Ακρόαση άρθρου......

Η έξαρση του κορωνοϊού την άνοιξη έθεσε σε lockdown και την ψυχοθεραπεία. Με εξαιρέσεις κάποιων περιπτώσεων συμβουλευτικής που μπορεί να έγιναν εξ αποστάσεως εκείνη την περίοδο για το χειρισμό κυρίως του άγχους που αφορούσε αυτήν την άγνωστη και απειλητική κατάσταση, πολλοί ήταν οι ψυχοθεραπευτές που έκριναν πως η εξ αποστάσεως συνέχιση μιας ψυχοθεραπείας βάθους δεν θα ήταν εφικτή.

Η απερίσπαστη αφοσίωση του θεραπευτή στον θεραπευόμενο που έχει απέναντι του  την ώρα της συνεδρίας, ο συντονισμός του θεραπευτή με αυτά που λέει ο θεραπευόμενος και με τον τρόπο που τα λέει, με τη στάση του σώματος του, με την παρατήρηση της αναπνοής του, τον τόνο της φωνής του, δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς τη φυσική παρουσία των δύο μερών στον ίδιο χώρο.

Ψυχοθεραπεία εξ αποστάσεως λόγω lockdown

Ήμουν λοιπόν ανάμεσα στους ψυχοθεραπευτές που αποφάσισαν να βάλουν την ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες σε παύση εκείνη την περίοδο με εξαίρεση κάποιες έκτακτες περιπτώσεις συμβουλευτικής που έγιναν εξ αποστάσεως. Δεν κρύβω ότι συχνά η σκέψη μου πήγαινε στους θεραπευόμενούς μου που διακόψαμε ακούσια και ξαφνικά και που δεν τους έβλεπα, καλά και κακά σενάρια γυρνούσαν στο μυαλό μου, όπως όταν έχεις να μάθεις νέα από έναν δικό σου άνθρωπο για πολύ καιρό. Έτσι όταν τους ειδοποίησα ότι μπορούμε να ξαναρχίσουμε τις συνεδρίες είχα αγωνία στην πρώτη συνάντηση πώς θα τους δω.

Αποκτήστε το βιβλίο της Alice Miler Για το καλό σου από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης του Psychology.gr
Για το καλό σου! Ποιο παιδί δεν το 'χει ακούσει, ποιος γονιός δεν το 'χει πει. Πόσο αθώα, όμως, είναι τούτη η φράση; Γιατί είναι λογικό να περιμένουμε από ένα παιδί να δέχεται αδιαμαρτύρητα και να εκλαμβάνει μάλιστα ως ευεργεσία τη σωματική ή ψυχική βία που υφίσταται από τους γονείς του, τη στιγμή που από έναν ενήλικα ουδέποτε θα απαιτούσαμε κάτι τόσο παράλογο; Και τι συμβαίνει αργότερα, όταν εκείνο το "καλό παιδί" που καταπίεζε για χρόνια εντός του τα απαγορευμένα συναισθήματά του (θυμό, μίσος, οργή) γίνεται ενήλικας; 

Μπορώ να πω πως η έκπληξή μου ήταν ευχάριστη. Δεν ήταν ότι δεν περάσαν δύσκολα αυτόν τον καιρό όπως λίγο ή πολύ όλοι μας: από την A. που το lockdown γι αυτήν σήμαινε εγκλεισμό - χωρίς διέξοδο- σε ένα σπίτι με μια μάνα που παραβιάζει και είναι κακοποιητική, και που για ενάμιση μήνα σωματοποίησε με «ανεξήγητα» δέκατα (ως μια προσπάθεια του οργανισμού να καταπολεμήσει τον εισβολέα;), από τη B. που την «άδειασε» ο σύντροφός της και σκέφτηκε να αυτοκτονήσει, από την Γ. που με εμμονή επανέφερε στις σκέψεις της την πλατωνική της σχέση. Ήταν ότι τα κατάφεραν να βγουν στην επιφάνεια ύστερα από έναν πάτο, αυτή τη φόρα πιο συνειδητοποιημένοι.

Ο εσωτερικός θεραπευτής

Η εμπειρία της ζωής το έχει δείξει άλλωστε: όταν πιάσει πάτο κανείς το πιο πιθανό είναι να βγει στην επιφάνεια αλλιώς θα πεθάνει. Για πολλούς αυτό το lockdown, με ό,τι σήμαινε στη ζωή του καθενός, ήταν ένας πάτος και το αίσθημα επιβίωσης, η ίδια η δύναμη της ζωής, ξανάβαλε τα πράγματα σε μια επαναλειτουργία για να συνεχίσουν. Αυτό όμως που μπορώ να πω για ανθρώπους που είχαν μπει σε μια σταθερή πορεία αυτογνωσίας και επίγνωσης μέσα από την ψυχοθεραπεία, είναι ότι βγήκαν όχι απλά ζωντανοί αλλά συνειδητοποιημένοι, πιο αληθινοί, με περισσότερα εφόδια όχι μόνο για να συνεχίσουν την πορεία τους αλλά, εκεί που χρειαζόταν, να συνεχίσουν διαφορετικά.

Αν μπορώ να βγάλω κάποια συμπεράματα και να κάνω κάποιες γενικεύσεις, στη δίμηνη αυτή παύση είναι σαν η ψυχοθερεπεία να λειτούργησε από μόνη της σε ανθρώπους που είχαν ήδη μπει σε μια διαδικασία ψυχοθεραπευτική. Αν σε μια ωριαία τυπική ψυχοθεραπευτική συνεδρία βάθους υπάρχει ένα βούτηγμα συναισθηματικά φορτισμένο, για να ακολουθηθεί από μια συνειδητοποίηση και ένα κλείσιμο ανακούφισης, αυτήν την αλληλουχία άκουσα από τους θεραπευόμενούς μου στην πρώτη μας συνάντηση επανασύνδεσης.

Επαναπροσδιορισμός της ζωής σε δύσκολες συνθήκες

Πολλοί ήταν αυτοί που «έπεσαν» και βούτηξαν, που έκαναν πολλές συνειδητοποιήσεις μόνοι τους, για να βγούνε από αυτήν την κρίση πιο τακτοποιημένοι και δυνατοί. Δούλεψαν πραγματικά θεραπευτικά χωρίς ψυχοθεραπευτή, έγιναν οι ίδιοι ψυχοθεραπευτές του εαυτού τους. Από την Α. με τα δέκατα που κατάλαβε πόσο πρέπει να προστατέψει τον εαυτό της ως ενήλικας για να μην αρρωστήσει, από τη Β. που η επιθυμία της να αυτοκτονήσει μετουσιώθηκε στο να ξαναρχίσει να γράφει ποίηση, από τη Γ. που κατάλαβε πόσο η πλατωνική της εμμονή την απομακρύνει από τον ίδιο τον έρωτα και τη ζωή.

Άλλωστε ποιο άλλο είναι το νόημα μιας ψυχοθεραπείας από το να συνοδέψεις αρχικά τον άλλον στον δρόμο προς την αυτογνωσία για να μπορέσει τελικά να τον ακολουθήσει μόνος του;

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Κατερίνα Παπανικολάου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Η Κατερίνα Παπανικολάου είναι Κλινική Ψυχολόγος (MSc) και  Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια.  Ασχολείται με τη βραχεία ψυχοθεραπεία - συμβουλευτική και την ψυχοθεραπεία βάθους. Η προσέγγισή της  στηρίζεται στη Σωματική Ψυχοθεραπεία - Ανάλυση του Χαρακτήρα.