Ως επαγγελματίας ψυχικής υγείας σχετίζομαι πολύ συχνά με άτομα που υποφέρουν από καταθλιπτικές ή αγχώδεις συνδρομές. Τις περισσότερες φορές τα πρόσωπα αυτά παρουσιάζονται πολύ καλά διαβασμένα και έχοντας πληροφορηθεί, κυρίως από το διαδίκτυο, αναφέρονται στη συσχέτιση της ισορροπίας των νευροδιαβιβαστών και της αλλοίωσης των νευρωνικών κυκλωμάτων στην εμφάνιση της κατάθλιψης.

«Κοντόκουσι» είναι ιαπωνική λέξη και σημαίνει «μοναχικός θάνατος». Είναι δυστυχώς ένας όρος που ανταποκρίνεται σε μια άβολη πραγματικότητα, καθώς στην Ιαπωνία δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως υπερήλικες, πεθαίνουν μόνοι και αβοήθητοι κάθε χρόνο. Οι σοροί πολλών από αυτούς ανακαλύπτονται τυχαία μετά από μέρες μέσα στις κατοικίες τους, καθώς κανένας δεν τους είχε αναζητήσει. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που απασχολεί εδώ και χρόνια την τοπική επιστημονική κοινότητα.

Μπορεί η κακή διάθεση να παίρνει πολλές ονομασίες και να αντανακλά με ακρίβεια τη βιωμένη εμπειρία, όπως αίσθημα μελαγχολίας, αίσθημα κενού, ανηδονία, δυσθυμία ή κυκλοθυμία. Μπορεί ακόμα και να φαντάζει σχεδόν αδύνατον να απαλλαγούμε από αυτή τη συναισθηματική κατάσταση, όσο και αν το επιθυμούμε ή όποιες στρατηγικές και αν υιοθετούμε για την αντιμετώπισή της.

Λέγεται ότι ο 21ος αιώνας θα είναι ο «αιώνας της κατάθλιψης», μετά τον 20ο που ήταν ο «αιώνας του άγχους». Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι η κατάθλιψη αποτελεί πλέον την πρώτη αιτία πρόκλησης αναπηρίας παγκοσμίως. Δημιουργείται εύκολα λοιπόν η εντύπωση ότι κάποιου είδους «επιδημία» εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, όπως στο παρελθόν η πανούκλα και η χολέρα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Η κατάθλιψη έχει μόνο ένα πρόσωπο; Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε ότι κάποιος έχει κατάθλιψη εάν είναι στεναχωρημένος, έχει κλειστεί στον εαυτό του, δεν έχει ενέργεια και όρεξη να κάνει πράγματα και έχει μία παραίτηση προς τη ζωή. Άραγε μπορεί κάποιος να υποφέρει από κατάθλιψη και να υπάρχει έντονη θλίψη μέσα του αλλά η εικόνα που δείχνει προς τα έξω να είναι ακριβώς η αντίθετη;

Είναι αλήθεια πως αυτές τις μέρες, δηλαδή των Χριστουγέννων, οι πιο πολλοί άνθρωποι τις έχουν στο μυαλό τους συνυφασμένες με στολισμένα σπίτια και μαγαζιά, με οικογενειακά τραπέζια, με άφθονα φαγητά και γλυκά, με νυχτερινές εξόδους, με ευχάριστα συναισθήματα και βέβαια με κάλαντα. Και όλα αυτά που αναφέρθηκαν, όσο περισσότερο αναψηλαφεί κανείς την παιδική ηλικία τόσο περισσότερο εμφανίζονται.

Χριστούγεννα, γιορτές, χαμόγελα και καλή διάθεση… ή μήπως όχι; Άραγε είναι το ίδιο για όλους; Σίγουρα όχι… Υπάρχουν άνθρωποι που είναι γεμάτοι χαρά και φαίνεται στα πρόσωπά τους κι άλλοι που βιώνουν τη μελαγχολία των Χριστουγέννων. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο καταστάσεις υπάρχουν κι άλλων πολλών ειδών καταστάσεις.

Η κλινική κατάθλιψη είναι μια διαταραχή της διάθεσης, που συναντάμε πολύ συχνά στην καθημερινότητα των διαπροσωπικών μας σχέσεων. Χαρακτηρίζεται από έντονη κόπωση, απώλεια της ικανοποίησης και ευχαρίστησης, ανηδονία, ευερεθιστότητα, απόσυρση, διαταραχές στον ύπνο και αλλαγές στη διατροφή, για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. Κάποιοι την παρομοιάζουν με αλυσίδες στα πόδια, άλλοι με μαύρο σκύλο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ακολουθεί και χαρακτηρίζει το σύνολο της καθημερινότητας του εκάστοτε ατόμου.

Η κατάθλιψη είναι κάτι που βιώνουν πολλοί άνθρωποι στις μέρες μας ή έχουν κάποιον δικό τους που το βιώνει. Η κατάθλιψη είναι κάτι παραπάνω από μία απλή θλίψη. Το συναίσθημα; "κενό",  "άδειασμα", "μια απέραντη θλίψη και λύπη",  "ένα αίσθημα αβοήθητου", "σαν μπροστά να υπάρχει μια μαύρη κουρτίνα που δεν υπάρχει διέξοδος και δε σε αφήνει να δεις προς τα έξω".  

Η κατάθλιψη είναι ένα σοβαρό πρόβλημα για τους εφήβους καθώς συνδέεται με κατάχρηση ουσιών, αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική τους λειτουργικότητα, διαταραχές άγχους, διατροφικές διαταραχές, αυτοκτονικό ιδεασμό, απόπειρες αυτοκτονίας.Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η κατάθλιψη (μέσος όρος έναρξης 14 ετών) τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανιστούν αργότερα καταθλιπτικά επεισόδια στην ενήλικη ζωή.

google news iconΤο Psychology.gr είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε πρόσβαση στην αρθρογραφία και άμεση ενημέρωση για έρευνες ψυχολογίας και θέματα ψυχικής υγείας: Psychology.gr - Google News

Ακολουθήστε το PSYCHOLOGY.GR στο Youtube για δωρεάν σεμινάρια και στο Facebook για να ενημερώνεστε άμεσα για όλα τα νέα άρθρα ψυχολογίας & αυτοβελτίωσης.

Κατάθλιψη: Βασικά Άρθρα

Εξειδικευμένοι Συνεργάτες

Οι ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

Εγγραφή στο Newsletter

Ενημερωθείτε για τα άρθρα της εβδομάδας, για σεμινάρια και άλλες δράσεις που αφορούν αποκλειστικά την Ψυχολογία και την Ψυχική Υγεία.

Ενδιαφέροντα