Όρια στις σχέσεις

Πολλές φορές οι ανάγκες μας δεν βρίσκουν την ικανοποίηση ή την εκπλήρωση που ζητούν. Κάτι τέτοιο είναι εντάξει αφού δεν είναι εφικτό, πάντα, είτε να έχουμε αυτό που θέλουμε είτε τα πράγματα να εξελίσσονται και να συμβαίνουν με τη ροή που επιθυμούμε ή έχουμε προγραμματίσει.

Ωστόσο, οι καταστάσεις αρχίζουν να γίνονται πιο περίπλοκες όταν οι ανάγκες μας βρίσκουν «τοίχο» στις ανάγκες των άλλων.

Τα όρια στις σχέσεις και η αυθεντικότητα

Άραγε, αν σκεφτούμε τις φορές που παραμερίσαμε τα δικά μας θέλω ή τις δικές μας επιθυμίες για να ευχαριστήσουμε ή να βοηθήσουμε τους άλλους, θα μας βγει μικρός ή μεγάλος ο αριθμός;

Αν μετρήσουμε τις φορές που δεν καταφέραμε να πούμε όχι και είπαμε ναι, καταπιέζοντας τον εαυτό μας, για να μη στεναχωρήσουμε ή για να γίνουνε πιο συμπαθείς σε κάποιον, θα ήμασταν ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα;

Ίσως όχι, ίσως πάλι και ναι. Ναι, γιατί ίσως πιστεύουμε ότι η καλοσύνη και η αίσθηση του σωστού που λανθάνει αυτών μας των «υποχωρήσεων», όπως τις ονομάζουμε, είναι ένας τρόπος να επιβεβαιώνουμε τη δοτική μας φύση και την καλοπροαίρετη διάθεσή μας απέναντι στους άλλους.

Είναι, όμως, αυτό υγιές για τον εαυτό μας, αλλά και για τους άλλους που γίνονται οι αποδέκτες του;

Η απάντηση είναι σίγουρα πολυδιάστατη, ανάλογη των συνθηκών αλλά και των ατόμων που εμπλέκονται στην συνθήκη. Η ουσία, ώστόσο, παραμένει κοινή σε όλες τις διαστάσεις.

Είναι η αγάπη για τον εαυτό που οδηγεί στην ουσιαστική φροντίδα των άλλων από εμάς. Είναι αυτό που ονομάζεται υγιής εγωισμός.

Όταν έχω θέσει τα δικά μου όρια, τα οποία είναι συνυφασμένα με τις επιθυμίες και τις ανάγκες μου, τότε αυτά που δίνω όσο και αυτά που παίρνω χαρακτηρίζονται από μία ατόφια αυθεντικότητα, τότε είναι που τα χαίρομαι και περισσότερο, γιατί το τίμημά τους δεν είναι η καταπίεση και το αίσθημα ενοχής, πολλές φορές με ίσως απροσδιόριστη από εμάς πηγή.

Μπορεί σε πρώτη ανάγνωση, να φαντάζουν κάπως εγωιστικά και ακατόρθωτα ή και πολλές φορές λάθος όλα αυτά, όμως, τίποτα ωφέλιμο για τον εαυτό και τους άλλους δεν κατορθώνεται χωρίς αμφιβολία, δισταγμό, πόνο και προσπάθεια.

Σχέσεις εξάρτησης

Όταν κατ' επανάληψη ανταποκρίνομαι στην ανάγκη κάποιου, ακόμα και αν ο ίδιος μπορεί να την ικανοποιήσει μόνος του, μας βάζω και τους δύο αυτόματα σε μία θέση εξάρτησης.

Εκείνος καθησυχάζεται στην εξωτερική βοήθεια, η οποία χωρίς κόπο δικό του τον «ικανοποιεί» και εγώ μπαίνω σε μία περίεργη και επώδυνη θέση, να νιώθω ότι πρέπει να ικανοποιήσω την ανάγκη του άλλου και για να συνεχιστεί η σχέση αλλά και για να έχω την αποδοχή.

Όταν βρίσκομαι σε μία κατάσταση κατά την οποία πρέπει συνεχώς να ικανοποιώ ή να λέω ναι για να μην θίξω ή στεναχωρήσω κάποιον άλλον, εκτός του ότι δεν βοηθάω τον εαυτό μου να εξελιχθεί και να ωριμάσει, δε βοηθάω ούτε τους ανθρώπους γύρω μου να ωριμάσουν αλλά και να με δεχτούν και με τα όχι μου.

Καμιά φορά, αναρωτιόμαστε, γιατί οι άλλοι δεν αντιλαμβάνονται αυτό που νιώθουμε εμείς, ή γιατί δε δίνουν τόση σημασία σε αυτό ενώ εμείς είμαστε πάντα εκεί για να καταλάβουμε αυτούς.

Μήπως αυτό είναι το θέμα;

Ότι εμείς οι ίδιοι, είτε συνειδητά, επειδή φοβόμαστε, είτε ασυνείδητα, επειδή έτσι έχουμε μάθει, δεν δίνουμε την αξία που αρμόζει στα συναισθήματά μας, καταπατώντας τον εαυτό μας;

Αυτοφροντίδα

Ακόμα και μία μητέρα ή ένας πατέρας, οι οποίοι είναι πάντα έτοιμοι να ανταποκριθούν στις ανάγκες του παιδιού τους, και συχνά νιώθουν ότι αυτό δεν γίνεται σωστά γιατί νιώθουν κουρασμένοι, δείχνουν την ανάγκη για αυτο-φροντίδα.

Δεν είναι ο μεγάλος αριθμός των «ναι» που τοποθετεί έναν άνθρωπο στη θέση του καλού γονιού, αλλά ο τρόπος με τον οποίο φροντιστικά και επεξηγηματικά διακεδικούν το όχι από τα παιδιά τους όταν κρίνουν ότι αυτό χρειάζεται.

Γιατί, χρειάζεται πρώτα ο γονιός να φροντίσει το δικό του παιδί που έχει μέσα του και να του δώσει τη χαρά και την ηρεμία που χρειάζεται ώστε να την εισπράξει και το παιδί που έχει μπροστά του.

Είναι σκόπιμο, να μάθουμε να εκφράζουμε χωρίς φόβο ή να δείχνουμε πρακτικά στους ανθρώπους γύρω μας, με όμορφο, ευγενικό και ξεκάθαρο τρόπο, ποιοι είμαστε και πώς αξίζουμε να μας φέρονται.

People pleasing συμπεριφορά

Προφανώς, οι υποχωρήσεις, οι υπερβάσεις του εαυτού μας για κάποια άτομα και κάποιες καταστάσεις, πάντα θα συμβαίνουν, γιατί έτσι είναι η ζωή. Όμως, εδώ μιλάμε για πορεία ζωής και όχι για συγκεκριμένες καταστάσεις στις οποίες είτε θέλω είτε χρειάζεται να βάλω τους άλλους πάνω από εμένα.

Το «είμαι εδώ», «είμαι δίπλα σου», «θα σε στηρίξω σε ό,τι χρειαστείς», δηλαδή η τιμή και η προσφορά του εαυτού μας και της βοήθειάς μας για τους ανθρώπους μας είναι ουσιαστική και δυναμωτική όταν είναι ανεξάρτητη και συνάμα οικοδομημένη πάνω σε μία βαθιά σύνδεση των ατόμων, και όχι όταν ο ένας είναι εκεί για να δίνει και ο άλλος απλά για να παίρνει.

Ένας άνθρωπος γενικά δεν παύει να είναι ένα σύνολο από διαφορετικούς ρόλους ανάλογα τα πλαίσια στα οποία βρίσκεται. Το θέμα δεν είναι ο ένας ρόλος και οι ανάγκες του να υπερκαλύψουν όλους τους άλλους, αλλά να βρεθεί μία ισορροπία η οποία χρειάζεται να συνοδεύεται από την συνειδητοποίηση ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα, η διαδικασία είναι δύσκολη αλλά η προσπάθεια αξίζει.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, αντί να πεις «ναι» ενώ δεν θες, πες «όχι» ή «θα δούμε».