Γιατί να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία;

Γιατί να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία; Ένα συχνό ερώτημα που κάνουν πολλοί άνθρωποι, όταν τους προτείνουν ή τους παροτρύνουν να ξεκινήσουν συνεδρίες ψυχοθεραπείας.

Είναι δυστυχώς γεγονός, ότι ακόμα στις μέρες μας, το ζήτημα της ψυχικής υγείας παραμένει ένα ταμπού. Ακόμα και αν είναι αρκετά σημαντικό να προσέχουμε και να έχουμε μια καλή ψυχική υγεία, η άγνοια και ο φόβος του στιγματισμού και της κοινωνικής διάκρισης, αποτρέπουν πολλούς από το να ξεκινήσουν αυτή τη διαδικασία.

Μερικές από συνήθεις φράσεις/απαντήσεις που ακολουθούν το: γιατί να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία;

Γιατί να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία αφού δεν είμαι τρελός

Κάποιος που ξεκινά ψυχοθεραπεία, ή ακόμα χρειάζεται να λάβει μια φαρμακευτική αγωγή από ψυχίατρο, δεν είναι τρελός. Η εικόνα του “τρελού” που υπάρχει είναι αρκετά ασαφής, και περιέχει ένα μείγμα:

• Αμάθειας ή ημιμάθειας για το τι είναι η ψυχική υγεία και η ψυχολογία γενικότερα στον ανθρώπινο οργανισμό.
• Κοινωνικών πεποιθήσεων και προκαταλήψεων της κοινής γνώμης.
• Ενίοτε και της φιλμογραφίας, που δυστυχώς τις περισσότερες φορές με πολύ έντονο και υπερβολικό τρόπο παρουσιάζει είτε τους πρωταγωνιστές, είτε τους ¨κακούς” με μια συγκεκριμένη ψυχική ασθένεια.

Αντιθέτως, κάποιος που συνειδητά ή από παρότρυνση ξεκινά ψυχοθεραπεία, είναι μια πράξη θάρρους, δύναμης και υπευθυνότητας, τόσο στον ίδιο του τον εαυτό, αλλά και για τους γύρω του.

Γιατί να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία; Είναι χάσιμο χρόνου! Τι καλό βγαίνει με το να συζητάς για το εαυτό σου ή τα προβλήματα σου;

Τις περισσότερες φορές, βρισκόμαστε πιο πολύ μέσα στο κεφάλι μας και στις σκέψεις μας, σαν να βρισκόμαστε σ’ έναν αυτόματο πιλότο. Με αυτό, εννοώ ότι δεν βρίσκουμε ποτέ το χρόνο, να πατήσουμε μια παύση, και να συλλογιστούμε ή να κάνουμε κάποιον αναστοχασμό. Να “βγούμε για λίγο έξω από το κεφάλι μας” και να παρατηρήσουμε κάποια πράγματα σε εμάς.

Να παρατηρήσουμε:

• Τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις του σώματός μας και την συμπεριφορά μας.
• Να παρατηρήσουμε και να αξιολογήσουμε την ποιότητα της σχέση με τον εαυτό μας και με τους άλλους.
• Τέλος, να παρατηρήσουμε την ζωή μας και να κάνουμε κάποιον απολογισμό για τα όσα έγιναν στο παρελθόν. Το που βρισκόμαστε τώρα. Και το που θέλουμε να πάμε.

Όλα αυτά όμως, δεν είναι ούτε εύκολα, ούτε και ευχάριστα τις περισσότερες φορές. Και ένας από τους ουσιαστικούς λόγους που κάποιος μπορεί να αποφεύγει την ψυχοθεραπεία, είναι γιατί θέλει να αποφύγει να παρατηρήσει τα παραπάνω.

Γιατί να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία, αφού δεν έχω κάποιο πρόβλημα!

Η ψυχοθεραπεία, συνήθως θα ξεκινήσει όταν το ίδιο το άτομο, αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει κάτι που τον δυσκολεύει, ακόμα και αν του είναι ασαφές. Αυτή όμως η δυσκολία έχει, ή αρχίζει να έχει αντίκτυπο σε τομείς της ζωής του ατόμου, όπως:

• διαπροσωπικές σχέσεις εργασία
• προσωπικούς στόχους κλπ.

Επιπλέον, μπορεί το ίδιο το άτομο να μην το καταλαβαίνει ακόμα, αλλά ο περίγυρος του (οικογένεια, φίλοι κλπ.) να του κάνουν συχνά παράπονα ή παρατηρήσεις για κάποιες συγκεκριμένες συμπεριφορές του. Έτσι, απ’ αυτό να αρχίσει να μπαίνει σε κάποιες υποψίες και σκέψεις. Ή απλά να θελήσει να το ερευνήσει.

Επίσης, το άτομο μπορεί να αισθάνεται ότι δυσκολεύεται να διαχειριστεί τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του ή ακόμα και την συμπεριφορά του. Κάτι τέτοιο, μπορεί να δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την καθημερινότητα και να του προκαλεί: σύγχυση, αρνητικά συναισθήματα (δυσφορία, άγχος, θυμό, στεναχώρια κλπ.) και αρνητική εικόνα εαυτού.

Τέλος, κάποιος μπορεί να έχει μια αίσθηση ότι χρειάζεται να αλλάξει κάτι στην ζωή του. Απλώς χρειάζεται να επισημανθούν τρία πράγματα, όσον αφορά την αλλαγή:

• Ένα άτομο χρειάζεται να έχει επίγνωση του θέματος και του προβλήματος, ώστε να αρχίσει την διαδικασία της αλλαγής.
• Χρειάζεται να σταματήσει να αποφεύγει και να αρνείται την ύπαρξη του προβλήματος και την ανάγκη για αλλαγή. Και αντιθέτως να αποδεχτεί και τα δύο.
• Τέλος, χρειάζεται να πάρει την ευθύνη της ζωής του στα χέρια του και να αναλάβει δράση.

Στόχοι στη ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι η δουλειά με τον εαυτό μας, ώστε να μας μάθουμε και να μας κατανοήσουμε καλύτερα. Κατά την διάρκειά της το άτομο:

• Αποχτά αυτό-επίγνωση για το ποιος είναι.
• Αρχίζει να εκφράζει τα συναισθήματά του με αυθεντικότητα και γνησιότητα, δίχως να τον επηρεάζει η κριτική των άλλων.
• Μαθαίνει και αναγνωρίζει την αξία του.
• Αποδέχεται τον εαυτό του.
• Μαθαίνει κάποιες δεξιότητες ώστε να μπορεί να διαχειρίζεται τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές του.
• Αρχίζει να φροντίζει και να αγαπά τον εαυτό του, διότι μαθαίνει να τον εκτιμά (αυτοεκτίμηση).
• Αναλαμβάνει την ευθύνη των επιλογών και των πράξεων του.
• Μαθαίνει να έχει ενσυναίσθηση και να μπαίνει στη θέση του άλλου.
• Ξεκινά να βάζει τα όριά του. Και επίσης σέβεται, τα όρια των άλλων (δίχως να τα θεωρεί ως τιμωρία, ή απειλή).
• Αρχίζει να σκέφτεται πιο θετικά για τον εαυτό του και να έχει γενικά μια πιο θετική προσέγγιση στα πράγματα.
• Τέλος δημιουργεί μια πεποίθηση και εικόνα εαυτού, στην οποία θα πιστεύει και θα βασίζεται, στ’ ότι θα μπορεί να καταφέρει τους στόχους του. Φυσικά, κατά την πορεία μιας προσπάθειας, μπορεί να γίνουν λάθη, ή ακόμα να υπάρξουν και κάποιες ήττες.

Παρόλα αυτά όμως, αν αυτό που θέλει να κάνει έχει αξία γι’ αυτόν, θα το προσπαθήσει, ανεξαρτήτως του πόσες φορές κάτι δεν θα πάει καλά ή και την αποθάρρυνση των άλλων.

Επίλογος

Το να ξεκινήσουμε κάτι καινούργιο, είναι κάτι που πάντα μας αγχώνει και μας φοβίζει. Είναι όμως σκόπιμο να έχουμε στο νου μας, πως η ψυχολογία μας εντάσσεται μέσα στο πώς λειτουργεί σαν σύνολο ο ανθρώπινος οργανισμός.

Έτσι λοιπόν, όπως είναι απαραίτητο να προσέχουμε την σωματική μας υγεία (καρδιά, στομάχι, ανοσοποιητικό κλπ), έτσι είναι απαραίτητο να προσέχουμε και την ψυχική μας υγεία. Είναι σαν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Αν δεν έχουμε καλή σωματική υγεία, αυτό θα μας επηρεάσει ψυχολογικά, και αντιστρόφως.

Η ψυχοθεραπεία είναι το μέρος που κάποιος μπορεί να δουλέψει με τον εαυτό του και να τον μάθει καλύτερα. Και ταυτόχρονα αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα να το επιλύσει, έτσι ώστε να μην μπαίνει πλέον εμπόδιο τόσο στην υγεία του, την ευημερία του και γενικά στην ζωή του.

Τέλος, το να ξεκινήσουμε ψυχοθεραπεία, είναι μια πράξη που κάνουμε εξαρχής για εμάς τους ίδιους. Είναι ένα προσωπικό ταξίδι, το όποιο μπορεί να είναι και η μόνη συνθήκη, όπου μπορούμε να εστιάζουμε ενεργητικά στον εαυτό μας.

Είναι κάτι το οποίο, ούτε χρειάζεται να φοβόμαστε, ούτε να ντρεπόμαστε. Αντιθέτως, μας δείχνει ότι είμαστε δυνατοί και έχουμε το θάρρος να θελήσουμε να πάρουμε την ζωή στα δικά μας χέρια.