Ακρόαση άρθρου......

Οι σεξουαλικές διαταραχές εμφανίζονται σε ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού και έχουν να κάνουν με τη στύση, τον οργασμό και την επιθυμία για σεξ. Οι δυσλειτουργίες αυτές πολλές φορές συνδέονται με ψυχικές διαταραχές, είτε προκαλώντας αυτές, είτε προκαλούμενες από αυτές.

Τι είναι σεξουαλική διαταραχή και τι είναι μύθος όμως;

Μύθοι για το Σεξ

  • Ο κολπικός οργασμός είναι καλύτερος από τον κλειτοριδικό
  • Mέγεθος του πέους - «το μέγεθος μετράει»
  • Η ιδανική ερωτική πράξη αφορά ταυτόχρονο οργασμό των συντρόφων
  • Ο αυνανισμός προκαλεί προβλήματα υγείας
  • Οι άνδρες δεν περνούν «εμμηνόπαυση»
  • Δεν επιτρέπεται σεξ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
  • Ο άνδρας «πρέπει» να έχει πάντα διάθεση για σεξ
  • Οι ηλικιωμένοι δεν έχουν όρεξη για σεξ
  • Το σεξ είναι επικίνδυνο και δεν πρέπει να γίνεται συχνά
  • Οι γυναίκες χάνουν τον ενδιαφέρον τους όσο μεγαλώνουν
  • Σεξ = συνουσία
  • Οι γυναίκες έρχονται πάντα σε οργασμό με την πράξη
  • Το σεξ καίει θερμίδες
  • Τέλειο σεξ = τέλειος οργασμός
  • Οι άνδρες έχουν πιο συχνά σεξουαλικά προβλήματα
  • Όσο πιο συχνά κάνεις σεξ τόσο καλύτερη επίδοση έχεις
  • Ο αυνανισμός σταματάει όταν ξεκινάει μια σχέση
  • Η ομοφυλοφιλία είναι διαταραχή
  • Η διάρκεια της σεξουαλικής πράξης είναι 30 λεπτά
  • Η γέννηση ενός παιδιού φέρνει πιο κοντά το ζευγάρι και ενισχύει τη σεξουαλική του ζωή
  • Το στοματικό σεξ σημαίνει ασφαλές σεξ
  • Μόνο οι ομοφυλόφιλοι μπορεί να κολλήσουν τον ιό HIV 

Η διαφορά των μύθων από τις σεξουαλικές διαταραχές έγκειται στο γεγονός πως τα παραπάνω αφορούν σε ανακρίβειες, παραπληροφόρηση και δημιουργία άγχους επίδοσης και μη ρεαλιστικών προσδοκιών ενώ οι διαταραχές εμποδίζουν τη σεξουαλική επαφή και πράξη.

Η δυσλειτουργία μπορεί να οφείλεται σε:

  • Διεργασίες της φυσιολογίας
  • Ψυχολογικές διεργασίες
  • Πόνο κατά τη συνουσία

Ο κύκλος της σεξουαλικής λειτουργίας είναι:

Σεξουαλική επιθυμία: Η νοητική (φαντασίωση) και συναισθηματική διάθεση εμπλοκής σε σεξουαλική πράξη.

Το στάδιο της διέγερσης: Έχει να κάνει με τις φυσιολογικές αλλαγές που παρατηρούνται στον άνδρα (στύση) και στη γυναίκα (εφύγρανση κόλπου, σκλήρυνση των θηλών του μαστού).

Οργασμός: Στη γυναίκα έχει ταυτιστεί με αύξηση της κολπικής εφύγρανσης συνοδευόμενη από συσπάσεις των μυών του κόλπου και της μήτρας. Στον άνδρα έχει ταυτιστεί με την εκσπερμάτιση.

Στάδιο της ηρεμίας / ανερέθιστης περιόδου: Επαναφορά στην αρχική φυσιολογική κατάσταση.  

Οι σεξουαλικές διαταραχές εντάσσονται σε 4 ομάδες:

Διαταραχές της σεξουαλικής επιθυμίας

  • Διαταραχή υποτονικής σεξουαλικής επιθυμίας
  • Διαταραχή σεξουαλικής αποστροφής

Διαταραχή του οργασμού 

  • Διαταραχή οργασμού στη γυναίκα
  • Διαταραχή οργασμού στον άντρα
  • Πρόωρη εκσπερμάτιση

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Διαταραχές της σεξουαλικής διέγερσης 

  • Διαταραχή της σεξουαλικής διέγερσης στη γυναίκα
  • Διαταραχή της στύσης στον άντρα

Διαταραχές Σεξουαλικού Πόνου 

Αναλυτικές πληροφορίες για τις διαταραχές των 4 ομάδων:

Διαταραχές της σεξουαλικής επιθυμίας

Διαταραχή υποτονικής σεξουαλικής επιθυμίας:
Το άτομο δεν έχει σεξουαλικές φαντασιώσεις και επιθυμία για σεξουαλική δραστηριότητα κάτι που προκαλεί δυσφορία και ενόχληση στη σεξουαλική σχέση.

Διαταραχή σεξουαλικής αποστροφής 
Το άτομο νιώθει επίμονη ή επανειλημμένη ακραία αποστροφή και αποφυγή κάθε γεννητικής και μη σεξουαλικής επαφής (διείσδυση πέους, υγρά) με ένα σεξουαλικό σύντροφο (ακόμη και φιλιά ή χάδια).

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Υπάρχει σύνδεση με πρότερη σεξουαλική κακοποίηση.

Διαταραχές της σεξουαλικής διέγερσης

Διαταραχή της σεξουαλικής διέγερσης στη γυναίκα: 
Επίμονη ή επανειλημμένη αδυναμία της γυναίκας να επιτύχει ή να διατηρήσει επαρκή απάντηση λίπανσης – εξοίδησης, κατά τη σεξουαλική διέγερση, μέχρι την ολοκλήρωση της σεξουαλικής δραστηριότητας.

Διαταραχή της στύσης στον άντρα:
Δυσκολία στην επίτευξη στύσης κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα.
Δυσκολία στη διατήρηση στύσης κατά την ολοκλήρωση της σεξουαλικής δραστηριότητας.
Μείωση της στυτικής ακαμψίας.

Τα παραπάνω συμπτώματα επιμένουν για ένα διάστημα 6 μηνών προκαλώντας σημαντική ενόχληση στο άτομο.

Διαταραχές του οργασμού

Διαταραχή οργασμού στη γυναίκα:
Έντονη καθυστέρηση ή απουσία οργασμού.
Μειωμένη ένταση της αίσθησης οργασμού.

Τα παραπάνω συμπτώματα επιμένουν για ένα διάστημα 5 μηνών προκαλώντας σημαντική ενόχληση στο άτομο.

Διαταραχή οργασμού στον άντρα:
Επίμονη ή επανειλημμένη καθυστέρηση ή απουσία οργασμού σε έναν άντρα, ύστερα από μια φάση φυσιολογικής σεξουαλικής διέγερσης κατά τη διάρκεια σεξουαλικής δραστηριότητας.
Επιβράδυνση ή και πλήρης απουσία εκσπερμάτισης στον άντρα, ενώ η στύση είναι συνήθως φυσιολογική.
Το άτομο δεν μπορεί να εκσπερματίσει, ούτε κατά τον αυνανισμό του.

Πρόωρη εκσπερμάτιση: 

Ένα επίμονο ή επανειλημμένο πρότυπο εκσπερμάτισης που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας με το σύντροφο ένα λεπτό σχεδόν μετά την κολπική διείσδυση:

Ήπια (30” – 1’ μετά τη διείσδυση)
Μέτρια (15” – 30” μετά τη διείσδυση)
Βαριά ( στα πρώτα 15” μετά τη διείσδυση)

Το παραπάνω σύμπτωμα επιμένει για ένα διάστημα 6 μηνών σε όλες τις στιγμές σεξουαλικής πράξης προκαλώντας σημαντική ενόχληση στο άτομο.

Διαταραχές Σεξουαλικού Πόνου

Δυσπαρευνία και Κολεόσπασμος

Δυσπαρευνία:
Επανειλημμένος ή επίμονος πόνος στα γεννητικά όργανα, είτε στον άντρα είτε στη γυναίκα, που συνδέεται με τη συνουσία.

Κολεόσπασμος: 
Επανειλημμένος ή επίμονος ακούσιος σπασμός των μυών του έξω τριτημορίου του κόλπου που παρεμποδίζει τη συνουσία.

Σε όλες τις παραπάνω διαταραχές η σεξουαλική δυσλειτουργία δεν εξηγείται καλύτερα με μη σεξουαλική ψυχική διαταραχή ή ως συνέπεια σοβαρής δυσφορίας στη σχέση, ή άλλων σημαντικών στρεσογόνων παραγόντων και δεν οφείλεται σε δράσεις, ουσίας/φαρμάκου ή άλλης σωματικής κατάστασης.

Επιπλέον υπάρχουν και οι παραφιλίες (ή σεξουαλικές παρεκκλίσεις) που διαφέρουν από τις δυσλειτουργίες:

  • Επιδειξιμανία
  • Ηδονοβλεψία
  • Εφαψιομανία
  • Φετιχισμός
  • Παιδοφιλία
  • Σεξουαλικός Μαζοχισμός
  • Σεξουαλικός Σαδισμός
  • Τρανσβεστικός Φετιχισμός

Τι προκαλεί τη σεξουαλική δυσλειτουργία τελικά; 

Όπως όλες οι ψυχολογικές δυσλειτουργίες έτσι και οι σεξουαλικές ξεκινούν από λανθασμένους τρόπους μάθησης, αντιλήψεις και εμπειρίες του ατόμου. Παρατηρείται ένας φαύλος κύκλος που διατηρεί το πρόβλημα, όπως φαίνεται σχηματικά:

Διαστρεβλωμένες πεποιθήσεις

Μύθοι για το σεξ

«Πρέπει»

Άγχος επίδοσης

Αδυναμία απόδοσης

Περισσότερο άγχος

Ενίσχυση πεποιθήσεων

Άλλες πιθανές αιτίες για τη σεξουαλική δυσλειτουργία αφορούν:

  • έντονο στρες
  • φόβο και άγχος για το σεξ
  • χρήση αλκοόλ, καπνού και ναρκωτικών
  • επίπεδα ορμονών/ορμονικά προβλήματα (θυροειδής)
  • ζητήματα ψυχικής υγείας (κατάθλιψη, πένθος) 
  • ψυχικές διαταραχές
  • σεξουαλική επίθεση/κακοποίηση
  • τραύμα παρελθόντος (εγκατάλειψη)
  • διαπροσωπικά προβλήματα επικοινωνίας
  • ορισμένα φάρμακα και θεραπείες
  • χειρουργικές επεμβάσεις
  • εμμηνόπαυση
  • εγκυμοσύνη, γέννα, θηλασμός
  • έλλειψη γνώσεων και εκπαίδευσης γύρω από το σεξ 
  • μύθοι για το σεξ
  • θρησκευτικά ταμπού (υστερικά συμπτώματα), ενοχές 
  • μακρόχρονη αποχή / έλλειψη ευκαιριών για σεξ
  • ιατρικά προβλήματα όπως καρκίνος, διαβήτης, καρδιακά προβλήματα, σκλήρυνση κατά πλάκας ή προβλήματα ουροδόχου κύστης


Βιβλιογραφικές Αναφορές

American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Washington DC: Author.

Davison, G. C., Kring, A.M., Neale, J. M. & Johnson, S. L. (2012). Abnormal Psychology (12th Edition). New York: Wiley.

Evans, D. T. (2000). Speaking of sex: the need to dispel myths and overcome fears. British Journal of Nursing, 9(10), 650 655.  

doi:10.12968/bjon.2000.9.10.6278 

Ευθυμίου, Κ., Καλαντζή - Αζίζι, Α., Μαυροειδή, Α. & Παυλάτου, Ε. (2006). Πρώτες Βοήθειες Ψυχικής Υγείας. Ένας οδηγός για τις ψυχικές διαταραχές και την αντιμετώπισή τους με το γνωσιακό - συμπεριφοριστικό μοντέλο ψυχοθεραπείας.(3η έκδ). Αθήνα: Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς - Ελληνικά Γράμματα. 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Αναστασία Σπανού - Ψυχοθεραπευτής

Αναστασία Σπανού: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Πιστοποιημένη ψυχοθεραπεύτρια Cognitive Analytic Therapist (C.A.- ΠΕΓΑΨ-Πανελλήνια Εταιρεία Γνωστικής Αναλυτικής Ψυχοθεραπείας).  Εκπαιδεύομενη Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια (ECP-ΕΕΨΕ) και Κοινωνική λειτουργός (Πανεπιστήμιο Πατρών, τμήμα Εκπαίδευσης & Κοινωνικής εργασίας).