Η μελαγχολία των γιορτών

Έχουμε περάσει ήδη τα μέσα Δεκεμβρίου και είμαστε μία ανάσα πιο κοντά στα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Φέτος ειδικά, λόγω της υγειονομικής πανδημίας, θα βιώσουμε τις μέρες αυτές με ένα πρωτόγνωρο τρόπο. Παρόλα αυτά, όπως και κάθε χρόνο, έτσι και φέτος ο τρόπος, που αυτές οι ημέρες των γιορτών έχουν εντυπωθεί στο μυαλό μας είναι ίδιος.

Η μελαγχολία των Χριστουγέννων

Η περίοδος των γιορτών είναι συνδεδεμένη με χιλιάδες λαμπάκια, στολισμένα παντού γύρω μας χριστουγεννιάτικα δέντρα, γιορτινή ατμόσφαιρα, πλούσια τραπέζια με φαγητά, δώρα, ευτυχισμένες οικογένειες, αγαπημένα ζευγάρια και γενικά ανεμελιά, απόλαυση και πολύ θετική διάθεση. Όλα αυτά είναι μερικές από τις πεποιθήσεις που έχουμε και προβάλλονται γύρω μας για την περίοδο των Χριστουγέννων. 

Ωστόσο υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, που δεν μπορούν να νιώσουν και να υιοθετήσουν αυτή τη γιορτινή διάθεση. Αντιθέτως, η περίοδος των γιορτών είναι από τις πιο δύσκολες και αγχωτικές περιόδους του χρόνου για κάποιους. Οι άνθρωποι αυτοί νιώθουν έντονη μελαγχολία την περίοδο αυτή και για αυτό το λόγο πολλές φορές κατηγορούν και τον εαυτό τους, που δεν μπορούν να νιώσουν όπως οι άλλοι και να προσφέρουν χαρά στους ανθρώπους γύρω τους.

Εποχική συναισθηματική διαταραχή

Η μελαγχολία αυτή ή αλλιώς κρίση ή κατάθλιψη των εορτών είναι μία εποχική συναισθηματική διαταραχή. Η διαταραχή αυτή, η οποία σύμφωνα με έρευνες καταλαμβάνει ένας στους έξι ανθρώπους χαρακτηρίζεται από συναισθήματα θλίψης σε συγκεκριμένες εποχές του χρόνου και κυρίως τον χειμώνα, ο οποίος περιλαμβάνει και τις διακοπές των Χριστουγέννων.

Τα άτομα αυτά, είτε στην ιδέα πως έρχονται οι γιορτές είτε κατά την περίοδο των γιορτών πέρα από την έντονη θλίψη, νιώθουν ενοχές και προβάλλουν συνεχώς αρνητικά σενάρια στο μυαλό τους. Τα αρνητικά όμως αυτά συναισθήματα συνήθως τα κρύβουν και αυτός είναι ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς της κατάθλιψης.

Κάποια από τα συμπτώματα, που εμφανίζονται είναι ενοχή, απελπισία και αίσθημα αναξιότητας. Το άτομο δυσκολεύεται πολύ να απολαύσει τις εορταστικές δραστηριότητες, συχνά γίνεται αναβλητικό και νιώθει θυμό, τον οποίο πολλές φορές κρατά κρυφό. Τέλος, εμφανίζει αλλαγές στον ύπνο και τις διατροφικές συνήθειες και δεν μπορεί να αντέξει το άγχος της καθημερινότητας.

Οι αιτίες, που μπορεί να συμβαίνει αυτό είναι διάφορες. Αρχικά, ειδικά τις ημέρες που διανύουμε, η απουσία ή η αδυναμία συγκέντρωσης με το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον μπορούν από μόνες τους να φέρουν μία μελαγχολία στα άτομα,  που θα περάσουν αυτές τις μέρες μόνα τους.

Επίσης οι οικονομικές δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει κάποιος σε συνδυασμό με την εμπορευματοποίηση και την πεποίθηση που επικρατεί ότι τα Χριστούγεννα είναι μία περίοδος γεμάτη δώρα και τραπέζια γεμάτα με πλούσια φαγητά μπορούν να προκαλέσουν έντονο άγχος και θλίψη σε έναν άνθρωπο.

Δυσκολία χαλάρωσης

Ακόμη η έλλειψη προσωπικού χρόνου σε συνδυασμό με την έντονη σωματική και ψυχική κούραση λόγω των υποχρεώσεων και των υψηλών στόχων που θέτουμε ως άτομα για την εξέλιξή μας μπορούν να επιφέρουν άγχος και θλίψη σε κάποιον τις ημέρες των γιορτών.

Οι άνθρωποι που επενδύουν υπερβολικά στην εργασία τους και την ταυτίζουν απόλυτα με την προσωπική τους επιτυχία δυσκολεύονται πολύ, ειδικά αν οι μέρες των γιορτών συμπίπτουν με άδεια από τη δουλειά τους, να αποσυνδεθούν από αυτό και να μπουν σε μια διάθεση χαλαρότητας και ανεμελιάς.

Αυτό συμβαίνει διότι πολλές φορές οι υποχρεώσεις και η εργασία, εκτός από την κούραση που μπορεί να προκαλούν, ταυτόχρονα μας προσφέρουν μία άμυνα ενάντια στα δύσκολα συναισθήματα, αφού μας κρατούν προφυλαγμένους μέσα σε ένα συγκεκριμένο συναισθηματικό πλαίσιο.

Όμως, τις ημέρες των Χριστουγέννων που επικρατεί μία παύση από όλα αυτά, τα δύσκολα συναισθήματα έρχονται στην επιφάνεια και φέρνουν τους ανθρώπους αντιμέτωπους με το να τα διαχειριστούν.

Ανεκπλήρωτες διαπροσωπικές σχέσεις

Παράλληλα, οι ανεκπλήρωτες διαπροσωπικές σχέσεις και επιθυμίες και η αίσθηση της μοναξιάς δημιουργούν έντονη θλίψη. Πολλές φορές νιώθουμε ότι όλοι όσοι ξέρουμε τις ημέρες των γιορτών είναι συγκεντρωμένοι σε οικογενειακά τραπέζια ή είναι ζευγάρια και εμείς είμαστε μόνοι μας και αυτό μας κάνει να νιώθουμε περισσότερο απομονωμένοι.

Ωστόσο, πρέπει να ξέρουμε ότι η αίσθηση αυτή δεν είναι πάντα ρεαλιστική, καθώς υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι εκεί έξω που περνάνε αυτές τις μέρες μόνοι τους.

Επίσης, άλλες προσωπικές δυσκολίες, όπως ένας άνθρωπος που τις ημέρες των γιορτών βιώνει ένα πένθος ή μία απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, ένα χωρισμό ή ένα διαζύγιο είναι αρκετές από μόνες τους, για να μην μπορεί το άτομο να υιοθετήσει ένα εορταστικό και χαρούμενο κλίμα.

Επιπλέον, η αλλαγή του χρόνου συνήθως συνδέεται με μία περίοδο αναστοχασμού των όσων ζήσαμε τη χρονιά που πέρασε και για αυτό όσοι δοκιμάστηκαν ψυχικά όλη τη χρονιά είναι λογικό να μην μπορούν να αλλάξουν ξαφνικά διάθεση και να υιοθετήσουν τη γιορτινή διάθεση των ημερών.

Ο καταναγκασμός των προσδοκιών

Όλες αυτές οι αιτίες, που μας δημιουργούν αυτή την καταθλιπτική διάθεση μπορούν να συμπυκνωθούν σε μία κατηγορία που ονομάζεται προσδοκίες.

Τις ημέρες αυτές επικρατεί ένας καταναγκασμός, ότι πρέπει όλοι να εκπληρώσουμε αυτές τις προσδοκίες που προβάλλονται γύρω μας για τις γιορτές. Θεωρούμε ότι οι γιορτές πρέπει να είναι γεμάτες δώρα, τέλειες σχέσεις, αφθονία και μαγεία.

Όλα αυτά δημιουργούν ένα βάρος στο άτομο, που λόγω όλων όσων προαναφέρθηκαν δεν μπορούν να ανταποκριθούν και έχει σαν αποτέλεσμα να το κάνουν να νιώθει αποτυχημένο.  

Η κατάθλιψη των γιορτών μπορεί να παρουσιαστεί σε όλους τους ανθρώπους σε κάποια στιγμή της ζωής τους ανάλογα με τα γεγονότα που εκείνη τη στιγμή βιώνουν. Αν και η κατάσταση αυτή είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί εκείνη την στιγμή από το άτομο που τη βιώνει, το σημαντικό είναι να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να νιώσει τα αυθεντικά του συναισθήματα και να μην τον πιέζουμε να ανταποκριθεί σε καταναγκαστικές προσδοκίες. 

Ειδικά φέτος που ίσως είναι πιο δύσκολο να αγκαλιάσουμε ή να πιάσουμε το χέρι των αγαπημένων μας ας τους στείλουμε με όποιο τρόπο μπορούμε μία ευχή από την καρδιά μας δίνοντάς τους κουράγιο για τις καλύτερες μέρες που θα έρθουν. 

Ας αναλογιστούμε τους ανθρώπους, που περνάνε τις ημέρες των γιορτών με πολύ λίγα ή καθόλου υπάρχοντα, που περνάνε τις μέρες αυτές από το θάλαμο ενός νοσοκομείου, είτε μόνοι στο σπίτι με το βάρος της απώλειας κάποιο αγαπημένου τους, που περνάνε τη φάση ενός διαζυγίου και προσπαθούν να βρουν τη δική τους ισορροπία και ταυτόχρονα να είναι καλοί γονείς και ας στείλουμε ένα μήνυμα η μία σκέψη αγάπης.  

Ειδικά τώρα που την αγάπη την έχουμε όλοι περισσότερο ανάγκη.