Δεν υπάρχει κανένα άλλο γεγονός που να έχει απασχολήσει, φοβίσει, τρομοκρατήσει περισσότερο έναν άνθρωπο από το θάνατο. Είναι βέβαιος ο θάνατος για εκείνους που γεννιούνται και η γέννηση για εκείνους που πεθαίνουν, μας αναφέρει ένα ρητό της Κινέζικης φιλοσοφίας. 

Μικρές ή μεγάλες απώλειες βιώνουμε συνεχώς, καθώς είναι αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής. Από τον θάνατο ενός αγαπημένου ατόμου στην ζωή μας, το διαζύγιο, το τέλος μιας συντροφικής σχέσης, απόλυση από την δουλειά, ανεργία, η αποξένωση μεταξύ φίλων/ συγγενών είναι μερικές από τις απώλειες που συνήθως  πυροδοτούν συναισθήματα άγχους, απόγνωσης ή μοναξιάς και μας φέρνουν αντιμέτωπους με την διαδικασία πένθους, για την οποία γίνεται λόγος στην συνέχεια.

Πριν χρόνια πήγα στην κηδεία μιας φίλης, πολύ ηλικιωμένης αλλά γεμάτης ζωντάνια, απ αυτήν που έχουν οι νεαρές ψυχές πασχίζοντας να ζουν ενωμένες με την επιθυμία που τις διαπερνά και τις γεμίζει. Μετά την κηδεία έμεινα μόνος και περιδιάβηκα τους τάφους. Νέοι, έφηβοι, παιδιά, βρέφη και γέροι κάτω από το χώμα.  Σκεπασμένοι από το ξύπνημα της ζωής, μακριά από τους ζωντανούς και μαζί τόσο δίπλα τους.

Το τι είναι καλό και τι κακό έχει νόημα, όταν έχει νόημα, σε συνθήκες ζωής. Και μονάχα για τους ανθρώπους. Κανείς δε θα ρωτήσει μια πέτρα ή έναν σκατζόχοιρο να του πουν αν είναι καλοί η κακοί. Επίσης, κανείς δεν διανοείται να ρωτήσει ένα πτώμα αν είναι καλό ή κακό. Ακόμα κι αν αυτό το πτώμα ανήκει στον αρχιβασανιστή των SS Μέγκελε, δεν είναι καλό ή κακό. Όταν υπήρξε άνθρωπος, και ενόσω ζούσε, τότε μόνον το ερώτημα είχε ένα νόημα.

Το πένθος είναι ένα πλήρως φυσιολογικό φαινόμενο, η ύπαρξη του οποίου είναι κοινή για όλους και αυτό διότι καθώς η ζωή μας προχωράει βιώνουμε μια ευρεία γκάμα απωλειών για τις οποίες και πενθούμε. Όπως γίνεται κατανοητό δεν είναι δυνατόν να μην βιώσουμε καμία απώλεια στην ζωή μας, και έτσι το πένθος έρχεται σαν απόκριση σε αυτές τις απώλειες.

Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου είναι ίσως  πιο επώδυνο και οδυνηρό γεγονός με το οποίο θα έρθει, δυστυχώς, αντιμέτωπος κάθε άνθρωπος στη ζωή του. Ο πόνος της απώλειας ενός γονιού, ενός συγγενή, ενός φίλου μπορεί να μας στιγματίσει ολοκληρωτικά, η απώλεια της φυσικής επαφής καλείται να συνηθιστεί και να γίνει ένα γεγονός αποδεκτό.

Η περίοδος των Χριστουγέννων πολλές φορές προκαλεί μελαγχολικά συναισθήματα, τα οποία εντείνονται με την απώλεια κάποιου αγαπημένου προσώπου. Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας  συχνά καλύπτουν το αίσθημα κενού και τον πόνο που βιώνουμε κάνοντας πιο ανεκτή την απώλεια, αλλά δυσκολεύοντας την επεξεργασία και τελικά την αποδοχή της.

«Οι απώλειες είναι η σκιά όλων των υπαρχόντων μας – υλικών και άυλων» - Carlos Sluzki, Οικογενειακός θεραπευτής

Πώς ερμηνεύουμε την απώλεια;
Στην απώλεια μπορούν να αποδοθούν πολλές διαφορετικές ερμηνείες και νοήματα. Είναι η στέρηση για κάτι που είχαμε και πλέον δεν έχουμε,  η αποτυχία μας να κρατήσουμε ή να αποκτήσουμε κάτι σημαντικό για εμάς ή να εκπληρώσουμε τους στόχους μας, η καταστροφή, η έκπτωση κάποιας διαδικασίας ή ιδιότητας, ο θάνατος.

Τι είναι το πένθος;
Η ψυχική διεργασία που συνοδεύει την απώλεια είναι το πένθος. Το πένθος λοιπόν είναι το συναίσθημα θλίψης και λύπης που βιώνει ένα άτομο όταν έχει χάσει κάποιον ή κάτι που ήταν σημαντικό. 

Το πένθος δεν σχετίζεται μόνο με τον θάνατο κάποιου αγαπημένου προσώπου αλλά με την απώλεια γενικότερα.

google news iconΤο Psychology.gr είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε πρόσβαση στην αρθρογραφία και άμεση ενημέρωση για έρευνες ψυχολογίας και θέματα ψυχικής υγείας: Psychology.gr - Google News

Ακολουθήστε το PSYCHOLOGY.GR στο Youtube για δωρεάν σεμινάρια και στο Facebook για να ενημερώνεστε άμεσα για όλα τα νέα άρθρα ψυχολογίας & αυτοβελτίωσης.

Πένθος, απώλεια: Βασικά Άρθρα

Εξειδικευμένοι Συνεργάτες

Οι ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

Εγγραφή στο Newsletter

Ενημερωθείτε για τα άρθρα της εβδομάδας, για σεμινάρια και άλλες δράσεις που αφορούν αποκλειστικά την Ψυχολογία και την Ψυχική Υγεία.

Ενδιαφέροντα