Η κατάθλιψη ως βίωμα

Η κατάθλιψη έιναι μία ψυχική νόσος που χαρακτηρίζεται από  συναισθήματα έντονης θλίψης και μελαγχολίας. Συνήθως εμφανίζεται στη ζωή ενός ατόμου μετά από κάποιο τραυματικό γεγονός. Ίσως κάποιος ξαφνικός θάνατος, η απώλεια ενός έρωτα, η λήξη μιας φιλίας, οι δύσκολες επαγγελματικές συνθήκες.

 

Ο καθένας βιώνει διαφορετικά την κατάθλιψη ανάλογα με τις εμπειρίες του, το χαρακτήρα του και το περιβάλλον.

Η εμφάνιση κατάθλιψης

Ωστόσο υπάρχουν και άλλα συναισθήματα που έπονται της θλίψης και της μελαγχολίας όπως στρες, άγχος, φοβίες, ενοχή, ταραχές με το χειρότερο απ' όλα να καραδοκεί: τις απόπειρες αυτοκτονίας.

Το άτομο φτάνει σε μια εντελώς δυσλειτουργική και αφόρητη κατάσταση και η απελπισία πια τον οδηγεί σε σκέψεις ή και πράξεις αυτοκτονικές.

Το άσχημο με την κατάθλιψη είναι πως έρχεται αργά αλλά σταθερά στην καθημερινότητα του ατόμου. Αθώοι πονοκέφαλοι, εντερικές διαταραχές, πόνοι στο στομάχι είναι κάποια από τα πρώτα σημάδια. Συνήθως οι άνθρωποι που αρχίζουν να έχουν τέτοιου είδους ενοχλήσεις δε δίνουν την πρέπουσα σημασία και όσο περνάει ο καιρός όλα τα παραπάνω γίνονται η χειρότερη εκδοχή του εαυτού τους.

Το επόμενο βήμα της είναι να ηρεμήσει για λίγο ώστε το άτομο να την εμπιστευθεί και να κυριαρχήσει επιτέλους επάνω του. Τα πρώτα σημάδια υποχωρούν κατά κάποιο τρόπο και έρχεται ο ύπνος. Βαθύς και γρήγορος φαίνεται πως για αρκετό διάστημα είναι η μόνη λύτρωση του ατόμου για να ξεφύγει από την οδυνηρή αυτή καθημερινότητα. Έχοντας την ελπίδα πως μόλις ξυπνήσει όλα θα έχουν τελειώσει.

Στη συνέχεια, αφού πλέον έχουν διαταραχτεί αρκετά οι νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου και η χημεία συγκεκριμένων νευρώνων, το άτομο που βιώνει την κατάθλιψη βυθίζεται όλο και περισσότερο σε κατάσταση αδράνειας, αδυναμίας και εξουθένωσης.

Για αρκετό χρονικό διάστημα το άτομο πασχίζει να βρει τον εαυτό του, νιώθει πως βρίσκεται σε μια χαοτική κατάσταση και αρχίζει να χάνει στην κυριολεξία το μυαλό του. Αυτό σημαίνει πώς αισθάνεται συνεχώς ένα βάρος πάνω από το κεφάλι του, νιώθει πως θα χαθεί στο δρόμο, δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στη δουλειά του και φυσικά δεν μπορεί να μείνει πάνω από ελάχιστα δευτερόλεπτα σε μία θέση.

Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν εξίσου σημαντικά συμπτώματα. Η υπερφαγία ή η λιγοφαγία, η χρήση ουσιών, η προσφυγή σε αλκοόλ ή σε υπερβολικό κάπνισμα, τα νεύρα και η αδυναμία ακόμη και στην απόφαση να κάνει μπάνιο. Η νύχτα και ο ύπνος φαίνεται να είναι η μόνη διέξοδος, μιας και δεν υπάρχει ανάγκη για λήψη αποφάσεων και απαιτητικό πρόγραμμα.

Απόπειρες αυτοκτονίας και κατάθλιψη

Τελευταίο στάδιο των συμπτωμάτων της κατάθλιψης είναι οι απόπειρες αυτοκτονίας. Στο σημείο αυτό αξίζει να καταρρεύσει ο μύθος ο οποίος λέει πως όσοι θέλουν να αυτοκτονήσουν δεν το λένε πουθενά, το κάνουν. Μεγάλο λάθος.

Το λένε συνήθως επειδή με αυτό τον τρόπο ζητούν βοήθεια, μιλάει η απελπισία τους και όχι οι ίδιοι. Εφόσον το μυαλό έχει αρρωστήσει όλα είναι φυσιολογικά. Όσο λοιπόν δεν λαμβάνουν βοήθεια, όσο δεν αποφασίζουν να ζητήσουν βοήθεια από τον γιατρό τόσο αυξάνονται τα σενάρια να δώσουν τέλος στη ζωή τους.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να συμβεί αυτό. Ευτυχώς όμως ο άνθρωπος έχει και κάποια «ζωώδη» ένστικτα.

Ένα από αυτά τα ένστικτα είναι κι αυτό της επιβίωσης το οποίο συνήθως υπερτερεί με κάποιο μαγικό τρόπο έναντι της απελπισίας.

Η φωνή της κατάθλιψης

Παράλληλα με όσα αναφέρθηκαν η κατάθλιψη καθημερινά αποκτά φωνή στην ψυχή του ατόμου και του μιλάει υποτιμητικά και σκληρά. Φροντίζει να του υπενθυμίζει πως ποτέ δεν θα γίνει καλά, δεν θα ξαναβρεί τον εαυτό του, πως έχει γίνει κουραστικό για τους ανθρώπους του, πως έχει αποτύχει και έχει πληγώσει τους πάντες.

Επίσης τονίζει πως του αξίζει όλο αυτό που περνάει και πως κάποιοι άλλοι άνθρωποι έχουν χειρότερα προβλήματα, ας μάθει κι εκείνο το άτομο να ζει με αυτό.

Ψυχοθεραπεία και ταμπού

Όλα τα παραπάνω λοιπόν κάνει η κατάθλιψη με διαφορετική έκβαση στον καθένα. Το κλειδί για την απομάκρυνση της είναι ένα: η επίσκεψη σε έναν σωστό ψυχίατρο και η ψυχοθεραπεία. Είναι τρομερά δύσκολο να δεχτεί κάποιος πως έχει πρόβλημα.

Ειδικά τέτοιου είδους πρόβλημα, ψυχικό. Σε μία χώρα, που ακόμη και σήμερα, οι ψυχικές ασθένειες αντιμετωπίζονται ουκ ολίγες φορές σαν κάτι κακό όλο και περισσότεροι ασθενείς έχουν ταμπού, σκέφτονται τι θα γίνει αν μαθευτεί όλο αυτό κτλ και έτσι δεν βοηθούν τον εαυτό τους.

Τα καλά νέα είναι ότι εάν καταφέρει το άτομο να βρει το κουράγιο να επισκεφτεί ψυχίατρο όλα θα αλλάξουν. Η αρχή θα είναι εξίσου δύσκολη και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα υποτροπής εάν ήδη ο ασθενής είχε φτάσει στο τελευταίο στάδιο.

Εκεί όμως πρέπει να υπάρξει κατανόηση από τον γιατρό, η κατάλληλη στήριξη και υπομονή. Μόλις η φαρμακευτική αγωγή αρχίσει να δρα στη χημεία του εγκεφάλου όλα αρχίζουν να παίρνουν το δρόμο τους.

Το αν χρειαστεί ή όχι ψυχοθεραπεία θα το κρίνει ο γιατρός αν και, κατά τη ταπεινή μου γνώμη, μόνο θεαματικά αποτέλεσματα μπορεί να έχει. Έτσι με επιμονή και υπομονή έρχεται η ώρα που τελειώνει η συνταγογράφηση των φαρμάκων χωρίς να αφήσουν κανένα απολύτως «στίγμα» ή «κουσούρι» στην υγεία του ατόμου.

Βασική προϋπόθεση είναι όμως να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες του γιατρού.

Κλείνοντας θα ήθελα να συμβουλέψω με αγάπη και ειλικρίνεια οποιονδήποτε νιώθει όπως εγώ τότε να μιλήσει, να ζητήσει βοήθεια και να κάνει ό, τι χρειαστεί για να θεραπευτεί.

Εάν αυτό συμβεί θα ευγνωμονεί την κατάθλιψη, θα την αγκαλιάσει και μόλις έρθει η στιγμή της αποδοχής θα ανοιχτεί μπροστά του μια καινούρια ζωή που ούτε καν φανταζόταν ότι υπάρχει.