Ποιος από μας δεν έχει να θυμηθεί κατά την διάρκεια του εργασιακού του βίου συμπεριφορές δυσάρεστες που χρειάστηκε να αντιμετωπίσει το επικριτικό ή απαξιωτικό βλέμμα κάποιου προϊσταμένου ή κάποιου συναδέλφου, την απροθυμία κάποιου άλλου, κακόβουλα σχόλια, την «εσκεμμένη» παράληψη ενημέρωσης και τις κλίκες;

Ο Μιχάλης Πέτρου γεννήθηκε στη Λεμεσό. Είναι κλινικός ψυχολόγος, κοινωνικός ανθρωπολόγος και διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας και Ψυχοπαθολογίας του Πανεπιστημίου Lumiere-Lyon2. Στο βιβλίο του «Σπαράγματα της Γλυκείας χώρας» πραγματεύεται το ζήτημα των αγνοούμενων της Κύπρου από μια ψυχαναλυτική οπτική.

I hurt myself today to see if I still feel (J. Cash)
Η αυτοτραυματική συμπεριφορά ανήκει στα κριτήρια διάγνωσης της μεταιχμιακής διαταραχής προσωπικότητας (borderline personality disorder). Παράλληλα υπάρχει ιδιαίτερα συχνή συννοσηρότητα, που αφορά κυρίως σε διαταραχές εξαρτήσεων αλλά και μετατραυματική διαταραχή (PTSD).

Τα τελευταία χρόνια είμαστε μάρτυρες φαινομένων εγκληματικότητας με ανήλικους δράστες. Η αφετηρία τέθηκε με περιστατικά οπαδικής βίας, συνέχισε με την ενδοσχολική βία και κορυφώθηκε με περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας με θύτες ανήλικα μέλη της, τα παιδιά.

Κάποτε ρώτησαν τον Osho «Αν η αλήθεια του εαυτού μας βρίσκεται ήδη μέσα μας, γιατί υπάρχουν τόσο λίγοι άνθρωποι που την έχουν βρει; Και πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τη διαφορά μεταξύ αυτής της αλήθειας και όλων των άλλων περιττών πραγμάτων που βλέπουμε όταν κοιτάζουμε μέσα μας;»

Ποια είμαι στα αλήθεια εγώ; Πώς ξέρω ότι αυτό που επιλέγω είναι δική μου απόφαση κι όχι μια επιλογή  με κριτήριο τις προσδοκίες των άλλων; Τέτοια ερωτήματα με απασχολούσαν για πολλά χρόνια, μέχρι που, μελετώντας για τις κατατακτήριες, ανακάλυψα πως τους είχε δώσει κεντρική θέση στη θεωρία του κάποιος Carl Rogers. Αποφάσισα μάλιστα να κάνω το masters μου στη συγκεκριμένη μέθοδο, και είμαι ευγνώμων για την επιλογή μου αυτή.

Οι διαδικασίες της ασυνείδητης επικοινωνίας δεν είναι επαρκώς κατανοητές. Αυτές οι διαδικασίες μπορεί να είναι αινιγματικές αλλά όχι απόκρυφες. Δεν πρόκειται για εξωαισθητηριακή αντίληψη. Βασίζονται αποκλειστικά σε δεδομένα αισθητηριακά (τα οποία συχνά προσλαμβάνονται ασυνείδητα).

Μπορείς ακόμα να θυμηθείς αυτές τις λέξεις και αυτό το συναίσθημα όταν μαθαίνεις το φύλο του παιδιού.... Ωωωω  είναι κορίτσι !!!  Ένα μικρό κοριτσάκι, πόσο τυχερή είμαι! Μια προέκταση του εαυτού μου! Πόσο συναρπαστικό, πόσο ξεχωριστό, πόσο σημαντικό!

Είναι μάλλον απίθανο, για όσες/ους έχουν σπουδάσει Ψυχολογία να μην έχουν ακουστά Παβλόφ και Φρόιντ. Όπως επίσης, για όσους θυμούνται τον Παβλόφ να μη θυμούνται και τον σκύλο του.

Ο εσωτερικός κόσμος ενός παιδιού σε μεγάλο βαθμό δεν διαφέρει από αυτόν των ενηλίκων. Κατοικείται και αυτός, μεταξύ άλλων και από βίαια συναισθήματα όπως εκδίκηση, φθόνο, ζήλια, χαιρεκακία κ.α.

Δεν ξέρω κανένα παραμύθι. Κανένα από τα χαμένα αγόρια δεν ξέρει παραμύθια, είπε ο Πήτερ.
Τι φρικτό !, είπε η Γουέντι.
Ξέρεις γιατί τα χελιδόνια χτίζουν τις φωλιές τους στις μαρκίζες των σπιτιών;… Για να ακούνε τα παραμύθια.
J.M. Barrie, Πίτερ Παν ή το παιδί που αρνιόταν να μεγαλώσει.

Ο ορισμός αυτών των δύο λέξεων και η εφαρμογή τους στην καθημερινή ζωή αν και φαντάζει εύκολη, στην πραγματικότητα δεν είναι. Μπερδευόμαστε με τις δύο αυτές έννοιες και τις ταυτίζουμε πολύ συχνά. Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ τους είναι θεμελιώδεις.