Συχνά συναντάμε ανθρώπους γύρω μας που δουλεύουν όλη μέρα ή τρέχουν συνέχεια να βοηθήσουν τους άλλους με αποτέλεσμα να μην τους μένει καθόλου προσωπικός χρόνος.

Ψυχική εξουθένωση και συναισθηματική κόπωση

Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι από το βιβλίο Βάλε τα όριά σου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Η συνέπεια; Το burnout, να νιώθουν δηλαδή εξαντλημένοι ή ακόμα και να πέφτουν σε κατάθλιψη. Είναι πιθανό και εμείς οι ίδιοι να έχουμε βρεθεί σε μια κατάσταση ψυχικής εξουθένωσης.

Έχουμε μάθει ότι σημασία για την επιτυχία και την ευτυχία μας έχουν τα «ναι» και ιδανικά η ταχύτητα με την οποία τα λέμε. Η καθημερινότητα μας κινείται σε πολύ γρήγορους ρυθμούς, με αποτέλεσμα τα αντανακλαστικά μας να είναι μονίμως σε εγρήγορση από φόβο μήπως «χάσουμε κάτι».

Βλέπουμε τη ζωή που αναρτούν οι γύρω μας στα κοινωνικά δίκτυα, το πώς τα συνδυάζουν όλα, το πώς τα καταφέρνουν τέλεια και μας δημιουργείται το αίσθημα ότι κάτι κάναμε λάθος. Εμείς γιατί νιώθουμε τόσο κουρασμένοι; Μήπως τελικά υπάρχει χώρος να κάνουμε περισσότερα;

Μήπως αφήνουμε ευκαιρίες να πάνε χαμένες;

Και τσουπ προσθέτουμε κάτι ακόμα, στην ήδη γεμάτη λίστα με τις υποχρεώσεις μας.

Πρόσφατα αυτή η μορφή άγχους απέκτησε όνομα: «FoMo-Fear of Missing out».

Και αν σας έλεγε κάποιος ότι η πραγματική ευτυχία δεν κρύβεται στα «ναι», αλλά στα «όχι» που θα επιλέξουμε να πούμε, στα όρια που θα θέσουμε;

Έχουμε μάθει να συνδέουμε τα όρια με κάτι αρνητικό και νιώθουμε ότι κάνουμε κάτι λάθος όταν τα θέτουμε.

Στην πραγματικότητα όμως, τα όρια είναι μια μορφή αυτοφροντίδας, καθώς έχουν ζωτική σημασία για την ψυχική μας ηρεμία. Αν αφοσιωθούμε σε αυτά που θέλουμε πραγματικά και αφήσουμε τα υπόλοιπα στην άκρη, θα δούμε ότι λειτουργούμε στο πλήρως των δυνατοτήτων μας και αποδίδουμε καλύτερα στην καθημερινότητα μας.

Υπάρχουν σημάδια, να μου υποδείξουν ότι είμαι στα πρόθυρα του burnout και πρέπει να αρχίσω να θέτω όρια;

Η απάντηση είναι ναι! Όταν είμαστε αγχωμένοι, ο εγκέφαλός μας δυσκολεύεται να «κατεβάσει τους διακόπτες». Επηρεάζεται ο ύπνος μας. Ο τρόμος μάς κυριεύει. Βρισκόμαστε υπό συνθήκες στρες.

Εν ολίγοις, αν εντοπίζετε τα παρακάτω στον εαυτό σας είναι σημάδι ότι πρέπει να αρχίσετε να βάζετε όρια:

  • Νιώθετε ότι πνίγεστε από τις υποχρεώσεις.
  • Νιώθετε πικρία απέναντι σε ανθρώπους που ζητούν τη βοήθειά σας.
  • Αποφεύγετε τα τηλεφωνήματα και τις επαφές με ανθρώπους που πιστεύετε ότι θέλουν να σας ζητήσουν κάτι.
  • Σχολιάζετε ότι βοηθάτε τους άλλους αλλά δεν αποκομίζετε τίποτα από αυτό.
  • Νιώθετε ψυχικά εξαντλημένοι.
  • Συχνά κάνετε όνειρα ότι θα τα παρατήσετε όλα και θα εξαφανιστείτε.
  • Δεν έχετε καθόλου χρόνο για τον εαυτό σας.

Πώς αλλάζει όμως ο τρόπος σκέψης μας; Πώς μαθαίνουμε να λέμε αυτά τα «όχι» που θα μας κάνουν να νιώσουμε ελεύθεροι;

Βάλε τα όριά σου, το βιβλίο της θεραπεύτριας Nedra Glover Tawwab 

Η θεραπεύτρια Nedra Glover Tawwab μας βοηθά να βρούμε απαντήσεις σε ένα βιβλίο-οδηγό ψυχικής υγείας!

Μέσα από τις σελίδες του Βάλε τα όρια σου η Nedra Glover Tawwab μας βοηθά να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, μας εξηγεί τι σημαίνει «θέτω υγιή όρια» και τον καθοριστικό ρόλο μπορούν να παίξουν στο να δημιουργήσουμε σωστές σχέσεις με τους συντρόφους, την οικογένεια και τους φίλους μας.

Αλλά τι ακριβώς σημαίνει «υγιή όρια»;

Η Nedra Glover Tawwab στο βιβλίο της μας εξηγεί:

Τα όρια είναι προσδοκίες και ανάγκες που σας βοηθούν να νιώθετε ασφάλεια και άνεση μέσα στις σχέσεις σας. Οι προσδοκίες στις σχέσεις σάς βοηθούν να διατηρείτε πνευματική
και ψυχική υγεία. Το να μάθετε πότε να λέτε όχι και πότε να λέτε ναι είναι επίσης ένα ουσιαστικό κομμάτι του να νιώθετε άνεση στις αλληλεπιδράσεις σας με άλλους.

Και πώς μπορούμε να πούμε «όχι» και να εκφράσουμε τις ανάγκες μας χωρίς να πληγώσουμε τους άλλους;

Σας έχει τύχει να αποφεύγετε την επικοινωνία με ανθρώπους που μπορεί να σας ζητήσουν κάτι; Για παράδειγμα να μη σηκώνετε το τηλέφωνο ή να προφασίζεστε ότι έχετε πολύ πιεσμένο πρόγραμμα;

Αναγνωρίζετε μεν ότι αν σας ζητήσουν κάτι δε θα μπορείτε να τους βοηθήσετε, αλλά ταυτόχρονα δε θέλετε να τους πείτε «όχι» γιατί νιώθετε ότι έτσι τους απογοητεύετε.

Η αλήθεια είναι πως δεν ορίζετε τα συναισθήματα των άλλων, ούτε είναι δεν είναι εφικτό πάντα να ικανοποιείτε τους γύρω σας. Πρέπει να βάλετε προτεραιότητα τον εαυτό σας.

Και ενώ η εικόνα της αυτοφροντίδας που έχουμε στο μυαλό μας πολλές φορές περιλαμβάνει μια περιποίηση προσώπου, σωστή διατροφή, μια μέρα σε σπα… υπάρχει και η αυτοφροντίδα που μας βγάζει από τη ζώνη του άνετου και μας αναγκάζει να κάνουμε πράγματα που μπορεί να μας κάνουν να νιώσουμε άβολα στην αρχή, αλλά στην πορεία θα μας απελευθερώσουν!

Το Βάλε τα όρια σου είναι ένα βιβλίο που έχει στόχο να σε βοηθήσει να αλλάξεις τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς σου, μέσα από επιχειρήματα, παραδείγματα αλλά και τεχνικές.

Οι τεχνικές που προτείνει, βασισμένες στις πιο πρόσφατες έρευνες και στις πιο δοκιμασμένες πρακτικές της γνωστικής συμπεριφορικής θεραπείας (CBT), μας βοηθούν να ορίσουμε και να εκφράσουμε τις ανάγκες μας καθαρά και χωρίς ενοχές, καθώς και να εντοπίσουμε τα βαθύτερα προβλήματα που κρύβονται πίσω από την αλληλεξάρτηση, το άγχος, την κατάθλιψη και πολλά άλλα.

Το βιβλίο Βάλε τα όριά σου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Χρύσα Πράντζαλου

e psy logo twitter2Τμήμα Σύνταξης της Πύλης Ψυχολογίας Psychology.gr
Επιμέλεια και συγγραφή άρθρων, μετάφραση & απόδοση ξενόγλωσσων άρθρων.