Σύμφωνα με την βιβλιογραφία (Fredrickson, Seligman) υπάρχουν τρία (3) είδη ευτυχισμένης ζωής: η ευχάριστη ζωή, η χαρούμενη ζωή και η με νόημα και σκοπό ζωή.
Ας τα δούμε ένα-ένα πιο αναλυτικά.
Ευχάριστη ζωή
Ευχάριστη ζωή έχουμε όταν η ζωή μας είναι γεμάτη με απολαύσεις σχετικές με την κάλυψη των βασικών μας αναγκών.
Η ευχάριστη ζωή δηλαδή μπορεί να βιωθεί εάν φάμε ένα φαγητό το οποίο μας ευχαριστεί με την προϋπόθεση ότι εκείνη τη στιγμή που το τρώμε, είμαστε στο εδώ και τώρα. Δηλαδή, αυτό σημαίνει ότι το έχουμε μπροστά μας, δεν κάνουμε κάποια άλλη δουλειά παράλληλα και ευχαριστιόμαστε εκείνη τη στιγμή το φαγητό μας συνειδητά.
Επιπλέον, η ευτυχία μας την ώρα του φαγητού μπορεί να αυξηθεί σύμφωνα με έρευνες (Santos) εάν περιμένουμε και σκεφτόμαστε από πριν αυτό το φαγητό, εάν εκείνη τη στιγμή πριν το φάμε το βγάλουμε μία φωτογραφία για να θυμόμαστε τη στιγμή, εάν αυτό το φαγητό το μοιραστούμε με έναν καλό μας φίλο που θα βιώσει και αυτός ευχαρίστηση ή/και εάν αφού φάμε το φαγητό αυτό μοιραστούμε την ευχαρίστηση που είχαμε με έναν φίλο.
Χαρούμενη ζωή
Η χαρούμενη ζωή περιέχει τις έννοιες της δέσμευσης, της συνέχειας και του ενδιαφέροντος. Αυτές οι έννοιες αφορούν κυρίως την εργασία μας, την οικογένειά μας και τα σημαντικά πρόσωπα στη ζωή μας (συντρόφους, φίλους κλπ.).
Ένα παράδειγμα είναι η δέσμευση που μπορεί να έχουμε αναπτύξει σε σχέση με την δουλειά μας.
Εάν έχουμε βρει στοιχεία που να μας ευχαριστούν στη δουλειά μας, εάν μπορούμε (μας ζητείται ή μας επιτρέπεται) να χρησιμοποιήσουμε τα δυνατά στοιχεία του χαρακτήρα μας στη δουλειά, τότε αναπτύσσεται ένα είδος δέσμευσης με την δουλειά μας.
Γνωρίζουμε ότι θέλουμε να συνεχίσουμε να την κάνουμε, ότι δεν ψάχνουμε για κάτι άλλο και ότι μας κάνει χαρούμενους το γεγονός ότι σηκωνόμαστε κάθε μέρα και γινόμαστε παραγωγικοί σε αυτή.
Ζωή με νόημα και σκοπό
6 ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΥΠΑΡΞΙΑΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ | Εισηγητής: Πέτρος Θεοδώρου, ψυχοθεραπευτής Gestalt, συγγραφέας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR | Συμμετοχή: 35 ευρώ για το σύνολο των σεμιναρίων.
Τέλος, η με νόημα και σκοπό ζωή, μπορούμε να πούμε ότι σχετίζεται με την υπαρξιακή ψυχολογία. Με ερωτήσεις που μας γεννιούνται από την εφηβεία μας σχετικά με το γιατί βρισκόμαστε εδώ (στη γη), ποιος είναι ο σκοπός μας στη ζωή κλπ.
Η με νόημα και σκοπό ζωή, μας ανεβάζει στο ανώτατο επίπεδο ευτυχίας και εσωκλείει αξίες όπως η αλληλεγγύη, ο αλτρουισμός και η ευγνωμοσύνη. Εδώ έχουμε ουσιαστικές σχέσεις με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό μας. Ενδιαφερόμαστε για τους άλλους, τους βοηθάμε και συμπεριφερόμαστε με καλοσύνη στους γύρω μας.
Σεβόμαστε τον εαυτό μας, τις επιθυμίες μας και τις ανάγκες μας και χρησιμοποιούμε τα δυνατά μας σημεία και τις δεξιότητες-ικανότητές μας για ένα σκοπό που είναι μεγαλύτερος από το προσωπικό μας όφελος. Επίσης, στη με νόημα και σκοπό ζωή, οι ικανότητες και οι δεξιότητές μας συναντούν τις ευκαιρίες που μας δίνονται και γι’αυτό λέμε ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση ροής.
Τα είδη της ευτυχισμένης ζωής διακρίνονται και σε άλλες έρευνες (Oishi et al, 2024, Smith, 2013). Πολλές έρευνες προσπαθούν να υπολογίσουν την πρόοδο της κοινωνίας σε διάφορες χώρες συσχετίζοντάς την με το GDP (ΑΕΠ: Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) κάθε χώρας (O’Toole L. and Gordon J., 2015).
Όμως με βάση το ΑΕΠ δεν μπορούμε να έχουμε μία εικόνα του πως ζει ένας μέσος άνθρωπος. Σε άλλες έρευνες το επίπεδο ευτυχίας της κάθε χώρας σχετίζεται με την κοινωνική πρόνοια, την ευημερία και την ποιότητα ζωής (Bakraceva M., 2020). Όλα αυτά ερευνώνται με βάση τα συναισθήματα, τις εμπειρίες, την διάθεση των ανθρώπων σε διάφορες χρονικές στιγμές περιοδικά στη ζωή τους.
ΨΗΦΙΑΚΟ MARKETING ΓΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥΣ: Κύκλος 11 Σεμιναρίων με Βέλτιστες Πρακτικές και Εργαλεία Διαχείρισης διαδικτυακής παρουσίας | Διοργάνωση: PSYCHOLOGY.GR
Σε έρευνα των Votter και Schnell (2019), ο αυτοέλεγχος και η γενναιοδωρία (Nielsen, 2014), είναι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν την υποκειμενική ευτυχία που νοιώθουν οι χαρισματικοί άνθρωποι και το νόημα-σκοπό της ζωής τους.
Σε μία παρουσίαση που έκανα πρόσφατα στο Βόλο για την ευτυχία, στην ερώτηση «Τι είναι ευτυχία για εσάς;», οι περισσότεροι απάντησαν με λέξεις σχετικές με την προσωπική ηρεμία και την γαλήνη αλλά και με τις σχέσεις μας με τους άλλους όπως «καλή επικοινωνία», «αλληλοκατανόηση», «σχέσεις αγάπης» κλπ. Κάτι που μου έκανε εντύπωση ήταν κάποιες απαντήσεις που είχαν σχέση με την προσωπική μας έκφραση όπως η λέξη «αυθεντικότητα» που επιλέχθηκε πάνω από μία φορά.
Η αυθεντικότητα συνδέεται με το πως εκφράζουμε τον εαυτό μας και το «πόσο αληθινοί» είμαστε⸱ έκφραση που χρησιμοποιούν πολύ οι νεότερες γενιές τα τελευταία χρόνια. Η «αυθεντικότητα» είναι δύσκολη για πολλούς ανθρώπους, μιας και για μπορούμε να εκφράζουμε τον εαυτό μας, χρειάζεται να έχουμε μία πολύ καλή επαφή με τον εαυτό μας. Χρειάζεται πρώτα να μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς εμείς με τον εαυτό μας για μπορούμε να είμαστε και με τους άλλους.
Πολλές φορές μέλη της οικογένειά μας ή φίλοι μας, δυσκολεύονται να έχουν αυτή την επαφή με τον εαυτό τους. Να αφουγκραστούν τις ανάγκες τους και τα θέλω τους. Είναι δύσκολο σε μία κοινωνία που υπάρχουν ακόμα έντονα κοινωνικά πρέπει, να μπορείς να πεις «όχι, αυτό δεν ταιριάζει σε μένα» και να πεις αυτό που πραγματικά νοιώθεις και πιστεύεις.
Πολλές φορές λοιπόν, χρειάζεται όχι να κρίνουμε τους ανθρώπους ως μη αυθεντικούς αλλά να τους βοηθάμε στην εσωτερική τους αναζήτηση.
Να είμαστε ο βοηθός και ο καθρέφτης τους και να έχουμε αλληλοκατανόηση και αγάπη.
Άλλωστε όπως είχα διαβάσει και σε ένα παιδικό βιβλίο της Ζωρζ Σαρή όταν ήμουν στην προεφηβεία ακόμα «…ο άνθρωπος είσαι εσύ».
ΠΗΓΕΣ
1. OToole_Gordon_L4WB_Mag01_Art10_D-libre.pdf
2. The Meanings Ascribed to Happiness, Life Satisfaction and Flourishing (scirp.org)
3. Frontiers | Bringing Giftedness to Bear: Generativity, Meaningfulness, and Self-Control as Resources for a Happy Life Among Gifted Adults (frontiersin.org)
4. The cognitive complexity of a happy life, a meaningful life, and a psychologically rich life - ScienceDirect
5. Finding the Keys to Meaningful Happiness: Beyond Being Happy or Sad is to Love | SpringerLink
6. Theres-More-to-Life-Than-Being-Happy-The-Atlantic.pdf (mpathtowellbeing.com)
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
MSc κοινωνική λειτουργός