Η τούρτα και οι προσδοκίες

Σύμφωνα με το λεξικό, προσδοκία είναι η αναμονή ή η ελπίδα ότι θα συμβεί κάτι καλό. Αν αναλύσουμε τις λέξεις αρχικά θα δούμε πως όταν έχω μια προσδοκία, αναμένω να συμβεί κάτι συγκεκριμένο. Ίσως να ελπίζω στην αρχή να συμβεί, σαν επιθυμία.

Έχουμε λοιπόν μια επιθυμία για κάτι, θέλουμε να την ισχυροποιήσουμε οπότε, της δίνουμε περισσότερες πληροφορίες, την κάνουμε συγκεκριμένη, ορίζουμε τι θέλουμε να συμβεί και πολλές φορές και με ποιόν τρόπο θα συμβεί. Για να αντέξουμε την αναμονή της προσδοκίας δημιουργούμε στο μυαλό μας λογικές σκέψεις σε συνάρτηση, έτσι ώστε να έχει περισσότερες πιθανότητες να συμβεί η προσδοκία μας.

Σύμφωνα με την ψυχολογία της ηθικής, οι προσδοκίες μας βασίζονται σε μια σιωπηρή κοινωνική σύμβαση, χωρίς να έχουμε λάβει υπόψιν τον άνθρωπο από τον οποίο συνήθως εξαρτάμε μια προσδοκία. Έτσι έχουμε μια σιωπηρή συμφωνία σε μια σχέση, χωρίς όμως να έχουμε συζητήσει τα χαρακτηριστικά της συμφωνίας μεταξύ μας.

Συνταγή για προσδοκίες

Χρειαζόμαστε μια ανάγκη να την αναγνωρίσουμε ώστε να γίνει επιθυμία. Ας πούμε πως αυτή η ανάγκη είναι να ερωτευτούμε. Στη συνέχεια θα περιμένουμε να εμφανιστεί η συνθήκη μέσα στην οποία θα μπορεί να πραγματοποιηθεί η επιθυμία.

Το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για να συμβεί αυτό, η επιθυμία μας θα μεγαλώνει και θα γίνεται σχεδόν επιτακτική, αν φροντίσουμε να απασχολεί το μυαλό μας συχνά.

Γνωρίζουμε λοιπόν, έναν άνθρωπο που υπάρχει αμοιβαίο ερωτικό ενδιαφέρον. Βγαίνουμε μαζί του και περνάμε κάποιες στιγμές. Σε κανονικές συνθήκες θα ήμασταν επιφυλακτικοί και θα επιθυμούσαμε αργούς ρυθμούς σε αυτή την γνωριμία, ώστε να είμαστε σίγουροι.

Όμως η ανυπομονησία μας θα είναι αντιστρόφως ανάλογη του μεγέθους της ανάγκης μας. Βέβαια, είναι κατανοητό πως εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς πόσο θα μεγαλώσουμε αυτή την ανάγκη. Για παράδειγμα, αν το προηγούμενο διάστημα λέμε συνεχώς πως θα ήμουν καλύτερα αν ερωτευόμουν, θα δούλευα με περισσότερο κέφι, θα ήταν πιο όμορφα τα σαββατοκύριακα μου αν ερωτευόμουν κ.ο.κ.

Τότε στο μυαλό μας η ανάγκη γίνεται επιτακτική σε βαθμό που εξαρτάμε την ευτυχία μας από αυτή. Με αυτά τα υλικά θα φτιάξουμε τις προσδοκίες μας. 

Το cup cake που έγινε τούρτα

Στην αρχή της γνωριμίας λοιπόν, θα έπρεπε να έχουμε προσδοκίες από έναν άλλον άνθρωπο στο μέγεθος ενός cup cake. Με λίγα και κλασικά υλικά, να είναι ευγενικός, ειλικρινής, και να μας αρέσει, ακόμη και να ταιριάζουμε ίσως λίγο στην αρχή. Όμως εμείς θα ξεκινήσουμε με ένα μεγάλο παντεσπάνι και θα βάζουμε επάνω του διάφορα υλικά.

Θα σκεφτούμε πως μάλλον αυτός/τη είναι ο άνθρωπος που περιμέναμε πάντα και θα ζήσουμε έναν μεγάλο έρωτα, όπως έχουμε πείσει τον εαυτό μας το προηγούμενο διάστημα, πως χρειαζόμαστε και μας αξίζει για να είμαστε ευτυχισμένοι. Μόλις συμβεί αυτό στο μυαλό μας, αυτόματα ο άλλος άνθρωπος γίνεται πολύ σημαντικός για την ευτυχία μας.

Προκειμένου να ησυχάσουμε την ψυχολογική μας αγωνία πως δεν κάνουμε λάθος, θα βάλουμε πάνω στο παντεσπάνι πολλά υλικά, που προκύπτουν από "λογικές" συναρτήσεις που κάνει το μυαλό μας και περιλαμβάνουν την λέξη ‘’άρα’’.  Αφού είναι ελεύθερος, θα έχουμε αρκετά σαββατοκύριακα στην διάθεση μας να πηγαίνουμε ταξίδια. Τσουπ, το βάλαμε πάνω στην τούρτα. Αφού του αρέσουν οι τέχνες, θα πηγαίνουμε μαζί σε μουσεία και θέατρα, και ύστερα θα πίνουμε το κρασί μας συζητώντας σχετικά με αυτά. Τσουπ, βάζουμε και αυτό από πάνω. Αφού διαβάζει λογοτεχνία και ποίηση, θα είναι συναισθηματικός και θα ξέρει να με αγαπά. Άρα μαζί του/της θα ζήσω υπέροχες στιγμές γεμάτες με ό,τι επιθυμώ για να ερωτευτώ.

Θα βάζουμε υλικά συνεχώς με την ίδια λογική, από κάθε πληροφορία που λαμβάνουμε και εμείς την μετατρέπουμε σε ταιριαστό υλικό για την τούρτα μας. Σε λιγότερο από ένα μήνα αντί για το cup cake, θα έχουμε φτιάξει μια τριώροφη μεγάλη χρωματιστή τούρτα γεμάτη με τις προσδοκίες μας. Μόλις την ετοιμάσουμε θα περιμένουμε φυσικά να τη γευτούμε.

Όμως, στην παραπάνω δημιουργία ο άλλος άνθρωπος έχει ελάχιστη συμμετοχή και φυσικά δεν έχει καθόλου γνώση για τις λογικές συναρτήσεις και προσδοκίες που έχουμε εμείς δημιουργήσει. Λειτουργεί χωρίς αυτή την γνώση και είναι λογικό να μην ανταποκριθεί στις άγνωστες προσδοκίες μας.

Εμείς όμως, έχουμε φτιάξει μια τεράστια τούρτα φάντασμα και δεν μπορούμε να την γευτούμε. Οι γεύσεις και στιγμές που μας προσφέρει ο άλλος μοιάζουν λίγες και μας δημιουργούν το αίσθημα του ανικανοποίητου.

Ενώ είμαστε μαζί και μοιραζόμαστε στιγμές, συνεχώς έχουμε την αίσθηση πως κάτι λείπει. Αποκλείοντας το γεγονός να έχουμε κάνει λάθος στις προσδοκίες μας, ψάχνουμε συνεχώς στον άλλον το κάτι παραπάνω που θα επιβεβαιώσει την μοναδικότητα του.

‘’Δεν μας απογοητεύουν οι άνθρωποι και τα γεγονότα αλλά η αντίληψη που έχουμε για την πραγματικότητα. Είναι η δική μου προσωπική αντίληψη για την πραγματικότητα που καθορίζει την ευτυχία μου και τις απογοητεύσεις μου’’ - Stefan Zweig, Αυστριακός συγγραφέας.

Ο λαβύρινθος της προσδοκίας

Σε αυτή την φάση, είναι πιθανό να προσκολληθούμε στον άλλο, ζητώντας περισσότερο από την προσοχή και τον χρόνο του. Να θέλουμε διαρκώς να μας επιβεβαιώνει τα συναισθήματα και την επιθυμία του.

Θα γίνουμε πιεστικοί, γκρινιάρηδες και γεμάτοι παράπονα θα ζητάμε όσα ο άλλος λογικά δεν γνωρίζει ότι έπρεπε να έχει και να δίνει.

Αρνούμενοι να αποδεχθούμε την αλήθεια του για να μην χαλάσει η τούρτα μας, θα είναι αδύνατο να τον αποδεχθούμε για αυτό ακριβώς που είναι και να τον αγαπήσουμε.

Η αποδοχή είναι το δυσκολότερο βήμα στην αγάπη

Αυτή η συμπεριφορά μας είναι συνήθως ασυνείδητη γιατί έχουμε μάθει να την ‘’νομιμοποιούμε’’ με την ανασφάλεια και τις ανάγκες μας. Χωρίς να βλέπουμε τα προβλήματα που δημιουργούμε στην επικοινωνία αλλά και στην εξέλιξη της σχέσης, θα δείξουμε ένα χαρακτήρα στον σύντροφο μας που και εκείνος λογικά αγνοούσε στην αρχή.

Αφού δεν γνωρίζει όσα εμείς σιωπηρά υποθέσαμε δεν θα ξέρει και τι κάνει λάθος, όσο θα αντιμετωπίζει έναν άνθρωπο που δεν ικανοποιείται εύκολα, θα κουραστεί και θα αρχίσει να απομακρύνεται. Όσο εκείνος θα απομακρύνεται, τόσο εμείς κάτω από το βάρος της τεράστιας τούρτας θα κάνουμε συναισθηματικές υπερβάσεις για να αποκτήσουμε αυτό που θέλουμε.

Έτσι φτιάχνεται ένας κύκλος με λάθος συμπεριφορές και παρανοήσεις, που δεν είναι εύκολο να διαλυθεί γιατί ο καθένας θα υποστηρίζει την δική του συναισθηματική αλήθεια με βάση την δική του οπτική.

Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε τις προσδοκίες που φτιάξαμε στην αρχή, να πιάσουμε το νήμα σε κάθε μια από αυτές και βήμα - βήμα να βγούμε από τον λαβύρινθο. Να δούμε τον άλλο άνθρωπο όπως είναι και όχι όπως μας βολεύει να είναι.

Να τον αποδεχθούμε και να τον αγαπήσουμε τόσο για τις απαλές όσο και για τις σκληρές πλευρές του. Όταν το κατανοήσουμε αυτό θα μας δοθεί η ευκαιρία να είμαστε και εμείς αληθινοί και όσο το δυνατό περισσότερο ο εαυτός μας. Και είναι υπέροχο αυτό, και είναι αρκετό για την αγάπη, μόνο μέσα από την αλήθεια ευδοκιμεί η αγάπη. Μια αληθινή σχέση, δεν είναι ένα ιδανικό νησί τον Αύγουστο, για δέκα μέρες.

Έχει λιακάδες, συννεφιές, μπόρες, ξαστεριά, όμορφες ανατολές και θλιμμένα ηλιοβασιλέματα. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι ο μοναδικός τόπος που φτιάχνουμε μαζί, ώστε να αντέχει και να απολαμβάνει κάθε καιρό. Και αυτό είναι σπουδαίο.

Μόλις αποδεσμεύσουμε τις προσδοκίες από τις ανάγκες και τις πληγές του παρελθόντος, θα μπορέσουμε ‘’καθαροί’’, και να γνωρίσουμε έναν άλλο άνθρωπο, και να ζήσουμε διαφορετικές και καινούριες στιγμές. Μοναδικά και δυνατά συναισθήματα που θα στηρίζονται στην αμοιβαιότητα και την αποδοχή.  Απαλλαγμένοι από πολυφορεμένα πρέπει και δανεικές πεποιθήσεις.

Στην αγάπη όσες φορές πάμε πρέπει να είμαστε ένα άγραφο χαρτί, χωρίς μουντζούρες και αστερίσκους.