Γυναίκα σημαίνει ζωή

Ο σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή είναι δικαίωμα, το οποίο όχι μόνο κατοχυρώνεται συνταγματικά αλλά το κυριότερο είναι ότι είναι καλό να λειτουργεί ως ηθικός κανόνας όλων των πολιτών ενός κράτους με σεβασμό προς την ανθρώπινη υπόσταση.

Τον τελευταίο καιρό όλο και συχνότερα, δυστυχώς, πληροφορούμαστε ειδήσεις που αφορούν εγκλήματα γυναικοκτονιών. Το έγκλημα της γυναικοκτονίας έχει φυλετικά χαρακτηριστικά, μια και τα θύματα αυτών των δολοφονιών είναι ως επί το πλείστον γυναίκες.

Ιστορική αναδρομή

Αν κοιτάξουμε στο παρελθόν θα δούμε ότι η γυναίκα είχε καταταχθεί στην κατηγορία του ασθενούς φύλου, πράγμα που σημαίνει ότι σύμφωνα με τη γνώμη του κοινωνικού συνόλου χρειαζόταν ιδιαίτερη προστασία, φροντίδα και παρέμενε κατά κύριο λόγο εντός του σπιτιού. Ασχολούνταν με τις οικογενειακές υποχρεώσεις και δεν είχε ιδιαίτερες απαιτήσεις οικονομικής ανεξαρτησίας ή μόρφωσης.

Στη σημερινή όμως εποχή ο ρόλος της γυναίκας έχει αλλάξει καθοριστικά.

Οι γυναίκες πρωτοστατούν στον επαγγελματικό και κοινωνικό στίβο, στην πολιτική ζωή και ταυτόχρονα είναι επιφορτισμένες με ποικίλες οικογενειακές υποχρεώσεις.

Μια γυναίκα ουσιαστικά αντιμετωπίζεται ως ένα πολυμηχάνημα, καθώς είναι επιφορτισμένη με πολλαπλούς ρόλους.

Είναι μητέρα, σύζυγος, εργαζόμενη, συνάδελφος. Παρατηρούμε λοιπόν ότι ενώ χρειάζεται να ανταποκριθεί σε ποικίλλους ρόλους αντί να χαίρει σεβασμού και θαυμασμού, τουναντίον διαπράττονται εγκληματικές πράξεις, θανάσιμες πολλές φορές, σε βάρος της.

Θα επιχειρήσουμε να εξετάσουμε το ζήτημα των γυναικοκτονιών υπό το πρίσμα μιας ψυχοκοινωνικής οπτικής γωνίας.

Αρχικά, είναι ζήτημα παιδείας και διαπαιδαγώγησης τόσο των νεαρών αγοριών και κοριτσιών το πώς έχουν μάθει να διαχειρίζονται από την παιδική τους ηλικία τις διαφορές που προκύπτουν στις σχέσεις μεταξύ τους.

Ένα αγόρι, το οποίο έχει ενδοβάλλει την πεποίθηση ότι για να γίνει ένας σωστός άντρας χρειάζεται να κυριαρχεί και να επιβάλλει τη γνώμη και την εξουσία του στο γυναικείο φύλο με οποιοδήποτε τίμημα, είναι πολύ πιθανό μεγαλώνοντας να εξελιχθεί σε έναν άντρα, ο οποίος δεν μπορεί να ανεχθεί να συνδιαλέγεται με μία διαφορετική γνώμη από την δική του.

Κάθε φορά που μπορεί να συζητά με μία γυναίκα και εκείνη εκφράζει ελεύθερα τη γνώμη της υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να αισθάνεται ότι απειλείται ο ανδρισμός του και για αυτό να προσπαθεί με οποιονδήποτε τρόπο, ακόμη και εγκληματικό και κακοποιητικό, να καταπνίξει οποιαδήποτε φωνή του ψιθυρίζει στο αυτί ότι δεν είναι επαρκής και αρκετά άνδρας.

Επομένως, για να επικρατήσει χρειάζεται να επιβληθεί, ακόμα και ποδοπατώντας μία ανθρώπινη ζωή.

Από την άλλη μεριά, χρειάζεται να δούμε και τον τρόπο που μεγαλώνουν τα κορίτσια.

Υπάρχουν πολλές κοπέλες, οι οποίες πριν οδηγηθούν στα γραφεία των θεραπευτών, των ειδικών της ψυχικής υγείας δεν έχουν αντιληφθεί ότι επιλέγουν κακοποιητικούς συντρόφους, συζύγους απλά και μόνο επειδή έχουν εξοικειωθεί με τη βία από την παιδική τους ηλικία.

Το πρώτο περιβάλλον κοινωνικοποίησης για κάθε παιδί είναι η οικογένειά του. Μια κοπέλα, λοιπόν, η οποία έχει μεγαλώσει δεχόμενη βία είτε αυτή είτε η μητέρα της ουσιαστικά έχει μάθει να υποτάσσεται και να καταδυναστεύεται.

Όντας λοιπόν εξοικειωμένη με την βία πολλές φορές οδηγείται, ακόμη και αν δεν το θέλει συνειδητά, σε κακοποιητικά πρότυπα, καθώς έχει μάθει να επιλέγει μία κακοποιημένη μορφή επικοινωνίας, όχι την αληθινή αγάπη.

Ο ρόλος της αυτογνωσίας

Είναι πρωταρχικής σημασίας οι άνθρωποι πριν προχωρήσουν στη δημιουργία μιας σχέσης ή στην τέλεση ενός γάμου να έχουν πρώτα ανακαλύψει και αναγνωρίσει στον εαυτό τους όλα εκείνα τα σημεία, τα οποία χρειάζεται να δουλέψουν για να μάθουν να αγαπούν ο ένας τον άλλον δίχως να πληγώνονται.

Σε αυτό το σημείο μπορούμε να θυμηθούμε αυτή την οπτικοποιημένη παρουσίαση που γίνεται πολλές φορές σε ψυχολογικά συνέδρια, σύμφωνα με την οποία δύο σκαντζόχοιροι προσπαθούν να αγκαλιαστούν για να ζεσταθούν από το κρύο αλλά αγκαλιάζονται με ένα τέτοιο τρόπο που τα αγκαθάκια που έχουν πληγώνουν το ένα το άλλο.

Μαθαίνουν λοιπόν πρώτα από όλα να θεραπεύουν τις πληγές τους, να κρατούν υγιείς αποστάσεις μεταξύ τους και στη συνέχεια μπορούν να επικοινωνήσουν, να αγκαλιαστούν, να αγαπήσουν και να αγαπηθούν με έναν τρόπο λειτουργικό.

Επιπρόσθετα, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε στο γεγονός ότι η αγάπη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ελευθερία. Στην πλειοψηφία των εγκλημάτων γυναικοκτονίας ακούμε συχνά να αναφέρεται από τους δράστες ότι αγαπούσαν τις γυναίκες αυτές και ότι δεν μπορούσαν να ζήσουν μακριά τους. Κάτι τέτοιο αποτελεί τρομερή διαστρέβλωση και κακοποίηση της έννοιας της αγάπης.

Η αγάπη συνδέεται με την ομορφιά και την εξέλιξη και δεν συμβαδίζει με τη βίαιη και κακουργηματική αφαίρεση της ζωής του ανθρώπου που αγαπάς.

Κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να επιλέξει ή όχι να παραμείνει  με την /τον σύντροφό του.

Από τη στιγμή λοιπόν που κάποιος άνθρωπος θεωρεί ότι έχει το δικαίωμα να αφαιρέσει τη ζωή της συντρόφου του έχει εμποτίσει τον εαυτό του με χαρακτηριστικά ναρκισσιστικά, τα οποία δεν τον αφήνουν να δει πέρα από τη δική του σφαίρα διαστρεβλωμένης λογικής.

Πολλές φορές στα εγκλήματα αυτά αποδίδονται χαρακτηρισμοί ψυχολογικών διαταραχών ενώ μπορεί απλά το κυριαρχικό συναίσθημα από το οποίο εμφορούνται οι δράστες και τους οδηγεί στην τέλεσή τους να είναι ο διογκωμένος ναρκισσισμός.

Τα τελευταία χρόνια λόγω της ενημέρωσης και της πληροφόρησης που υπάρχει γύρω από τα θέματα ισότητας των δύο φύλων αλλά και τις γραμμές ενδοοικογενειακής βίας παρέχεται σημαντικό έργο στην καταγραφή τέτοιων εγκλημάτων και στην βοήθεια των θυμάτων.

Γίνεται ιδιαίτερα αξιόλογη προσπάθεια να πληροφορηθεί η κοινωνία γύρω από αυτά τα θέματα και να υπάρχει επαγρύπνηση ούτως ώστε να αντιληφθούν όλοι ότι ακόμα και αν η βία δεν λαμβάνει χώρα στο δικό μας σπίτι και συμβαίνει στο διπλανό.

Αυτό είναι κάτι που μας αφορά όλους.

Η βία είναι φαινόμενο κοινωνικής παθογένειας και όπως όλα τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας για να μπορέσει να κατασταλεί χρειάζεται η κοινωνική μόρφωση και εξέλιξη όλων μας.

Αν διατηρούμε την νοοτροπία ότι οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μας δεν μας αφορά τότε η βία  διατηρείται.

Για να μπορέσει η βία να γίνει παρελθόν χρειάζεται να σπάσει ο κύκλος της και αυτό θα επιτευχθεί μόνο όταν ο κάθε άνθρωπος κάνει προσωπική δουλειά με τον εαυτό του και είναι έτοιμος να ανοίξει την καρδιά του και να επικοινωνήσει με έναν τρόπο, που θα αποπνέει σεβασμό, ειλικρίνεια, αυθεντικότητα, αγάπη, ενσυναίσθηση και άνευ όρων αποδοχή.

Ας μην ξεχνάμε ότι σε αυτή τη ζωή ήρθαμε όχι για να μείνουμε στάσιμοι σε αυτά που έχουμε μάθει αλλά κυρίως για να εξελιχθούμε προς μία κατεύθυνση που μπορεί να μη μας είναι γνώριμη αλλά προωθεί την ψυχοσωματική μας εξέλιξη και ανάπτυξη, τόσο την προσωπική όσο και την κοινωνική.

Βιβλιογραφικές αναφορές

Μυλωνόπουλος, Χρ. (2011). Ποινικό Δίκαιο. Ειδικό Μέρος. Αθήνα: Π.Ν. Σάκκουλας.

Παπαδάκη – Μιχαηλίδη, Ε. (1995). Η σιωπηλή γλώσσα των συναισθημάτων. Η μη λεκτική επικοινωνία στις διαπροσωπικές σχέσεις. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα.

Παπαδόπουλος, Ν. (2005). Λεξικό της Ψυχολογίας. Εγκυκλοπαιδικό με τετράγλωσση ορολογία. Αθήνα: Σύγχρονη Εκδοτική.

Παππά, Β. (2013). Η λογική των συναισθημάτων. Συναισθηματική ανάπτυξη και συναισθηματική νοημοσύνη. Αθήνα: Οκτώ, σ. 126-128.