Υποταγή στη Σύγχρονη Εποχή: Αναγνώρισε τις δεξιότητές σου και μάθε να τις χρησιμοποιείς σωστά

Θα έχεις ήδη  ακούσει πολλές φορές την φράση «οι εποχές έχουν αγριέψει». Είναι μια γενικόλογη διαπίστωση που κολλάει σχεδόν σε κάθε σκέψη που εκφράζεται ανοιχτά  και αναφέρεται στη σύγχρονη εποχή.

Η φράση αυτή είναι τόσο στενά συνδεδεμένη με την σημερινή εποχή που ενδεχομένως να έχεις κουνήσει πολλές φορές το κεφάλι σου μηχανικά θέλοντας να δείξεις ότι συμφωνείς και ενδεχομένως πράγματι να συμφωνείς αλλά μήπως έχεις και δεύτερες σκέψεις; Π.χ. «εσύ μήπως θα σώσεις τον κόσμο;».

Τέτοιου είδους σκέψεις  εκφράζουν πιθανή αίσθηση αβοηθησίας και απογοήτευσης, μια πεποίθηση πως τα πράγματα δεν θα αλλάξουν ότι κι αν κάνεις. Και τότε είναι που οδηγείσαι στην αυτοεκπληρούμενη προφητεία και τα πράγματα όντως δεν αλλάζουν.

Άλλωστε αν δεν προσπαθήσεις να φέρεις την αλλαγή εκείνη δεν έρχεται. Πολλές φορές μάλιστα, καθώς γυρνάνε στο μυαλό σου τέτοιες σκέψεις, νιώθεις την αίσθηση του αδιεξόδου. Υπάρχει πράγματι αδιέξοδο; Δεν υπάρχουν όντως επιλογές; Ή μήπως αυτό έχεις μάθει ή προτιμάς να πιστεύεις;

Κοινωνικές Επιταγές

Η κοινωνική πραγματικότητα αντικατοπτρίζει τη συλλογική νοοτροπία.  Μια νοοτροπία που αγαπά να χειρίζεται σημαντικές ανθρώπινες δεξιότητες με τον λάθος τρόπο. Η επιλογή αν θα την ακολουθήσεις είναι δική σου.

Προσαρμοστικότητα

Η προσαρμοστικότητα είναι μια από τις σημαντικότερες δεξιότητες που μπορεί να έχεις. Ο άνθρωπος είναι προσαρμοστικό όν. Ωστόσο έχει τη δυνατότητα να επιλέξει αν θα προσαρμοστεί. Σήμερα, προκειμένου να ανταπεξέλθεις στους γρήγορους ρυθμούς, στα δύσκολα εργασιακά ωράρια και στον φόρτο εργασίας προσπάθησες να πιστέψεις πως αυτό είναι το φυσιολογικό, είναι η νέα πραγματικότητά σου.

Ήταν μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σου, ένας μηχανισμός που σε βοήθησε προκειμένου να ανταπεξέλθεις στην πίεση που δέχτηκες να ασκείς στον ίδιο σου τον εαυτό.

Είναι όμως αυτό που θέλεις πραγματικά από τη ζωή σου;

Multitasking

Το περιβόητο «multitasking», με άλλα λόγια, όταν κάποιος καταπιάνεται με πολλά πράγματα ταυτόχρονα, μια δεξιότητα που αν δεν χρησιμοποιηθεί με σύνεση οδηγεί σταδιακά στην σωματική και ψυχική εξουθένωση και φυσικά  στην κατάθλιψη.

Είναι μια δεξιότητα που περιορίζει το οπτικό και αντιληπτικό  πεδίο, αυξάνει το άγχος και σκοτώνει τη χαρά στερώντας από το άτομο την ευκαιρία να μπει σε ψυχολογική ροή, να χαθεί στην στιγμή και να την απολαύσει. Έχεις αναρωτηθεί ποτέ ποια ήταν η τελευταία φορά που καταπιάστηκες με κάτι που σε γέμιζε τόσο που έχασες την αίσθηση του χρόνου;

Είναι γνωστό πως σήμερα που οι αλλαγές διαδέχονται η μία την άλλη, που οι ρυθμοί της ζωής τρέχουν ασταμάτητα, δεν δίνεις την απαιτούμενη προσοχή στις ανάγκες σου, σωματικές και συναισθηματικές. Οι ανάγκες σου κρύβονται κάτω από το χαλί. Πολύ συχνά σκέφτεσαι πως δεν έχεις την πολυτέλεια να σκεφτείς τον εαυτό σου καθώς είναι θέμα επιβίωσης.

Πώς Ορίζεται η Ψυχική Υγεία

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σου υπενθυμίσω πως η επιβίωσή σου θα επιτευχθεί αν έχεις την υγεία σου. Ό όρος υγεία δεν αναφέρεται μόνο στη σωματική υγεία. Αναφέρεται και στην ψυχική υγεία.

Ο Π.Ο.Υ. έχει δώσει μάλιστα τον ορισμό της ψυχικής υγείας: “Η κατάσταση ευεξίας όπου κάθε άτομο αντιμετωπίζει με επιτυχία τα προβλήματα της ζωής, μπορεί να εργαστεί παραγωγικά και να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό του περιβάλλον και όχι απλά η απουσία ενός προβλήματος ή μιας «διαταραχής»".

Συνεπώς, εύκολα γίνεται αντιληπτό πως η υγεία επιτυγχάνεται μέσα από μια κατάσταση ευεξίας, την οποία δύσκολα την εντάσσεις στην καθημερινότητά σου.

Εξωστρέφεια

Η εξωστρέφεια, μια δεξιότητα που αντανακλά το κατά πόσο ένα άτομο επιθυμεί να έρχεται σε επαφή με κόσμο. Εδώ αξίζει να τονισθεί πως το εν λόγο χαρακτηριστικό ανήκει στις διαπροσωπικές δεξιότητες, αποτελεί σημαντική συνιστώσα του μοντέλου προσωπικότητας των 5 παραγόντων, προβλεπτικό παράγοντα ενός καλού ηγέτη, ένα περιζήτητο προσόν του υποψήφιου εργαζομένου και για πολλούς ένα χαρακτηριστικό που προδιαγράφει προσωπική και επαγγελματική επιτυχία.

Έχεις σκεφτεί όμως  πως μεγάλες αλλαγές ήρθαν από εσωστρεφείς και όχι από εξωστρεφείς ανθρώπους; Σου θυμίζω  μερικούς: Μαχάτμα Γκάντι, ‘Αλμπερτ Αϊνσταιν, Στίβεν Σπίλμπεργκ, Μαρσέλ Προυστ κ.ά.

Οι εσωστρεφείς είναι παντού και μπορούν να συμβάλλουν σε ουσιαστικές αλλαγές σε κάθε πτυχή της κοινωνίας παρά το γεγονός ότι από την βιομηχανική επανάσταση και έπειτα η εσωστρέφεια θεωρούνταν ένα «αρνητικό» χαρακτηριστικό που όποιος το είχει κατά πάσα πιθανότητα θα δυσκολευόταν, ειδικά στην επαγγελματική του ζωή.

Στις Σκιές του Έρωτα, για τους αιρετικούς της αγάπης , του Πέτρου Θεοδώρου, από τις Εκδόσεις PSYCHOLOGY.GR:  Αποκτήστε το βιβλίο των Ερώτων, από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας.

Εξωστρέφεια και Σύγχρονη Εποχή

Η εποχή μας δεν ενδιαφέρεται για την βέλτιστη και πιο αποτελεσματική λύση αλλά για τη λύση που θα φαίνεται πιο καινοτόμα, πιο περίτεχνη, χωρίς απαραίτητα να είναι, αρκεί όμως να χρησιμοποιήσεις την εξωστρέφεια σου για να πείσεις πως αυτή είναι η καλύτερη λύση.

Στο σημείο αυτό εύκολα μπορείς να αντιληφθείς για ποιόν λόγο κυριαρχεί το «φαίνεσθαι». Το περιτύλιγμα έχει γίνει πιο σημαντικό από το ίδιο το περιεχόμενο, μάλιστα το μάρκετινγκ τείνει να αναγάγει το ζήτημα  σε ξεχωριστό πεδίο έρευνας και μελέτης.

Έχουν καταμετρηθεί οι λέξεις που εμφανίζονταν συχνότερα στα εγχειρίδια συμβουλών περί προσωπικότητας στις αρχές του 20ου αιώνα και έχει πραγματοποιηθεί σύγκριση με τα εγχειρίδια συμβουλών περί προσωπικότητας του 19ου αιώνα. Τα παλαιότερα έδιναν έμφαση σε ιδιότητες που ο καθένας θα μπορούσε να βελτιώσει, περιγραφόμενες με λέξεις όπως:

• Ευσυνειδησία του πολίτη
• Καθήκον
• Εργασία
• Καλές πράξεις
• Τιμή
• Υπόληψη
• Ηθικότητα
• Τρόποι συμπεριφοράς
• Ακεραιότητα

Όμως τα νέα εγχειρίδια εκθείαζαν ιδιότητες όπως:

• Μαγνητικός
• Συναρπαστικός
• Εκθαμβωτικός
• Ελκυστικός
• Λαμπερός
• Κυριαρχικός
• Ισχυρός
• Ενεργητικός

Ιδιότητες που είναι πολύ δύσκολο να αποκτηθούν.

Στην εποχή μας, η οποία από πολλούς έχει χαρακτηριστεί ως η εποχή της εικόνας, που από την αξία του σεβασμού περάσαμε στην αξία του χρήματος, της ανέλιξης και της επιτυχίας, αν δεν καταφέρεις να διαθέτεις τις παραπάνω δεξιότητες συχνά οδηγείσαι στο να νιώθεις αισθήματα αποτυχίας και απογοήτευσης.

Η σκληρή και αέναη προσπάθειά σου για την κατάκτηση τέτοιων ιδιοτήτων όσο αντίθετες και αν είναι με την ιδιοσυγκρασία σου σε φέρνουν αντιμέτωπο με την κατάθλιψη.

Σύγχρονη Εποχή και Κατάθλιψη

Στο σημείο αυτό να σου πω πως εδώ η κατάθλιψη ενδεχομένως δημιουργήθηκε ως αντίδραση σε κάτι που σε πιέζει, ως η προσπάθεια αντιστάθμισης, ως το έναυσμα που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις πως δεν ταιριάζεις εκεί που έχεις βρεθεί.

Ίσως γι αυτό αξίζει να την αγαπήσεις και να ακούσεις τι έχει να σου πει. Ίσως θέλει να σε βοηθήσει και όχι να σε πληγώσει. Αν βρεις την αιτία της ίσως βρει και τον δικό σου δρόμο για την αλλαγή και την αυτοπραγμάτωση. Ίσως εδώ η πιο ταιριαστή φράση είναι «να βρεις το δικό σου προσωπικό και υποκειμενικό ΝΟΗΜΑ»

Άλλωστε κράτα στο μυαλό σου πως τα πρώτα αγχολυτικά έκαναν την εμφάνισή τους στην προσπάθεια των ανθρώπων να παλέψουν την εσωστρέφειά τους τι κι αν αυτό το χαρακτηριστικό σε συνδυασμό με άλλα μας έδωσε:

• Τη θεωρία της βαρύτητας
• Τη θεωρία της σχετικότητας
• Το ποίημα Η Δευτέρα Παρουσία του Γέιτς
• Τα Νυχτερινά του Σοπέν
• Το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προύστ
• Την Λίστα του Σίντλερ κ.α.

Ερωτηματολόγιο Εσωστρέφειας –Εξωστρέφειας (Cain, 2022)

Ερωτηματολόγιο εσωστρέφειας- εξωστρέφειας που τοποθετείται ο εαυτός σας;

Απαντήστε σε κάθε ερώτηση με «αλήθεια» ή «λάθος», ανάλογα με την απάντηση που σας ταιριάζει πιο συχνά.

1.   Προτιμάω τις προσωπικές συζητήσεις παρά τις ομαδικές δραστηριότητες.

2.   Προτιμάω συχνά να εκφράζομαι γραπτώς.

3.   Απολαμβάνω την μοναξιά

4.   Φαίνεται να νοιάζομαι λιγότερο για τον πλούτο, τη δόξα και το στάτους συγκριτικά με τους όμοιους μου.

5.   Αντιπαθώ την ψιλή κουβέντα, αλλά απολαμβάνω να συζητάω σε βάθος για ζητήματα που έχουν σημασία για εμένα.

6.   Μου λένε πως είμαι καλός στο ν ακούω τους άλλους

7.   Δεν παίρνω μεγάλα ρίσκα

8.   Απολαμβάνω μια δουλειά που μου επιτρέπει να βυθίζομαι σ αυτή με ελάχιστες διακοπές.

9.   Μου αρέσει να γιορτάζω τα γενέθλιά μου σε στενό κύκλο, μονάχα με έναν, δύο καλούς φίλους ή με μέλη της οικογένειάς μου.

10. Με περιγράφουν ως “γλυκομίλητο” ή “μειλίχιο”.

11. Προτιμάω να μην δείχνω ή ν α συζητάω για τη δουλειά μου με άλλους μέχρι να την τελειώσω.

12. Αντιπαθώ τις συγκρούσεις.

13. Δουλεύω καλύτερα μόνος μου.

14. Έχω την τάση να σκέφτομαι πριν μιλήσω.

15. Νιώθω εξουθενωμένος ύστερα από μια εξόρμηση ακόμα κι αν την απόλαυσα.

16. Αφήνω συχνά να απαντήσει ο τηλεφωνητής μου.

17. Αν είχα να διαλέξω θα προτιμούσα ένα Σαββατοκύριακο που δεν είχα να κάνω τίποτα παρά να κανόνιζα χίλια δύο πράγματα.

18. Δεν χάνομαι όταν έχω να διεκπεραιώσω πολλά πράγματα ταυτόχρονα.

19. Μπορώ να συγκεντρωθώ εύκολα.

20. Αν είναι να βρεθώ σε περιβάλλον σχολικής τάξης, προτιμάω τις διαλέξεις πάρά τα σεμινάρια.

Όσες περισσότερες φορές απάντησες αλήθεια πιθανότατα τόσο πιο εσωστρεφείς είσαι. Αν έxeiw τον ίδιο αριθμό “αλήθεια” και “λάθος” τότε ίσως είσαι αμφιστρεφής.

Όπως  άλλωστε αναφέρει και ο Γιούνγκ: “Δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να προσδιοριστεί ως καθαρά εσωστρεφής ή καθαρά εξωστρεφής. Ένας τέτοιος άνθρωπος θα βρισκόταν σε άσυλο φρενοβλαβών”.

Αυτό οφείλεται στο ότι είμαστε εξαιρετικά περίπλοκα όντα και στο ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη εσωστρεφών και εξωστρεφών.

Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να σταματήσεις να θεωρείς την μοναδικότητά σου ως πρόβλημα και να την αγκαλιάσεις;

Μην φοβάσαι την διαφοροποίηση όπως είδες αυτή μας πήγε μπροστά ως είδος και ως κοινωνία. “Σκύψε” με αγάπη σε κάθε σου πτυχή και αποδέξου την. μπορεί με αυτό τον τρόπο να μεγαλουργήσεις.

Και να θυμάσαι πως καθένας μας είναι μοναδικός όπως ακριβώς είναι. Ποτέ ξανά δεν θα περάσει από αυτόν το κόσμο άλλος άνθρωπος ίδιος με εσένα. Συνεπώς είναι κρίμα να στερήσεις την μοναδικότητά σου, αυτή την μίξη των χαρακτηριστικών σου, από τον κόσμο γιατί έχει να προσδώσει σημαντικά στους ανθρώπους γύρω σου.

 

Βιβλιογραφία

Susan Cain “ Η δύναμη των εσωστρεφών σ έναν κόσμο που δεν σταματάει να μιλάει” KeyBooks, 5η Έκδοση.