Πώς μπορούν οι γονείς να υποστηρίξουν τα παιδιά τους στην αρχή ενός αβέβαιου σχολικού έτους;

Την προηγούμενη άνοιξη όλοι μπήκαμε σε μία νέα κατάσταση της εξ αποστάσεως εργασίας ή εκπαίδευσης από το σπίτι. Στο σπίτι μας επικρατούσε ένας πανικός και διαρκείς διακοπές, περίεργα προγράμματα ύπνου και αδιαθεσία λόγω της οθόνης ή της απόστασης.

Αυτό το φθινόπωρο είναι καλό να ετοιμαστούμε και εμείς και τα παιδιά μας καλύτερα για το δια ζώσης σχολείο που ξεκινάει για κάποιους νωρίτερα και για κάποιους αργότερα.

Η ιδέα είναι ότι βοηθώντας τα παιδιά μας να είναι πιο αποτελεσματικά και προσαρμοστικά σήμερα στην από απόσταση ή δια ζώσης εκπαίδευση θα τους βοηθήσει να είναι πιο έτοιμα και για την ακαδημαϊκή επιτυχία αργότερα, όπου κι αν πηγαίνουν σχολείο με όποιον τρόπο, είτε εμείς εργαζόμαστε εξ αποστάσεως είτε βρισκόμαστε στο γραφείο.

Η καλύτερη συμβουλή μου είναι να εστιάσουμε στις παρακάτω δεξιότητες που θα βοηθήσουν στο παιδί μας να ολοκληρώσει τα μαθήματά του γρηγορότερα, θα το βοηθήσει να συγκεντρωθεί για περισσότερο χρόνο και θα θυμάται περισσότερα από αυτά που μαθαίνει.

Εστίαση για καλύτερη συγκέντρωση

Με όλες τις αλλαγές, τη χρήση της μάσκας και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, η εστίαση είναι πολύ σημαντική. Χωρίς αυτή τα παιδιά δυσκολεύονται να μαθαίνουν. Για να μειώσουμε τους περισπασμούς που διακόπτουν την εστίαση μπορούμε να κάνουμε τα εξής:

Ορίστε το χώρο, ένα γραφείο/δωμάτιο, στον οποίο θα λαμβάνει χώρα το διάβασμα/μάθημα.

Τα παιδιά χρειάζονται ένα μέρος που να μπορούν να συγκεντρωθούν.

Αν τους βοηθήσουμε να βρουν το χώρο που θα συγκεντρώνονται, τα βοηθάμε να εκπαιδεύσουν τον εγκέφαλό τους να επικεντρωθούν στους στόχους τους. Σε αυτό το σημείο κάνουμε μόνο αυτή την εργασία, τη διαδικτυακή εκπαίδευση, το διάβασμα που απαιτεί συγκέντρωση.

Το ίδιο ισχύει και για εμάς αν κάνουμε τηλεργασία, θέλουμε το χώρο μας, ξεχωριστό και ήσυχο.

Ορίστε το χρόνο: Επιτρέψτε τους να φύγουν από αυτό το γραφείο/σημείο για να ελέγξουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή για άλλες ανάγκες.  Ενθαρρύνετέ τους να απομακρύνονται κάθε τόσο και να κάνουν διαλείμματα.

Ορίστε τον τρόπο: Η παρουσία των παιδιών σε αυτό το γραφείο μπορεί να σημαίνει ότι οι υπόλοιποι θα πρέπει να είναι ήσυχοι και προσεκτικοί για να μη διακόψουν. Αν εργάζεστε κι εσείς από το σπίτι τις ίδιες ώρες, θέστε κάποιους κοινούς κανόνες.

Επαφή με το συναίσθημα

Ρωτήστε τα παιδιά πώς αισθάνονται. Οι λόγοι για να αποσπαστεί η προσοχή τους μπορεί να είναι εξωτερικοί αλλά και εσωτερικοί (απώλεια σύνδεσης διαδικτύου ή άγχος).

Οι έρευνες έχουν δείξει ότι κάποιες φορές όταν τα παιδιά έχουν άγχος, ή πεσμένα συναισθήματα, η μάθησή τους υποφέρει. Προσποιούνται ότι αισθάνονται καλά και τελικά η ανάγκη για αυτοέλεγχο και η αναποτελεσματική προσπάθεια τα κυριεύει όλα.

Ως γονείς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αναγνωρίσουν πως νιώθουν.

Το σημαντικό είναι το τι νιώθουμε και μετέπειτα μπορούμε να ανακαλύψουμε το γιατί το νιώθουμε. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, καθώς πρέπει να μιλάμε για τα πραγματικά μας συναισθήματα.

Προσπαθήστε να φτιάξετε μία - δύο προτάσεις για το πώς μπορεί να νιώθουν π.χ. «Νιώθεις στεναχωρημένος και μόνος, ισχύει;». Μην προσπαθήσετε να το αλλάξετε. Στείλτε ένα μήνυμα στο παιδί σας ότι πιστεύετε πως μπορεί να τα διαχειριστεί όλα αυτά τα δύσκολα συναισθήματα.

Αποφύγετε το multitasking

Για να έχουμε αποτελέσματα είναι προφανές ότι πρέπει να εστιάσουμε σε ένα πράγμα τη φορά.  Αν και το να κάνουμε πολλά ταυτόχρονα (multitasking) δεν είναι πολύ αποτελεσματικό δείχνει πολύ παραγωγικό.

Αυτό ισχύει ειδικά για παιδιά που βαριούνται και μπορεί να μένουν σπίτι χωρίς εξωσχολικές δραστηριότητες πόσο μάλλον όταν είναι μπροστά σε πολλές ανοικτές οθόνες (υπολογιστή, τάμπλετ, κινητό) που τους δημιουργούν μια ψευδή αίσθηση του πολυάσχολου.

Η ασχολία με πολλά πράγματα ταυτόχρονα είναι ο εχθρός της εστίασης!

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος επειδή δεν καταφέρνει να εστιάσει σε πολλά θέματα ταυτόχρονα, καταλήγει να πηγαίνει μπρος και πίσω, δημιουργώντας σύγχυση, εκνευρισμό και μερικές φορές εκρήξεις θυμού.

Αυτή είναι μία τεράστια διαρροή ενέργειας για τους εγκεφάλους των παιδιών με πολλούς τρόπους. Τα καθιστά κουρασμένα και απρόσεκτα.

Η ιδέα των πολλών ταυτόχρονων εργασιών καθιστά τη μάθηση αναποτελεσματική.

Ως γονείς είναι σημαντικό να βοηθήσουμε τα παιδιά να διαμορφώσουν το μαθησιακό τους περιβάλλον, το χρόνο τους στο διαδίκτυο, την καθημερινή τους ρουτίνα.

Απενεργοποιήστε τις ενημερώσεις και τις ειδοποιήσεις και ενεργοποιήστε το ''μην ενοχλείτε'', και ορίστε έναν «χώρο στάθμευσης για τηλέφωνα» κατά τις διδακτικές ώρες και τις ώρες μελέτης, επιτρέποντάς τους να έχουν πρόσβαση σε μία οθόνη κάθε φορά.

Κίνητρα

Ο γολγοθάς των γονέων είναι, ίσως, το κεφάλαιο κινητοποίηση. Αν ο ίδιος ο γονιός δεν έχει βιώσει την έννοια και τη δύναμη που σου δίνει ένα κίνητρο, είναι πολύ δύσκολο να το εφαρμόσει και να το μεταδώσει. Φυσικά μπορούμε να πάρουμε θάρρος και να υποστηρίξουμε τις ικανότητες των παιδιών μας, την ανεξαρτησία τους και τη σύνδεσή τους με τους άλλους.

Αν κάποιο παιδί διαθέτει αυτά τα τρία, τότε μπορεί να διαθέτει και εσωτερικά κίνητρα.

Αναγνωρίστε την ικανότητα των παιδιών σας.

Βοηθήστε τα παιδιά να δουν τα θετικά των προσπαθειών τους. Ρωτήστε τα παιδιά «Που αισθάνεστε πιο σίγουροι;». Επιτρέψτε την ανεξαρτησία. Τα παιδιά μας χρειάζονται την ελευθερία για να πετύχουν ή αποτύχουν μόνα τους. 

Αντί, λοιπόν, να τα καθοδηγείτε, μπορείτε απλά να ρωτήσετε τα παιδιά σας «πως το έχεις σχεδιάσει;» ή «τι πλάνο έχεις;». Αυτό τους δίνει καθαρά την ιδέα ότι διαθέτουν τον έλεγχο της συμπεριφοράς τους και τους βοηθάει να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματα και τις προθέσεις τους. Αν τα παιδιά δεν ερωτηθούν για το πλάνο τους, ίσως, και να μην φτιάξουν ποτέ!

Ενισχύστε την αίσθηση του ανήκειν και της σύνδεσης στο σχολείο. Φυσικά και είναι πολύ δύσκολο ειδικά κατά την διάρκεια μιας πανδημίας, αλλά όχι ακατόρθωτο. Μπορεί να υπάρχει σωματική απόσταση αλλά αυτό δεν χρειάζεται να συνοδεύεται από συναισθηματική απόσταση και πάγωμα των φιλικών σχέσεων. Αν το παιδί δεν απαντά και υπεκφεύγει, ρωτήστε το αν χρειάζεται βοήθεια και τι μπορεί να χρειάζεται. 

Ευελιξία και θέματα ύπνου

Είναι σημαντικό να μάθουμε να παραμένουμε ευέλικτοι ειδικά μέσα σε μία εποχή πλήρης ανασφάλειας και καταστροφής. Μπορεί ο μαθητής να επιστρέψει στην τάξη, αλλά μπορεί και όχι. Μπορεί να έχει τον ιό αλλά μπορεί και όχι… 

Προσπαθήστε να παραμείνετε σε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Η εξάντληση μας κάνει εύθραυστους, είναι πολύ δύσκολο να μπορούμε να δουλέψουμε όταν είμαστε κουρασμένοι. Θέλουμε απλώς να ξαπλώσουμε και να κοιμηθούμε. Είναι δύσκολο όταν δεν έχουμε το σχολικό πρόγραμμα να επιβάλλουμε το δικό μας πρόγραμμα και ειδικά αυτό του ύπνου, όμως δεν είναι ακατόρθωτο.

Πολλοί νέοι μπορεί να παίζουν βιντεοπαιχνίδια για πολλές ώρες, νύχτα και μέρα, χωρίς την γονική επίβλεψη.

Ο ακανόνιστος ύπνος προκαλεί γκρίνια και μειώνει αισθητά την ποιότητα του ύπνου.

Αν έχει, λοιπόν, κάποιο παιδί ήδη εύθραυστη σχέση με τους συνομήλικούς του, η διαταραχή του ύπνου μπορεί να δυσκολέψει πολύ περισσότερο τα πράγματα.

Θα πρέπει οι γονείς να προτείνουμε τον συνεπή ύπνο. Το σημαντικό είναι ότι δεν είναι απαραίτητο να κοιμούνται νωρίς (ειδικά αν το σχολείο ξεκινά αργά), αλλά να κοιμούνται αρκετά για την ηλικία τους, και να έχουν τακτικό πρόγραμμα.

Είναι σημαντικό να κάνουμε πρακτική το να αποδεχόμαστε αυτό που συμβαίνει. Δεν χρειάζεται το παιδί μας να αρέσκεται στο να κάνει δια ζώσης μάθημα με μάσκα ή εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Γνωρίζουμε τόσους άλλους λόγους για τους οποίους το σχολείο δεν είναι ιδανικό. Είναι δεκτό αν τα παιδιά μας είναι απογοητευμένα. Επίσης, το συντομότερο που θα δεχτούν την πραγματικότητα, το καλύτερο για αυτά.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα νιώθουν απογοητευμένα πια, ή στενοχωρημένα από την κατάσταση των πραγμάτων. Τα συναισθήματά μας είναι μέρος του τι συμβαίνει πραγματικά. Για να είμαστε ειλικρινείς η αποδοχή δεν είναι το ίδιο με την παραίτηση. Με το να αποδεχτείς μία κατάσταση δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει καλύτερη. 

Ενδυναμώστε την ευτυχία

Με την έκφραση ευτυχία, εννοώ θετικό συναίσθημα, όχι ακριβώς την ευχαρίστηση. Τα θετικά συναισθήματα ενισχύουν την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε μία αλλαγή με ευέλικτο τρόπο. Έρευνες δείχνουν ότι τα θετικά συναισθήματα (συμπεριλαμβανομένης της ευγνωμοσύνης και του θαυμασμού) κάνουν την αλλαγή να μη φαντάζει τόσο τρομακτική και μας κάνουν πιο ανοιχτούς σε νέα πράγματα.

Σε όλη αυτή την περίοδο είναι σημαντικό να νιώθετε ότι έχετε κι εσείς υποστήριξη, για να μπορέσετε να δώσετε υποστήριξη και το παιδί σας. Κάντε μια εκτενή συζήτηση με το-τη σύντροφο / σύζυγό σας ή ένα αγαπημένο σας άτομο, μοιραστείτε τα δικά σας άγχη και σκέψεις, βρείτε τη δική σας εστίαση, κίνητρα και ευελιξία.

Αναζητήστε υποστήριξη από ειδικό ψυχικής υγείας, ώστε να μπορέσετε να ανταποκριθείτε επάξια στους πολλαπλούς ρόλους σας και να διατηρείτε ταυτόχρονα την ψυχική σας ηρεμία.