Η γονεϊκότητα αποτελεί μία από τις πιο δύσκολες "δουλειές" που ένας ενήλικας μπορεί να κάνει, από την στιγμή που δεν υπάρχει καμία προετοιμασία ή εκπαίδευση για κάτι τέτοιο. Τα παιδιά από την ηλικία των 3 ετών και μετά, αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η φαντασία και η πραγματικότητα είναι δύο διαφορετικά πράγματα και μπαίνουν σε έναν κόσμο με δομή και κανόνες.

Τα καλά σενάρια έχουν σασπένς και αφήνουν το καλό για το τέλος. Σ'αυτό το σημείωμα θα πούμε την κατάληξη στην αρχή και το μυστήριο θα λυθεί μία και καλή: Δεν υπάρχει τέλειος γονιός! Αυτό ήταν... Τώρα που μάθαμε την αλήθεια μπορούμε να απενεχοποιηθούμε και να δράσουμε χωρίς προσχήματα.

Πολύ συχνά στο γραφείο μου ερωτώμαι από τους γονείς αν είναι ανησυχητικό που το παιδί τους έχει φανταστικό φίλο. Μάλιστα, πολλές φορές ο φανταστικός φίλος είναι τόσο πραγματικός που έχει όνομα και παίζει μαζί του ή συνομιλεί.

Το διαζύγιο είναι μια επίπονη διαδικασία τόσο για το ζευγάρι όσο και για τα παιδιά. Όταν λοιπόν έρθει εκείνη η μέρα που οι γονείς θα πρέπει να ανακοινώσουν επίσημα στα παιδιά ότι η «μαμά και ο μπαμπάς» δεν θα είναι πλέον μαζί, θα πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι και διαθέσιμοι, ώστε να το διαχειριστούν όσο το δυνατόν καλύτερα, με σκοπό να το βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις νέες αλλαγές στη ζωή των παιδιών, να μειωθεί η όποια πιθανή επίπτωση στην ψυχική τους υγεία και να ξεπεραστεί το τραύμα.

Ένα μωρό γεννιέται και από την πρώτη στιγμή ξέρει πως να εκφράζει ελεύθερα τα συναισθήματα του. Από τη μήτρα ακόμα, αρχίζει να συλλέγει πληροφορίες και να διεργάζεται με πολύ απλό τρόπο μηνύματα, ερεθίσματα και αντιδράσεις από τους σημαντικούς του άλλους. Έτσι σταδιακά αναπτύσσει τη δική του κατανόηση για το πως λειτουργεί ο κόσμος, για το τι μπορεί να περιμένει από αυτόν και συν τω χρόνω, πώς να υπάρχει και να επιβιώνει εντός του, όμως πάντα μέσα από το βλέμμα της μητέρας του και τα δικά της συναισθήματα.

Εχθές συνάντησα μετά από πολύ καιρό ένα παιδικό μου φίλο. Είχαμε χαθεί για πολλά χρόνια, θυμάμαι η τελευταία φορά που τον είχα συναντήσει ήταν δυο μέρες πρίν την ορκωμοσία μου στο πανεπιστήμιο. Ένα ξαφνικό τηλεφώνημα, και σε δυο ώρες ήμασταν κάπου και τα πίναμε παρέα.

Η μητέρα , συνδέθηκε, με την πηγή της απόλυτης αγάπης, αυτοθυσίας , ανιδιοτέλειας, προσφοράς. Η μορφή της η ίδια θεωρήθηκε ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης για εκατομμύρια τραγούδια, ποιήματα, βιβλία. Όμως, η πραγματικότητα έχει δείξει ότι πολλές φορές οι ίδιες οι μητέρες όχι μόνο δεν προσφέρουν αγάπη και ασφάλεια, αλλά μπορούν να δημιουργήσουν τεράστιες συναισθηματικές ελλείψεις και πληγές στα ίδια τους τα παιδιά.

Καθημερινά ίσως να έρχεστε αντιμέτωποι με συχνούς καβγάδες και διαπληκτισμούς μεταξύ των παιδιών σας. Οι καβγάδες αυτοί αφορούν ένα πολύ σημαντικό θέμα αν και τις περισσότερες φορές δεν χρειάζεται να υπάρχει κάποιος ουσιαστικός λόγος για να «πιαστούν στα χέρια».

Το ΔΙΚΕΨΥ, Διεπιστημονική και Ερευνητική Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Παιδιών και Ενηλίκων (Λεωφ. Ηρακλείου 353, 4ος όροφος, Ν. Ηράκλειο Αττικής), στις 5 Δεκεμβρίου 2018, προσκαλεί όλους τους γονείς και εκπαιδευτικούς σε ανοιχτή ομιλία με θέμα τη «Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση παιδιών 0-10. Πως μπορούν γονείς και εκπαιδευτικοί να βοηθήσουν».

Με βάση την παιδαγωγική την οποία κάποτε μας επέβαλλαν, η απεριόριστη εξουσία του ενηλίκου πάνω στο παιδί θεωρείται ακόμη αυτονόητη. Οι περισσότεροι άνθρωποι εξάλλου δεν έχουν γνωρίσει κάτι διαφορετικό. Ίσως από ένα παιδί που δεν το πλήγωσαν, μπορούμε να μάθουμε μια εντελώς νέα, ειλικρινή και πραγματικά ανθρώπινη συμπεριφορά. Ένα τέτοιο παιδί δεν δέχεται ανεπιφύλακτα τα παιδαγωγικά επιχειρήματα που εμάς ακόμη μας έκαναν κάποια εντύπωση.

“Κάθε παιδί είναι καλλιτέχνης. Το θέμα είναι πώς θα παραμείνει καλλιτέχνης μεγαλώνοντας”. Πάμπλο Πικάσο
Αλήθεια, τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ότι ένα παιδί είναι επιθετικό;

Όταν σε εκρήξεις θυμού, φωνάζει, βρίζει, κοκκαλώνει ή χτυπά τα χέρια και τα πόδια του στο πάτωμα ή στα έπιπλα. Όταν χτυπά, δαγκώνει, πετά πράγματα ή παιχνίδια στους συμμαθητές ή τους γονείς του.

Ο φανταστικός φίλος είναι μία εφεύρεση πολλών παιδιών ηλικίας 3-5 ετών. Είναι ένας σύνηθες φαινόμενο της προσχολικής ηλικίας, το οποίο κυμαίνεται γύρω στο 60–65 % των παιδιών, όπως μας αναφέρουν οι επιστήμονες που έχουν μελετήσει το θέμα.

Η αυτό-εκτίμηση μπορεί να θεωρηθεί ως το απαραίτητο σωσίβιο με το οποίο το κάθε παιδί πρέπει να είναι εφοδιασμένο καθώς κολυμπά μέσα στην απύθμενη καθημερινότητα. Είναι το συστατικό για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του. Μέσα από την αυτοεκτίμηση, τα παιδιά μπορούν να κατανοήσουν και να ξεχωρίσουν τις δυνατότητες και τις αδυναμίες τους.

Έχω παρακολουθήσει πολλές φορές εκπομπές ταλέντων (μαγειρικής, μουσικής, τραγουδιού) , με διαγωνιζόμενους μικρά παιδιά. Ομολογώ ότι έχω θαυμάσει πολλές φορές τα ταλέντα των μικρών διαγωνιζόμενων, το πείσμα και την αγάπη τους στο αντικείμενό τους.

O φόβος είναι μια φυσιολογική αντίδρασηπροστατευτικού χαρακτήρα μπροστά σε ένα απειλητικό ερέθισμα. Είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης, γιατί μας κινητοποιεί προς αποφυγή ενός πραγματικού ή υποτιθέμενου κινδύνου. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και έρχονται σε επαφή με καινούργια ερεθίσματα και καταστάσεις, αρχίζουν πολύ φυσιολογικά να φοβούνται.

Ακόμα και στις μέρες μας αρκετά παιδιά πέφτουν θύματα κακοποίησης, κυρίως από τους γονείς τους, οι οποίοι χρησιμοποιούν τη βία ως μέσο πειθαρχίας, αλλά και από άλλα σημαντικά πρόσωπα του περιβάλλοντος τους. Τα τελευταία χρόνια, έχει διαπιστωθεί και κακοποίηση μεταξύ συνομηλίκων.

Το φαινόμενο της σωματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία άρχισε να γίνεται γνωστό μόλις την δεκαετία του ’60 όταν οι γιατροί “ανακάλυψαν” ότι ορισμένα παιδιά τραυματίζονταν σωματικά από τους γονείς τους και έκαναν λόγο για το “σύνδρομο του κακοποιημένου παιδιού”, ενώ μια δεκαετία αργότερα άρχισε να γίνεται γνωστή και η πραγματική συχνότητα της σεξουαλικής κακοποίησης που μέχρι εκείνη την περίοδο θεωρούνταν ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο (Trickett, Negriff, Ji, & Peckins, 2011).

Περνούσαμε την παιδική μας ηλικία ρίχνοντας ένα πέπλο ησυχίας και μυστικότητας που κάλυπτε τις διεστραμμένες εμπειρίες μας παιδικής κακοποίησης. Προσπαθούσαμε να ανταπεξέλθουμε με το να καταπιέζουμε της μνήμες μας, μαθαίνοντας να ξεχνάμε, αποσυνδέοντας και απομονώνοντας τους εαυτούς μας από τα αισθήματά μας, προσπαθώντας να ευχαριστήσουμε τους πάντες, αγωνιζόμενοι να προσαρμοστούμε και να χωρέσουμε στην «περίεργη» κατάστασή μας, στην οποία δεν υπήρχε ούτως ή άλλως άλλη διέξοδος διαφυγής.

Η παιδική παχυσαρκία εμφανίζεται στις σημερινές δυτικές κοινωνίες με όλο και αυξανόμενα ποσοστά, με τη χώρα μας να κατέχει δυστυχώς τη δεύτερη θέση στη σχετική λίστα, μετά τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις του Ερευνητικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Ψυχικής Υγείας (UMHRI).

Το άγχος μπορεί γενικά να οριστεί ως ένα δυσάρεστο αίσθημα αορίστου κινδύνου που επίκειται και εκφράζεται γενικά και απροσδιόριστα. Όπως γνωρίζουμε, το άγχος εκδηλώνεται με ένα ευρύ φάσμα έντασης και σοβαρότητας. Εχει βρεθεί ότι μέτρια επίπεδα άγχους αυξάνουν την απόδοση.