Ακρόαση άρθρου......

Αισθάνεστε ένοχοι όταν πρόκειται για τα παιδιά σας; Ίσως υπάρχει μια μικρή φωνή στο πίσω μέρος του μυαλού σου που σου λέει ότι δεν είσαι αρκετός.

Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι ότι δεν είστε οι μόνοι που νιώθετε έτσι και σίγουρα δεν χρειάζεται να αποδεχτείτε τα συναισθήματα της ενοχής της μαμάς.

Τι είναι η ενοχή της μαμάς;

Αναφέρεται σε συγκεκριμένα συναισθήματα ενοχής που βιώνουν οι μητέρες που σχετίζονται με τον ρόλο τους ως μητέρα. Με άλλα λόγια το διάχυτο συναίσθημα ότι δεν κάνετε αρκετά ως γονιός, δεν κάνετε τα πράγματα σωστά ή λαμβάνετε αποφάσεις που μπορεί να «μπερδέψουν» τα παιδιά σας μακροπρόθεσμα.

Παρά τις ερευνητικές μελέτες και την ορολογία που αναφέρονται συχνά σε μητέρες η ενοχή έχει τη δυνατότητα να επεκταθεί και στους δύο γονείς.

Με αφορμή αυτό να επισημάνουμε ότι οι μητέρες είναι συχνά αυτές που η κοινωνία τηρεί υψηλότερα πρότυπα, επομένως τα αισθήματα ενοχής τείνουν να είναι πιο κοινά μεταξύ των γυναικών.Οι νέες μητέρες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην ενοχή της μαμάς. Ανησυχούν συνεχώς μήπως κάνουν λάθη και προσπαθούν να τα κάνουν όλα σωστά.

Η ενοχή της μαμάς προέρχεται από ένα μη ρεαλιστικό ιδανικό για μια τέλεια μαμά.

Τα συναισθήματα ενοχής εντείνονται όταν οι μητέρες δεν μπορούν να βρίσκονται διαρκώς στην διάθεση του παιδιού ή όταν χρειάζεται να ζητήσουν βοήθεια για θέματα που έπρεπε να γνωρίζουν.  

Τι προκαλεί τη μητρική ενοχή?

Η ενοχή της μαμάς έχει πολλές ρίζες , από προσωπικές ανασφάλειες μέχρι εξωτερικές πιέσεις από την οικογένεια, τους φίλους, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλες πηγές.

Με μια γρήγορη ματιά στο Instagram, θα δούμε εκατοντάδες δημοσιεύσεις για όσα άλλες μαμάδες φαίνεται να κάνουν καταπληκτικά, από εκπαιδευτικές δραστηριότητες μέχρι τέλεια περιποιημένα νήπια που ποζάρουν γλυκά. Θυμηθείτε! Ελάχιστα γνωρίζουμε αν είχαν ένα έντονο θυμό λίγα δευτερόλεπτα πριν ή μετά από εκείνο το πλάνο.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Ακόμη και επίσημες συστάσει από γιατρούς και οργανισμούς, μπορούν να δημιουργήσουν αισθήματα ανεπάρκειας.

Για να σας βοηθήσουμε να καταλάβετε ότι αυτό που νιώθετε είναι φυσικό, παραθέτουμε παρακάτω κάποιες αιτίες της ενοχής της μαμάς:

Το να χάνετε την ψυχραιμία σας.
Η ανατροφή των παιδιών είναι δύσκολη και σε αντίθεση με τη δουλειά πλήρους απασχόλησης δεν μπορείς να κάνεις διάλειμμα από αυτή. Προφανώς, τα παιδιά σας είναι τα πιο χαριτωμένα, πιο γλυκά και αγαπησιάρικα ανθρώπινα όντα στον πλανήτη…εκτός αν δεν είναι. Και δεν πειράζει!

Είναι φυσιολογικό να βρίσκετε ενοχλητικά τα παιδιά σας ορισμένες φορές.Ειναι επίσης φυσιολογικό να χάνετε την ψυχραιμία σας μαζί τους ή με τον σύντροφό σας  και να εύχεστε το παιδί σας να σταματήσει να επαναλαμβάνει την ίδια ερώτηση  παρόλο που προφανώς ΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΑΤΕ ΗΔΗ,είστε άνθρωποι.Κανεις ούτε καν τα παιδιά σας δεν περιμένουν να είστε στωικοι όλη την ώρα.Απλα ζητείστε συγνώμη μετά.

Το να βαρεθείτε. 
Φυσικά, είναι υπέροχο να παίζεις με τα παιδιά σου, να τα βλέπεις να κατακτούν νέες δεξιότητες και να κατακτούν νέα παιχνίδια.  Ακόμα κι αν σας αρέσει να είστε μαμά, η φροντίδα των παιδιών μπορεί μερικές φορές να είναι βαρετή — και αυτό είναι εντάξει.

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Είναι φυσιολογικό να λαχταράτε μια συνομιλία με ενήλικες ή μια πιο συγκινητική τηλεοπτική εκπομπή από τα κινούμενα σχέδια. Είναι επίσης φυσιολογικό να χάσετε τα πράγματα που κάνατε στην προ-βρεφική σας ζωή, όπως να κάνετε αυθόρμητα σχέδια για δείπνο με τους φίλους σας.

Ο θηλασμός.
Είναι ένα από τα πρώτα διλήμματα που μπορεί να κάνει τις νέες μαμάδες να νιώθουν ενοχές. Ενώ κάποιοι το βρίσκουν πολύ απλό, άλλοι το βρίσκουν πιο δύσκολο. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να δίνετε στο μωρό σας γάλα, αλλά πολλές νέες μαμάδες παλεύουν με ενοχές για τα παλιά ταμπού γύρω από αυτό. Εάν αυτό ισχύει για εσάς, ακολουθήστε τη διαίσθησή σας για να βρείτε την καλύτερη λύση για εσάς και το μωρό.

Οτι δεν ξοδεύετε αρκετό χρόνο με τα παιδιά σας. 
Είναι σημαντικό να περνάτε χρόνο με τα παιδιά σας.Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφιερώνεις όλο τον χρόνο σου μαζί τους. Και να θυμάστε, καθώς μεγαλώνουν και αρχίζουν να περνούν από διαφορετικά στάδια της ζωής, σταδιακά θα γίνουν πιο ανεξάρτητοι από εσάς.

Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 
Με την εξάπλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι εικονικές εικόνες που δεν αποτελούν ακριβή αναπαράσταση της πραγματικότητας συχνά επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι μητέρες βλέπουν τον εαυτό τους. Αρχίζουν να συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλες μητέρες.

Έλλειψη αυτοπεποίθησης. 
Μερικές φορές οι μητέρες υποφέρουν από έλλειψη αυτοπεποίθησης και ανασφάλειες, που υπάρχουν από την παιδική ηλικία. Αυτό που τους κάνει να νιώθουν πάντα ότι δεν κάνουν αρκετά είναι ότι πιστεύουν ότι δεν είναι αρκετά καλοί και ότι πρέπει να κάνουν περισσότερα και καλύτερα. Αυτό είναι επίσης ένα πρόβλημα που μπορεί να συνεχίσει να μεγαλώνει καθώς τα μωρά τους μεγαλώνουν.

Online Σεμινάριο: Πώς επιλύονται οι συγκρούσεις μεταξύ γονέων και παιδιών - Πρακτικό, βιντεοσκοπημένο Σεμινάριο χαμηλού κόστους, στην πλατφόρμα του Psyversity

Πώς εμφανίζεται η μητρική ενοχή

Η ενοχή και τα συνακόλουθα συναισθήματα ντροπής προκαλούν συναισθήματα, σκέψεις και συμπεριφορές και μπορεί να εμφανιστούν με μερικούς από τους ακόλουθους τρόπους:

Χαμηλη αυτοεκτίμηση και άγχος

Οι μαμάδες αρχίζουν να αισθάνονται πεσμένες τις περισσότερες φορές, έχουν κόπωση, θυμό ή έντονη, ενοχλητική ανησυχία ή χαμηλή αυτοεκτίμηση, μεταξύ άλλων συμπτωμάτων.Τα υπερβολικά αισθήματα μητρικής ενοχης μπορεί ακόμη και να οδηγήσουν στην εμφάνιση κατάθλιψης, άγχους ή κακής ψυχικής ικανότητας .

Προσπαθεια να τα καταφέρετε όλα 

Μερικές μαμάδες προσπαθούν να ξεπεράσουν τις ενοχές της μαμάς «κάνοντάς τα όλα». Μπορεί να εργάζεστε, να μαγειρεύετε, να καθαρίζετε και να παραμένετε σε φόρμα , καθώς και να φροντίζετε το παιδί σας.Αλλά αυτό δεν είναι ρεαλιστικό και μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση , οπότε χαλαρώστε λίγο.

Αποκτήστε το βιβλίο των Ερώτων, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας: Στις Σκιές του Έρωτα, για τους αιρετικούς της αγάπης 

Πώς να ξεπεράσετε την μητρική ενοχή

 Όταν η ενοχή της μαμάς αγνοείται ή αφήνεται χωρίς θεραπεία, αρχίζει η εξουθένωση της μητέρας και μπορεί να δυσκολεύεστε να διαχειριστείτε τις ανάγκες της δικής σας ψυχικής υγείας, ενώ παράλληλα φροντίζετε τις ανάγκες των παιδιών σας. Το να φροντίζετε τον εαυτό σας είναι εξίσου σημαντικό με το να φροντίζετε τα μωρά σας.

Αφιερώστε χρόνο για να απεικονίσετε και να σχεδιάσετε πώς μπορείτε να κάνετε μια αλλαγή στη ζωή σας.

Μπορείτε να δοκιμάσετε κάποιες από τις παρακάτω επιλογές ώστε να στηρίξετε τον εαυτό σας και να προχωρήσετε.

1. Αναγνωρίστε πότε οι ανησυχίες, οι ενοχές ή η αυτοκατηγορία βασίζονται στην πραγματικότητα
Μερικές φορές αυτές οι πεποιθήσεις τροφοδοτούνται από μη ρεαλιστικές υποθέσεις. Για παράδειγμα, πόσο πιθανό είναι οι άλλοι γονείς να είναι πάντα ήρεμοι, να έχουν παιδιά που δεν μαλώνουν ποτέ και σπάνια να παλεύουν με την αμφιβολία για τον εαυτό τους; Ρωτήστε τον εαυτό σας αν θα ήταν τόσο σκληρά επικριτικός απέναντι σε έναν φίλο ή αγαπημένο σας πρόσωπο. Αμφισβητήστε τις υποθέσεις σας ότι οι άλλοι γονείς τα έχουν καταλάβει όλα, ότι δεν το καταλαβαίνετε ή ότι πρέπει να είστε τέλειοι ως γονιός.

2. Μην συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλες μαμάδες
«Ο καθένας έχει τη δική του διαδρομή και τη δική του ιστορία και εμπιστευτείτε με.Ποτέ δεν ξέρεις τι πραγματικά συμβαίνει στα παρασκήνια».Τώρα, είμαστε εκτεθειμένοι στα πρότυπα, τις πρακτικές και τους #mumgoals εκατοντάδων ή χιλιάδων μητέρων στον «κύκλο μας», στο διαδίκτυο.Κάντε έναν έλεγχο μέσων κοινωνικής δικτύωσης ελέγχοντας τις ομάδες στις οποίες ανήκετε και τα άτομα που ακολουθείτε. Αν υπάρχει κάτι που σας κάνει να αισθάνεστε άσχημα, κάντε unfollow και παρατηρήστε τι αλλάζει.Αυτό που βλέπετε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνήθως δεν είναι η πραγματικότητα , οπότε σταματήστε να συγκρίνετε τον εαυτό σας .

3. Εξασκηθείτε στην αυτοσυμπόνια

Η ενοχή της μαμάς σας ρίχνει ήδη αρκετή ευθύνη και ντροπή.Το αντίδοτο στη ντροπή και την τελειομανία είναι βασικά η αυτοσυμπόνια:: η πρακτική του να είμαστε ζεστοί και να κατανοούμε τον εαυτό μας όταν αισθανόμαστε ανεπαρκείς, αντί να μαστιγώνουμε τον εαυτό μας με αυτοκριτική (ή να αγνοούμε τον πόνο μας).
Η αυτοσυμπόνια μπορεί να μειώσει το άγχος, την ντροπή και την ανησυχία και να δημιουργήσει ένα μεγαλύτερο αίσθημα σύνδεσης με τους άλλους.Η αυτοσυμπόνια ωφελεί και το παιδί σας αν δει ότι είσαι ικανός να αποδεχτείς τις ατέλειές σου, και μπορείς να συγχωρήσεις τον εαυτό σου και να προχωρήσεις, θα μάθει και αυτές τις δεξιότητες.

4. Προγραμματίστε λίγο χρόνο για να χαλαρώσετε

Το να αφιερώσετε χρόνο για να επαναφορτιστείτε είναι απολύτως απαραίτητο για την αντιμετώπιση της ενοχής της μαμάς. Είτε είστε εργαζόμενη μαμά, μαμά που μένει στο σπίτι ή μαμά, η αποσύνδεση των υποχρεώσεών σας και η αφιέρωση του χρόνου για τη φροντίδα του εαυτού σας για να «γεμίσετε τις μπαταρίες» είναι πολύ σημαντικό. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι σχεδιάζετε ένα βράδυ περιποίησης ή ένα πρωινό για ύπνο. Η ενασχόληση με την αυτοφροντίδα θα βοηθήσει στη βελτίωση της συνολικής απόδοσής σας σε πολλούς τομείς της ζωής σας

5. Ζητήστε βοήθεια και υποστήριξη

Ως μαμά, έχετε ήδη πολλες ευθύνες και είναι εντάξει να ζητήσετε βοήθεια και ακόμη και να αναθέσετε σε τρίτους μέρος της δουλειάς.Μερικές φορές ακόμη και το να ζητάς βοήθεια μπορεί να προκαλέσει ενοχές και άγχος, ειδικά αν είναι για κάτι που θεωρείς «μη ουσιώδες».. «Η επιλογή να απευθυνθείς για υποστήριξη είναι αυτό που σε κάνει καλό γονέα επειδή εργάζεσαι ενεργά για να βελτιώσεις τα πράγματα». Επομένως, μην αισθάνεστε ένοχοι ζητώντας βοήθεια και θυμηθείτε, δεν χρειάζεται να το κάνετε μόνοι σας.

Το να είσαιι μαμά (ή μπαμπάς) είναι μια από τις πιο ανταποδοτικές αλλά και απαιτητικές δουλειές στον κόσμο.Το να νιώθεις ενοχές της μαμάς από καιρό σε καιρό είναι απολύτως φυσιολογικό. Και είναι εντάξει να το ζήσεις, αρκεί να έχεις στρατηγικές για να το αντιμετωπίσεις. Διαφορετικά, τα αισθήματα της ενοχής της μαμάς μπορεί να θολώσουν την κρίση σας ως γονέα και να σας εμποδίσουν να συνδεθείτε με τα παιδιά σας.

 

Βιβλιογραφία:

How to deal with mom guilt
sarahcanney.com/blog/mom-guilt
How to Banish Mom Guilt With Self-Compassion
parent.com/blogs/conversations/how-to-banish-mom-guilt-with-self-compassion 
The hidden struggle of working moms? Guilt. Here’s how to overcome it
www.betterup.com/blog/mom-guilt
What Exactly IS Mom Guilt Anyway? A Clinical Psychotherapist Explains
www.mindfulreturn.com/mom-guilt/

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαριάννα Μαυρομάτη

mavromati mariannaΨυχολόγος, πτυχιούχος Ψυχολογίας από το Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Εχει εργαστεί στον προσφυγικό τομέα και στην εκπαίδευση. Το επαγγελματικό ενδιαφέρον της είναι η Συμβουλευτική παιδιών και ενηλίκων.