Συνέντευξη με τον Ψυχολόγο, Θεόδωρο Γκαντίνα

Στα πλαίσια της ενότητας μας "Συνεντεύξεις Ειδικών Ψυχικής Υγείας" έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε τον Επιστημονικό Συνεργάτη, Θεόδωρο Γκαντίνα, αριστούχο πανεπιστημιακού τίτλου εφαρμοσμένης ψυχολογίας καθώς και μεταπτυχιακού τίτλου της φιλοσοφίας της επιστήμης. Ο κ. Γκαντίνας, μας μίλησε για τη γνωστικοσυμπεριφορική αλλά και τη ψυχοδυναμική προσέγγιση.

Παρακάτω, θα βρείτε τις ερωτήσεις που του υποβάλαμε, αλλά και τις απαντήσεις του ειδικού.

Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς

Ονομάζομαι Γκαντίνας Θεόδωρος, είμαι αριστούχος πανεπιστημιακού τίτλου εφαρμοσμένης ψυχολογίας από το πανεπιστήμιο του Derby της Αγγλίας καθώς και μεταπτυχιακού τίτλου της φιλοσοφίας της επιστήμης από τα πανεπιστήμια Kings College, London School of Economics (LSE) και University College London (UCL) υπό τη σκέπη του πανεπιστημίου του Λονδίνου. Οι σπουδές μου στην φιλοσοφία αφορούσαν την φιλοσοφία της επιστήμης, την λογική και την φιλοσοφία των ψυχολογικών και γνωστικών επιστημών.

Η μετεκπαίδευσή μου στη ψυχοθεραπεία έγινε στο 3ετές πρόγραμμα της ελληνικής εταιρείας έρευνας της συμπεριφοράς (ΕΕΕΣ-Παράρτημα Μακεδονίας) το οποίο είναι πιστοποιημένο από την ευρωπαϊκή ένωση γνωστικών-συμπεριφορικών θεραπειών (EABCT). Πέρα από την ΕΕΕΣ είμαι μέλος του British Psychological Society.

Στο παρελθόν έχω συνεργαστεί με την ΜΚΟ κοινωνικής υποστήριξης «Άρσις», τους «Γιατρούς του Κόσμου» και το κέντρο απεξάρτησης εθισμών «Πνοή στην Ζωή» στον τομέα της ψυχολογικής υποστήριξης.

Τα τελευταία χρόνια εργάζομαι ιδιωτικά αναλαμβάνοντας περιστατικά ενηλίκων, εφήβων και ζευγαριών που αφορούν σε ένα ευρύ φάσμα ψυχολογικών δυσκολιών και διαταραχών με έμφαση τις κρίσεις πανικού, το άγχος, τις φοβίες και την κατάθλιψη. Πέρα από το ιδιωτικό μου γραφείο, συνεργάζομαι και ως καθηγητής ψυχολογίας, φιλοσοφίας και διοίκησης επιχειρήσεων σε ιδιωτικά κολέγια της Θεσσαλονίκης (Mediterranean College, DEI College).

Δείτε όλα τα άρθρα του Επιστημονικού Συνεργάτη στην Πύλη Ψυχολογίας: Θεόδωρος Γκαντίνας, Αρθρογραφία.

Για ποιο λόγο επιλέξατε να ακολουθήσετε επαγγελματική καριέρα στον τομέα της ψυχολογίας;

Αν και έχει περάσει σχεδόν μία δεκαετία από τότε, την απόφαση την πήρα στην σχετικά ώριμη ηλικία των 30 ετών. Μέχρι τότε είχα εργαστεί σε διάφορες θέσεις διοίκησης επιχειρήσεων όμως η λειτουργία του ανθρώπινου νου και η ψυχοθεραπεία πάντα μου κέντριζαν το ενδιαφέρον. Πρόκειται για ένα επάγγελμα που με φέρνει σε ουσιαστική επαφή με τους ανθρώπους. Η ψυχοθεραπεία χρειάζεται απαραίτητα μία ειλικρινή σχέση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενων και αυτή η σχέση είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους θεωρώ ότι με έλκει αυτό το επάγγελμα.

Τι ψυχοθεραπευτική προσέγγιση ακολουθείτε στη δουλειά σας;

Η κυρίως εκπαίδευσή μου είναι στην Γνωστικοσυμπεριφορική θεραπεία, όμως μελετώ αρκετά χρόνια την ψυχοδυναμική προσέγγιση και σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιώ όλες τις μεθόδους που κρίνω πως ταιριάζουν στον εκάστοτε θεραπευόμενο αρκεί να έχουν επιστημονική βάση και να υποστηρίζονται από πειραματικά δεδομένα.

Μιλήστε μας λίγο γι αυτή την προσέγγιση. Για ποιο λόγο την επιλέξατε; Ποια είναι τα σημαντικά σημεία αυτής;

Θεωρώ πως η γνωστικοσυμπεριφορική προσέγγιση (CBT) είναι μία ισορροπημένη οδός ανάμεσα στην επιστήμη και στον απαραίτητο ανθρώπινο παράγοντα που απαιτεί αυτό το επάγγελμα. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ερευνητικά δεδομένα, είναι η πλέον κατάλληλη για προβλήματα άγχους και κατάθλιψης που αποτελούν και τον τομέα στον οποίον εξειδικεύομαι. Η γνωστικοσυμπεριφορική εκπαίδευση εστιάζει στην θεραπευτική σχέση θεραπευόμενου/θεραπευτή, την εμπιστοσύνη και την άνευ όρων αποδοχή του πρώτου από τον δεύτερο. Ταυτοχρόνως όμως η μέθοδος της θεραπείας είναι αυστηρά επιστημονική και βασίζεται σε συγκεκριμένα βήματα και τεχνικές που η πειραματική επιστήμη έχει υποδείξει πως είναι αποτελεσματικές.

Είναι ένας συνεχής διάλογος που απαιτεί τη συνδρομή και των δύο συμμετεχόντων οπότε είναι αναγκαία η καλή επικοινωνία και η εμπιστοσύνη για να υπάρξει πρόοδος. Ο πρωταρχικός στόχος της θεραπείας είναι η άμεση μείωση των αρνητικών συμπτωμάτων και στη συνέχεια η αναδόμηση των δυσλειτουργικών σκέψεων που οδηγούν το άτομο στα συμπτώματα αυτά. Ο απώτερος σκοπός είναι ο θεραπευόμενος να μάθει ο ίδιος τις τεχνικές και τις μεθόδους έτσι ώστε να γίνει ψυχοθεραπευτής του εαυτού του.

Ποια είναι η κατάσταση της ψυχοθεραπείας σήμερα στην Ελλάδα; Υπάρχει ακόμη το "στίγμα" ή οι άνθρωποι απευθύνονται άφοβα στους ειδικούς;

Η προσωπική μου εντύπωση είναι πως η νοοτροπία του κόσμου σταδιακά αλλάζει στην Ελλάδα αν και όχι αρκετά ακόμα για να γίνει αποδεκτή η επίσκεψη στον ψυχοθεραπευτή με τον ίδιο τρόπο που γινεται η επίσκεψη σε οποιονδήποτε άλλο επαγγελματία υγείας. Πολύς κόσμος αναγνωρίζει την σημαντικότητα του επαγγέλματος αυτού και της βοήθειας που μπορεί να προσφέρει, όμως το στίγμα υπάρχει ακόμα έστω και μειωμένο σε σχέση με παλιότερα. Είναι βέβαια και δική μας ευθύνη, των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, να βοηθήσουμε να απενοχοποιηθεί η επίσκεψη στον/στην ψυχολόγο.

Τι θα λέγατε σε κάποιον που διστάζει να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία;

Θα του έλεγα πως ο φόβος του αγνώστου είναι απολύτως κατανοητός και φυσιολογικός, να γνωρίζει όμως πως σκοπός του ψυχοθεραπευτή δεν είναι να τον κρίνει, να του αποδώσει ευθύνες ή να του αποδείξει ότι κάνει λάθος αλλά να τον καταλάβει. Ο καλύτερος τρόπος για να διαλυθεί αυτό το αρνητικό πέπλο μυστηρίου είναι η γνώση του τι είναι πραγματικά η ψυχοθεραπεία.

Πέρα από το ότι μία δοκιμή είναι η καλύτερη απάντηση στις αμφιβολίες, θα του έλεγα να μιλήσει με κάποιο άτομο που γνωρίζει, το οποίο να έχει ήδη επισκεφθεί ψυχολόγο. Όπως είπα, υπάρχει ακόμα το στίγμα αλλά έχει μειωθεί αρκετά ώστε οι περισσότεροι από εμάς να ξέρουμε κάποιον που να έχει επισκεφθεί ένα ψυχολόγο. Βεβαίως είναι σημαντικό να κάνει και την έρευνά του στο διαδίκτυο, να περιηγηθεί στην ιστοσελίδα κάποιου ειδικού και να ελέγξει ο ίδιος.

Πείτε μας λίγα λόγια για την ατμόσφαιρα της 1ης συνεδρίας με νέους ασθενείς/πελάτες.

Οι περισσότεροι άνθρωποι την πρώτη φορά αισθάνονται αμήχανα και άβολα στην αρχή, όμως πολύ γρήγορα νιώθουν ασφάλεια και αποδοχή οπότε οι φόβοι σε μεγάλο βαθμό εξαφανίζονται και αντικαθιστούνται σταδιακά από ένα αίσθημα εμπιστοσύνης. Όταν οι θεραπευόμενοι κατανοήσουν, κάτι που γίνεται αρκετά γρήγορα, ότι πρόκειται για μία διαδικασία απελευθερωτική που σου επιτρέπει να αναγνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου και τις επιλογές σου, τότε το κλίμα και το αποτέλεσμα γίνονται εποικοδομητικά.

Ποιοι είναι οι συχνότεροι λόγοι για τους οποίους σας επισκέπτεται κάποιος;

Στις μέρες μας και λόγω του κοινωνικού γίγνεσθαι θα έλεγα το άγχος, η κατάθλιψη, ο θυμός και όσον αφορά τα ζευγάρια, οι μη λειτουργικές σχέσεις. Βέβαια το άγχος μπορεί να πάρει πολλές μορφές όπως κρίσεις πανικού, φοβίες, πονοκέφαλοι, γαστρεντερικά προβλήματα κλπ. Νομίζω πως η σημερινή κοινωνία ωθεί λίγο περισσότερο τον άνθρωπο να έχει αυτές τις ευαισθησίες. Πολλές φορές υπάρχει ένα αίσθημα ότι το άτομο (ή το ζευγάρι) βρίσκεται σε αδιέξοδο γι’ αυτό και απευθύνεται σε έναν ειδικό για πληροφόρηση/υποστήριξη.

Επιγραμματικά, τι θα προτείνατε σε κάποιον που βιώνει πολύ άγχος στην καθημερινότητά του;

Το άγχος είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό, είναι η προετοιμασία του οργανισμού να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο. Η σημερινή κοινωνία καλλιεργεί τέτοιου είδους συναισθήματα με τον υπερβολικό ανταγωνισμό και τις δυσκολίες της. Η ζωή κυλά γρήγορα, οι απαιτήσεις είναι πολλές, οι πιέσεις να είμαστε αποδοτικοί στη δουλειά μας μεγαλώνουν, συνεπώς είναι αναμενόμενο να υπάρχει άγχος και όποιος το βιώνει αυτό πρέπει να ξέρει πως δεν είναι μόνος του.

Οι καλές σχέσεις και τα χόμπυ σίγουρα είναι βοηθητικά στη μείωση του άγχους και βέβαια αν όλα αυτά δεν φέρουν αποτέλεσμα υπάρχουμε και εμείς οι ειδικοί ψυχικής υγείας που είναι η δουλειά μας να αντιμετωπίζουμε τέτοια θέματα. Οπότε να μην διστάσει να ζητήσει τη βοήθειά μας.

Αναφέρετε στο βιογραφικό σας την Φιλοσοφία. Ποια η σχέση της με το επάγγελμα του ψυχοθεραπευτή;

Η φιλοσοφία αποτελεί την σκαλωσιά πάνω στην οποία οικοδομείται η επιστημονική μέθοδος της ψυχολογίας (και κάθε επιστήμης). Καθώς υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις και τεχνικές ψυχοθεραπείας και πολλών ειδών άνθρωποι, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τρόπους που να επιτρέπουν μία καλύτερη επιλογή της κάθε τεχνικής που να ταιριάζει με το κάθε άτομο διατηρώντας όσο περισσότερο γίνεται τα αυστηρά κριτήρια της επιστημονικής μεθόδου. Η φιλοσοφία ερευνά τις δυνάμεις και τις αδυναμίες της ψυχολογίας οπότε αυτό μας βοηθά πολύ περισσότερο να συνταιριάξουμε την κάθε τεχνική με τον κάθε θεραπευόμενο.

Είναι επίσης σημαντικό να κατανοούμε εμείς οι ψυχοθεραπευτές, τις υποκειμενικές εμπειρίες και τις βαθύτερες πεποιθήσεις των θεραπευόμενών μας. Αυτό μας βοηθά να καταλαβουμε ποιες συνέπεις μπορεί να έχουν αυτές και πως μπορεί να συσχετίζονται με τα συμπτώματα ενός προβλήματος που ανησυχεί εναν θεραπευόμενο.

Αυτές οι ανησυχίες είναι συχνά, υπαρξιακά προβλήματα, αυτό που θα λέγαμε φιλοσοφικού ενδιαφέροντος, όπως ποιο είναι το νόημα στη ζωή και πως θα το βρούμε, πως θα επιλέξω όταν βρίσκομαι σε ένα ηθικό δίλημα, τι θέλω πραγματικά να κάνω με τη ζωή μου, πως θα είμαι πραγματικά ευτυχισμένος, πως να αντιμετωπίσω το θάνατο κλπ. οπότε η φιλοσοφία και η ψυχολογία αλληλοσυμπληρώνονται σε πολλά πεδία.

Πώς μπορεί να σας βρει κάποιος ή να κλείσει μαζί σας ραντεβού;

Το γραφείο μου βρίσκεται στην οδό Τσιμισκή 27 (στάση Αριστοτέλους) και το τηλέφωνο μου είναι 6944 84 10 05

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για τον Ψυχολόγο, Θεόδωρο Γκαντίνα.