Φλερτ, το σκαλοπάτι του έρωτα

Φλερτ είναι η διάθεση να κατακτήσεις κάτι, ένα πρόσωπο, μια ιδέα, μια νέα εργασία, ένα νέο στόχο κλπ., σηματοδοτεί δηλαδή οτιδήποτε επιθυμεί κανείς να πετύχει, οτιδήποτε ξεκινά με τη φράση «φλερτάρω με την ιδέα να…».

Βεβαίως το φλερτ αναδύει πρωτίστως την ανάγκη και την επιθυμία της σεξουαλικότητας και της συντροφικότητας και με αυτή συνδέεται στην κυριολεξία του.

Το φλερτ στην ερωτική διαδικασία

Το φλερτάρισμα ως τέτοιο, ως αναζήτηση δηλαδή του ερωτικού συντρόφου είναι στη φύση μας, είναι το ερωτικό κάλεσμα, η αφύπνιση της σεξουαλικότητας, αυτό που σε βάζει σε μια διαδικασία αναζωογόνησης, υπέρβασης των ορίων και αναζήτησης νέων οριζόντων.

Το φλερτ είναι ένα από τα σημαντικότερα στάδια της ερωτικής διαδικασίας, τονώνει την ερωτική διέγερση και αυξάνει τη λίμπιντο. Στη φάση αυτή εξελίσσεται ένα ερωτικό παιχνίδι, όπου το σημαίνον και το σημαινόμενο εμπεριέχονται στο στόχο της ερωτικής κατάκτησης.

Μεταξύ μαγείας και ρεαλισμού στη φάση αυτή η αναζήτηση της πραγματικότητας εναλλάσσεται με την προσδοκία των αισθησιακών φαντασιώσεων. Αυτός που ερωτοτροπεί αφήνεται στο όνειρο, ενώ παράλληλα προσπαθεί να μάθει όσο μπορεί περισσότερο τον άλλο.

Το φλερτ δημιουργεί δηλαδή ένα μεταβατικό χώρο προς την εκπλήρωση μιας επιθυμίας, είναι το προ-στάδιο του έρωτα, τον οποίο τροφοδοτεί και δυναμώνει με το παιχνίδισμά του με στόχο βεβαίως την «ολοκλήρωση» της σχέσης με τη σεξουαλική επαφή.

Είναι αλήθεια βέβαια πως ο χώρος αυτός, από τη γνωριμία ως τη σεξουαλική επαφή, πολλές φορές στις μέρες μας δημιουργεί μια αμηχανία που χάνει το άρωμα και το χρώμα που ανέδυε παλιότερα το φλερτ. Και αναρωτιέμαι αν η μορφή του φλερτ όπως την ξέραμε είναι πλέον παλιομοδίτικη ή ανεξαρτήτως της μορφής αυτό παραμένει μια διαρκής ανάγκη προς την επίτευξη του ερωτικού στόχου.

Καταλήγω πως είναι ένα χρήσιμος μεταβατικός χρόνος, όπως χιουμοριστικά θα πω πως ήταν χρήσιμος ο αρραβώνας πριν το γάμο, επειδή στο χρόνο του φλερτ ο άνθρωπος κινείται διακριτικά μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας και προσπαθεί να ορίσει το πλαίσιο της ενδεχόμενης σχέσης.

O μετασχηματισμός του φλερτ

Στην εποχή μας το φλερτ θεωρείται βέβαια από τους νεότερους ως μια ρομαντική συμπεριφορά που έρχεται από ένα παρελθόν το οποίο έχει ενοχοποιηθεί, εκτός των άλλων, για τη σεξουαλική καταπίεση των ανθρώπων μέσα από τα πρότυπα των ρόλων του φύλου.

Ως εκ τούτου, οι σύγχρονοι νέοι ίσως έχουν την ανάγκη για περισσότερο ρεαλισμό, αντί της ρομαντικής χροιάς του φλερτ, χωρίς ωστόσο να στερούνται τους δικούς τους συμβολικούς κώδικες που περιβάλλουν την αναζήτηση του έρωτα.

Αποκτήστε το βιβλίο Έρωτας ή τίποτα, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας της Πύλης μας.

Αλλάζοντας δηλαδή οι συνθήκες και τα πρότυπα της ερωτικής συμπεριφοράς άλλαξαν και οι συνήθειες του φλερτ. Θα έλεγα επομένως πως το φλερτ έχει μετασχηματιστεί, έχει αλλάξει μορφή, δεν το συναντούμε πια στα όμορφα λόγια και τις ποιητικές εκφράσεις του παρελθόντος, αλλά στη συντομία των κωδικοποιημένων λέξεων και συμβόλων της διαδικτυακής πραγματικότητας, αλλά και της αγχωτικής και «γρήγορης» πραγματικότητάς μας.

Όπως και να ‘χει βέβαια αυτός που φλερτάρει δεν έχει μπει ακόμη στη δίνη του έρωτα, εκεί όπου το αντικείμενο του πόθου γίνεται αυτοσκοπός, είναι όμως έτοιμος να «εμπλακεί» σε μια ερωτική δυναμική, άρα είναι ανυπόμονος, διαχυτικός και ανοιχτός σε καινούργιες εμπειρίες.

Το φλερτ ανεξαρτήτως της μορφής του είναι επομένως μια αισθησιακή προεργασία που θέτει τον ψυχισμό σε εγρήγορση προς τη συνάντηση με το αναπάντεχο, το καινούργιο και την επιθυμία να ζήσει νέες εμπειρίες.

Είναι δηλαδή μια υγιής διαδικασία και ως τέτοια είναι ανάγκη να προφυλάσσεται από ένα πλαίσιο κανόνων που ακολουθεί την ηθική της εκάστοτε κοινωνίας. Σε άλλη περίπτωση το φλερτ χάνει τα όρια του και εργαλειοποιείται, και δεν αναφέρομαι βέβαια στο αδέξιο φλερτ, αλλά σε άλλες μορφές ερωτοτροπίας που αγγίζουν το επιθετικό φλερτ ή ακόμη και την ανάρμοστη συμπεριφορά ή ακόμη χειρότερα την σεξουαλική παρενόχληση.

Η ματαίωση στο φλερτ

Το φλερτ λοιπόν ανακινεί τη σεξουαλικότητα και αναλόγως την εποχή ενδύεται με περισσότερο ρομαντικά ή ρεαλιστικά στοιχεία. Ωστόσο, μια σημαντική διαχρονική διάσταση του είναι οι αντοχές που έχει κανείς στη ματαίωση των επιθυμιών, διότι αυτή είναι που θα ορίσει και την ένταση με την οποία αυτός θα φλερτάρει.

Η αδυναμία πολλών νέων να διαχειριστούν την ματαίωση και τα συναισθήματα που αναδύονται από αυτή, όπως η θλίψη, η στεναχώρια και η μελαγχολία, οδηγούν όλο και περισσότερους είτε στην απραξία, είτε στον ασφαλή κόσμο του διαδικτύου, εκεί όπου οι ματαιώσεις απορροφούνται από το «ασφαλές» κι απομακρυσμένο περιβάλλον του κυβερνοχώρου.

Εκεί όπου οι νέοι, κι όχι μόνο, κατά κάποιο τρόπο υπάρχουν, δίχως να φανερώνονται, δίχως να διακινδυνεύουν την αποτυχία, γίνονται δηλαδή στη γλώσσα της σύγχρονης τεχνολογίας «benchers».  

Διαδικτυακό φλερτ

Το διαδίκτυο, ωστόσο, μπορεί να διευρύνει την αίσθηση της μαγείας που περιβάλλει το φλερτ μπορεί όμως και να το αποδυναμώσει. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή το διατηρεί σε μια οιονεί πραγματικότητα, σε ένα διαρκές φλερτάρισμα, που δεν έχει όμως αντικείμενο παρά μόνο την αέναη ανανέωση της υποκειμενικής αίσθησης του.

Οι νέοι το ονομάζουν breadcrumbing κι εννοούν αυτή την τόσο όσο τροφοδότηση της διαδικτυακής σχέσης, ώστε αυτή να συνεχίζεται δίχως καμιά πιθανότητα περαιτέρω δέσμευσης.

Αυτή η νέα παραδοξότητα αναπτύσσει διχαστικά συναισθήματα ακόμη και για το ίδιο το φλερτ και στο τέλος το ακυρώνει.

Δεν θα μπορούσε εδώ που τα λέμε το διαδίκτυο να μείνει έξω από τη σφαίρα της σεξουαλικότητας και του φλερταρίσματος. Οι πολλαπλές επιλογές, η αίσθηση της κυριαρχίας επί του ερωτικού αντικειμένου και οι πολλές δυνατότητες να πραγματώσει κανείς τις φαντασιώσεις του, καθιστούν το ίντερνετ πρωταγωνιστή στο πεδίο της σεξουαλικότητας.

Βέβαια, έτσι κι αλλιώς η τηλε-πραγματικότητα αποτελεί μια σύγχρονη θεώρηση της υποκειμενικής ύπαρξης, οι άνθρωποι δηλαδή όλο και περισσότερο εκπαιδεύονται στην λειτουργία «από απόσταση».

Η αρχή έγινε με τον άνθρωπο του θεάματος, τον άνθρωπο δηλαδή που δεν συμμετέχει αλλά παρακολουθεί και συνεχίζεται με την κάλυψη όλο και περισσότερων αναγκών και ασχολιών μέσω του διαδικτύου, όπως αυτές της τηλεργασίας, της τηλεκπαίδευσης, των τηλε-γνωριμιών, της τηλε-κατανάλωσης, κ.ο.κ.

Η θετική πλευρά του διαδικτύου στο ερωτικό πάρε δώσε

Οι σύγχρονες τεχνολογικές συνθήκες ανοίγουν πολλές δυνατότητες, όσο κυρίως χρησιμοποιείται το διαδίκτυο ως εργαλείο, το επικίνδυνο είναι όμως πως, στην περίπτωση που συζητάμε, διά μέσου αυτού δημιουργείται μια αναπαράσταση του επιθυμητού κόσμου. Μια εικονική πραγματικότητα, σαν να βάζει κάποιος τη ζωή του στον προσομοιωτή δίχως τη δυνατότητα να τη ζήσει στην πραγματικότητα του κόσμου που τον περιβάλλει.

Το διαδίκτυο βέβαια δεν κρύβει μόνο παγίδες, αλλά πολλές φορές μπορεί και να εξυπηρετεί το φλερτ ως ένα κανάλι επικοινωνίας, λίγο πιο σύνθετο και βραχύβιο μεν, αλλά τίποτα περισσότερο από ένα δίαυλο επικοινωνίας, σκέψεων και συναισθημάτων, δύο ανθρώπων οι οποίοι επιθυμούν και επιδιώκουν την ερωτική σχέση.

Η ευελιξία και το εύρος του διαδικτύου μπορεί επίσης να ωθήσει περισσότερο ντροπαλά άτομα να πάρουν το ρίσκο της ανταλλαγής μηνυμάτων, της εμπλοκής σε μια συζήτηση και της έκφρασης του θαυμασμού τους για ένα άλλο άτομο.

Εξάλλου, σήμερα όλα αυτά κωδικοποιούνται τόσο εύκολα στα like, και στα διάφορα emotions με τα οποία επικοινωνούν οι χρήστες του διαδικτύου ή των κινητών τηλεφώνων μεταξύ τους.

Από την άλλη το αχανές περιβάλλον και η συνεχής έκθεση μπορούν να εντείνουν τις κοινωνικές ανασφάλειες δεδομένου πως σε πολλές περιπτώσεις η επικοινωνία είναι χαοτική, απρόβλεπτη και καθιστά το άτομο σε πολλές περιπτώσεις ανήμπορο να αντιδράσει.

Το φλερτ εν κατακλείδι, δια ζώσης ή διαδικτυακό, είναι το σκαλοπάτι του έρωτα, η μίζα που ανάβει τον πόθο γι’ αυτόν.

Ερωτοτροπώντας σαν να λέμε ο άνθρωπος βάζει τον εαυτό του σε μια αναγεννητική διαδικασία, σε μια διαρκή αναζήτηση όσων του «λείπουν» κι αυτό δίνει στο φλερτάρισμα μια μαγική και συνάμα ρεαλιστική δύναμη που συμβολίζει τον άνθρωπο και τις δυνατότητές του.