Ψυχικό Τραύμα | Τι είναι, πώς μπορεί να προκληθεί και ποιες οι επιπτώσεις;

Ψυχικό  Τραύμα…. Δύο έννοιες με βαθύ νόημα και τεράστια σημασία, οι οποίες μπορούν να αγγίξουν τις πιο βαθιές πτυχές ενός ανθρώπου! Η λέξη «τραύμα» προέρχεται από το ρήμα «τιτρώσκω» που σημαίνει πληγώνω.

Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν κάποιο άτομο στο να βιώσει ένα ψυχικό τραύμα όπως είναι:

• Παιδική κακοποίηση/παραμέληση
• Σεξουαλική κακοποίηση
• Εκφοβισμός
• Ξαφνική απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου
• Μάρτυρας ενός πολύνεκρου δυστυχήματος
• Ατύχημα
• Φυσικές καταστροφές
• Εμπόλεμη κατάσταση
• Ομηρία/αιχμαλωσία
• Εγκλήματα μίσους
• Μία σοβαρή ιατρική διάγνωση του γιατρού

Είναι κάποια από τα οποία μπορεί να είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία ενός τραύματος της ψυχής. Ακόμη και όταν το άτομο δεν βιώνει άμεσα κάποιες καταστάσεις αλλά βρίσκεται εκτεθειμένο κατ’ επανάληψη ως παρατηρητής, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να τραυματιστεί ψυχικά και συναισθηματικά.

Κάθε άνθρωπος, κατά τη διάρκεια της ζωής του, βιώνει διάφορα στρεσογόνα-ψυχοπιεστικά γεγονότα, τα οποία προκαλούν και δοκιμάζουν τις αντοχές και την ανθεκτικότητά τους. Κάποια τραύματα είναι διαχειρίσιμα και μπορούν να ''επεξεργαστούν'' μέσα από διάφορες επανορθωτικές εμπειρίες, μέσα από τους μηχανισμούς του ανθρώπου ή ακόμη και μέσα από την έμπρακτη υποστήριξη των αγαπημένων προσώπων.

Από την άλλη, όμως, υπάρχουν και γεγονότα που προκαλούν τον «κατακερματισμό» του ψυχικού κόσμου του ατόμου, σε τέτοιο βαθμό που είναι πολύ δύσκολο να ενώσει το συγκεκριμένο άτομο μόνο του τα κομμάτια της ψυχής.

Ο τραυματισμός της ψυχής μπορεί να είναι εμφανής και συνειδητός, υπάρχει όμως και η περίπτωση που μπορεί να είναι συγκαλυμμένος και το άτομο να μην έχει επίγνωση του τραύματος, οπότε και βγαίνει μέσα από διάφορες φοβίες, έντονο άγχος αλλά και τυχόν αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό και τη ζωή.

Τι είναι το ψυχικό τραύμα, πώς ορίζεται και πώς προκαλείται;

Ο ψυχικός τραυματισμός αποτελεί ένα εξαιρετικά δύσκολο, επίπονο και αρνητικό φαινόμενο στη ζωή ενός ανθρώπου και αυτό γιατί ένας τέτοιος ‘‘τραυματισμός’’ μπορεί να έχει διαχρονικές επιπτώσεις στη καθημερινή λειτουργία του.

Στην ουσία, το τραύμα είναι μία «ανοιχτή πληγή», ένα ρήγμα που ‘‘κατακερματίζει’’ τον ανθρώπινο ψυχισμό.

Το τραύμα στην ψυχή δημιουργείται όταν το άτομο έχει εκτεθεί σε κάποιες ακραίες ψυχοπιεστικές καταστάσεις, όπου το στρες, ο φόβος, ο πόνος και ο πανικός βιώνονται σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορούν να νοηματοδοτηθούν, ώστε το άτομο να κατανοήσει τη κατάσταση που βιώνει.

Το ψυχικό τραύμα μπορεί να πάρει μία πιο απλή μορφή ή μία πιο σύνθετη. Το απλό τραύμα είναι μεμονωμένο και μπορεί να αντιμετωπιστεί κάπως πιο εύκολα, σε αντίθεση με το σύνθετο όπου μπορεί να σχετίζεται με πιο βαθιές, διαχρονικές και αρνητικές εμπειρίες από την πρώιμη ηλικία μέχρι και την ενηλικίωση ενός ατόμου.

Σύνθετα τραύματα μπορούν να δημιουργηθούν όταν το άτομο έχει βιώσει μόνο αρνητικές εμπειρίες με τις θετικές να είναι τόσο λίγες που να μην είναι ικανές να λειτουργήσουν αντισταθμιστικά. Ψυχικό τραύμα μπορεί να προκληθεί και από έναν τραυματικό τρόπο σύνδεσης-επαφής- με σημαντικά για το άτομο πρόσωπα.

Ποιες μορφές μπορεί να πάρει το τραύμα στη ψυχή ενός ατόμου;

Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι… Το ψυχικό τραύμα δεν είναι κάτι που συνέβη στο παρελθόν και μένει εκεί. Είναι αυτό που μένει ακόμη ενεργό μέσα στο εκάστοτε άτομο και επηρεάζει το παρόν αλλά πολλές φορές και το μέλλον του.

Είναι μία «ανοιχτή πληγή», η οποία αν δεν κλείσει, θα συνεχίζει να καθορίζει και να κρατάει τα ηνία της συμπεριφοράς, της σκέψης και της επιλογής του ανθρώπου. Το τραύμα είναι μία σοβαρή διακοπή στη ζωή ενός ατόμου μέχρι τη στιγμή του τραυματικού συμβάντος.

Υπάρχει το γεγονός που μπορεί να συμβεί ξαφνικά και να δημιουργήσει τραύμα, υπάρχει όμως και το τραύμα που μπορεί να εξελίσσεται στην πάροδο του χρόνου, για παράδειγμα κάποια τραύματα στην παιδική ηλικία.

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που μπορεί να καθορίσουν το κατά πόσο μία εμπειρία είναι περισσότερο ή λιγότερο τραυματική, με τους παράγοντες να εμπίπτουν στις εξής κατηγορίες:

1. Ο άνθρωπος που βίωσε το γεγονός, ηλικία, ψυχική ανθεκτικότητα.

2. Τα στοιχεία του τραυματικού γεγονότος, η χρονική διάρκεια, ένας πιθανός δράστης ή η ύπαρξη σκόπιμης ή μη βλάβης.

3. Η αντίδραση αλλά και η υποστήριξη του κοινωνικού του περίγυρου.

Συχνά, οι άνθρωποι που έχουν τραυματιστεί ψυχικά βιώνουν μια διαχρονική υποκειμενική δυσφορία που αδυνατούν να εξηγήσουν.

Πανικοβάλλονται από συμπεριφορές, γεγονότα και καταστάσεις που μπορεί να τους θυμίζει την αρχική τραυματική τους εμπειρία. Ακόμη, αυτά τα άτομα αντιμετωπίζουν προβλήματα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, καθώς εάν υπάρχει ένα σύνθετο τραύμα όπου το άτομο έχει εκτεθεί σε διαχρονικές τραυματικές εμπειρίες, αναπτύσσεται μια δυναμική στις σχέσεις, προκαλώντας τη σκέψη ότι μπορεί να πυροδοτήσει πάλι κάποια αρνητικά συναισθήματα.

Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να οδηγήσουν σε συμπεριφορές αποφυγής ή και ακύρωσης σχέσεων. Ακόμη, τα άτομα με κάποιο ψυχικό τραύμα πιθανόν να αισθανθούν και μία αποσύνδεση, αναπτύσσοντας μια απαξιωτική στάση απέναντι στο ίδιο το τραύμα αλλά και στις επιπτώσεις αυτού, μια απώλεια μνήμης ή ακόμη και αδυναμία κατανόησης των συναισθημάτων.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις του ψυχικού τραύματος;

• Έντονη κόπωση
• Ευερεθιστότητα
• Συνεχή επιθετικότητα
• Αίσθηση απειλής και συνεχής καχυποψίας
• Έντονος φόβος, θυμός
• Κρίσεις πανικού
• Γενικευμένο άγχος
• Αίσθημα απόγνωσης
• Μετατραυματικό Στρες
• Κατάθλιψη
• Απώλεια μνήμης
• Αποφυγή
• Αυτοτραυματισμός
• Ψευδαισθήσεις

Ένα ψυχικό τραύμα είναι ικανό να καθορίσει ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή σου. Μην το επιτρέψεις να συμβεί.! Μπορεί να αντιμετωπιστεί!

Ζήτησε βοήθεια από κάποιον ειδικό Ψυχικής Υγείας και θα δεις…. Η ψυχή σου θα ηρεμήσει και θα συμβαδίζει με τη ζωή σου. Πάρε τη ζωή στα χέρια σου και αντιμετώπισε την κάθε δυσκολία με την οποία έρχεσαι αντιμέτωπος!