Ποιος είναι ο ρόλος της Φυσιοθεραπείας στην Ψυχική Υγεία

Η θεμέλια αρχή της φυσικοθεραπείας στην ψυχική υγεία είναι η βελτίωση της ευεξίας και η ενδυνάμωση του ατόμου με την προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, της άσκησης, της αύξησης της επίγνωσης του σώματος και της λειτουργικής κίνησης, συγχωνεύοντας σωματικά και ψυχικά στοιχεία του ατόμου.

Φυσικοθεραπεία και Ψυχικές Διαταραχές

Η φυσικοθεραπεία στην ψυχική υγεία βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και κλινικές αποδείξεις και συμβάλλει στην αντιμετώπιση μια πληθώρας ψυχικών διαταραχών τόσο στους ενήλικες – όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, ψυχώσεις, διαταραχές προσωπικότητας, άνοια, κλπ – όσο και στα παιδιά και εφήβους που πάσχουν από διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα, προβλήματα συμπεριφοράς, νοητική στέρηση, μαθησιακές δυσκολίες, αναπτυξιακές διαταραχές, κλπ.

Επιπρόσθετα, η πλειοψηφία των ανθρώπων με ψυχικά προβλήματα έχουν και συχνά συνοδά νοσήματα, τα όποια οι φυσικοθεραπευτές αντιμετωπίζουν με επιτυχία συμβάλλοντας στη πρόληψη και μείωση των περισσοτέρων παραγόντων θνησιμότητας τους.

Την απόλυτη δικαίωση του σοφού ρητού των αρχαίων προγόνων «Νους υγιής εν σώματι υγιή» επιβεβαιώνουν τα αποτελέσματα των σχετικών μελετών σχετικά με τη συμβολή της μυοσκελετικής υγείας μέσω της θεραπευτικής άσκησης στην ψυχική υγεία, ειδικά στους ηλικιωμένους ανθρώπους».

Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα της συνέντευξης τύπου που έδωσε ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών στην Αίγλη Ζαππείου, στις 27 Σεπτεμβρίου 2018, με αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας Μυοσκελετικής Υγείας στις 30 Σεπτεμβρίου.

Τη συνέντευξη τύπου άνοιξε με την ομιλία του ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και επικεφαλής της Ψυχογηριατρικής μονάδας του Αιγινήτειου Νοσοκομείου κ. Αντώνης Πολίτης.

Σύνδεση θεραπευτικής άσκησης και ψυχικής υγείας

Τη σκυτάλη από τον κ. Πολίτη ανέλαβε ο φυσικοθεραπευτής του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός και συντονιστής του επιστημονικού τμήματος του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών κ. Σταύρος Σταθόπουλος, ως απολύτως αρμόδιος για τη σύνδεση της θεραπευτικής άσκησης με την ψυχική υγεία, καθώς αποτελεί τον εκπρόσωπο της Ελλάδας στη Διεθνή Οργάνωση Φυσικοθεραπευτών στην Ψυχική Υγεία (IOPTMH). Όπως υπογράμμισε ο κ. Σταθόπουλος, η θεραπευτική άσκηση είναι από τις πιο ελπιδοφόρες στρατηγικές βελτίωσης της γνωστικής λειτουργίας, της φυσικής  κατάστασης και της λειτουργικής ανεξαρτησίας του ασθενή και επιβραδύνει την πρόοδο της νόσου Αλτζχάιμερ, στην οποία οφείλεται η πλειονότητα των περιστατικών άνοιας.

Σύμφωνα με τον κ. Σταθόπουλο, πληθώρα μελετών στις μέρες μας έχουν αναδείξει ότι η συστηματική άσκηση μέσω μηχανισμών, προάγει την εγκεφαλική λειτουργία, διατηρώντας και βελτιώνοντας τις γνωστικές λειτουργίες του λόγου, της μνήμης και της προσοχής. Η σωματική άσκηση μπορεί  να μειώσει την συχνότητα εμφάνισης νευροεκφυλιστικών ασθενειών και ειδικότερα της νόσου Αλτζχάιμερ.

Ζήτημα… άσκησης

Τα αυξημένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας προστατεύουν σημαντικά (38%) από τη μείωση της γνωστικής ικανότητας, ενώ η χαμηλού έως μέτριου επιπέδου άσκηση, παρουσιάζει επίσης σημαντική προστασία (35%) έναντι των γνωστικών ελλειμμάτων. Παράλληλα, ο κ. Σταθόπουλος τόνισε ότι οι εξατομικευμένες συστάσεις για την πρόληψη και τη διαχείριση της νόσου Alzheimer μέσα από ένα θεραπευτικό πρόγραμμα άσκησης πρέπει να δίνονται μόνον από τους πτυχιούχους φυσικοθεραπευτές.

Τη συνέντευξη έκλεισε ο Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών κ. Πέτρος Λυμπερίδης

Σύμφωνα με τον κ. Λυμπερίδη, οι συμπολίτες μας που υποβάλλονται άμεσα σε προγράμματα φυσικοθεραπευτικής παρέμβασης έχουν εμφανώς καλύτερα αποτελέσματα, γίνονται λειτουργικοί, συνεχίζουν να ασκούν τις καθημερινές τους δραστηριότητες, ζουν κοντά στα αγαπημένα τους πρόσωπα και χαίρονται τη ζωή, ενώ αντίθετα, οι άνθρωποι που για οποιοδήποτε λόγο δεν δέχονται τη βοήθεια του φυσικοθεραπευτή, πιθανόν να νιώσουν στην υπόλοιπη ζωή τους απομονωμένοι.

Οι φυσικοθεραπευτές στον τομέα της ψυχικής υγείας παρέχουν:

• προαγωγή υγείας
• προληπτικά προγράμματα
• ατομική & ομαδική θεραπεία
• συμμετοχή σε θεραπευτικές ομάδες.

Οι φυσικοθεραπευτές στην ψυχική υγεία δημιουργούν μια θεραπευτική σχέση για να παρέχουν αξιολόγηση και υπηρεσίες που σχετίζονται ειδικά με την πολυπλοκότητα της ψυχικής υγείας μέσα σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον εφαρμόζοντας ένα μοντέλο που περιλαμβάνει βιολογικές και ψυχοκοινωνικές πτυχές.

Ακόμη, συμβάλλουν στην διεπιστημονική ομάδα και στην διεπαγγελματική φροντίδα των ψυχικώς πασχόντων ατόμων.

Η φυσικοθεραπεία στην ψυχική υγεία βασίζεται στις διαθέσιμες επιστημονικές και βέλτιστες κλινικές αποδείξεις

Η φυσικοθεραπεία στην ψυχική υγεία συμβάλλει στην διατηρησιμότητα της αξιοπρέπειας των ψυχικά πασχόντων συνανθρώπων μας και έχει ουσιαστικό ρόλο στην αντιμετώπιση μια πληθώρας ψυχικών διαταραχών τόσο στους ενήλικες.

Ενδεικτικά:

• κατάθλιψη,
• αγχώδεις διαταραχές,
• ψυχώσεις,
• διαταραχές προσωπικότητας,
• άνοια, κλπ,
• παιδιά και έφηβοι που πάσχουν από διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα, προβλήματα συμπεριφοράς, νοητική στέρηση, μαθησιακές δυσκολίες, αναπτυξιακές διαταραχές, κλπ.

Επιπρόσθετα η πλειοψηφία των ανθρώπων με ψυχικά προβλήματα έχουν και συχνά συνοδά νοσήματα, τα όποια οι φυσικοθεραπευτές αντιμετωπίζουν με επιτυχία συμβάλλοντας στη πρόληψη & μείωση των περισσοτέρων παραγόντων θνησιμότητας τους.

Τα μέσα που έχει στη θεραπευτική του φαρέτρα ο φυσικοθεραπευτής στη ψυχική υγεία είναι πολλά. 

• Εργαλεία Παρατήρησης & Αξιολόγησης
• Μάλαξη
• Σχεδιασμός και εκτέλεση ατομικών και ομαδικών θεραπευτικών προγραμμάτων άσκησης.
• Βιοανάδραση (biofeedback)
• Πλειάδα τεχνικών χαλάρωσης
• Επαναληπτικός Διακρανιακός Μαγνητικός Ερεθισμός (rTMS)
• Τεχνικές εφαρμογών εικονικής πραγματικότητας

 

Πηγές κειμένου

1. healthpharma.gr 
2. Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών