Επίγνωση ενός Ψυχοσωματικού διαλόγου

Ακρόαση άρθρου......

Στους έντονους ρυθμούς της σύγχρονης ζωής μας, πολλές φορές ερχόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις στις οποίες αγγίζονται τα όρια μας. Είναι εκείνες οι στιγμές που υπάρχει μια τεταμένη φόρτιση και αναδύονται συναισθήματα θετικά ή αρνητικά.

Ο τρόπος που τα διαχειριζόμαστε καθορίζουν εν πολλοίς και τα επίπεδα της υγείας μας. Το να μάθουμε να αναγνωρίσουμε, να επικοινωνούμε και να εκφράζουμε τα συναισθήματα μας -με υγιή τρόπο- είναι καθοριστικό για την ποιότητα της ζωής μας.

Ψυχοσωματική σύνδεση: Πώς τα συναισθήματα επηρεάζουν το σώμα μας

Επιστημονικά είναι αποδεδειγμένη η συσχέτιση της νοητικής και συναισθηματικής μας υπόστασης με την σωματική. Αν και πολλές φορές το να προσδιορίσουμε την προέλευση μιας νοητικής κατάστασής ή ενός συναισθήματος δεν είναι άμεσα ορατός και αναγνωρίσιμος, μπορεί ωστόσο να μας βοηθήσει η παρατήρηση των σωματικών επιπτώσεων που ενδεχομένως να προκύψουν.

Ένας βασικός τρόπος για να έρθουμε σε επαφή με το σώμα μας, είναι να ασκηθούμε την ιδιότητα της παρατήρησης [1] και επίγνωσης [2] . Είναι πολύ πιο εύκολο μάλιστα να παρατηρούμε κάτι που γίνεται γύρω μας από αυτό που συμβαίνει μέσα μας.

Κάθε φορά που διαταράσσεται η ηρεμία μας και γεννούνται έντονα αρνητικά συναισθήματα, εκεί που αγγίζονται τα όρια μας, συνήθως αυτά συνοδεύονται από κάποια σωματικά συμπτώματα. Αντανακλώνται σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο του σώματος μας.

Έτσι το σώμα λειτουργεί σαν μια βαλβίδα φανέρωσης και εκτόνωσης της νοητικής και συναισθηματικής μας κατάστασης. Είναι μια βαθύτερη ανάγκη εξισορρόπησης ώστε να απελευθερωθεί μια έντονα συναισθηματική ενεργειακή συσσώρευση. Πολλές φορές συμβαίνει αυτή η ενεργειακή φόρτιση καθότι είναι μη είναι αναγνωρίσιμη, να μην μπορούμε να την διαχειριστούμε.

Για αυτό το λόγο σωματοποιείται ώστε να την παρατηρήσουμε και να αποκτήσουμε την επίγνωση στον παρόν. Να εντοπίσου δηλ. τον βαθύτερο λόγο για τον οποίον προκλήθηκε.

Το σώμα μας θέλει να μας ομολογήσει κάτι που είναι σημαντικό για εμάς ώστε να στρέψουμε την προσοχή μας. Είναι ο μηχανισμός -εν είδη καλέσματος- που εφευρίσκει ο εαυτός ώστε να μπούμε σε μια διαδικασία παρατήρησης και αυτοϊασης.

Η ασθένεια προκύπτει όταν το σώμα αδυνατεί να αυτορυθμίσει το εαυτό του.

Η διαδικασία αυτοϊασης είναι μια διαρκή δυνατότητα βαθύτερης κατανόησης και συσχέτισης με όλα όσα απαρτίζουν την υπόσταση : νοητικά, συναισθηματικά, σωματικά των συμπτωμάτων που δημιουργούνται.

Το σώμα μας φανερώνει μέσα από τα συμπτώματά που εκδηλώνει, να αναζητήσουμε τον τρόπο αποκατάστασης και επικοινωνίας των αισθητών και αισθαντικών αποκλίσεων που δημιουργούνται.

Η επίγνωση μιας κατάστασης οδηγει στην αυτοϊση, επειδή μας ωθεί να κατανοήσουμε την βαθύτερη σχέση μας ένα μεγαλύτερο μέρος της ολότητας την οποία εκπροσωπούμε και εκφράζουμε στην οποία οφείλουμε να επιστρέψουμε.

Εναρμονίζει και φέρνει ισορροπία στο ενιαίο σώμα και τον ψυχισμό μας. Τα ψυχολογικά προβλήματα όπως

• θυμός,
• άγχος,
• κατάθλιψη,
• επιθετικότητα,

δεν είναι μόνο συναισθηματικής υφής, αλλά συσχετίζονται μέσω του εγκεφάλου και του νευρικού μας συστήματος, με κάθε κύτταρο και κάθε ιστό του σώματος το οποίο αντιλαμβάνεται το πρόβλημα με τον δικό του τρόπο.

Έτσι είναι επιτακτική η ανάγκη να αντιληφθούμε με την προσεκτική παρατήρηση των σύμπτωμα, τι θέλει να μας αποκαλύψει το σώμα.

Σώμα και ψυχή συνεργάζονται για την ίαση – Αν μάθεις να τα παρατηρείς

Ας πάρουμε για παράδειγμα μια κατά τα άλλα συνηθισμένη μέρα. Ενώ πηγαίνουμε στην εργασία μας παρατηρούμε δυο συνάνθρωπους μας τσακώνονται και να πιάνονται στα χερια. Η φυσιολογική μας αντίδραση είναι να αναστατωθούμε και ενδεχομένως να χάσουμε και εμείς την ηρεμία μας. Μπορεί μάλιστα αυτή την αναστάτωση να την μεταφέρουμε και στην δουλειά μας και στο σπίτι μας.

Η παρατεταμένη αναστάτωση δημιουργεί μια τρικυμία στον νου και τον ψυχισμό μας, ενώ δημιουργεί πολλές φορές επιπλοκές στις σωματικές λειτουργίες.

Όταν αποκλίνουμε από την κατάσταση της ηρεμίας μας, ερχόμαστε κατά κάποιον τρόπο σε έναν αποσυντονισμό, όπου κάνουν την εμφάνιση μέσα μας πολωτικά αρνητικά συναισθήματα.

Σε κάθε άνθρωπο τα συμπτώματα φανερώνουν την εκδήλωση τους και γίνονται αντιληπτά σε διαφορετικό μέρος του σώματος του. Άλλοι νοιώθουν μια αίσθηση δυσφορίας ακόμα και πόνου στην καρδιά, άλλοι στο στήθος ή έχουν συσπάσεις στο στομάχι ή στο έντερο, τους ώμους, το λαιμό, τη πλάτη. Άλλους τους πιάνει πονοκέφαλος, μια κατατονική τάση ή δυσφορία, διάφορες φοβίες, ίλιγγοι ή κρίσεις πανικού.

Αυτή η αποκαλυπτική ομολογία του σώματος είναι που καλεί και δείχνει τον δρόμο προς εκτόνωση και επούλωση βαθύτερων ψυχικών και νοητικών δυσλειτουργιών. Γίνεται η αφορμή να οδηγηθούμε σε μια βαθύτερη γνώση μέσω ενός ψυχικού ή συναισθηματικού προβλήματος που έρχεται από το παρελθόν.

Ένας αποτελεσματικός τρόπος να δράσουμε, είναι να στρέψουμε την προσοχή μας με υψίστη φροντίδα στις σωματικές ενοχλήσεις. Να τις προσέξουμε και να μείνουμε μαζί τους, μέχρι σταδιακά να μας αποκαλυφθούν τα συναίσθημα που τις προκάλεσαν.

Όταν αυτά τα προσεγγίσουμε θετικά προσκείμενοι και βιωθούν κάτω από μια νέα ματιά και τις διαφορετικές συνθήκες στο παρόν, η ομολογία τους θα προκαλέσει μια εκτόνωση.

Η προσπάθεια, το να γνωρίσουμε κάτι σε βάθος, εμποδίζεται πολλές φορές από το φόβο μας, να βιώσουμε τα αντίστοιχα συναισθήματα που φέρουν μέσα τους το πόνο.

Είναι σημαντικό να έρθουμε σε επαφή με εκκρεμότητες του παρελθόντος, με τα κομμάτια που αποποιηθήκαμε. Αυτά που απαρνηθήκαμε κάποτε να βιώσουμε το αληθινό τους μήνυμα, και έχουμε αποκηρύξει ή καταπιέσει. Αυτό είναι το βασικό συστατικό μίας θεραπευτικής διαδικασίας, που με την βοήθεια και την συνδρομή του ειδικού, παρέχει την δυνατότητα επουλώσεις των τραυμάτων.

Κάθε μας εμπειρία εμπεριέχει και το αποτύπωμα μιας σωματικής συμμετοχής. Δεν μπορούμε να κάνουμε την παραμικρή σκέψη ή να νοιώσουμε το παραμικρό συναίσθημα, χωρίς την σύμπραξη και ανταπόκριση του σώματος μας.

Κουβαλάμε μέσα μας στο παρόν, τις πληγές του παρελθόντος που ζήσαμε. Η μνήμη συλλέγει από τις συνοικίες των κυττάρων μας, βιώματα που προσπαθήσαμε να αποφύγουμε ως τώρα. Έτσι έρχεται ένα συμβάν ή ένα γεγονός που μπορεί εν δυνάμει να είναι η αφορμή για την απαρχή μιας διαδικασίας ίασης.

Με μια καινούργια ματιά, μας δίνεται η ευκαιρία να εντοπίσουμε το λόγο που αυτό συνέβη. Κάθε τέτοιου είδους βιωματική ανακάλυψη, μας καθιστά λιγότερο φοβισμένους και καλύτερους διαχειριστές της ίδιας μας της ζωής.

Αυτά που μας χειραγωγούσαν στο παρελθόν, τώρα πλέον με την παρατήρηση και την επίγνωση τους, παρέχουμε την ευκαιρία να ακουστούν και πάλι και να ομολογήσουν την ιστορία που φέρουν από το παρελθόν ως εκκρεμότητα να επιλύσουμε. Μας καθιστούν γνώστες της αληθινής μας ταυτότητας και διαμορφωτές της ζωής, της πορείας και της ευτυχίας μας.

Εμείς οι ίδιοι εν τέλει γινόμαστε, οι διαμορφωτές της ζωής μας, όταν καταφέρουμε να συγκεραστούμε στο τώρα, το παρελθόν αλλά και το μέλλον σε μια νέα αφετηρία. Τότε χαρτογραφούμε βιωματικά, μέσα σε ένα πνεύμα ψυχοσωματικής αποκάλυψης και συνεργασίας, επίγνωσης και ελευθερίας, τον “τόπο” στον οποίον θέλουμε να πορευτούμε.

Παρατηρώντας τον εαυτό μας επιμελώς -χωρίς κριτική- δεν μένει παρά με θαυμασμό να ατενίσουμε, την πορεία προς την αυθεντικότητα του. Εκεί που η αγάπη προς τον εαυτό και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε μας παρέχουν την δυνατότητα να συνυπάρξουν αρμονικά.

«Το να φροντίζουμε ως κόρη οφθαλμού, να διαφυλάττουμε και να επιζητούμε σχέσεις μας με τον αυθεντική ουσία της ύπαρξής -ως το ίδιο μας το Είναι-, καθίσταται επιτακτική ανάγκη, διότι είναι το κοινό σπίτι όλων μας εντός του οποίου οικούμε» [3] .

Παράρτημα

[1]: εκ του παρατίθημι. Είναι αυτό που μας προσφέρεται ώστε να το παρατηρήσουμε. Μας διατίθεται, τίθεται ενώπιον μας για να αναγνωρίσουμε εκείνο που μας συνδέει με αυτό. Κάτι που μας αφορά και επιχειρεί να μας πληροφορήσει άμεσα. Η ανα-γνώριση παραπέμπει σε εκείνο που ήταν κάποτε γνωστό στην επάρκεια του, ώστε να το παρατηρήσουμε εκ νέου με μια νέα ματιά και να το ολοκληρώσουμε. Με μια διαφορετική προσοχή και επιμέλεια. Προβάλλεται ενώπιον μου με νέα πρόταση ώστε να μου δοθεί μια νέα εξήγηση. Βρίσκεται ερχόμενο εμπρός και πλησίον μου για να το παραβάλλω και να το συγκρίνω με τα νέα δεδομένα. Διατίθεται εις εμένα ώστε να διαφυλάξω την αλήθεια του -σαν να είναι κάτι δικό μου. Να το ακολουθήσω και να το φροντίζω. Να μην εκθέσω σε κίνδυνο την ύπαρξη του. Να το ενθυμούμαι, να το αναφέρω και να υποστηρίζω την απόδειξη της μαρτυρίας του, προσάπτοντας την ονομαστική του αξία. (Μέγα Λεξικό Ελλη. Γλώσσας Liddell Scott.

[2] Επίγνωση: Η σε βάθος συναίσθηση (μιας κατάστασης), η ακριβής γνώση, πλήρης, (Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας-Γ. Μπαμπινιώτη, Εκδ. Β’). Η εξέταση και ενδελεχής έρευνα, πλήρης γνώση που οδηγεί στην αλήθεια. Για να γνωρίσω κάτι, πρέπει πρώτα να ανα-γνωρίσω τον λόγο της σχέση μου μαζί του, ως κάτι δικό μου.

[3] Κωνσταντίνος Βαλιώζης: “Δοκίμια Φιλοσοφικού Στοχασμού-Λόγος περί του Είναι”, Εκδ. Διανόηση, Αθήνα 2025, (σ.80).