Ακρόαση άρθρου......

Νέα έρευνα που διεξήχθη από ερευνητές του Lancaster University School Management αποκαλύπτει σοβαρές συνέπειες μία δεκαετία μετά, σε μαθητές που υφίστανται εκφοβισμό. Οι μαθητές που είναι θύματα συνεχιζόμενου ή βίαιου εκφοβισμού υποφέρουν από τις χειρότερες συνέπειες.

Το bullying (σ.σ. σχολικός εκφοβισμός) είναι ευρέως διαδεδομένο στα σχολεία και αποτελεί ένα μείζον ζήτημα που απαιτεί λύση.

Έως και σήμερα, ήταν έντονη η ανησυχία πως η εκφοβιστική συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια προβλήματα όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολες συνθήκες ψυχικής υγείας και φτωχότερες προοπτικές απασχόλησης. Ωστόσο, ήταν λιγοστά τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τις επιδράσεις των διαφόρων τύπων και συχνοτήτων εκφοβισμού. 

Η έρευνα για το Bullying και τις επιδράσεις στην ψυχική υγεία

Η έρευνα, που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Royal Economic Society στο Πανεπιστήμιο του Warwick, ανέλυσε απόρρητα δεδομένα για περισσότερους από 7.000 μαθητές ηλικίας 14-16 ετών στην Αγγλία.

Περίπου οι μισοί συμμετέχοντες μαθητές, οι οποίοι ερωτήθηκαν σε τακτά χρονικά διαστήματα μέχρι την ηλικία των 21 ετών και ξανά στην ηλικία των 25 ετών, ανέφεραν ότι βίωσαν κάποιο είδος εκφοβισμού στην ηλικία των 14 έως και 16 ετών. Οι πληροφορίες - που αναφέρθηκαν τόσο από το παιδιά όσο και από τους γονείς - κατέγραψαν πόσο συχνά τα παιδιά εκφοβίστηκαν και ποιο είδος εκφοβισμού βίωσαν.

Διαπιστώθηκε ότι ο σχολικός εκφοβισμός αυξάνει την έκταση των προβλημάτων ψυχικής υγείας στην ηλικία 25 ετών κατά 40%.

Επίσης, αυξάνει την πιθανότητα ανεργίας στην ηλικία των 25 ετών κατά περίπου 35% και, για όσους εργάζονται, μειώνει το εισόδημά τους κατά περίπου 2%.

Εκτός από τις συνέπειες αργότερα στη ζωή, η έρευνα δείχνει ότι ο εκφοβισμός επηρεάζει την ακαδημαϊκή επίδοση των θυμάτων ενώ βρίσκονται στο σχολείο αλλά και πέρα από την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ανάμεσα στις μορφές εκφοβισμού που εξετάστηκαν από την έρευνα ήταν η χρήση υβριστικών προσδιορισμών, η εξαίρεση από τις κοινωνικές ομάδες, η απειλή με βία και η εφαρμογή βίας. 

Παλαιότερες έρευνες για το σχολικό εκφοβισμό

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Η αρχή της σύγχρονης εξέτασης του φαινομένου έγινε το 1973, όταν ο Σουηδός ιατρός, Peter Paul Heinemann, έδωσε στο σχολικό εκφοβισμό τη διάσταση της ομαδικής βίας εναντίον ενός θύματος, χρησιμοποιώντας τη νορβηγική λέξη “mobbing” για να τον περιγράψει. Στη συνέχεια, ο επίσης Σουηδός καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν Dan Olweus, ο οποίος διεξήγαγε τις πρώτες συστηματικές έρευνες για τον σχολικό εκφοβισμό, πρόσθεσε πως το ρόλο του θύτη θα μπορούσε να έχει όχι μόνο μια ομάδα, αλλά και ένα μεμονωμένο παιδί.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε εξάλλου ότι σε αυτές τις ηλικίες είναι εν μέρει φυσιολογικό τα παιδιά να τσακωθούν και να διαφωνήσουν. Όλο αυτό γίνεται μέσα στην προσπάθεια να βρουν τη θέση τους, το που ανήκουν, να διαπραγματευτούν τα όριά τους. Μέσα από αυτή τη «μάχη», μαθαίνουν να συγκρούονται, να διεκδικούν, να έχουν άποψη και εξασκούνται σε τρόπους έκφρασης και συμπεριφοράς.

Στατιστικά στοιχεία για το Bullying

Τα στοιχεία έρευνας σε δείγμα 3.682 μαθητών της πρωτοβάθμιας και 31.602 της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Παιδείας το 2015, αναδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος:

  • Το 65% των μαθητών έχει παρακολουθήσει περιστατικό bullying συμμαθητών του,
  • Το 29% έχει ασκήσει βία σε συμμαθητές του από σπάνια έως πολύ συχνά.
  • Το 10% των μαθητών έχει υποστεί ενδοσχολική βία.
  • Τα αγόρια πέφτουν πιο συχνά θύματα.
  • Τα μισά από τα παιδιά - θέματα δεν αναφέρουν πουθενά το γεγονός, ενώ τα άλλα μισά μιλάνε σε φίλους τους και λιγότερο στους γονείς ή στους εκπαιδευτικούς.
  • Ο σχολικός εκφοβισμός ξεκινάει συνήθως από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού ενώ η κορύφωσή του παρουσιάζεται στην εφηβική περίοδο των 11 - 14 ετών.

Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία που παρουσίασε ο Dan Olweus, η Ελλάδα κατέχει την 4η θέση ανάμεσα σε 41 χώρες παγκοσμίως σε φαινόμενα ενδοσχολικής βίας (Olweus, 2009). Η έναρξη των περισσοτέρων περιστατικών παρατηρείται στις πρώτες τάξεις του δημοτικού και η κορύφωσή του στην εφηβική περίοδο των 11 - 14 ετών.

Σχετικό με το Bullying βιβλίο, στο εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας: Bullying στο ελληνικό σχολείο.
Tο παρόν βιβλίο έχει στόχο να κατανοήσει και να αποτυπώσει τις απόψεις για το φαινόμενο, μιας ομάδας μαθητών και μαθητριών, ηλικίας 11-12 ετών.

Βιβλιογραφία - Πηγές:

Δυστυχώς δεν διάλεξα τους γονείς μου
Σε αυτό το ανατρεπτικό βιβλίο, η έγκυρη κλινική ψυχολόγος Lindsay Gibson αποκαλύπτει την καταστροφική φύση των συναισθηματικά ανώριμων γονέων, τα τοξικά μοτίβα με τα οποία μας έχουν σημαδέψει και μας παρέχει πολύτιμους τρόπους για να θεραπευτούμε

1. The Causal Effects of School Bullying Victimisation as an Adolescent on Later Life Outcomes, by Emma Gorman (Lancaster University Management School), Colm Harmon (University of Sydney), Silvia Mendolia (University of Wollongong), Anita Staneva (University of Sydney) and Ian Walker (Lancaster University Management School) με αδειοδότηση από το Δίκτυο AlphaGalileo.

2. Ο εκφοβισμός (bullying), μια σύγχρονη μάστιγα. Tα παιδιά μας ως θύματα και ως θύτες - Χριστίνα Βαϊζίδου, Ψυχίατρος, Πύλη Ψυχολογίας Psychology.gr 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Νίκος Μεταξάς

e psy logo twitter2Επιμέλεια & μετάφραση άρθρων, Τμήμα Σύνταξης Πύλης Ψυχολογίας psychology.gr
Επικοινωνία: editorial @psychology.gr