Κλινικός ψυχολόγος

Τρίτη 25 Απριλίου 2017




Τι είναι η Γελωτοθεραπεία;
  
   Λένε πως τα µάτια είναι τα παράθυρα της ψυχής, εκεί που ζωγραφίζονται τα συναισθήματα. 
Το χαμόγελο όµως είναι η πόρτα εισόδου και εξόδου της αγάπης.  
Η σύγχρονη ζωή είναι γεμάτη προβλήµατα και υποχρεώσεις. Για την καταπολέμηση του στρες και της καταπίεσης, που δημιουργούν πάρα πολλές ασθένειες και συμπτώματα έχουµε διάφορα «φάρμακα» όπως τα «χόμπυ», ασκήσεις, υγιεινή διατροφή, περπάτημα και άλλα πολλά. Τελευταία γίνεται μεγάλη συζήτηση στον δυτικό κόσμο για την θεραπεία του στρες µε το γέλιο.

Στη Μ. Βρετανία ιδρύθηκε η πρώτη κλινική γέλιου όπου εφαρµόζονται διάφορες µέθοδοι γέλιου (γελωτοθεραπεία). Είναι άλλωστε γνωστό που οι βασιλιάδες και οι άρχοντες του παλαιού καιρού είχαν στην αυλή τους γελωτοποιούς για την καθηµερινή τους δόση γέλωτος. Το γέλιο διευκολύνει την αναπνοή, ρυθµίζει την καρδιακή λειτουργία, ελέγχει την πίεση του αίµατος, ηρεµεί τους µυς, ανακουφίζει από τους πόνους. Όταν ένα χαµόγελο µετατρέπεται σε ξεκαρδιστικό γέλιο, οι µύες του προσώπου συσπώνται, µε αποτέλεσµα να διεγείρονται τα υποκείµενα αγγεία του αίµατος, που οδηγούν στον εγκέφαλο, και να αυξάνεται η ροή του αίµατος προς αυτόν. Η «άσκηση» αυτή συµβάλλει στην αύξηση της παροχής αίµατος στην περιοχή του εγκεφάλου και την τροφοδότηση αυτού µε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Επίσης η αύξηση της παραγωγής ενδορφινών, και άλλων ορµονών προκαλούν ευφορία και ηρεµία.

Το γέλιο είναι το ιδανικό αντίδοτο στο στρες. Όταν έχουµε στρες, το συµπαθητικό τµήµα του αυτόνοµου νευρικού συστήµατος ενεργοποιείται, εκκρίνεται αδρεναλίνη, αυξάνεται ο καρδιακός ρυθµός αυξάνεται επίσης η πίεση του αίµατος, επιταχύνεται η αναπνοή και το αίµα κατευθύνεται προς τον εγκέφαλο, την καρδιά και τους µύες. Εκκρίνεται επίσης κορτιζόνη, η οποία κάνει πιο παχύρευστο το αίµα, πράγµα που διευκολύνει την ανάπτυξη θρόµβων, ενώ αυξάνονται και τα επίπεδα οξέων στο στοµάχι. Η πέψη, τέλος, επιβραδύνεται και το ήπαρ αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίµα.

Μόλις, όµως ξεσπάσει ένας άνθρωπος σε γέλια, το σώµα ηρεµεί. Το γέλιο καταστέλλει τις ορµόνες του στρες, την κορτιζόνη και την αδρεναλίνη, επιτρέποντας στον οργανισµό να ανακτήσει τη φυσιολογική κατάσταση του. Ένα γνήσιο, ξεκαρδιστικό γέλιο µπορεί να γυµνάσει τους µύες και τα όργανα του κυρίως κορµού, όπως επίσης και να τονώσει τα νεύρα. Αν ένας άνθρωπος γελά για µία ώρα, καταναλώνει 500 θερµίδες. Οι υπάρχουσες ιατρικές µελέτες έχουν δείξει ότι είναι δυνατόν να κινούνται όλοι σχεδόν οι µύες του σώµατος την ώρα που γελάει ένας άνθρωπος και αρκετοί εξ’ αυτών θα οδηγήσουν στην παραγωγή αρκετών ενδορφινών, για µία υψηλής εντάσεως εσωτερική αεροβική δραστηριότητα.

Από τον Σεπτέµβριο το 1991, που ιδρύθηκε η κλινική γέλιου του γιατρού ψυχολόγου ψυχίατρου Χόλντεν, η πρώτη στη Βρετανία, περισσότεροι από 5.000 γιατροί έχουν συµµετάσχει στα σεµινάρια και τις διαλέξεις που διοργανώνει, για να ενηµερωθούν γύρω από τους τρόπους γελωτοθεραπείας. Οι ασθενείς εξάλλου, που έχουν έως τώρα σταλεί στην κλινική, έπασχαν από παθολογικές καταστάσεις, όπως η υπέρταση, και τα ψυχολογικά προβλήµατα, Τα σεµινάρια του κ. Χόλντεν συνήθως αρχίζουν µε µία άσκηση που λέγεται «προσποιητά χαµόγελα». Ο κ. Χόλντεν ζητεί από τους ασθενείς του να θυµηθούν την τελευταία φορά που πραγµατικά ήσαν εύθυµοι και στη συνέχεια να προσπαθήσουν να ξαναζήσουν εκείνη τη στιγµή. Η λογική είναι ότι ο εγκέφαλος δεν µπορεί να διακρίνει το πραγµατικό από το προσποιητό χαµόγελο. Στις άλλες ασκήσεις συµπεριλαµβάνονται η χαρούµενη αναπνοή, ένα είδος βαθιάς αναπνοής που προάγει τη χαλάρωση, η αναβίωση του παιδιού µέσα µας, κατά την οποία καλούνται οι ασκούµενοι να ανακαλύψουν καινά αφήσουν να εκφρασθούν τα παιδιά που κρύβουν µέσα και ο καγχασµός, κατά τον οποίο περνούν λίγα λεπτά µπροστά σε έναν καθρέφτη γελώντας µε τον εαυτό τους. Μολονότι γνωρίζαµε ότι το γέλιο είναι το καλύτερο φάρµακο, οι επιστήµονες άρχισαν προσφάτως να κατανοούν τα σωµατικά οφέλη που προσφέρει. Οι έως τώρα µελέτες έχουν αποκαλύψει, µεταξύ άλλων, ότι ενώ ο θυµός που δεν εκφράζεται διαταράσσει την φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήµατος, το γέλιο, η ευτυχία και η χαρά µπορεί να διεγείρουν την λειτουργία του.

Αµερικανοί επιστήµονες από την Αµερική ανακάλυψαν ότι το γέλιο και η επικοινωνία των ανθρώπων ενισχύουν το ανοσοποιητικό µας σύστηµα.

Μελέτησαν 10 υγιείς άνδρες οι οποίοι παρακολουθούσαν επί µία ώρα χιουµοριστικό video. Ύστερα µέτρησαν την γ-ιντερφερόνη και τα Τ-λεµφοκύτταρα του αίµατος και την βρήκαν σε όλους αυξηµένη. Η ουσία αυτή είναι αυξηµένη σε αυτούς που έχουν ενισχυµένο ανοσοποιητικό σύστηµα. Επίσης µέτρησαν διάφορα αντισώµατα που ήταν και αυτά αυξηµένα. Στην Ινδία υπάρχουν οι λέσχες γέλιου. Είναι µία διέξοδος στην πολυκοσµία, στο άγχος και στο θόρυβο. Το γέλιο είναι το µοναδικό και πάµφθηνο φάρµακο που χαλαρώνει, καταπολεµά το στρες, χαρίζει το αίσθηµα της ευεξίας και ευδιαθεσίας, δυναµώνει το ανοσοποιητικό µας σύστηµα και διώχνει τις σκοτούρες και τον πόνο. Το γέλιο αποτελεί την σηµαντικότερη και ίσως την µοναδική λειτουργία του ανθρώπου που έχει σκοπό την αυτοάµυνα και την αυτοθεραπεία του. Την αξία του γέλιου την είχαν διαπιστώσει και οι αρχαίοι µας γιατροί γι' αυτό και στα νοσοκοµεία της εποχής «τα Ασκληπιεία» είχαν διαµορφώσει ειδικούς χώρους τα θέατρα όπου έπαιζαν ηθοποιοί έργα του Αριστοφάνη.

Το αντίδοτο για την µαύρη ατµόσφαιρα της καθηµερινής µας δουλειάς είναι το γέλιο. Πολλές µεγάλες εταιρίες διοργανώνουν σεµινάρια γέλιου για τους εργαζόµενους. Το γέλιο µειώνει το άγχος και αυξάνει την δηµιουργικότητα και την παραγωγή. Το γέλιο και γενικά το χιούµορ χαρίζει αυτοπεποίθηση και βοηθά τον εργαζόµενο στην ανάληψη δηµιουργικών πρωτοβουλιών. Εξ' άλλου το γέλιο είναι η καλύτερη µορφή επικοινωνίας. Ένα χαµόγελο, ένα αστείο, ένα ανέκδοτο λυγίζει τις αντιστάσεις ενός δύσκολου πελάτη ή ενός οξύθυµου εργοδότη. Η οικειότητα µιας σχέσης οικοδοµείται µε ένα χαµόγελο.

Το γέλιο όχι µόνο βελτιώνει την υγεία µας αλλά έχει και θετική επίδραση στην κοινωνική και επαγγελµατική µας ζωή. Τον άνθρωπο που χαµογελάει µην τον φοβάσθε και κάντε οποιαδήποτε δουλειά µαζί του.

Ο δηµοσιογράφος Νόρµαν Κάζιν περίγραφα στο βιβλίο του «Η ανατοµία µιας αρρώστιας» πώς θεραπεύθηκε από µία σοβαρή πάθηση (αρθρίτιδα) µε το γέλιο. Οι γιατροί του έδωσαν διάφορα φάρµακα, κάποια µέρα όµως άρχισε να µειώνει τα φάρµακα του διότι κατάλαβε ότι παρακολουθώντας στην τηλεόραση κωµωδίες δεν πονούσε. Έτσι µε τον καιρό διέκοψε τα φάρµακα έβλεπε κωµωδίες και διάβαζε σατιρικά ανέκδοτα και γελοιογραφίες. Σε λίγο καιρό αισθανόταν περίφηµα.

Η γελωτοθεραπεία ενδείκνυται στους ανθρώπους που πάσχουν από αρθρικά, οσφυαλγίες, αϋπνίες, κατάθλιψη, ηµικρανίες, άγχος, γαστρίτιδες, κ.ά. Ένα τρανταχτό γέλιο κινητοποιεί τις ορµόνες της ευτυχίας, δηλαδή τα ενδογενή οπιοειδή που είναι οι ενδορφίνες και εγκεφαλίδες. Έτσι αισθανόµαστε ευτυχείς µε πολύ καλή ψυχική διάθεση. Οι ειδικοί θεραπευτές της γελωτοθεραπείας λένε ότι «Να γελάς όσο µπορείς, εάν δεν µπορείς να γελάς χαµόγελα και αν δεν µπορείς να χαµογελάς, υποκρίσου». Ο οργανισµός δεν µπορεί να ξεχωρίσει αν γελάς αληθινά ή εάν υποκρίνεσαι. Έτσι εκκρίνει τις ίδιες ορµόνες της ευτυχίας. Με το γέλιο οι µύες του σώµατος συσπώνται (τραντάγµατα) και ο οργανισµός µας υπόκειται σε ένα είδος εσωτερικού και εξωτερικού µασάζ. Ένα κύµα ευφορίας πληµµυρίζει όλα τα όργανα µας από την αυξηµένη παροχή αίµατος προς αυτά. Ο θώρακας ανοίγει και το διάφραγµα κατασπάται προς τα κάτω κάνοντας εσωτερικό µασάζ προς την κοιλότητα της κοιλιάς αλλά και του θώρακα αυξάνοντας έτσι την αναπνευστική ικανότητα του θώρακα. Οι αεροφόροι οδοί διευρύνονται και περισσότερος αέρας εισέρχεται µέσα στους πνεύµονες, Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος που η γελωτοθεραπεία συνιστάται στους πάσχοντες από πνευµονικές παθήσεις όπως είναι το άσθµα. Η καρδιά επιταχύνει τους σφυγµούς της, η αρτηριακή πίεση αυξάνει προς στιγµή και ύστερα πέφτει στα φυσιολογικά όρια. Το εσωτερικό µασάζ και η έκκριση ενδορφινών χαλαρώνει το νευρικό µας σύστηµα. Ένα λεπτό γέλιου ισοδυναµεί µε 45 χαλάρωσης ή 10 λεπτά αεροβικής άσκησης (γυµναστική, τζόκινγκ, κολύµπι, βάδισµα). Εάν επιβεβαιωθούν τα ευρήµατα γύρω από την ψυχονευροανοσολογία µε περαιτέρω µελέτες και αποδειχθούν αληθείς οι θεωρίες που θέλουν το µυαλό να επηρεάζει σηµαντικά το ανοσοποιητικό σύστηµα, το γέλιο µπορεί να αποδειχθεί ένας από τους αποτελεσµατικότερους τρόπους προστασίας από τον καρκίνο. Όπως εξηγεί ένας από τους κορυφαίους Αµερικανούς ειδικούς σε θέµατα ψυχοσωµατικής ιατρικής, ο δρ Τζων Μότυλ, όταν ένα στρεσογόνο γεγονός καταγράφεται στον εγκέφαλο, ορισµένα νευρικά µονοπάτια υπερφορτίζονται. Ο εγκέφαλος έχει τότε δύο επιλογές: είτε θα στείλει µήνυµα στην κινητική περιοχή για να προκληθεί σωµατική αντίδραση, είτε µεταφέρει το µήνυµα στην περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται µε το λόγο, για να εκφράσουµε λεκτικά τα αισθήµατα µας. Αν δεν εµφανισθεί καµία απ’ αυτές τις επιλογές, η αντίδραση στο στρες διαµέσου του κεντρικού νευρικού συστήµατος µεταβιβάζεται στο ανοσοποιητικό. Αν συµβεί επανειληµµένα, µπορεί να οδηγήσει και σε καρκίνο. Αρκετοί γιατροί πιστεύουν πλέον ότι κύκλος αυτός µπορεί να διασπασθεί από ένα απλό γέλιο. Ο στόχος των σεµιναρίων γελωτοθεραπείας είναι να µπορέσει ο θεραπευτής να απελευθερώσει το παιδί που έχουµε µέσα µας. Έτσι ακολουθώντας µια σειρά ασκήσεις ερχόµαστε µεθοδικά σε επαφή µε το παιδί που κρύβουµε µέσα µας. Μια απλή άσκηση χαλάρωσης είναι να κλείσουµε το µάτια µας και να φαντασθούµε το κάθε σηµείο του σώµατος µας να µας χαµογελάει «εσωτερικό χαµόγελο». Εµείς βέβαια θα πρέπει να του ανταποδώσουµε το χαµόγελο. Αυτή η χαρούµενη και χιουµοριστική νότα θα µας βοηθήσει να επικοινωνήσουµε µε τον εαυτό µας και να αισθανθούµε καλύτερα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι περιµένουν την ευτυχία να τους «χτυπήσει τη πόρτα», αντί να την αναζητούν. Ένας από τους πιο σίγουρους δρόµους προς την ευτυχία είναι η ανακάλυψη του παιδιού που ο καθένας µας κρύβει µέσα του. « Ένα παιδί γελά 150 φορές την ηµέρα, ένας ενήλικας 6. ∆εν σταµατάµε να γελάµε επειδή µεγαλώνουµε, µεγαλώνουµε επειδή σταµατάµε να γελάµε». Εξ' άλλου το λέει και το λαϊκό µας ρητό «το γέλιο µακραίνει την ζωή».

 Η συνταγή της επιτυχίας είναι ένα ανέκδοτο το πρωί, µια γελοιογραφία το µεσηµέρι, και µία χιουµοριστική ταινία το βράδυ.


Δρ. Θεόδωρος Ντόλατζας
Παιδοχειρουργός

Τέως Διευθυντής της Α' παιδοχειρουργικής κλινικής του νοσοκομείου Παίδων "η Αγία Σοφία"
Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Ιατρών Καλλιτεχνών
από το βιβλίο με τίτλο "Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΜΑΚΡΟΖΩΪΑΣ"

Πηγή  mcnews.gr

Σάββατο 22 Απριλίου 2017

 

Πως επιδρά το γέλιο στον οργανισμό μας…

Έχετε διαπιστώσει πως όταν γελάτε, «φωτίζει» το πρόσωπό σας και φαίνεστε ομορφότεροι και νεότεροι; Οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν ότι ο άνθρωπος είναι «ζώον γελαστικόν»,
προσδίδοντάς του την ιδιότητα του να γελά, κάτι που τον ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα όντα, όπως ακριβώς η νόηση και η γλώσσα.
Ο Φρόιντ υποστηρίζει ότι το γέλιο απελευθερώνει ένα μεγάλο πλεόνασμα ενέργειας που παραμένει φυλακισμένο στον οργανισμό. Ο Νίτσε θεωρεί ότι ο άνθρωπος που γελά προστατεύει την πνευματική του υγεία, η οποία διαταράσσεται από δύο επικίνδυνα συναισθήματα, το φόβο και την οργή.
Το γέλιο είναι ένας τρόπος να χαρούμε, να νιώσουμε καλά, να χαλαρώσουμε, να διώξουμε το άγχος, να έρθουμε πιο κοντά, να ενθαρρύνουμε (ακόμη και τον εαυτό μας). Είναι τόσο απλό και συγχρόνως τόσο πολύτιμο, όχι μόνο για τις σχέσεις μας με τους άλλους, αλλά και για τον ίδιο τον οργανισμό μας. Είναι πράγματι εντυπωσιακό, το πόσο καλό κάνει το γέλιο στην ψυχική και σωματική μας υγεία, αν και πρέπει να παραδεχτούμε πως είναι ένα από τα πράγματα που θεωρούμε δεδομένα επειδή όλοι μπορούμε να το κάνουμε. Αν είναι έτσι, όμως, τότε γιατί δεν αναρωτιέστε, πόσο αλήθεια, γελάσατε σήμερα;
Όποια και αν είναι η απάντησή σας, να θυμάστε, ότι μέρα χωρίς γέλιο είναι μια μέρα χαμένη.

Το λέει και η επιστήμη!

Επιστήμονες από το Πανεπιστημιακό Κέντρο Εναλλακτικών θεραπειών στην Καλιφόρνια, διαπίστωσαν ότι μετά την παρακολούθηση μιας καλής κωμωδίας, τα επίπεδα κατάθλιψης και θυμού ενός γκρουπ ασθενών έπεσαν κατά 98%.
Σε έρευνα του Πανεπιστημίου των Ιντιάνα των Ηνωμένων Πολιτειών αποδείχθηκε ότι οι άνθρωποι που παρακολουθούσαν τακτικά κωμικές ταινίες ενίσχυαν το ανοσοποιητικό τους σύστημα κατά 40% περισσότερο.
Ο Λι Μπερκ, καθηγητής Παθολογίας και Ανατομίας στο Πανεπιστήμιο Λόμα Λίντα της Καλιφόρνια, σκέφθηκε ότι η σωματική άσκηση και το γέλιο δεν διαφέρουν και πολύ μεταξύ τους. Οι γιατροί συστήνουν στους ασθενείς ορισμένες σωματικές ασκήσεις, ώστε να αυξήσουν τους ρυθμούς λειτουργίας της καρδιάς και του αναπνευστικού συστήματος. Αυτή η μικρή καταπόνηση, οξυγονώνει τον οργανισμό και μειώνει τα επίπεδα των ορμονών που προκαλούν στρες. Έτσι,διερωτήθηκε: «Αφού όλα αυτά προκαλούνται από την άσκηση, γιατί να μη συμβαίνει το ίδιο και με το γέλιο»;
Για να απαντήσει στο ερώτημά του, συγκέντρωσε 10 εθελοντές και τους έβαλε να παρακολουθήσουν μια καλή κωμωδία, διάρκειας 1 ώρας. Προτού αρχίσει η προβολή, ο Μπερκ έλαβε από τον καθένα τους τρία δείγματα αίματος.Επανέλαβε το ίδιο κάθε 10 λεπτά σε όλη τη διάρκεια της ταινίας και πήρε ακόμη ένα δείγμα στο τέλος της προβολής. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων, τον δικαίωσαν. Ο οργανισμός των εθελοντών που ξεκαρδίστηκαν στο γέλιο είχε μειώσει σε σημαντικό βαθμό τις ουσίες, και κυρίως τν ορμόνη κορτιζόλη, που προκαλούν στρες.
Δεν είναι τυχαίο που σε πολλά μέρη του κόσμου υπάρχουν τα λεγόμενα«κλαμπ γέλιου», όπου μαζεύονται άνθρωποι όλων των ηλικιών. Κάθε Σάββατο πρωί στους Κήπους του Λουξεμβούργου στο Παρίσι, πηγαίνουν γυναίκες με σκοπό να γελάσουν και να κάνουν ασκήσεις γιόγκα με σκοπό να νιώσουν καλύτερα. Είναι μέλη του Club de Rire και πληρώνουν από 3 ευρώ, μια φορά την εβδομάδα για αυτό τον σκοπό. Από τη Φινλανδία μέχρι τις Φιλιππίνες, υπάρχουν τουλάχιστον άλλα 1.800τέτοια κλαμπ. H αρχή έγινε στην Ινδία από τον Μαντάν Καταρία, ο οποίος όταν διάβασε μια μελέτη που έλεγε πόσο καλό κάνει το γέλιο, δημιούργησε στη Βομβάη μια ανάλογη λέσχη.
Προέτρεψε το ακροατήριό του να το ρίξει στη γιόγκα και να γελάει ακόμα και χωρίς λόγο. Από τότε το «μικρόβιο» του γέλιου μεταδόθηκε παντού. «Εμείς δεν χρειαζόμαστε τους γιατρούς για να μας πουν ότι το γέλιο κάνει καλό. Το ξέρουμε ήδη», λέει ο Καταρία.
Άλλοι ερευνητές βρήκαν ότι το γέλιο κρατά σε χαμηλά επίπεδα την πίεση του αίματος. H ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς στην Αυστρία,Ιλόνα Παπουσέκ, μελέτησε τη συμπεριφορά 25 νεαρών ανθρώπων. Για τρεις εβδομάδες τους υπέβαλε σε γελιοθεραπεία συνδυασμένη με ασκήσεις γιόγκα. Στο τέλος διαπίστωσε ότι η διάθεσή τους βελτιώθηκε, ενώ η πίεση του αίματός τους έπεσε. HΠαπουσέκ υποστηρίζει ότι όλοι μας θα πρέπει να γελάμε όσο και όποτε μπορούμε,με μια σημαντική διευκρίνιση, όμως: «Οι ευεργετικές συνέπειες του γέλιου στην υγεία του ανθρώπου, αναδεικνύονται καλύτερα όταν κάποιος γελά με την καρδιά του για μεγάλο χρονικό διάστημα».

Τι συμβαίνει στον οργανισμό μας όταν γελάμε

Αφού δεχτούμε το ανάλογο?αστείο ερέθισμα, προκαλείται στο μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, δηλαδή εκεί που ελέγχονται η διάθεση και τα συναισθήματα, μια σειρά χημικών αντιδράσεων, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να αρχίσει να γελά, διακριτικά, πιο έντονα, ή να ξεκαρδίζεται. Όταν γελάμε, εισπνέουμε περισσότερο αέρα από ότι συνήθως. Η αναπνοή μας γίνεται πιο βαθιά, οι φωνητικές μας χορδές πάλλονται ανεξέλεγκτα και ενεργοποιούνται τουλάχιστον 400εκατομμύρια πνευμονικές κυψελίδες, δηλαδή αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από αυτόν που ενεργοποιείται όταν αναπνέουμε κανονικά. Έτσι οξυγονώνονται καλύτερα οι μύες του προσώπου, οι πνεύμονές μας, αλλά και γενικότερα ο οργανισμός μας.
Εισπνέοντας, λοιπόν, περισσότερο οξυγόνο, οι μύες του προσώπου αιματώνονται καλύτερα, για αυτό και κοκκινίζουμε. Συγχρόνως, συσπώνται περισσότεροι από 11 μύες σε πρόσωπο και λαιμό. Με το έντονο γέλιο, μάλιστα,μπορεί να ενεργοποιηθούν και οι δακρυϊκοί πόροι και να μας φέρουν δάκρυα στα μάτια.
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι με το γέλιο εκκρίνονται ουσίες που προκαλούν ευφορία στον άνθρωπο, ενώ μειώνονται άλλες που συνδέονται με την κατάσταση του στρες και επιβαρύνουν τον οργανισμό. Εκτός των ενδορφινών,που ήδη αναφέραμε, ο οργανισμός μας παράγει και τις κατεχολαμίνες, ορμόνες που εκκρίνει σε μεγάλες ποσότητες ο οργανισμός σε περιόδους έντονου στρες. Αυτές σε μεγάλες συγκεντρώσεις στο αίμα, επιβαρύνουν μεταξύ άλλων και το καρδιαγγειακό σύστημα. Όσοι έχουν εκδηλώσει καρδιακά επεισόδια, εμφανίζουν και αυξημένα επίπεδα κατεχολαμινών στο αίμα τους. Το γέλιο, λοιπόν, έχει παρατηρηθεί πως περιορίζει τα επίπεδα των κατεχολαμινών στο αίμα.

Οι ευεργετικές επιδράσεις του γέλιου στον οργανισμό

– Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού. Βοηθά να προλαμβάνουμε και να αντιμετωπίζουμε καλύτερα τις λοιμώξεις. Ύστερα από ένα ξέσπασμα γέλιου, το σώμα απελευθερώνει μεγαλύτερη ποσότητα φυσικών αντισωμάτων στη μύτη και στο αναπνευστικό σύστημα, τα οποία το προφυλάσσουν από τις επιθέσεις ιών και μικροβίων.
– Χαλαρώνει. Όταν γελάμε, αυξάνεται η παραγωγή ενδορφινών, των χημικών ουσιών του οργανισμού που ευθύνονται για την καλή μας διάθεση. Είναι τα φυσικά παυσίπονα του οργανισμού και οι ορμόνες της ευεξίας. Ακόμη, υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι υπεύθυνες για τη μείωση των αρρυθμιών της καρδιάς και του σακχάρου.
– Κάνει καλό στην καρδιά. Όταν γελάμε προκαλείται διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα να τονώνεται η κυκλοφορία του αίματος, οι μυς και να αυξάνεται η ποσότητα που φτάνει στους ιστούς του σώματος. Αυτό απλά σημαίνει ότι η καρδιά αιματώνεται και λειτουργεί καλύτερα.
– Τονώνει την αναπνευστική λειτουργία. Ο άνθρωπος εισπνέει περισσότερο οξυγόνο και εκπνέει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα. Οι πνευμονολόγοι επισημαίνουν ότι το γέλιο είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές ασκήσεις για ασθενείς με άσθμα ή χρόνια βρογχίτιδα.
– Κατεβάζει την πίεση, διαστέλλει τις αρτηρίες, ανοίγει την όρεξη και καίει θερμίδες. Επίσης ανακουφίζει από τη δυσπεψία.
– Γυμνάζει. Από τις συσπάσεις που προκαλούνται γυμνάζεται όλο μας το σώμα. Έχει υπολογιστεί ότι αν ένας άνθρωπος γελάει 10-15 λεπτά την ημέρα, «καίει» περίπου 50 θερμίδες!
– Το έντονο γέλιο προκαλεί ένα ζωηρό εσωτερικό μασάζ στη σπλαχνική κοιλότητα, κινητοποιώντας τον πεπτικό σωλήνα. Σε συχνές, ισχυρές δόσεις, προστατεύει από την αεροφαγία και βοηθά στη χώνεψη.
– Καταπολεμά το στρες. Απελευθερώνονται νευροπεπτίδια τα οποία συμβάλλουν στην καταπολέμηση του άγχους και ορισμένων άλλων σοβαρών νοσημάτων.
– Με το γέλιο μπορούν να τεντώνονται και να χαλαρώνουν 400 διαφορετικοί μύες του σώματος,κάτι που επιτυγχάνεται και με ασκήσεις κατά του στρες ή γιόγκα.

Το γέλιο έχει πολλά «πρόσωπα»

Μη νομίζουμε ότι το γέλιο είναι μοναδικό προνόμιο του ανθρώπου. Έρευνες που γίνονται στις μέρες μας διαπιστώνουν πως γελούν επίσης οι πίθηκοι, οι χιμπατζήδες και τα τρωκτικά! Όμως, αυτό που είναι αποκλειστικά ανθρώπινο προνόμιο είναι το πολλαπλό γέλιο, το «χα, χα, χα» επειδή είμαστε δίποδα και οι χορδές μας έχουν διαμορφωθεί κατάλληλα. Οι πίθηκοι περιορίζονται σε ένα και μοναδικό «χα». Επίσης, ανθρώπινο προνόμιο είναι οι διαφορετικές χρήσεις του γέλιου. Μόνο ο Homo sapiens μπορεί να γελάσει επιθετικά, σαρκαστικά,ερωτικά, φιλικά, ή αμυντικά, για να διώξει το στρες.
Το χαμόγελο είναι μέρος της κοινωνικής μας συμπεριφοράς.Χαμογελάμε, συνήθως πιο εύκολα, όχι γιατί εκείνη τη στιγμή νιώθουμε ευτυχισμένοι ή χαρούμενοι, αλλά για να εκφράσουμε ευγένεια ή αποδοχή. Με το χαμόγελο δεν έχουμε τα οφέλη του γέλιου. Ο Ντάχερ Κέλτνερ, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια, το αποκαλεί χαμόγελο «Pan American». Το έχουν οι αεροσυνοδοί, το έχουν όλοι, γενικά, οι εργαζόμενοι μόλις συναντούν τον διευθυντή τους.
Στο γέλιο, η έκφραση του προσώπου είναι γνωστή ως«Duchenne», όνομα που του έδωσε ο Γάλλος φυσιολόγος τον 18ο αιώνα. Το γέλιο φανερώνει αίσθηση ευτυχίας και συνδέεται με την ενεργοποίηση του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου που είναι συνυφασμένο με τα θετικά συναισθήματα.Γελάμε από χαρά και αυθόρμητα. Είναι η πιο αληθινή έκφραση του ανθρώπου. Γι αυτό όταν κάποιος προσποιείται το αποτέλεσμα είναι αρκετά αντιαισθητικό και φυσικά ολοφάνερο.
Σύμφωνα με αμερικανούς ερευνητές, κάθε γέλιο έχει διαφορετική υποσυνείδητη σημασία. Όπως υπογραμμίζουν, υπάρχουν πολλοί τύποι γέλιου που δεν έχουν απαραιτήτως σχέση με κάτι αστείο. Αντίθετα, αποτελούν μια απλή κατάφαση, ένα επικοινωνιακό μέσο ή μια έκφραση χαράς.
Ο δρ. Χουντένκο ξεκαθαρίζει ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ του βωβού και του δυνατού γέλιου. «Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα προκειμένου να μπορέσουμε να καταλάβουμε τη σημασία του τρανταχτού και του βουβού γέλιου. Η καλύτερη υπόθεσή μας είναι ότι το βουβό γέλιο αποτελεί συνειδητή έκφραση και χρησιμοποιείται συνήθως ως μέσο διαπραγμάτευσης κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, ενώ από την άλλη το δυνατό γέλιο συνδέεται με τη θετική εσωτερική κατάσταση του ατόμου», λέει ο ειδικός.
Όπως πιστεύεται, ιστορικά το γέλιο προηγήθηκε της ομιλίας. Όλοι ξέρουμε ότι τα μωρά γελάνε πριν ακόμη μάθουν να μιλούν. «Πιστεύουμε ότι πρόκειται για κάτι τόσο βαθιά εγκατεστημένο στα δίκτυα του εγκεφάλου, που ακόμη και τα μωρά αρχίζουν να χρησιμοποιούν το γέλιο τους για να εκφράσουν το γεγονός ότι αναγνωρίζουν τα οικεία τους πρόσωπα και να προωθήσουν το δέσιμο μαζί τους»,δηλώνει ο ειδικός.

Η σημασία της παρέας

Ένας άνθρωπος σπάνια γελά μόνος του. Τα πολλά γέλια γίνονται συνήθως μέσα στις παρέες, όπου τα άτομα ανταλλάσουν αστείες ιστορίες, ανέκδοτα ή εξιστορούν διάφορα περιστατικά. H λεπτομέρεια αυτή έχει ιδιαίτερη βαρύτητα κατά τη γνώμη του, που είναι. Ο Ρόμπερτ Προβάιν, νευροεπιστήμονας, ψυχολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μαίριλαντ στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, λέει ότι «κατά πάσα πιθανότητα η ευεργετική επίδραση του γέλιου ενισχύεται καθοριστικά από την παρουσία άλλων ανθρώπων δίπλα μας, που μοιράζονται τη δεδομένη στιγμή τα ίδια συναισθήματα, είτε πρόκειται για μέλη της οικογένειάς μας είτε για φιλική συντροφιά». Ο ίδιος επιστήμονας υποστηρίζει ότι ένας άνθρωπος γελά 30 φορές περισσότερο όταν βρίσκεται σε μια παρέα παρά όταν είναι μόνος του.
Το γέλιο είναι δώρο και μπορείτε να το έχετε όποτε θελήσετε.Είναι πολύτιμο, χωρίς να κοστίζει και όταν έχει αγνές προθέσεις, μόνο καλό μπορεί να κάνει. Πριν από μερικές δεκαετίες, οι υγιείς ενήλικες γελούσαν κατά μέσο όρο, 20 λεπτά την ημέρα ή και περισσότερο,, ενώ σήμερα γελούν περίπου 5λεπτά την ημέρα ή και ακόμη λιγότερο. Αυτή είναι μία από τις πιο δυσάρεστες συνέπειες του σημερινού τρόπου ζωής. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν άνθρωποι που πληρώνουν (κλαμπ γέλιου, γιόγκα γέλιου, γελωτοθεραπεία) για να κερδίσουν τις ευεργετικές επιδράσεις του γέλιου.
Βάλτε γέλιο στη ζωή σας, μοιραστείτε το, εκφραστείτε μέσα απo αυτό και νιώστε χαρά και ανακούφιση. Αντιμετωπίστε μικροατύχιες, προκλήσεις κλπ, με το γέλιο. Όταν είμαστε σε θέση να γελάμε με πράγματα που μας προβληματίζουν, τότε αυτά ξαφνικά μοιάζουν πιο «μικρά». Δεν παύουν να υπάρχουν και να μας επηρεάζουν, αλλά δεν μας κυριεύουν πια. Το γέλιο διώχνει μακριά τα αρνητικά συναισθήματα, εξομαλύνει εντάσεις και μας απελευθερώνει. Μην αφήσετε ούτε μια μέρα να πάει χαμένη. Η καλύτερη ώρα να ξεκινήσετε είναι τώρα. Δεν υπάρχουν κατάλληλες στιγμές, αν δεν τις κάνουμε εμείς να γίνουν. Μην το αναβάλλετε άλλο!


πηγή  http://enallaktikidrasi.com

Κυριακή 16 Απριλίου 2017

                   


                               Tα 15 βασικά "συστατικά" για να μεγαλώσουμε ψυχικά υγιή παιδιά

Κάτι που όλοι μας έχουμε προσέξει είναι ότι στο δωμάτιο τοκετού δεν μας δίνεται εγχειρίδιο για το πώς θα μεγαλώσουμε ένα παιδί. Έτσι πολλές φορές οι γονείς υποπίπτουμε σε "λάθη" στη διαπαιδαγώγησή τους με σκοπό να τα ασταλώσουμε ως προσωπικότητες ή απλώς επειδή έτσι μάθαμε από τους δικούς μας γονείς. Στην πορεία όμως πιθανόν να ξεχνάμε τις πραγματικές ανάγκες του παιδιού μας που πολλές φορές είναι και το κλειδί στο να δημιουργήσουμε, όσο γίνεται, ένα ψυχικά υγιή ενήλικα. Μέσα από την εμπειρία μου, σας προτείνω 15 βασικούς κανόνες για την υγιή ψυχολογική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού σας.

1. Κάντε πράγματα μαζί: Πολλές συγκρουσιακές καταστάσεις μπορούν να ξεπεραστούν και το παιδί να εκτονωθεί μέσα από το παιχνίδι. Το μεγαλύτερο δώρο για ένα παιδί είναι ο χρόνος που του αφιερώνουμε.
2. Δώστε του υπομονετικά απαντήσεις για τα ερωτήματά του: Μην του απαντάτε μονολεκτικά για να το αποφύγετε. Η επικοινωνία είναι το βασικό συστατικό για να έχουμε μια υγιή σχέση με τα παιδιά μας.
3. Σεβαστείτε τα συναισθήματά τους: Αναγνωρίστε, δεχτείτε και ακούστε προσεκτικά τι έχουν να σας πουν. Αφήστε να εκφράσουν αυτό που νιώθουν, είτε είναι ζήλεια είτε θυμός είτε απογοήτευση. Δεν υπάρχουν καλά ή κακά συναισθήματα.
4. Βρείτε εναλλακτικές λύσεις: Αν για παράδειγμα το παιδί θέλει να κτίσει κάστρο στην κουζίνα, μην του πείτε απλώς όχι. Προτείνετε του άλλα σημεία του σπιτιού που θα μπορούσε να παίξει.
5. Δείξτε έμπρακτα στο παιδί σας πως θα θέλατε να συμπεριφέρεται: Για παράδειγμα, αν τραβά τη γάτα από την ουρά, δείξτε του πώς να την χαϊδεύει, μην του δώσετε απλώς οδηγίες. Τα παιδιά μαθαίνουν από τις πράξεις μας, όχι από τα λόγια μας.
6. Δώστε στο παιδί σας επιλογές και όχι διαταγές: Οι διαταγές πολλές φορές φέρνουν αντίθετα αποτελέσματα. Π.χ: «Θέλεις να βουρτσίσεις τα δόντια σου πριν ή μετά, αφού βάλεις τις πιτζάμες σου;»
7. Κάντε μικρές υποχωρήσεις: Για παράδειγμα: «Σου επιτρέπω απόψε να μην πλύνεις τα δόντια σου επειδή είσαι πολύ κουρασμένος».
8. Δώστε τους χρόνο να προετοιμαστούν: Αν περιμένετε καλεσμένους στο σπίτι, εξηγήστε στο παιδί σας πως θα θέλετε να συμπεριφερθεί από πριν. Να είστε συγκεκριμένοι σε αυτό που θέλετε να του πείτε. Επίσης, πριν την αποχώρησή σας από κάποιον παιδότοπο, προειδοποιήστε το παιδί σας μερικά λεπτά νωρίτερα. Αυτό θα κάνει την αποχώρηση πιο εύκολη, χωρίς περιπέτειες.
9. Αφήστε να συμβεί αυτό που πρέπει να συμβεί (όταν είναι ασφαλές): Για παράδειγμα, το παιδί δεν κρέμασε την πετσέτα αφότου πλύθηκε, ρίχνοντας την άτσαλα σε μια γωνιά. Το πρωί θα τη χρησιμοποιήσει βρεγμένη . Αφήστε το παιδί να καταλάβει ότι υπάρχουν επιπτώσεις και επακόλουθα στις πράξεις μας.
10. Το παιδί πρέπει να ξέρει για το πώς νιώθετε και πώς σας επηρεάζει η συμπεριφορά του: Για παράδειγμα: «Με κουράζει όταν πρέπει να μαζεύω τα παιχνίδια σου από το πάτωμα».
11. Αναθεωρείστε τις προσδοκίες σας: Τα παιδιά μέσα από τις βιολογικές και κοινωνικές τους ανάγκες, βιώνουν έντονα συναισθήματα και έτσι είναι φυσιολογικό να είναι θορυβώδη, περίεργα, πεισματάρικα, ανυπόμονα, ξεχασιάρικα και γεμάτα με ενέργεια. Προσπαθήστε να τα δεχτείτε όπως είναι.
12. Η αγάπη σας είναι μη διαπραγματεύσιμη: Θα έχουμε πιο καλά αποτελέσματα όπως επίσης και πιο υγιείς ενήλικους στο μέλλον όταν λέμε: «Πάντα θα σε αγαπώ, απλώς αυτό που έκανες δεν ήταν σωστό επειδή….» Δεν πρέπει ποτέ να λέμε στο παιδί «Δεν θα σε αγαπώ αν δεν κάτσεις φρόνιμος», «Για να σε αγαπώ φάε το φαγητό σου».
13. Μην εστιάζετε μόνο στα αρνητικά, εκεί που εστιάζουμε αυτό μεγεθύνουμε: Επιβραβεύουμε τα παιδιά μας όταν επιδεικνύουν την απαιτούμενη συμπεριφορά, αγκαλιάζοντάς τα, φιλώντας τα ή όταν μπορούμε με μικρά δωράκια.
14. Οι συνέπειες (τιμωρίες) πρέπει να είναι λογικές και εφικτές: Για παράδειγμα, «επειδή δεν έπλυνες τα δόντια σου, δεν θα κάτσεις στον υπολογιστή για ένα μήνα». Εκτός του ότι αυτό δεν θα τηρηθεί, είναι πιθανόν να σας φέρει σε ρήξη με το παιδί. Η συνέπεια πρέπει να είναι ανάλογη με το «παράπτωμα».
15. Βρείτε μαζί τη λύση: Συζητήστε με το παιδί σας για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε και ανταλλάξτε ιδέες για το πώς μπορείτε να λύσετε το πρόβλημα μαζί, θέτοντας νέους κανόνες.

Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι τα παιδιά μας ζουν μόνο μια, αρκετά σύντομη, παιδική ηλικία. Οι γονείς, λοιπόν, είναι οι δημιουργοί των ωραίων παιδικών αναμνήσεων και των μετέπειτα ευτυχισμένων ενηλίκων.

Ευάγγελος Ορφανίδης εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος, M.Sc, DipCH

Κυριακή 9 Απριλίου 2017



Τι είναι το Attachment Parenting; Ή αλλιώς η θεωρία του στενού δεσμού;

  
 Τα τελευταία χρόνια ακούμε όλο και περισσότερο τον όρο Attachment pareting, η ακριβής μετάφραση στα ελληνικά είναι "γονική προσκόλληση" αλλά για να είναι λίγο πιο εύηχο, μπορούμε να πούμε "η θεωρία των στενών δεσμών".
Ο όρος αυτός καθιερώθηκε στην εξελικτική ψυχολογία από τον Άγγλο ψυχίατρο-ψυχαναλυτή John Bowlby  για να περιγράψει το δυνατό συναισθηματικό δέσιμο τους βρέφους και της μητέρας που αναπτύσσεται κατά το πρώτο έτος ζωής. Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι τα βρέφη ενστικτωδώς αναζητούν φροντίδα από την "φιγούρα προσκόλλησης" (μπορεί να μην είναι η βιολογική μητέρα) αναπτύσσοντας έτσι ένα είδος πρωτογενής ασφάλειας. Η ανάγκη αυτή των νεογνών διαπιστώνεται στην ηλικία των μόλις δύο εβδομάδων όταν δείχνουν σαφή προτίμηση στην ανθρώπινη φωνή σε σχέση με άλλους ήχους, ενώ στον πρώτο μήνα μπορούν να αναγνωρίζουν την φωνή της μητέρας. 
Σε μετέπειτα στάδια παρατηρείτε η επιλεκτική προτίμηση προς την μητέρα και η εμφάνιση δύο αρνητικών συναισθημάτων, το άγχος αποχωρισμού που βιώνει το παιδί όταν η μητέρα απομακρυνθεί από αυτό και το άγχος προς άγνωστα πρόσωπα.
Μέσα από αυτή την διαδικασία αλληλεπίδρασης και ανάπτυξης δεσμού με το αντικείμενο της αγάπης - φροντίδας, αναπτύσσεται ένα κράμα από θετικά και αρνητικά συναισθήματα όπως ο φόβος η αγωνία και η αγάπη. Τα βρέφη που μεγαλώνουν με επαρκή φροντίδα και με μία μητέρα που έχει την ικανότητα να αναντιλαμβανεται και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παιδιού όπως το κράτημα την οπτική επαφή και στο κλάμα, βιώνουν πιο έντονα συναισθήματα εσωτερικής ασφάλειας και ασφαλούς δεσμού. Τα παιδιά αυτά έχουν περισσότερες πιθανότητες ομαλής κοινωνικοποίησης και ανάπτυξης θετικών και σταθερών διαπροσωπικών σχέσεων μελλοντικά, καθώς και την ανάπτυξη μιας θετικής αυτοεικόνας γενικότερα. Αντίθετα, ο ανασφαλής δεσμός, δηλαδή όταν τα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον όπου αγνοούνται οι βασικές σωματικές και συναισθηματικές τους ανάγκες, αυτό μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου στην συναισθηματική ισορροπία όπως επίσης και τάσεις στο να αναπτύξουν παθολογικές συμπεριφορές.

Η θεωρία του Attachment pareting προτείνει τα 7 B's για την δημιουργία του ασφαλούς δεσμού.

1. Birth bonding - Το χαρακτηριστικό δέσιμο της μητέρας με το νεογνό από τις πρώτες ώρες της γέννησης. Σε περιπτώσεις που δεν γίνεται άμεσα η επαφή λόγο ιατρικής ανάγκης αυτό δεν επηρεάζει την συνέχεια της διαδικασίας.

2. Breastfeeding - Ο θηλασμός. Αν εξαιρέσουμε τα ευεργετικά συστατικά του μητρικού γάλατος και τα μακροπρόθεσμα οφέλη που προσφέρει, ο θηλασμός είναι μια διαδικασία ψυχικής σύνδεσης του νεογνού με την μητέρα. Είναι η στιγμή που η μητέρα μέσα από το κράτημα και το χάδι ενισχύει την ψυχική και σωματική υγεία του νεογνού. Ο θηλασμό επίσης είναι ωφέλιμος και σε ορμονικό επίπεδο για την μητέρα με την αύξηση της προλακτίνης και ωκυτοκίνης καθώς βοηθούν στη μείωση του άγχους και αυξάνουν την προσοχή της μητέρας προς το μωρό της. Όταν η μητέρα δεν μπορεί να θηλάσει, είναι καλό το βρέφος καθώς τρέφεται να είναι στην αγκαλιά της μητέρας και να ακολουθείτε η όλη διαδικασία σαν του θηλασμού.

3. Baby wearing - Κρατήστε το παιδί όσο πιο πολύ μπορείτε. Το παιδί ειδικά τους πρώτους μήνες έχει ανάγκη την δερματική επαφή με την μητέρα. Το κράτημα και το χάδι βοηθά το παιδί να αποκτήσει αίσθηση δέρματος δηλαδή να αντιληφθεί τα όρια του σώματος του και της φυσικής ύπαρξης του.

4. Bedding close to baby - Ύπνος κοντά στο μωρό. Όταν το μωρό κοιμάται κοντά στη μητέρα, ενισχύεται η αίσθηση ασφάλειας και η διαδικασία του δεσμού.  Βέβαια, το κάθε παιδί ειναι μια ξεχωριστή περίπτωση και αυτό σε συνδυασμό με τα ισχυρότατα ένστικτα της μαμάς, μας κοθοδηγεί στο καλύτερο για αυτό.

5. Belief in the language value of your baby’s cry - Το κλάμα του παιδιού είναι ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με το περιβάλλον και έκφρασης αιτημάτων. Στους πρώτους μήνες το κλάμα στα βρέφη λειτουργεί σαν συναγερμός καθώς αναζητούν -ως μέσω επιβίωσης- την ικανοποίηση των σωματικών και συναισθηματικών τους αναγκών (πείνα, πονάκια, αποχωρισμός κ.α.). Όταν η μητέρα δεν ανταποκρίνεται στο κλάμα του παιδιού, δημιουργείτε αίσθηση ανασφάλειας και στρες. Η έγκαιρη επέμβαση στις αγωνίες των βρεφών και των παιδιών δημιουργεί ασφαλείς και με αυτοπεποίθηση ενήλικες.

6. Beware of baby trainers - Προσοχή στους "εκπαιδευτές". Σχεδόν όλες οι μητέρες έχουν αυξημένη διαίσθηση όταν πρόκειται για το βλαστάρι τους. Είναι καλό να εμπιστευτούν το ένστικτό τους αποκωδικοποιώντας έτσι καλύτερα τα μηνύματα του παιδιού τους.

7. Balance - Όλα είναι θέμα ισορροπίας. Στη ζωή δεν είναι όλα άσπρο - μαύρο. Το ίδιο ισχύει και στη ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Το να μεγαλώνεις ένα παιδί δεν σημαίνει ότι παρατάς τις ατομικές σου ανάγκες όπως το να είσαι μητέρα-γυναίκα, μητέρα- εργαζόμενη γυναίκα και γυναίκα ή άντρας με ενδιαφέροντα. Πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι το να είσαι γονιός είναι μια ευχάριστη διαδικασία της εξέλιξης μας καθώς μέσα από την αλληλεπίδραση και ένωση με το παιδί μας αναβιώνουμε είτε καλύπτουμε και δικές μας ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες.
Όπως προανέφερα το κάθε παιδί ειναι μια ξεχωριστή περίπτωση και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται πάντοτε με σεβασμό στην ιδιαίτερη προσωπικότητα του. Μέσα από την καθημερινή αλληλεπίδραση του παιδιού με το περιβάλλον του σε συνδυασμό με τα ισχυρά ένστικτα της μαμάς θα δωθούν οι απαντήσεις σε όλες τις προκλήσεις που προκύπτουν στο συναρπαστικό αυτό ταξίδι !

Ευάγγελος Ορφανίδης - Κλινικός ψυχολόγος
angelospsy@gmail.com

Σάββατο 8 Απριλίου 2017




Αγάπη είναι ό,τι έχεις μάθει απ’ τους γονείς σου!


  Ας υποθέσουμε πως η ζωή μας είναι βασισμένη σε μία σειρά μοτίβων, κινήσεων και αντιδράσεων που έχουν τις ρίζες τους στην παιδική μας ηλικία. Ας υποθέσουμε ότι αν η παιδική μας ηλικία έχει υπάρξει, με οποιονδήποτε τρόπο, δυσλειτουργική, αυτή την οικεία δυσλειτουργία θα βαλθούμε να ψάχνουμε και στην υπόλοιπη ζωή μας.
Ας υποθέσουμε, τέλος, ότι όλες αυτές οι διεργασίες είναι υποσυνείδητες και ότι, ως εκ τούτου, βρισκόμαστε πάντα να αναρωτιόμαστε γιατί μας τυχαίνουν όλοι οι τεμπέληδες/εγωιστές/αγενείς ή όλες οι κακομαθημένες/άπιστες/ακοινώνητες. Αυτή λοιπόν είναι η περίληψη στο βιβλίο της ζωής όλων μας. Ας προχωρήσουμε τώρα στην εισαγωγή. Όπως συνήθως, όλα ξεκινάνε από την παιδική ηλικία.
Σύμφωνα με όλες τις θεωρίες, ο τρόπος με τον οποίο σχετίζεται ένα βρέφος και αργότερα ένα παιδί με τους γονείς του και οι τρόποι με τους οποίους αυτοί ανταποκρίνονται, θα γίνουν αργότερα οι τρόποι με τους οποίους σχετίζεται με τον κόσμο που τον περιβάλλει. Για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής τους τα μωρά εξαρτώνται αποκλειστικά από τους γονείς για όλες τους τις ανάγκες. Ένα μεγάλο λάθος που κάνουν κάποιοι γονείς είναι ότι πιστεύουν πως με το να αφήσουν ένα μωρό 3, 4 μηνών να κλαίει, αυτό θα μάθει κάποια στιγμή να είναι αυτάρκες και θα σταματήσει να ενοχλεί. Ένα μωρό αυτής της ηλικίας, αν αφεθεί να κλαίει, πράγματι κάποια στιγμή θα σταματήσει, όχι όμως επειδή ξαφνικά δεν επιθυμεί ή δεν έχει την ανάγκη που είχε όταν ξεκίνησε. Θα σταματήσει επειδή έχει λάβει ένα μήνυμα που του λέει ότι κανένας δεν είναι εκεί για να καλύψει τις ανάγκες του. Όταν ολόκληρος ο κόσμος του δε, είναι οι γονείς του, αυτό μεταφράζεται σε μία απόλυτη έλλειψη εμπιστοσύνης, το μωρό θα αποτραβηχτεί, θα σωπάσει και οι γονείς θα το μεταφράσουν ως επιτυχημένη μέθοδο πειθαρχίας για να μη γίνει το μωρό κακομαθημένο.
Όμως, ένα παραμελημένο παιδί, θα γίνει ένας εξαρτητικός ενήλικας, χωρίς εμπιστοσύνη στον εαυτό του, με ένα σκεπτικό που λέει ‘Αφού δεν ενδιαφέρονται για μένα, μάλλον είμαι/κάνω κάτι λάθος’, και χωρίς εμπιστοσύνη προς τους άλλους, με μία αντίστοιχη πεποίθηση που λέει ‘Η εμπιστοσύνη μου θα προδοθεί, η ανάγκη μου δε θα καλυφθεί.’
 Στην ηλικία μεταξύ 12 και 18 μηνών, ένα ασφαλές παιδί, που νιώθει πως οι περισσότερες ανάγκες του καλύπτονται και υπάρχει μία σταθερή και ασφαλής βάση, θα αρχίσει να εξερευνά τον κόσμο, κάνοντας όλο και περισσότερα βήματα προς το άγνωστο, πριν επιστρέψει στην ασφάλεια της μαμάς ή/και του μπαμπά. Ένα παιδί όμως που δεν έχει νιώσει αυτή τη σιγουριά, θα παραμένει πάντα κοντά στους γονείς, θα φοβάται να κοινωνικοποιηθεί και γενικά θα αποφεύγει οποιαδήποτε εξερεύνηση μπορεί να διακινδυνεύσει την παρουσία των γονιών του. Και κάπως έτσι δημιουργούμε σχέσεις που είναι λάθος για τον ψυχισμό μας, εφ’όσον οι άνθρωποι ακολουθούμε μοτίβα που έχουμε βιώσει στη διάρκεια της ζωής μας και τα αναπαράγουμε με συνέπεια ώστε να μπορούμε να παραμείνουμε σε αυτό που γνωρίζουμε πώς να το διαχειριστούμε, στο οικείο.
Έτσι, μία γυναίκα που ως παιδί κακοποιείτο σωματικά ή σεξουαλικά ή που παρατηρούσε τους γονείς να παίζουν ξύλο, θα επιλέξει να είναι σε μία σχέση με κάποιον με τον οποίο μπορεί να επαναλάβει αυτό το σενάριο. Και ενώ γνωρίζω πως η λέξη ‘επιλέξει’ ίσως σας ακούγεται παράδοξη, γιατί ποιος θα επέλεγε να είναι σε σχέση με κάποιον που τον χτυπάει ή τον προσβάλλει, τη χρησιμοποιώ γιατί ο μηχανισμός επιλογής λειτουργεί ασυνείδητα και έτσι γίνεται σχεδόν μία ανάγκη. Οι ανάγκες είναι, στο συγκεκριμένο παράδειγμα, συνήθως δύο: Αφ’ενός, πρέπει να επιλέξω να είμαι σε μία κατάσταση που γνωρίζω και άρα μπορώ να τη διαχειριστώ. Δεύτερον, είμαι σίγουρη ότι δεν αξίζω, γιατί αν άξιζα δε θα με έδερναν οι γονείς μου. Εφ’όσον δεν αξίζω, σίγουρα δε θα μπορέσω να κάνω μία όμορφη, υγιή σχέση οπότε δε χρειάζεται καν να το προσπαθήσω. Είναι μία ακριβής αναπαραγωγή του οικογενειακού περιβάλλοντος και των δυσλειτουργιών του και χωρίς κάποια βοήθεια, είναι δύσκολο να απεμπλακεί κάποιος.
Ο τρόπος με τον οποίο έχουμε μάθει να εκφράζουμε τα συναισθήματα μας προς τους γονείς μας και ο τρόπος με τον οποίο αυτοί ανταποκρίνονται, επίσης θα μας κυνηγάει για πάντα – ή τουλάχιστον για όσο καιρό αρνούμαστε να μπούμε σε θεραπεία! Αν οι γονείς μας, μας έμαθαν ότι ο θυμός μας δεν είναι αποδεκτός, με το να μας αγνοούν ή να μας τιμωρούν για αυτόν, εμείς θα περάσουμε τη ζωή μας, όχι χωρίς να βιώνουμε θυμό (κάτι τέτοιο είναι αδύνατο) αλλά βιώνοντας τον παθητικά-επιθετικά. Αυτό θα μεταφραστεί σε αντιδράσεις λίγο πολύ γνωστές σε όλους μας, δηλαδή παρακράτηση σεξουαλικών επαφών (η αγαπημένη τιμωρία των γυναικών) ή ανεπάρκεια σε δουλειές του σπιτιού ή λοιπές υποχρεώσεις (η αγαπημένη τιμωρία των ανδρών) μέχρι να γίνει μία έκρηξη από τη μία ή και τις 2 πλευρές. Δυστυχώς όμως, όταν φτάσει το ζευγάρι στο σημείο της έκρηξης, είναι πολύ λίγα αυτά που μπορούν να διασωθούν. Χρήσιμο είναι λοιπόν να προλαμβάνουμε τέτοιες καταστάσεις, είτε με συζητήσεις με το/τη σύντροφό μας, είτε, αν αυτές φαίνονται αδιέξοδες, με τη βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας.

πηγή : healingeffect.gr

 

 Πως χειριζόμαστε την παιδική επιθετικότητα;


   Η επιθετική συμπεριφορά των παιδιών σε όλες τις εκφάνσεις της είναι κάτι που προβληματίζει πολλούς γονείς, παρόλο που αυτό είναι ένα φυσιολογικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού. Όπως αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευξη της η δρ. Ναντίν Μπλοκ διευθύντρια του ψυχοθεραπευτικού ινστιτούτου του Κολόμπο των ΗΠΑ: «Σε ορισμένες περιπτώσεις το κτύπημα και το δάγκωμα είναι απόλυτα φυσιολογικό, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να αγνοήσετε αυτές τις καταστάσεις και πρέπει να εξηγείτε στο παιδί σας ποιοι είναι οι αποδεκτοί και μη αποδεκτοί τρόποι εκτόνωσης του θυμού».
Η επιθετικότητα στα παιδιά γίνεται διακριτή από τους πρώτους έξι μήνες ζωής. 
Χαρακτηριστικό του συναισθήματος αυτού είναι η άμεση ανάγκη αποφόρτισης και εξωτερίκευσης θυμού με σκοπό να προκληθεί πόνος, αναστάτωση και άγχος στους άλλους. Το μικρό παιδί αντιδρά με θυμό στις ματαιώσεις, όπως στην αργοπορία του θηλασμού, στην αϋπνία κλπ, αντιδρώντας με κλάματα, ξεφωνητά, κράτημα της αναπνοής και οτιδήποτε θα το βοηθήσει να εκτονώσει αυτό το έντονο συναίσθημα. 
Στη νηπιακή ηλικία το παιδί αντιλαμβάνεται ότι μέσω της επιθετικότητάς του μπορεί να διαπραγματευτεί με τον περίγυρο του στο να εκπληρωθούν άμεσα οι επιθυμίες του. 
Στην προσχολική ηλικία παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της σωματικής βίας ως μέσο εκτόνωσης του θυμού με κλωτσιές, δαγκωματιές και καταστροφές αντικειμένων. Στις πιο μεγάλες ηλικίες το παιδί ανακαλύπτει άλλους τρόπους εξωτερίκευσης του θυμού χρησιμοποιώντας περισσότερο λεκτικά σχήματα με απειλές και βρισιές.
Μπορούμε να αποδώσουμε την κύρια αιτία της συμπεριφοράς αυτής στην επιθετικότητα των γονέων, οι οποίοι γίνονται πρότυπα προς μίμηση, καθώς και τις υπερβολικά τιμωρητικές τακτικές διαπαιδαγώγησης που εφαρμόζουν χωρίς λεκτική επικοινωνία και καθοδήγηση. Τα διαζύγια με έντονες αντιδικίες καθιστούν το παιδί έρμαιο της διαμάχης αυτής διαταράσσοντας τη συμπεριφορά του παιδιού προς το περιβάλλον με ξεσπάσματα επιθετικής συμπεριφοράς. Επίσης, όπως και στις πλείστες περιπτώσεις, οι λανθασμένες πεποιθήσεις του τύπου «το ξύλο βγήκε από το παράδεισο» και «αν σου πει ή σου κάνει κάτι κακό κάποιος να τον χτυπήσεις», μαθαίνουν στο παιδί να καταφεύγει σε κάθε είδους βία ως μέσο επίλυσης προβλημάτων.
  
Η αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της παιδικής επιθετικότητας πρέπει να γίνεται σε διάφορα επίπεδα. Το πιο βασικό είναι τα σωστά πρότυπα που δίνουμε στο παιδί μας. 
Πώς μπορώ να μάθω στο παιδί μου να μην είναι επιθετικό, όταν εγώ το κτυπώ για να το συνετίσω ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την επιθετική διάθεσή του; Όταν, όμως, συμπεριφερόμαστε ευγενικά και με ήρεμο τρόπο, το παιδί μιμείται τη συμπεριφορά μας αυτή, μαθαίνοντας από τις ενέργειες μας και όχι απλώς από τα λόγια μας. Προσπαθούμε να επιβραβεύουμε τη θετική συμπεριφορά (χωρίς υπερβολές) ενισχύοντας την και ενθαρρύνοντας το παιδί να ελέγχει και να εξωτερικεύει τα αρνητικά συναισθήματα του με συζήτηση ή άλλους μη βίαιους τρόπους. 
Η ουσιαστική επικοινωνία με το παιδί, η υποστηρικτική στάση και η κατανόηση, είναι το κλειδί για τις περισσότερες αποκλίνουσες συμπεριφορές.

Ευάγγελος Ορφανίδης Κλινικός ψυχολόγος, M.Sc, DipCH 
angelospsy@gmail.com

Τετάρτη 5 Απριλίου 2017



Ο ρόλος του πατέρα

 Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του πατέρα στην ανάπτυξη του παιδιού;


Τo ότι έχουν γραφτεί περισσότερα άρθρα για το πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της μητέρας στην ανάπτυξη του παιδιού δεν αποτελεί βέβαια μια σκοτεινή φεμινιστική συνωμοσία σε βάρος των πατέρων.
Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη της Ψυχολογίας αναδεικνύει όλο και περισσότερο τη σημαντικότητα και την αναγκαιότητα της πατρικής φιγούρας στη ζωή του παιδιού. Στα πρώτα δύο χρόνια το παιδί είναι προσκολλημένο στη μητέρα πρωτίστως, λόγω της βιολογικής και συναισθηματικής ανάγκης που ήδη προϋπάρχει από την εγκυμοσύνη. Η ψυχοσυναισθηματική θαλπωρή που βιώνεται από το βρέφος σε στιγμές όπως ο θηλασμός είναι αδιαμφισβήτητα ένας από τους πιο δυνατούς δεσμούς στη ζωή του παιδιού.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο πατέρας είναι «κομπάρσος» την περίοδο αυτή. Ο ρόλος του πατέρα τους πρώτους μήνες είναι υποστηρικτικός και εξίσου σημαντικός, αφού καλείται πολλές φορές να αποφορτίζει τη σχέση μητέρας-παιδιού σε περιόδους έντασης, ενισχύοντας έτσι το ομαλό δέσιμό τους. Ο πατέρας, επίσης, μέσα από τη φροντίδα, το παιχνίδι και τον ποιοτικό χρόνο που αφιερώνει στο παιδί του, έχει την ευκαιρία να ξαναζήσει και ο ίδιος τη ζεστασιά και τη θαλπωρή των δικών του παιδικών χρόνων ή και ακόμη αν δεν είχε μπορεί να το βιώσει μέσα από τον ρόλο του ως πατέρας.

Ένα σημαντικό και μεγάλο κομμάτι είναι η διαμόρφωση της σεξουαλικής ταυτότητας που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα χειριστεί τον ρόλο του ο πατέρας. Όταν η πατρική φιγούρα ως ρόλος και ως έννοια είναι απούσα, το παιδί αφήνεται στα τυφλά να επιλέξει και να ταυτιστεί με το ανδρικό στερεότυπο όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από την κοινωνία, δηλαδή ο άντρας ο επιθετικός, ο βίαιος και σκληρός. Αυτό βέβαια έχει ως αποτέλεσμα την ψυχική αποστασιοποίηση από τους άλλους, υποδυόμενος ένα ρόλο, τον ρόλο ταύτισης. Είναι πιθανό να έχουμε τα ίδια αποτελέσματα όταν ο πατέρας ασκεί υπερβολικά την πατρική εξουσία με αυταρχισμό και τιμωρητικό τρόπο. Ο σεβασμός προς τον πατέρα δεν πρέπει να πηγάζει από τον φόβο, αλλά μέσα από την κατανόηση και τη στοργή. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να είμαστε δίπλα τους και όχι απέναντί τους.

Ο πατέρας μέσα από τον δικό του σημαντικό ρόλο συμπληρώνει τη μητέρα στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, όπως επίσης και της ψυχοσυναισθηματικής του ισορροπίας. Στο τρίγωνο μιας οικογένειας, πατέρας, μητέρα και παιδιά, όλοι περνούμε από όλους τους ρόλους και παίρνουμε σημαντικότατα μαθήματα, όπως το πώς να είμαστε μπαμπάδες, μαμάδες, σύζυγοι, φίλοι, κόρες και γιοι. Όλες η σχέσεις αυτές είναι αμφίδρομες και μέσα από αυτές ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας και εξελισσόμαστε, όπως άλλωστε είναι και ο σκοπός της ζωής μας.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος, M.Sc, DipCH