Ακρόαση άρθρου......

Οι αλλαγές είναι σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης κατάστασης. Όποια κατεύθυνση κι αν έχουν, προς τα μπρος ή προς τα πίσω, είναι αναπόφευκτες και καθορίζονται τόσο από εξωτερικούς όσο και από εσωτερικούς παράγοντες. Άλλοτε έρχονται απ’ έξω και με επηρεάζουν και άλλοτε οφείλονται σε δική μου σκόπιμη δράση.

Συχνά είμαι ο φορέας της αλλαγής στη ζωή μου. Βρίσκομαι σε μια δυναμική αλληλεπίδραση με το περιβάλλον μου και αλλάζω ανάλογα με τις εμπειρίες μου και τον τρόπο που τις αντιλαμβάνομαι και αντιδρώ σε αυτές, όπως και ανάλογα με τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου.

Ζούμε σ’ έναν  κόσμο που αλλάζει ραγδαία  και που, όπως αποδεικνύει η επιστήμη, τα πάντα είναι πολύ πιο ευμετάβλητα απ’ όσο φαίνονται. Και όλοι μας είμαστε εκτεθειμένοι και ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες, επώδυνες που δεν έχουμε φανταστεί πιο πρίν. Αναπόφευκτα ερχόμαστε κάποια στιγμή σε επαφή με την ευαλωτότητά μας.

Μέσα από την ψυχοθεραπευτική διαδικασία έχουμε την ευκαιρία να γίνουμε οι ίδιοι φορείς της αλλαγής στην ζωή μας. Για να φτάσω ως εκεί έχω να διανύσω ένα δύσκολο μονοπάτι και δεν ξέρω τι θα συναντήσω μπροστά μου. Δε μπορεί να με προειδοποιήσει κανείς ακριβώς για τους κινδύνους που έρχονται ώστε να προετοιμαστώ κατάλληλα και να τους αποκρούσω, ούτε αν ο εξοπλισμός μου είναι κατάλληλος. Με λίγα λόγια, συνειδητοποιώ ότι δεν έχω κανέναν έλεγχο της πορείας μου, είμαι ευάλωτος. Ξέρω όμως ότι θέλω να τη διανύσω και να φτάσω στο τέρμα του δρόμου. Στο τέρμα του δρόμου βρίσκεται η αλλαγή.

Μόνο όταν μπορώ να παρατηρώ σαν τον αετό – χωρίς καθόλου κοινό να με παρατηρεί – μπορώ να στραφώ Εγώ προς τον Άλλον με αγάπη. Μόνο τότε, μπορώ Εγώ να νοιαστώ για τη μεγέθυνση της ύπαρξης του Άλλου (Yalom 2005).

Οι θεραπευόμενοι παρατηρούν ότι όσο αντιστέκονται και απορρίπτουν αυτό που είναι, μένουν στάσιμοι σε αυτό. Δεν αρκεί να απορρίψω π.χ. την αδυναμία μου για να γίνω πιο δυνατή, ούτε να προσποιηθώ ότι είμαι δυνατή. Όπως είχε πει ο Αϊνστάιν, «τα προβλήματα δε μπορούν να λυθούν με τον ίδιο τρόπο σκέψης που τα δημιούργησε».

Υπάρχει μια παράδοξη θεωρία στην προσέγγιση Gestalt, αποδεκτή πλέον από πολλούς ψυχοθεραπευτικούς χώρους, που ονομάζεται παράδοξη θεωρία της αλλαγής. Ενώ έχει τις ρίζες της στο έργο και την ίδια τη στάση ζωής του ιδρυτή της θεραπείας Gestalt, Fritz Perls, διατυπώθηκε μεταγενέστερα από τον Arnold Beisser. Η βασική ιδέα της θεωρίας αυτής είναι η ακόλουθη: «Η αλλαγή συμβαίνει όταν κανείς γίνεται αυτό που είναι, όχι όταν προσπαθεί να γίνει κάτι που δεν είναι». Μόνο όταν λοιπόν αφεθώ και χαλαρώσω τις αντιστάσεις μου και αγκαλιάσω τον εαυτό μου όπως αυτός είναι, θα μπορώ πλέον να αλλάξω και να συνατήσω τον Άλλον.

Το εργαλείο για να διοχετεύσει το άτομο το αυθόρμητο ένστικτο προς, την υγεία είναι η επίγνωση του προφανούς και το συνεχές της επίγνωσης και το μόνο μέρος από όπου μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα είναι από εκεί που βρισκόμαστε. (Yontef,1993).


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Yalom, I. D. (2005).The Theory and Practice of Group Psychotherapy. New York: Basic Books.
2. Yontef, M.G. (1993). Awareness, Dialogue & Process: Essays on Gestalt Therapy. New York: The Gestalt Journal Press Inc.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαρία Γιαννοπούλου
Ψυχολόγος ΑΠΘ, MSc, Ειδικευμένη στην Ψυχοθεραπεία Gestalt