισθήματα ντροπής και ενοχής που συμβάλλουν στην τροφοδότηση αυτών των αντιλήψεων.

Ειδικότερα, η ντροπή που νιώθει κανείς ως αποτέλεσμα μιας σεξουαλικής κακοποίησης μπορεί να είναι οδυνηρή και δυνητικά καταστροφική για την εικόνα του εαυτού και της θέσης που το ίδιο το άτομο τοποθετεί τον εαυτό του μέσα σε μια ερωτική σχέση.

Τι είναι η σεξουαλική αυτοαντίληψη

Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί ερευνητές έχουν μελετήσει την σεξουαλική αυτοαντίληψη, ως απαραίτητη για την καλή σεξουαλική υγεία. Η σεξουαλική αυτοαντίληψη ορίζεται ως η εικόνα που έχει το άτομο για τον εαυτό του ως σεξουαλικό όν.

Συγκεκριμένα, αναφέρεται στις ιδέες, τις σκέψεις και τα συναισθήματα που έχουν τα άτομα για τον εαυτό τους ως σεξουαλικά πρόσωπα.

Η σεξουαλική αυτοαντίληψη αναπτύσσεται κυρίως κατά την εφηβεία και την ενηλικίωση, σύμφωνα με τις κοινωνικές προσδοκίες μαζί με τη σεξουαλική ανάπτυξη και εμπειρίες.

Ζητήματα Ηθικής και Δεοντολογίας στην Άσκηση της Ψυχοθεραπείας
Κύκλος Σεμιναρίων για Επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας | Γενική είσοδος: 35 ευρώ

Θεματικές Ενότητες: Διπλές σχέσεις θεραπευτή – θεραπευόμενου | Ψυχική ανθεκτικότητα του θεραπευτή | Υπέρβαση – παραβίαση ορίων στην ψυχοθεραπευτική σχέση | Ειδικές προκλήσεις στην ψυχοθεραπεία | Ζητήματα ηθικής και δεοντολογίας | Διαχείριση εξω-θεραπευτικών πληροφοριών | Διατήρηση και άρση του απορρήτου

Η σεξουαλική αυτοαντίληψη θεωρείται ότι είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις επιπτώσεις της παιδική σεξουαλικής κακοποίησης λόγω των ιδιαιτεροτήτων αυτού του τραύματος.

Συγκεκριμένα, έρευνες ανέφεραν ότι αρκετά θύματα σεξουαλικής κακοποίησης κατά τη παιδική ηλικία, βιώνουν χαμηλή σεξουαλική εκτίμηση και αρνητικές αντιλήψεις για τη σεξουαλικότητα ή για τους εαυτούς τους ως σεξουαλικοί σύντροφοι στην ενήλικη ζωή.

Επίσης, τα άτομα αυτά είναι πιθανό να αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως «σεξουαλικά αντικείμενα» που υπάρχουν για να καλύψουν τις σεξουαλικές ανάγκες των άλλων και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να φτάσουν στο σημείο να χρηματίζονται. Επιπλέον, κάποιοι μπορεί να πιστεύουν ότι δεν είναι άξιοι αγάπης και στοργής.

Ως εκ τούτου, τα θύματα μπορεί να δημιουργήσουν μια εικόνα για τον εαυτό τους ως άχρηστα σεξουαλικά όντα, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά τους να δημιουργούν υγιείς στενές σχέσεις και να βιώνουν μια ολοκληρωμένη σεξουαλικότητα.

Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και οι αντιλήψεις για τον εαυτό, μπορεί να ενισχυθούν ιδιαίτερα σε άτομα των οποίων ο θύτης ήταν ο φροντιστής και όπου τα θέματα προσκόλλησης είναι αλληλένδετα.

Τι να ΜΗΝ περιμένω από την ψυχοθεραπεία μου;
3ωρο Online βιωματικό εργαστήριο του PSYCHOLOGY.GR

Θεματικές Ενότητες: Τι είναι για μένα η ψυχοθεραπεία, τι περιμένω από αυτήν τη διαδικασία; | Τι περιμένω από τον ψυχοθεραπευτή μου; | Ποια είναι τα όριά της ψυχοθεραπείας; | Πώς αντιλαμβάνομαι αν με ωφελεί ή αν τη χρησιμοποιώ ως άλλοθι για να μένω στην ουσία στάσιμος;

Ωστόσο, αν και αυτές οι τραυματικές εμπειρίες μπορούν να έχουν αντίκτυπο στη σεξουαλική αυτοαντίληψη του θύματος, υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να υπάρξει βελτίωση και το άτομο να βιώσει μια υγιή σεξουαλική ζωή. Αυτές οι αρνητικές αντιλήψεις για τον εαυτό τους είναι συχνά μακροχρόνιες και εδραιωμένες. Έτσι, η ανοικοδόμηση ενός θετικού και συνεκτικού σεξουαλικού εαυτού θα χρειαστεί χρόνο και αυτοσυμπόνια, καθώς ο δρόμος προς την ανάκαμψη μπορεί να είναι γεμάτος προκλήσεις και υποτροπές.

Ασκήσεις για την σεξουαλική αυτοαντίληψη

Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες προτεινόμενες ασκήσεις που θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο στη σεξουαλική και τη γενική αντίληψη για τον εαυτό. Ωστόσο, συνιστάται η συμβολή ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας καθώς αυτές οι ασκήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε μεγαλύτερη αγωνία.

Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν να διασφαλίσουν ότι το άτομο δεν θα απορυθμιστεί ή δεν θα “ξανατραυματιστεί”, βοηθώντας το να προσδιορίσει τα ερεθίσματα και τις στρατηγικές για τη μείωση των αρνητικών συναισθημάτων.

Διακρίνετε ποια χαρακτηριστικά του εαυτού σας οφείλονται στη τραυματική εμπειρία της σεξουαλικής κακοποίησης και τι πραγματικά χαρακτηρίζει τη προσωπική σας ταυτότητα. Με αυτό τον τρόπο, θα συνειδητοποιήσετε τις αρνητικές αντιλήψεις που έχετε σχηματίσει γύρω απο τον εαυτό σας λόγω του τραυματικού γεγονότος και επίσης θα μπορέσετε ανγανωρίσετε και να συνδέσετε τα συναισθήμτα ντροπής και ενοχής με διάφορες δυσλειτουργικές συμπεριφορές.

Προτιμήστε τη σεξουαλική αυθεντικότητα αντί να "ταιριάζετε στο καλούπι". Ειδικότερα, το να θέλει κανείς να ταιριάζει με κάθε κόστος με τους κοινωνικούς κανόνες ομορφιάς και απόδοσης μπορεί να φέρει πολλά δεινά και να προωθήσει μια αρνητική αντίληψη για τον εαυτό του. Μην φοβάστε να είστε ο εαυτός σας και να επιτρέψετε στον εαυτό σας να διαφέρει από τους άλλους μερικές φορές, ειδικά στη σεξουαλικότητα. Έτσι, θα μπορέσετε να αναπτύξετε περισσότερη σεξουαλική αυτοπεποίθηση, η οποία με τη σειρά της θα διευκολύνει τον σεβασμό των ορίων σας αργότερα.

Σκεφτείτε τις σεξουαλικές σας ανάγκες, επιθυμίες και αξίες, προκειμένου να γνωρίσετε καλύτερα τον εαυτό σας ως σεξουαλικό ον. Κάνοντας αυτήν την ενδοσκόπηση θα μπορέσετε να έχετε πρόσβαση σε μια πιο αυθεντική σεξουαλικότητα που είναι λιγότερο μολυσμένη από τις τραυματικές σας εμπειρίες.

Εξερευνήστε και (ξανα)ανακαλύψτε το σώμα και τις αισθήσεις σας με γενικό τρόπο (π.χ. μέσω του χορού, του τραγουδιού, της γιόγκα, του περπατήματος) για να επανασυνδεθείτε με τον εαυτό σας, τα συναισθήματά σας και τον κόσμο γύρω σας. Ταυτόχρονα, μπορεί να είναι μια ευκαιρία να ανακαλύψετε υγιεινές δραστηριότητες που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους και των αρνητικών σκέψεων.

Κάντε κομπλιμέντα στον εαυτό σας κάθε μέρα. Αφιερώστε χρόνο για να αναγνωρίσετε τις ιδιότητες, τις ικανότητες και τις δυνάμεις σας αλλά και να εκτιμήσετε το σώμα σας παρά τις ατέλειές του. Εσείς και το σώμα σας έχετε ξεπεράσει αυτά τα τραυματικά γεγονότα σύμφωνα με τους πόρους και τις δυνατότητές σας. Αναγνωρίστε την ανθεκτικότητά σας σε αυτό το θέμα. Μετατοπίζοντας την εστίασή σας μακριά από τα αντιληπτά ελαττώματά σας στα χαρακτηριστικά και τα δυνατά σας σημεία, μπορείτε να ενισχύσετε την αυτοεκτίμησή σας.

Επικοινωνήστε με τον/ην σύντροφο σας. Η έκφραση των συναισθημάτων και των αισθήσεων που βιώνονται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας είναι εξίσου σημαντική με την έκφραση των σεξουαλικών επιθυμιών, αναγκών και ορίων. Με αυτόν τον τρόπο, θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να νιώσετε αυτοπεποίθηση και να είστε σε θέση να απολαύσετε αυτήν την οικεία στιγμή. Επιπλέον, το να είστε σε θέση να επικοινωνείτε και να διεκδικείτε τον εαυτό σας σεξουαλικά είναι πιθανό να ενισχύσει τη σεξουαλική σας εκτίμηση και τη σεξουαλική δράση, καθώς και να αυξήσει τη σύνδεσή σας με τον/ην σύντροφό σας.

Μην υποτιμάτε τη σημασία της κοινωνικής υποστήριξης.Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η κοινωνική υποστήριξη, ειδικά από έναν αγαπημένο σύντροφο ή μια κοινότητα που μοιράζεται παρόμοιες εμπειρίες, συμβάλλει σημαντικά στην ανάρρωση. Δεν είναι πάντα εύκολο να ανοιχτεί κανείς για τις πληγές του, αλλά μπορεί να είναι πιο εύκολο με τον καιρό. Μας επιτρέπει να απελευθερώσουμε ένα βάρος που κουβαλούσαμε για πάρα πολύ καιρό. Το να μιλάμε για τις εμπειρίες μας, επιτρέπει επίσης να ανακτήσουμε την εξουσία στη ζωή μας, ειδικά γράφοντας το τέλος αυτής της ιστορίας από τη δική μας οπτική γωνία.


Βιβλιογραφία

1. Deutsch, A. R., Hoffman, L., & Wilcox, B. L. (2014). Sexual self-concept: Testing a hypothetical model for men and women. The Journal of Sex Research, 51(8), 932-945. https://doi.org/10.1080/00224499.2013.805315

2, Tharinger, D. (1990). Impact of child sexual abuse on developing sexuality. Professional Psychology: Research and Practice, 21(5), 331. https://doi.org/10.1037/0735-7028.21.5.331

3. Finkelhor, D., & Browne, A. (1985). The traumatic impact of child sexual abuse: A conceptualization. American Journal of Orthopsychiatry, 55(4), 530-541. https://doi.org/ 10.1111/j.1939-0025.1985.tb02703.x

4. Foa, E. B., & Rothbaum, B. O. (2001). Treating the trauma of rape: Cognitive-behavioral therapy for PTSD. Guilford Press.

5.Gewirtz-Meydan, A., & Ofir-Lavee, S. (2020). Addressing sexual dysfunction after childhood sexual abuse: a clinical approach from an attachment perspective. Journal of Sex & Marital Therapy, 47(1), 43-59. https://doi.org/10.1080/0092623x.2020.1801543

6. aGuyon, R., Fernet, M., Canivet, C., Tardif, M., & Godbout, N. (2020). Sexual self-concept among men and women child sexual abuse survivors: Emergence of differentiated profiles. Child Abuse & Neglect, 104, 104481. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2020.104481 bGuyon, R., Fernet, M., & Godbout, N. (2020). ‘‘A journey back to my wholeness’’: A qualitative metasynthesis on the relational and sexual recovery process of child sexual abuse survivors. International Journal of Child and Adolescent Resilience/Revue internationale de la résilience des enfants et des adolescents, 7(1), 72-86. https://doi.org/10.7202/1072589ar

7. Hitter, T. L., Adams, E. M., & Cahill, E. J. (2017). Positive sexual self-schemas of women survivors of childhood sexual abuse. The Counseling Psychologist, 45(2), 266-293. https://doi.org/10.1177/0011000017697194

8. Keshet, H., & Gilboa-Schechtman, E. (2017). Symptoms and beyond: Self-concept among sexually assaulted women. Psychological trauma: theory, research, practice, and policy, 9(5), 545. http://dx.doi.org/10.1037/tra0000222

9. MacGinley, M., Breckenridge, J., & Mowll, J. (2019). A scoping review of adult survivors’ experiences of shame following sexual abuse in childhood. Health & Social Care in the Community, 27(5), 1135-1146. https://doi.org/10.1111/hsc.12771

10. Maltz, W. (2012). The sexual healing journey: A guide for survivors of sexual abuse. New York, NY: William Morrow.

11. O'Sullivan, L. F., Meyer-Bahlburg, H. F., & McKeague, I. W. (2006). The development of the sexual self-concept inventory for early adolescent girls. Psychology of Women Quarterly, 30(2), 139-149. https://doi.org/10.1111/j.1471-6402.2006.00277.x

12. Stevenson, J. (1999). The treatment of the long-term sequelae of child abuse. The Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 40(1), 89-111. https://doi.org/10.1111/1469-7610.00425

13. Tharinger, D. (1990). Impact of child sexual abuse on developing sexuality. Professional Psychology: Research and Practice, 21(5), 331. https://doi.org/10.1037/0735-7028.21.5.331

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Έφη Κοροβίλα - Ψυχολόγος

Έφη Κοροβίλα: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Ψυχολόγος -  Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια (CBT). Κάτοχος Άδειας Ασκήσεως Ψυχολόγου, Μέλος Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων.
MSc: Προαγωγή της υγείας και επιστήμη του Στρες" Εθνικο και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Τμήμα Ιατρικής Σχολής | MSc: Psychology of Child Development. Uclan.