Ακρόαση άρθρου......

Η χαμηλή αυτοεκτίμηση βρίσκεται συχνά στη βάση της πυραμίδας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε στις σχέσεις, στη συμπεριφορά, στα συναισθήματα. Όπως σε όλες τις ψυχικές διαταραχές, στο άγχος στην κατάθλιψη έτσι και στο ζήτημα της αυτοεκτίμησης εμείς είμαστε αυτοί που διαιωνίζουμε μια κατάσταση και κανείς άλλος.

 

 

Αυτοεκτίμηση είναι η ικανότητα να δίνω αξία στον εαυτό μου και να τον μεταχειρίζομαι με αξιοπρέπεια αγάπη και αλήθεια. Η αυτοεκτίμηση αποτελεί βασικό παράγοντα για ότι συμβαινει εντός και μεταξύ των ανθρώπων. Όχι πρώτα εκτίμηση και μετά αποδοχή, πρώτα αποδοχή και μετα εκτίμηση. Κάποιες φορές όμως συγχέουμε την αυτοεκτίμηση με την αυτοπεποίθηση.

Τι είναι η αυτοεκτίμηση

Αυτοπεποίθηση λοιπόν δεν είναι η εγωκεντρική και ναρκισσιστική αίσθηση έπαρσης και ανωτερότητας αλλά η συναίσθηση της ικανότητας να ανταποκρίνεται κανείς στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Βασική τους διαφορά είναι ότι στην αυτοεκτίμηση εκτιμώ τον εαυτό μου για αυτό που είμαι και όχι για αυτό που κάνω ενώ στην αυτοπεποίθηση παίρνω αξία από τις πράξεις μου και όχι από αυτό που είμαι.

Είναι καλό να θυμόμαστε ότι στη ζωή δεν έρχονται πάντα τα πράγματα όπως τα περιμένουμε και υπάρχουν πολλοί λόγοι για να μην καταφέρουμε κάτι που θέλουμε, όσο κι αν προσπαθήσουμε. Εμπόδια υπάρχουν πολλά, αν δεν εκτιμάμε τον εαυτό μας βάζουμε από μόνοι μας ένα ακόμα.. Αυτό που θα πρέπει να καλλιεργήσουμε πρώτα από όλα είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας, η οποία δεν είναι τόσο ένα συναίσθημα όσο μια μείωση της αυτο-αμφισβήτισης και της αυτο-απόρριψης. Προϋποθέτει μια αίσθηση ισορροπίας, σεβασμού και ευθύνης για τον εαυτό.

Είναι σημαντικό βέβαια να πούμε ότι δεν παίζει τόσο ρόλο τι ορίζεται ως αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση όσο το πώς ορίζει ή περιγράφει ή αισθάνεται ο καθένας από εμάς τη λέξη ή την έννοια της αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης. Οι λέξεις είναι απλά λέξεις. Αυτό που δίνει νόημα και δύναμη στις λέξεις είναι ο η δική μας αίσθηση σχετικά με αυτές.

Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν σε κάποια φάση της ζωής τους χαμηλή αυτοεκτίμηση – όταν για παράδειγμα χάσουν τη δουλειά τους ή έναν σύντροφο. Όμως, αρκετές φορές, αυτή η αίσθηση μπορεί να είναι μόνιμη. Συνήθη συμπτώματα χαμηλής αυτοεκτίμησης είναι να νιώθεις συνεχώς κουρασμένος και χωρίς κίνητρο, να έχεις βαρεθεί τη ζωή και να αισθάνεσαι ότι δεν έχεις κάτι να περιμένεις, να κάνεις αρνητικές σκέψεις για τις ικανότητές σου και για πιθανές ευκαιρίες, να αισθάνεσαι αποτυχημένος ή απελπισμένος και θλιμμένος.

Η αυτοεκτίμηση δείχνει πόσο καλά νιώθουμε μέσα μας και άρα καθορίζει την ψυχική μας υγεία. Επηρεάζει δε, όλες τις πλευρές της ζωής μας: την επαγγελματική μας επιτυχία, τις σχέσεις μας με τους άλλους, τις επιδόσεις μας και τελικά, το βαθμό ευχαρίστησης και ικανοποίησης που νιώθουμε από τη ζωή.

Πώς χτίζεται η αυτοεκτίμηση;

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΔΙΑΛΕΞΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ
3 Μήπως μεγάλωσες και εσύ με γονείς που ήταν απόμακροι; Δύστροποι; Εγωκεντρικοί; Απορριπτικοί; Ελεγκτικοί; Επικριτικοί; Μη-διαθέσιμοι;
Ανακάλυψε τους τέσσερις τύπους τοξικών-ανώριμων γονέων

Η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, χτίζεται κατά την παιδική ηλικία, μέσα από την εικόνα που οι γονείς μας έχουν για μας. Ο γονιός λειτουργεί ως “καθρέφτης” για τον εσωτερικό κόσμο του παιδιού. Απ’ αυτά που βλέπει το παιδί στον καθρέφτη αυτό, δημιουργεί την αίσθηση που έχει για τον εαυτό του.

Αν στη ζωή μας κάποιοι εχθρικοί ή πολύ επικριτικοί άνθρωποι μας πέρασαν την ιδέα ότι δεν είμαστε αγαπητοί ή αρεστοί, τότε πιθανά να μην μπορούμε να εκτιμήσουμε πλήρως τα ταλέντα, τις ικανότητες και τα θετικά μας στοιχεία ή σαν αντίδραση να θεωρούμε ότι είμαστε πολύ καλοί και δεν υπάρχει περιθώριο βελτίωσης ούτε θα ‘πρεπε να μας κριτικάρουν οι άλλοι.
Αν αντιλαμβανόμαστε ότι είμαστε υπερβολικά επικριτικοί προς τον εαυτό μας, τότε μάλλον αυτός ήταν ο συνήθης τρόπος που μας αξιολογούσαν οι άλλοι στο παρελθόν. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνεί ότι δεν αναλαμβάνω την ευθύνη μου για την εξέλιξη και την διαμόρφωση της προσωπικότητας μου.

Τι μπορούμε να κάνουμε για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης;

Να καλλιεργήσουμε τη σχέση με τον εαυτό μας και να την βελτιώσουμε. Να γνωρίσουμε ποιοι είμαστε καταρχάς. Να αποδεχτούμε αυτό που είμαστε. Να γίνουμε επιτέλους ειλικρινείς με εμάς. Να εκπαιδευτούμε! Αν ανακαλύψουμε τις δυνατότητες και τις δυνάμεις μας, αν αποκτήσουμε καλές διαπροσωπικές σχέσεις, εκτιμάμε τον εαυτό μας πολύ περισσότερο. Να μη διστάσουμε λοιπόν να απευθυνθούμε στον κατάλληλο σύμβουλο / επαγγελματία ψυχικής υγείας που θα μας διευκολύνει προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης, μπορούμε να παρακολουθήσουμε εκπαιδευτικά ή και βιωματικά σεμινάρια στον τομέα της συμβουλευτικής και της ψυχολογίας. Έτσι ενισχύουμε τις γνώσεις μας, μας δίνονται νέες προοπτικές, αποκτάμε νέες ικανότητες διερεύνησης του εαυτού μας και δεξιότητες διαπροσωπικής επικοινωνίας.

Η αυτοεκτίμηση αυξάνεται όταν κάνουμε χρήσιμα πράγματα. Η αυτοφροντίδα είναι βασική προτεραιότητα σε αυτό.

  • Δώσε λοιπόν αναγνώριση στο εαυτό σου και επαίνεσέ τον λεκτικά. Αναγνώρισε τις προσπάθειές σου και τις επιτυχίες σου.
  • Μάθε να θέτεις μικρούς, ρεαλιστικούς στόχους. Ακόμη και τα πιο μικρά επιτεύγματα μπορεί να βοηθήσουν στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης. 
  • Πες ‘ΟΧΙ’ όταν χρειάζεται. Το να θέλεις πάντα να ευχαριστείς τους άλλους φέρνει άγχος και πίεση. 
  • Αντί να εστιάζεις συνεχώς στα προβλήματα, αποφάσισε να εστιάζεις στα επιθυμητά αποτελέσματα.
  • Επιδίωξε συναναστροφές με θετικούς ανθρώπους
  • Έχε ευγνωμοσύνη για ότι καλό διαθέτεις. 
  • Φρόντισε να παρέχεις κίνηση στο σώμα σου. Βρες τρόπους να χαλαρώνεις και να εκφορτίζεις την ένταση.
  • Αφιέρωσε χρόνο για να κάνεις πράγματα που σ’ ευχαριστούν.

 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαρία Γιαννοπούλου
Ψυχολόγος ΑΠΘ, MSc, Ειδικευμένη στην Ψυχοθεραπεία Gestalt