Συνομιλία με το ChatGPT για την απαγόρευση της Online Ψυχοθεραπείας στην Ελλάδα

Στο τελευταίο τακτικό online meeting της ομάδας του PSYCHOLOGY.GR, συζητούσαμε και διερευνούσαμε τις δυνατότητες χρήσης του νέου trend που ακούει στο όνομα ChatGPT.

Εν μέσω των διαφόρων δοκιμών που κάναμε, το ρωτήσαμε σχετικά με την Online ψυχοθεραπεία και την αποτελεσματικότητα της.

Το ρωτήσαμε όμως κι αν γνωρίζει ότι με την τελευταία αναθεώρηση του κώδικα δεοντολογίας των ψυχολόγων το 2019, ουσιαστικά, η εξ’ αποστάσεως ψυχοθεραπεία, έχει απαγορευθεί στην Ελλάδα!

Εκεί, το ChatGPT… τα μπέρδεψε! Και αρχικά, μας έδωσε λανθασμένη απάντηση.

Περί τεχνητής νοημοσύνης και άλλων νέων τεχνολογιών

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια έννοια που δεν έχει απασχολήσει ακόμη τις κοινότητες των ψυχολόγων και των ψυχοθεραπευτών. Πρόκειται όμως για τεχνολογίες και διαδικασίες που θα εισχωρήσουν έντονα τα αμέσως επόμενα χρόνια, στο έργο των ψυχολόγων.

Χωρίς αμφιβολία, η ψυχολογία ως επιστημονικός κλάδος, όπως και όλοι οι επιστημονικοί κλάδοι, οφείλουν να προσαρμόζονται στα δεδομένα της σύγχρονης εποχής, να ερευνούν, να καταλήγουν σε επιστημονικά τεκμηριωμένα συμπεράσματα και να ενσωματώνουν στη δουλειά τους, σύγχρονες αντιλήψεις και πρακτικές.

Τι είναι το ChatGPT

Τον Νοέμβριο του 2022, έγινε για πρώτη φορά το λανσάρισμα του ChatGPT από την OpenAI και από τότε, όλος ο πλανήτης, μιλάει και γράφει γι΄αυτό: πως θα αλλάξει τη ζωή μας, τι προεκτάσεις θα έχει, ποια επαγγέλματα θα καταστήσει παρωχημένα… υπάρχουν βέβαια και οι σκεπτικιστές, που το βλέπουν με δισταγμό, εκφέροντας προβληματισμούς και φόβους…

Το ChatGPT είναι ένα chat bot, δηλαδή ρομπότ, το οποίο έχει δημιουργηθεί για να συνομιλείς μαζί του και να σου λύνει απορίες.

Απαντά με «προσωπικότητα» και «ανθρώπινο ύφος», δίνοντας την αίσθηση ότι «συνομιλείς» σε έναν άνθρωπο και όχι σε μια μηχανή.

Τροφοδοτείται από έναν μεγάλο αριθμό δεδομένων και υπολογιστικών τεχνικών.

Ρωτήσαμε το ChatGPT για την Online Ψυχοθεραπεία

Ακολουθεί η "συζήτηση" μας, με το Bot: 

ΕΡ. Καλό μου ChatGPT… Η online ψυχοθεραπεία, είναι εξίσου αποτελεσματική με την διά ζώσης ψυχοθεραπεία?

ΑΠ. Η αποτελεσματικότητα της online ψυχοθεραπείας συζητείται στην επιστημονική κοινότητα, αλλά οι περισσότερες ερευνητικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η online ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τη διά ζώσης ψυχοθεραπεία σε πολλούς τομείς της ψυχικής υγείας.

Συγκεκριμένα, μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Affective Disorders το 2018 ανέφερε ότι η online ψυχοθεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματική με την διά ζώσης ψυχοθεραπεία στη θεραπεία της κατάθλιψης και της άγχους. Επιπλέον, μία άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο BMC Psychiatry το 2014 βρήκε ότι η online ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματική για τη θεραπεία της κατάθλιψης, του άγχους και της στρες.

Άλλες έρευνες δείχνουν ότι η online ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τη διά ζώσης ψυχοθεραπεία σε πολλούς τομείς, όπως στη μείωση των συμπτωμάτων των ψυχικών διαταραχών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Γενικά, η online ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι κατάλληλη για ανθρώπους που δυσκολεύονται να προσέλθουν σε από κοντά συνεδρίες ψυχοθεραπείας, λόγω αναπηριών, ασθενειών, απομακρυσμένης τοποθεσίας ή έλλειψης χρόνου. Επίσης, η online ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι πιο προσιτή οικονομικά για ορισμένους ανθρώπους, ειδικά εάν δεν υπάρχει πρόσβαση σε κοντινό ψυχολόγο.

Ωστόσο, η απόδοση της online ψυχοθεραπείας εξαρτάται επίσης από την ποιότητα της σύνδεσης στο διαδίκτυο, την ικανότητα του ψυχολόγου να διαχειριστεί την τεχνολογία, την ποιότητα της επικοινωνίας μεταξύ ψυχολόγου και ασθενούς, και την ικανότητα του ψυχολόγου να παρέχει τις κατάλληλες συνθήκες που θα βοηθήσουν στο να επιτευχθεί ένα θεραπευτικό αποτέλεσμα. Ακόμη είναι σημαντικές, η ποιότητα της σχέσης ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και τον ασθενή, η επαγγελματική εμπειρία του ψυχοθεραπευτή και η κατάλληλη εφαρμογή της θεραπευτικής μεθόδου για τη συγκεκριμένη ψυχική διαταραχή.

Πρέπει ακόμη να ληφθεί υπόψη ότι κάθε περίπτωση είναι μοναδική και ότι η αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η σοβαρότητα του προβλήματος και ο τύπος της ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιείται.

Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις όπου η διά ζώσης ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι προτιμότερη, όπως για παράδειγμα σε περιπτώσεις σοβαρών ψυχοπαθολογιών, όπου η φυσική παρουσία του ψυχολόγου μπορεί να είναι απαραίτητη για τη διάγνωση και τη θεραπεία.

Επίσης, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να προτιμούν τη διά ζώσης ψυχοθεραπεία λόγω προσωπικών προτιμήσεων ή επειδή έχουν δυσκολίες στη χρήση των τεχνολογιών.

ΕΡ . Γνωρίζεις αν επιτρέπεται η online ψυχοθεραπεία στην Ελλάδα?

ΑΠ. Ναι, η online ψυχοθεραπεία επιτρέπεται στην Ελλάδα και έχει γίνει ακόμα πιο δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου είναι μια εξίσου αποτελεσματική και ασφαλής εναλλακτική λύση για τους ανθρώπους που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να πραγματοποιήσουν προσωπικές συνεδρίες. Οι ψυχοθεραπευτές στην Ελλάδα που παρέχουν υπηρεσίες online ψυχοθεραπείας πρέπει να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση και πιστοποίηση, όπως και στις παραδοσιακές συνεδρίες ψυχοθεραπείας. Επίσης, πρέπει να εφαρμόζουν τα ίδια πρότυπα και πρακτικές ασφαλείας και απορρήτου που εφαρμόζονται στις παραδοσιακές συνεδρίες.

ΕΡ. Κάνεις λάθος!

ΑΠ. Ζητώ συγγνώμη αν έκανα κάποιο λάθος. Θα ήθελα να μου πεις ποιο ακριβώς είναι το λάθος μου ώστε να μπορέσω να διορθώσω την απάντησή μου και να βοηθήσω με τη σωστή πληροφορία.

ΕΡ. Με την αναθεώρηση του κώδικα δεοντολογίας ψυχολόγων, το 2019, απαγορεύεται η εξ αποστάσεως ψυχοθεραπεία

ΑΠ. Διορθώνω την αρχική μου απάντηση: το 2019, με την αναθεώρηση του κώδικα δεοντολογίας των ψυχολόγων στην Ελλάδα, αλλάζει η προσέγγιση ως προς την online ψυχοθεραπεία. Αν και η online ψυχοθεραπεία δεν απαγορεύεται επίσημα, οι ψυχολόγοι και οι ψυχοθεραπευτές καλούνται να λαμβάνουν υπόψη τους ορισμένες προϋποθέσεις για την παροχή ασφαλούς και αποτελεσματικής ψυχοθεραπείας μέσω διαδικτύου. Συγκεκριμένα, η απόφαση για την καταλληλότητα της online ψυχοθεραπείας θα πρέπει να λαμβάνεται με την συνδρομή ενός ειδικού ψυχολόγου ή ψυχοθεραπευτή, καθώς και να συμμορφώνεται με τα πρότυπα και τις πρακτικές ασφαλείας και απορρήτου που εφαρμόζονται στις παραδοσιακές συνεδρίες. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρχει πλήρης διαφάνεια σχετικά με την ταυτότητα και την εκπαίδευση του ψυχολόγου ή του ψυχοθεραπευτή, καθώς και τον τρόπο χρήσης των τεχνολογιών για την επικοινωνία και την ασφάλεια των δεδομένων

ΕΡ. Η αναθεώρηση του κώδικα δεοντολογίας το 2019 συγκεκριμένα αναφέρει: Απαγορεύεται η διενέργεια πράξεων ψυχολόγου και γενικά η άσκηση του επαγγέλματος διαδικτυακά, παρά μόνο στους χώρους που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία και σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται κάθε φορά.

ΑΠ. Έχεις δίκιο, σε ευχαριστώ για τη διόρθωση. Η αναθεώρηση του κώδικα δεοντολογίας το 2019 πράγματι αναφέρει ότι απαγορεύεται η διενέργεια πράξεων ψυχολόγου και γενικά η άσκηση του επαγγέλματος διαδικτυακά, παρά μόνο στους χώρους που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία και σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται κάθε φορά. Ωστόσο, παραμένει ισχύουσα η ρύθμιση που ανέφερα στην προηγούμενη απάντηση ότι η online ψυχοθεραπεία επιτρέπεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και πρακτικές που ασφαλίζουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Τελικό σχόλιο μας...

Μπορεί να παραθέσαμε στο παρόν κείμενο -για λόγους διασκέδασης αν θέλετε- τη συνομιλία μας με το ChatGPT, όμως το θέμα της απαγόρευσης της Online Ψυχοθεραπείας στην Ελλάδα και γενικά της απαγόρευσης άσκησης του επαγγέλματος διαδικτυακά, σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση του κώδικα δεοντολογίας (2019) μόνο διασκεδαστικό δεν είναι!

Προφανώς, θα επανέλθουμε σε αυτό, πολύ σύντομα, με σχετικό ρεπορτάζ!