Η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας από μικρή ηλικία αποτελεί ένα από τα πιο συζητημένα θέματα στον τομέα της γλωσσικής ανάπτυξης.
Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από την παγκοσμιοποίηση, η γνώση των αγγλικών θεωρείται σχεδόν αναγκαία, καθώς η γλώσσα αυτή λειτουργεί ως διεθνής μέσος επικοινωνίας και εργαλείο για την πρόσβαση σε παγκόσμιες γνώσεις και ευκαιρίες.
Η πρώιμη εκμάθηση αγγλικών έχει εξελιχθεί σε κοινή πρακτική σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα, με γονείς και δασκάλους να προωθούν την εκμάθηση ξένων γλωσσών από την παιδική ηλικία.
Στο παρόν άρθρο, θα εξετάσουμε τα οφέλη και τις προκλήσεις της πρώιμης εκμάθησης αγγλικών, με έμφαση στα αναπτυξιακά πλεονεκτήματα, τις γνωστικές διεργασίες και τις κοινωνικοπολιτισμικές επιπτώσεις.
Τα Οφέλη της Πρώιμης Εκμάθησης Αγγλικών
Η πρώιμη εκμάθηση αγγλικών προσφέρει σημαντικά αναπτυξιακά οφέλη για τα παιδιά. Τα παιδιά που εκτίθενται σε μία δεύτερη γλώσσα, όπως τα αγγλικά, σε νεαρή ηλικία, παρουσιάζουν υψηλότερη ικανότητα στην κατανόηση και παραγωγή γλωσσικών δομών και ήχων. Σύμφωνα με την έρευνα της Bialystok (2001):
Η πρώιμη έκθεση σε ξένες γλώσσες ενισχύει τη φωνολογική ευαισθησία και τη δυνατότητα αναγνώρισης νέων ήχων, γεγονός που διευκολύνει την απόκτηση της δεύτερης γλώσσας.
Επιπλέον, τα παιδιά που μαθαίνουν αγγλικά από μικρή ηλικία αναπτύσσουν σημαντικές γνωστικές δεξιότητες
.Η διαδικασία εκμάθησης μιας δεύτερης γλώσσας απαιτεί από τον εγκέφαλο να επεξεργάζεται και να συνδυάζει νέες γλωσσικές πληροφορίες, ενισχύοντας έτσι τις γνωστικές λειτουργίες, όπως: η μνήμη, η συγκέντρωση, η ικανότητα να επιλύουν προβλήματα (Cummins, 2000).
Αυτές οι δεξιότητες μεταφέρονται και σε άλλους τομείς της μάθησης, όπως στα μαθηματικά και στις επιστήμες, βελτιώνοντας τη γενική γνωστική ανάπτυξη του παιδιού.
Ο Ρόλος της «Κρίσιμης Περιόδου»
ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ - Κύκλος Επιμορφωτικών Σεμιναρίων για Ειδικούς Ψυχικής Υγείας | Διοργάνωση: PYCHOLOGY.GR | Εισηγήτρια: Χριστίνα Βαϊζίδου, ψυχίατρος - ψυχοθεραπεύτρια. Έκπτωση 50% για πρόωρη εγγραφή.
Σύμφωνα με την θεωρία της «κρίσιμης περιόδου» για την γλωσσική ανάπτυξη, η πρώιμη ηλικία αποτελεί τη βέλτιστη φάση για την εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας.
Η έρευνα δείχνει ότι όσο νωρίτερα εκτίθεται το παιδί στη δεύτερη γλώσσα, τόσο πιο πιθανό είναι να την κατακτήσει με φυσικό και αυθόρμητο τρόπο (Snow & Hoefnagel-Höhle, 1978). Ειδικότερα, στην παιδική ηλικία, ο εγκέφαλος είναι πιο ευπροσάρμοστος, επιτρέποντας την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική αποθήκευση γλωσσικών δομών και την εξάσκηση των φωνητικών χαρακτηριστικών της δεύτερης γλώσσας.
Η πρώιμη γλωσσική έκθεση μπορεί να επιφέρει ακόμα και πλήρη δίγλωσση ικανότητα, στην οποία το παιδί είναι ικανό να χρησιμοποιεί και τις δύο γλώσσες χωρίς δυσκολία και να τις εναλλάσσει ανάλογα με το επικοινωνιακό πλαίσιο. Αυτό έχει σημαντικά πλεονεκτήματα, καθώς ενισχύει τη γλωσσική ευχέρεια και την ικανότητα επικοινωνίας σε διάφορες γλωσσικές και πολιτισμικές συνθήκες.
Γνωστικά και Κοινωνικά Οφέλη
Η εκμάθηση αγγλικών από μικρή ηλικία δεν περιορίζεται μόνο στα γλωσσικά οφέλη. Τα παιδιά, σύμφωνα με έρευνες, παρουσιάζουν αυξημένη ικανότητα να επιλύουν προβλήματα και να σκέφτονται δημιουργικά, ενώ η ικανότητα εναλλαγής μεταξύ δύο γλωσσών ενισχύει την εκτελεστική λειτουργία του εγκεφάλου (Bialystok, 2001). Επιπλέον, η πρώιμη εκμάθηση αγγλικών επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύξουν μια αίσθηση πολιτισμικής ευαισθητοποίησης, κάτι που είναι κρίσιμο στην σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία.
Η εκμάθηση μιας διεθνούς γλώσσας, όπως τα αγγλικά, διευκολύνει την επικοινωνία με ανθρώπους από διαφορετικές κουλτούρες και προάγει την αλληλοκατανόηση.
Προκλήσεις και Δυσκολίες
DIGITAL BRANDING ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ: Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία, Διαχείριση διαδικτυακής παρουσίας | Ολοκληρωμένος κύκλος επιμορφωτικών σεμιναρίων, 12 εβδομάδων, για το χτίσιμο του διαδικτυακού προφίλ ψυχολόγων | Έκπτωση 50% για πρόωρη εγγραφή | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Παρά τα πολλά οφέλη της πρώιμης εκμάθησης αγγλικών, υπάρχουν και προκλήσεις που σχετίζονται με αυτήν τη διαδικασία. Ορισμένοι γλωσσολόγοι και παιδαγωγοί εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με τον κίνδυνο της γλωσσικής σύγχυσης σε παιδιά που εκτίθενται σε πολλές γλώσσες ταυτόχρονα.
Η έρευνα, ωστόσο, δείχνει ότι όταν η διδασκαλία της δεύτερης γλώσσας γίνεται με κατάλληλο τρόπο και σε υποστηρικτικό περιβάλλον, τα παιδιά είναι σε θέση να αναπτύξουν και τις δύο γλώσσες χωρίς να προκαλείται καθυστέρηση στην ανάπτυξη της πρώτης γλώσσας (Cummins, 2000).
Επιπλέον, ορισμένοι γονείς ανησυχούν για το ενδεχόμενο να υπάρξει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λεξιλογίου ή της γραμματικής στην πρώτη γλώσσα λόγω της παράλληλης εκμάθησης μιας δεύτερης γλώσσας. Ωστόσο, πολλές μελέτες δείχνουν ότι τα δίγλωσσα παιδιά τείνουν να φτάνουν σε υψηλότερα επίπεδα γλωσσικής ανάπτυξης και στις δύο γλώσσες σε βάθος χρόνου (Bialystok, 2001).
Συμπεράσματα
Η εκμάθηση αγγλικών από μικρή ηλικία προσφέρει σημαντικά οφέλη τόσο σε γλωσσικό όσο και σε γνωστικό επίπεδο. Η πρώιμη έκθεση στη δεύτερη γλώσσα προάγει την ανάπτυξη γλωσσικών και γνωστικών δεξιοτήτων, ενώ ενισχύει την πολιτισμική ευαισθητοποίηση και την ικανότητα επικοινωνίας σε ένα διεθνές περιβάλλον.
Παρά τις προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν, τα οφέλη της πρώιμης εκμάθησης αγγλικών είναι σαφή και μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην προσωπική και ακαδημαϊκή ανάπτυξη των παιδιών.
Βασισμένο στην δημοσιευμένη μελέτη: Koutsompou, V.-I. (2013). Young learners: How advantageous is the early start? IOSR Journal of Humanities and Social Science (IOSR-JHSS), 15(5), 27–37. iosrjournals.org
Βιβλιογραφία
Bialystok, E. (2001). Bilingualism in Development: Language, Literacy, and Cognition. Cambridge University Press.
Cummins, J. (2000). Language, Power, and Pedagogy: Bilingual Children in the Crossfire. Multilingual Matters.
Snow, C. E., & Hoefnagel-Höhle, M. (1978). The Critical Period Hypothesis for Language Learning. In J. Richards & R. Schmidt (Eds.), Language and Communication (pp. 115-127). Longman.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού - Σύμβουλος Ψ.Υγείας
Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

BA, MA, MSc, Εκπαιδευτικός, Σύμβουλος-Ψυχοεκπαιδεύτρια, Βιβλιοκριτικός