Ακρόαση άρθρου......

Η πρόσληψη τροφής αποτελεί μία πολύ σημαντική διαδικασία για τον άνθρωπο από τη γέννησή του. Αυτό συμβαίνει, αφενός επειδή είναι απαραίτητη για την επιβίωσή του, αφετέρου γιατί μέσω αυτής επιτυγχάνεται η ψυχική σύνδεση του βρέφους με τη μητέρα, δημιουργώντας ψυχικές αναπαραστάσεις για τη μετ'έπειτα εξέλιψη του ατόμου.

Το φαγητό ως άμυνα

Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, μάλιστα, μπορεί να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο η λήψη τροφής μπορεί να χρησιμοποιείται ως άμυνα σε αγχωτικά και καταθληπτικά συναισθήματα.

Το φαγητό, πολλές φορές, γίνεται μία διέξοδος εκτόνωσης αλλά και εκπλήρωσης ανικανοποίητων συναισθημάτων, δημιουργώντας πρόβλημα στο άτομο, όταν αυτή η αμυντική διαδικασία καταλήξει εκτός ελέγχου και γίνει παθολογική.

διαταραχές πρόσληψης τροφής και εικόνα σώματος

Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι απόρροια της ατομικής ψυχολογίας, των οικογενειακών διαντιδράσεων, της βιολογικής λειτοργίας του σώματος και, φυσικά, των κοινωνικών προτύπων. Ως βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν τη διαταραγμένη σχέση του ατόμου τόσο με το φαγητό, όσο και με την εικόνα του σωματός του.

Η πρόσληψη τροφής, σε αυτή την περίπτωση, μετατρέπεται σε απειλή για την εικόνα του σώματος και το άτομο προσπαθεί να την ελέγξει με ακραίους τρόπους, βλάπτοντας την ίδια του τη σωματική και γενική υγεία.

Αποκτήστε το βιβλίο Εικόνα σώματος και διατροφικές διαταραχές , από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr

Ψυχογενής ανορεξία

Μία από τις κύριες διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι η ψυχογενής ανορεξία. Σύμφωνα με τον ορισμό που αναφέρεται στο εγχειρίδιο κλινικής ψυχιατρικής, η ψυχογενής ανορεξία είναι μία σοβαρή και δυνητικά θανατηφόρος κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από διαταραγμένη εικόνα του σώματος και επιβολή στον εαυτό αυστηρών διαιτητικών περιορισμών, που συνήθως οδηγούν σε σοβαρού βαθμού υποσιτισμό.

Οι ασθενείς χάνουν βάρος μειώνοντας δραστικά τη συνολική πρόσληψη τροφής, ξεκινώντας αυστηρά προγράμματα άσκησης ή εμφανίζοντας τακτικά επεισόδια υπερφαγίας που ακολουθούνται από λήψη καθαρκτικών ουσιών. Το ποσοστό θνησιμότητας είναι στο 5 με 18% των ασθενών.

Τύποι ψυχογενούς ανορεξίας

Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να γίνει διάκριση ανάμεσα στους δύο τύπους της ανορεξίας, που είναι ο περιοριστικός και ο αντισταθμιστικός τύπος. Πιο συγκεκριμένα, στον πρώτο τύπο, το άτομο δεν ξεσπά με υπερφαγίες αλλά έχει ιδεοψυχαναγκαστικές συνήθειες σε σχέση με το φαγητό, επιλέγοντας περιορισμένη ποσότητα αλλά και ποικιλία.

Μάλιστα, αποτελέσματα μελέτης έδειξαν ότι αυτός ο τύπος ανορεξίας έχει λιγότερες πιθανότητες ίασης από ότι ο αντισταθμιστικός. Ο αντισταθμιστικός τύπος χαρακτηρίζεται από επεισόδια υπερφαγίας, τα οποία προσπαθεί το άτομο μέσω της κακής χρήσης καθαρκτικών ή διουρητικών, ή τον αυτοπροκαλούμενο εμετό να αντισταθμίσει.

Εκδήλωση ψυχογενούς ανορεξίας

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Η έναρξη της συγκεκριμένης διαταραχής, τοποθετείται μεταξύ της ηλικίας των 10 με 20 και σχετίζεται με ένα στρεσσογόνο γεγονός που πυροδότησε την ενεργοποίηση της εκδήλωσης. Εμγανίζεται κατά κύριο λόγο περισσότερο στις γυναίκες ενώ μία διαπίστωση είναι ότι συχνά σχετίζεται με επαγγέλματα όπως το μπαλέτο, η ρυθμική γυμναστική και γενικά καταστάσεις που επιβάλλουν και επιβραβεύουν το λεπτό σώμα.

Θεραπεία ψυχογενούς ανορεξίας

Η θεραπεία της συγκεκριμένης διαταραχής περιλαμβάνει τη νοσηλεία, την ψυχοθεραπεία και τη φαρμακευτική αγωγή εκεί που μπορεί να είναι αποτελεσματική. Όσον αφορά τη νοσηλεία, τα άτομα που βρίσκονται κατά 20% κάτω από το αναμενόμενο για το ύψος τους, βάρος, χρειάζονται ενδονοσοκομειακή νοσηλεία που περιλαμβάνει ατομική ψυχοθεραπεία, συμπεριφορική διαχείριση, οικογενειακή εκπαίδευση, και όπου είναι αναγκαίο και ψυχοτρόπα φάρμακα.

Αρχικός στόχος είναι να επανέλθει η διατροφική συνθήκη των ασθενών, και στη συνέχεια η εκούσια συμμετοχή τους στο θεραπευτικό τους πρόγραμμα.Τα άτομα, τώρα, που βρίσκονται κάτω από το 30% του αναμενόμενου για το ύψος τους, βάρος, χρειάζονται ψυχιατρική νοσηλεία για διάστημα από 2 έως 6 μήνες.

Η ψυχοθεραπεία ως μέθοδος θεραπείας των διαταραχών πρόσληψης τροφής περιλαμβάνει κυρίως τη γνωσιακή - συμπεριφορική μέθοδο, τη δυναμική ψυχοθεραπεία και την οικογενειακή θεραπεία.

Η πρώτη έχει ως σκοπό και είναι αποτελεσματική ως προς την προαγωγή της πρόσληψης βάρους μέσω της εκμάθησης της παρατήρησης των συναισθημάτων, της υπερφαγίας και των καθαρκτικών συμπεριφορών που το βλάπτουν.

Δυστυχώς δεν διάλεξα τους γονείς μου
Σε αυτό το ανατρεπτικό βιβλίο, η έγκυρη κλινική ψυχολόγος Lindsay Gibson αποκαλύπτει την καταστροφική φύση των συναισθηματικά ανώριμων γονέων, τα τοξικά μοτίβα με τα οποία μας έχουν σημαδέψει και μας παρέχει πολύτιμους τρόπους για να θεραπευτούμε

Γίνεται προσπάθεια πραγματοποίησης γνωσιακής αναδόμησης του ατόμου που το βοηθάει στη διαχείριση και αμφισβήτηση των απειλητικών σκέψεων για την τροφή, και στη βελτίωση μέσω αυτού, των γενικότερων διαπροσωπικών και σκέτο προσωπικών σχέσεών του.

Δυναμική ψυχοθεραπεία

Η δυναμική ψυχοθεραπεία, στη συνέχεια, χρειάζεται να στηρίζεται στην εμπαθητική κατανόηση και το ενεργό ενδιαφέρον από την πλευρά του κλινικού ώστε να νιώσει ασφάλεια ο ασθενής ότι δεν απειλείται η αυτονομία του και να αρχίσει να μειώνει την καχυποψία του απέναντι στον θεραπευτή και σε όλη τη συνθήκη της θεραπείας.

Αντίσταση στη θεραπεία

Επειδή, σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ασθενείς επιδεικνύουν μεγάλη αντίσταση στην θεραπεία, είναι χρήσιμο, η δεύτερη, να εστιάζει αρχικά και περισσότερο στην ανάπτυξη μίας κατανοητικής θεραπευτικής σημασίας και στη συνέχεια να δίνει χώρο και στην ανάδυση και αντιμετώπιση του συμπτώματος του ασθενούς.

Τα άτομα έχουν ανάγκη να αισθάνονται ότι κάποιος τους καταλαβαίνει και δεν κρίνει τις διατροφικές τους επιλογές αλλά νοιάζεται αλήθεια να ακούσει αυτό που έχουν να πουν. Χρειάζεται να νιώσει τον θεραπευτή σύμμαχο και όχι κριτή των επιλογών του.

Οικογενειακή θεραπεία

Τέλος, η οικογενειακή θεραπεία, ενδείκνυται σε καταστάσεις, όπου ο ασθενής ζει με την οικογένειά του, αφού η ανάλυση των οικογενειακών σχέσεων και δομών καθώς και των δεισλειτουργιών του είναι μεγάλης σημασίας.

Δίνεται έμφαση στον επαναπροσδιορισμό των σχέσεων του ασθενούς με τα μέλη της οικογένειας και την καταπολέμηση της άποψης ότι ο ασθενής αποτελεί το πρόβλημα ή ανάλογα την οικογενειακή δομή, τον αποδιοπομπαίο τράγο της συνθήκης. Όταν η οικογενειακή θεραπεία δεν είναι δυνατή για κάποιους λόγους, προτιμάται η ατομική θεραπεία που εστιάζει στις οικογενειακές σχέσεις.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Ελευθερία Ζεμπίλη

zempili

Φοιτήτρια Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου. Παράλληλα με τις σπουδές, παρακολουθεί σεμινάρια ψυχοπαθολογίας & αθλητικής ψυχολογίας.
Αγαπημένα βιβλία: O καλός ψυχολόγος & Τα μυστικά της απόλυτης αυτοπεποίθησης.