Ακρόαση άρθρου......

Το παγωμένο συναίσθημα ή συναισθηματικό μούδιασμα (emotional numbing) είναι η νοητική και συναισθηματική διαδικασία αποκλεισμού των συναισθημάτων.

Οι άνθρωποι που το βιώνουν το περιγράφουν ως ένα αίσθημα εσωτερικού κενού ενώ πολύ συχνά αναφέρεται πως οι ίδιοι νιώθουν αποσυνδεδεμένοι από τον κόσμο γύρω τους ή ότι η ζωή τους βρίσκεται στον "αυτόματο πιλότο".

Το αίσθημα του μουδιάσματος δυσκολεύει την σύνδεση με τους άλλους ανθρώπους, γεγονός που οδηγεί στην απομόνωση του ατόμου και την αδυναμία πλήρους συμμετοχής στη ζωή.

Σύμφωνα με έρευνες, το πάγωμα του συναισθήματος έχει χαρακτηριστεί ως ένας μηχανισμός επιβίωσης ή μια προστατευτική αντίδραση στο τραύμα, το στρες, τον πόνο ή την δυσφορία που μπορεί να βιώνουμε συναισθηματικά ή σωματικά, η οποία υιοθετείται σε οποιοδήποτε σημείο της ζωής μας, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής ηλικίας.

Όταν βιώνεται κάτι τραυματικό, ο εγκέφαλος μπορεί αυτόματα να απενεργοποιήσει τις έντονες αναμνήσεις και τα συναισθήματα με αποτέλεσμα το άτομο να παραμείνει "συναισθηματικά μουδιασμένο" για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Επιπλέον, τα άτομα με συναισθηματικό μούδιασμα ακόμη κι αν το κάνουν ασυνείδητα, μπορεί να χρησιμοποιούν συμπεριφορές αποφυγής, συγκεκριμένες κιαι επαναλαμβανόμενες στρατηγικές, αλλά και να αποφεύγουν συχνά ορισμένους ανθρώπους ή καταστάσεις.

Μπορεί επίσης να βρίσκονται σε άρνηση, η οποία είναι ένας συνηθισμένος μηχανισμός άμυνας που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να αποφύγουν συναισθηματικά ερεθίσματα και αρνητικά συναισθήματα.

Αποκτήστε το βιβλίο Εξομολογήσεις ενός ψυχοθεραπευτή, από το βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr

Σε μια προσπάθεια να προστατεύσει κάποιος τον εαυτό του ώστε να μην πληγωθεί ξανά, δεν είναι ασυνήθιστο να αποσυνδέσει, να αποστασιοποιήσει ή να μουδιάσει τα συναισθήματα που σχετίζονται με την κατάσταση. Το συναισθηματικό μούδιασμα συνήθως είναι σύμπτωμα άλλης ψυχικής ασθένειας.

Για παράδειγμα τα άτομα που διαγιγνώσκονται με αγχώδεις διαταραχές μπορεί να βιώνουν συναισθηματικό μούδιασμα ως αντίδραση σε υψηλά επίπεδα στρες, φόβου ή υπερβολικής ανησυχίας.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Τα υψηλά επίπεδα άγχους συνδέονται άμεσα με την αποφυγή θετικών και αρνητικών συναισθημάτων.

Οι άνθρωποι επίσης που περνούν καταθλιπτικά επεισόδια, μπορεί να είναι λιγότερο συντονισμένοι με τα συναισθήματά τους ή να βιώνουν μια εξασθένηση αυτών.

Σε μια πρόσφατη μελέτη σχετικά με την καταθλιπτική διαταραχή, οι ερευνητές παρατήρησαν πως τα 3/4 των συμμετεχόντων παρουσίαζαν σοβαρά σημάδια συναισθηματικής άμβλυνσης κατά την οξεία φάση της κατάθλιψης.

Άλλη μια ψυχική ασθένεια που συνδέεται άμεσα με την ύπαρξη συναισθηματικού μουδιάσματος είναι η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).

Η εμπειρία του μετατραυματικου στρες παράγει πολύ έντονα συναισθήματα.

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Γι αυτόν τον λόγο το πάγωμα των συναισθημάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια άμυνα με σκοπό να αισθανθεί ασφαλής ένα άτομο το οποίο έχει βιώσει ακραίες καταστάσεις όπως σωματική ή συναισθηματική κακοποίηση, ασταθές οικογενειακό περιβάλλον ή εκφοβισμό ή ακόμα κι ένα μεμονωμένο τραυματικό συμβάν.

Το να είναι κανείς συναισθηματικά μουδιασμένος μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα και άλλων καταστάσεων που αλλοιώνουν τον εγκέφαλο όπως , παρενέργειες φαρμάκων, κατάχρηση ουσιών ή κάποια εγκεφαλική βλάβη.

Σε ορισμένες περιπτώσεις το συναισθηματικό μούδιασμα μπορεί να φαίνεται πως ευνοεί μία κατάσταση η οποία είναι δύσκολα διαχειρίσιμη και το άτομο χρειάζεται να "μπλοκάρει" ή να "κλείσει" τα αρνητικά συναισθήματα, όμως παράλληλα ελλοχεύει ο κίνδυνος να χάσει και την ικανότητα βίωσης ευχάριστων συναισθημάτων, θετικών αλληλεπιδράσεων, ευχαρίστησης μέσω κοινωνικών δραστηριοτήτων ακόμα και το αίσθημα οικειότητας με τους ανθρώπους γύρω του.

Το κλειδί για την επιτυχία της τροποποίησης του συστήματος ζωής και διαχείρισης συναισθηματικών καταστάσεων, είναι λοιπόν να ανακαλύψει ο καθένας αυτό που λειτουργεί καλυτέρα για τον ίδιο.

Μπορεί να φαίνεται δύσκολο στην αρχή αλλά ένα πρώτο βήμα είναι η αναζήτηση κοινωνικής υποστήριξης από φίλους και συγγενείς που εμπιστεύεστε. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε έναν ασφαλή τρόπο για να εκφράσετε να συναισθήματα σας.

Επιπλέον η διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας και η ενασχόληση γενικότερα με δραστηριότητες ή χόμπι που σας ευχαριστούν όχι μόνο ωφελεί την υγειά σας, αλλά μπορεί επίσης να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους.

Προσπαθήστε να συμπεριλάβετε κάποια μορφή άσκησης ή σωματικής δραστηριότητας τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας.

Όπως είναι ευρύτερα γνωστό τόσο η ποιότητα του ύπνου όσο και η ποσότητα της ξεκούρασης είναι κρίσιμες για τη διαχείριση των συμπτωμάτων οποιουδήποτε προβλήματος σωματικής, συναισθηματικής ή ψυχικής υγείας.

Ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να κάνει την αντιμετώπιση των στρεσογόνων παραγόντων της ζωής πιο δύσκολη.

Αν και το να ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι σύνηθες φαινόμενο όταν αντιμετωπίζετε μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη, άγχος ή οποιοδήποτε άλλο τραύμα, προσπαθήστε να κοιμάστε επτά ή περισσότερες ώρες κάθε βράδυ, που είναι η συνιστώμενη ποσότητα για τους ενήλικες.

Στις Σκιές του Έρωτα, για τους αιρετικούς της αγάπης - Εκδόσεις PSYCHOLOGY.GR:  Αποκτήστε το βιβλίο των Ερώτων, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας.

Κάποιοι επιπλέον παράγοντες που βοηθούν στην διαχείριση του συναισθηματικού μουδιάσματος είναι η διατήρηση μιας ολοκληρωμένης θρεπτικής διατροφής, η εξερεύνηση τρόπων καλύτερης διαχείρισης του στρες καθώς και η εξάσκηση βαθιάς αναπνοής , η οποία βοηθάει στην παροχή σχεδόν άμεσης χαλάρωσης.

Ευτυχώς, ο ανθρώπινος νους και το σώμα είναι ανθεκτικά, ιδιαίτερα στους νέους ενήλικες και η φυσική μας τάση είναι να νιώθουμε όλα τα συναισθήματά μας.

Υπάρχουν τρόποι να ανοίξετε σταδιακά τον εαυτό σας και να αφήσετε να περάσουν τόσο τα δύσκολα όσο και τα χαρούμενα συναισθήματα.

Αν τα συμπτώματα συναισθηματικού μουδιάσματος είναι έντονα, επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν βελτιώνονται με τις παραπάνω πρακτικές τότε η αναζήτηση υποστήριξης από έναν ειδικό ψυχικής υγείας είναι η συνιστώμενη μέθοδος αντιμετώπισης της συγκεκριμένης κατάστασης.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Αγνή Γεωργία Κατσαρού

agni georgia katsarouΨυχολόγος.
Εκπαιδευόμενη στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία, Εθελόντρια σε Μονάδα Απεξάρτησης.