• Ο Freud θεωρούσε ότι ως επί το πλείστον η απώλεια μνήμης στην καθημερινή ζωή προκύπτει εξαιτίας της απώθησης. Η απώθηση είναι ένας μηχανισμός άμυνας ο οποίος προστατεύει τα άτομα και τα βοηθά να μην έρθουν αντιμέτωπα με μνήμες που θα ήτα συναισθηματικά ενοχλητικές ή τραυματικές.

  • Στον Β παγκόσμιο πόλεμο, σε ένα από τα γνωστά στρατόπεδα συγκέντρωσης, ένας τρόφιμος παρατηρούσε κάθε μέρα τη συμπεριφορά των ανθρώπων που τους έφερναν για πρώτη φορά εκεί. Οι νέοι τρόφιμοι σύντομα μάθαιναν ότι θα τους οδηγούσαν οι στρατιώτες για το μπάνιο τους στα ντους. Είχαν ακούσει από τους παλιότερους, ότι υπήρχαν και ντους που δεν έβγαζαν νερό, αλλά θανατηφόρο αέριο.

  • «Άμυνες είναι οι τρόποι που επιστρατεύουμε για να προστατευτούμε από το άγχος και τον ψυχικό πόνο που είναι φυσιολογικό μέρος της ανθρώπινης κατάστασης» - Howard

  • Ανά τους αιώνες, πολλά μοντέλα προτάθηκαν για να εξηγήσουν και να σχηματοποιήσουν  τις ψυχικές δυνάμεις και τα κίνητρα που επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και να προσεγγίσουν τη φύση της ψυχικής λειτουργίας του ανθρώπου.

  • Τι είναι οι μηχανισμοί άμυνας; Ως άνθρωπος χρησιμοποιώ μια πληθώρα από τεχνικές ή μηχανισμούς για να χειριστώ το περιβάλλον μου, να μειώσω την εσωτερική ένταση που δημιουργεί η σύγκρουση μαζί του και να προστατεύσω τελικά τον εαυτό μου από τις δυσάρεστες εμπειρίες. Οι ψυχικοί αυτοί μηχανισμοί άμυνας, που είναι τις περισσότερες φορές ασυνείδητοι, λειτουργούν για να ανακουφιστεί το άγχος μου και να ελέγξω τις συγκρούσεις που βιώνω εξαιτίας των αντιθέσεων που δημιουργούνται ανάμεσα στις κοινωνικές επιταγές και τις ατομικές μου ανάγκες.

  • Οι σχέσεις ανάμεσα στα ναρκισσιστικά άτομα και τους άλλους φορτίζονται υπερβολικά με το πρόβλημα της αυτοεκτίμησης. Ένα από τα προβλήματα της ωρίμανσης των ατόμων αυτών είναι να κατανοήσουν πώς είναι να δέχεσαι ένα άλλο πρόσωπο χωρίς κριτική και χωρίς διάθεση εκμετάλλευσης, να αγαπάς χωρίς να εξιδανικεύεις και να εκφράζεις γνήσια συναισθήματα χωρίς να ντρέπεσαι.

  • Αν ο χρόνος ήταν έφηβος, θα ήταν διαρκώς θυμωμένος, ερωτευμένος, επαναστάτης και όμορφος. Αλλά δεν είναι. Το μόνο που προσφέρει στον έφηβο είναι αυτή η απατηλή αίσθηση του ατέρμονου και του ατελείωτου, για αυτό και έχει ιδιαίτερη σχέση μαζί του.

  • Η παχυσαρκία δεν είναι επιλογή ούτε αδυναμία χαρακτήρα. Είναι μια χρόνια πολυπαραγοντική διατροφική διαταραχή με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία, στην κοινωνικοποίηση και την ψυχολογία του ατόμου. Ο Π.Ο.Υ. το 1998 την χαρακτήρισε παγκόσμια επιδημία. Και οι επιστήμονες την αναγνωρίζουν ως νόσο, αφαιρώντας το στίγμα που κρυβόταν πίσω από αυτή, αφού συνδέεται με γενετικές επιρροές και κοινωνικούς παράγοντες.

  • Η σιωπή των παιδιών που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης είναι κάτι σύνηθες. Όταν μαθαίνουμε για μια σεξουαλική κακοποίηση παιδιού, συνήθως είναι χρόνια αργότερα, όταν πια ως ενήλικες θα επισκεφτούν το γραφείο κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας. Τι έχουμε μάθει λοιπόν για αυτή τη σιωπή;

  • Τελειότητα ή τελειοθηρία, άραγε; Όπως και να το ορίσουμε όμως οι διακοπές είναι μία περίοδος που περιμένουμε οι περισσότεροι. 

  • Ορισμένα συνηθισμένα στερεότυπα γύρω από το ζήτημα των κακοποιητικών σχέσεων είναι πως αφορούν μόνο σε ζητήματα σωματικής βίας και πως τα θύματα παραμένουν στις σχέσεις αυτές από επιλογή.

  • Αν δεν τα καταφέρω; Αν δεν είμαι αρκετά καλός, αν δεν είμαι αρκετά καλή; Αν δεν πετύχω στη συνέντευξη;

  • Στον χορό της συναισθηματικής έκφρασης, συνηθίζουμε να θεωρούμε πως το χιούμορ έχει πάντα ως παρτενέρ την χαρά. Ο χορός αυτός, ωστόσο είναι πιο πολύπλοκος απ' ότι φανταζόμαστε, και ενίοτε οι παρτενέρ αλλάζουν, χωρίς ο εξωτερικός παρατηρητής να το συνειδητοποιεί. Πίσω από κάθε χαμόγελο κρύβεται ένας κόσμος συναισθημάτων, τα οποία δεν έχουν πάντα θετική έκβαση.

  • Το Εγώ, για να ελέγξει και να αναστείλει την ικανοποίηση των εσωτερικών ενορμήσεων, παράγει άγχος ως σήμα κινδύνου. Γι αυτό το σκοπό, εκτός από τους μηχανισμούς που χρησιμοποιεί στη φυσιολογική ζωή (όπως αντίληψη, προσοχή, μνήμη, φαντασία), το Εγώ καταφεύγει επιπρόσθετα σε κάποιους ιδιαίτερους μηχανισμούς, τους λεγόμενους μηχανισμούς άμυνας, από τους οποίους θα αναφερθούν εκτενέστερα οι κυριότεροι και οι κλινικώς πιο εύχρηστοι από την πλειονότητα των ψυχαναλυτών.

  • Σύμφωνα με την πρώτη του θεωρία για το άγχος (1894), ο Freudπίστευε ότι αυτό οφειλόταν στην ανεπαρκή εκφόρτιση της λιβιδινικής ενέργειας, είτε λόγω εξωτερικών είτε λόγω εσωτερικών εμποδίων. Ωστόσο, αυτή η θεωρία δεν έδινε επαρκείς απαντήσεις για τον τρόπο και την ακριβή χρονική στιγμή δημιουργίας του άγχους. Στο έργο του Εισαγωγή στην ψυχανάλυση (1917) ο Freud κατατάσσει το άγχος σε δύο κατηγορίες:

  • Για να δυναμώσεις πρέπει πρώτα να βυθίσεις τις ρίζες σου στο τίποτε και να μάθεις ν' αντιμετωπίζεις την πιο μοναχική μοναξιά σου. - (Irvin D. Yalom, Όταν έκλαψε ο Νίτσε)
    Όταν αναφέρουμε ή σκεφτόμαστε τη μοναξιά, το μυαλό πάει αυθόρμητα στην εικόνα ενός ανθρώπου που ζει μόνος, χωρίς κοινωνικές συναναστροφές.Παρόλα αυτά, η μοναξιά είναι ένα προσωπικό, υποκειμενικό βίωμα και πλήττει ακόμη και ανθρώπους που κάθονται δίπλα δίπλα.

  • Προβλήματα και δυσάρεστες καταστάσεις είναι αναπόφευκτα μέρη της ζωής. Η διαχείρισή τους διαφέρει από άτομο σε άτομο και από κατάσταση σε κατάσταση. Η αίσθηση της «απειλής» σε ψυχικό ή σωματικό επίπεδο,πολλές φορές, θέτει σε λειτουργία εσωτερικούς μηχανισμούς που στόχο έχουν την προστασία από οτιδήποτε φαινομενικά ή πραγματικό βλαβερό και αυτό μπορεί να γίνεται συνειδητά ή ασυνείδητα.

  • Ψυχολογικές επιδράσεις στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος

    Η αλήθεια είναι ότι οι εκλογές πάντοτε μου κέντριζαν το ενδιαφέρον όχι τόσο για το αν θα εκλεγεί ο εκλεκτός αντιπρόσωπος της καρδιάς μου αλλά για το πώς εμείς, ενεργούμε ως ψηφοφόροι, σε αυτό το γεγονός.

  • Ως φόβος της αποτυχίαςορίζεται η συναισθηματική κατάσταση, η οποία διακρίνεται από επίμονο και παράλογο άγχος για την αποτυχία να ανταποκριθεί κανείς στα πρότυπα και τους στόχους που έχει θέσει ο ίδιος ή οι άλλοι (Dictionary of Psychology, American Psychological Association).

  • Συνήθως όταν διαβάζουμε τη λέξη πόνος, νιώθουμε δυσαρέσκεια, ο εγκέφαλος μας θα ανακαλέσει είτε έναν έντονο σωματικό πόνο που έχουμε νιώσει, είτε μια πιο δύσβατη περίοδο ψυχικού πόνου που έχουμε βιώσει. Το 1979 ο Διεθνής Οργανισμός για την Μελέτη του Πόνου (International Association for the Study of Pain, ΙΑSP) όρισε τον πόνο «ως μια δυσάρεστη υποκειμενική, αισθητική και συναισθηματική εμπειρία, που συνδέεται με πραγματική ή δυνητική ιστική βλάβη ή που περιγράφεται σαν τέτοια». (1)

Οι ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

Εγγραφή στο Newsletter

Ενημερωθείτε για τα άρθρα της εβδομάδας, για σεμινάρια και άλλες δράσεις που αφορούν αποκλειστικά την Ψυχολογία και την Ψυχική Υγεία.

Ενδιαφέροντα